Tíminn - 01.04.1931, Qupperneq 1

(ð)aíbfeti
09 afarciösluma&ur Címans er
2?annpci9 þjorsteins&óttir,
ía’fjargötu 6 a. 2?eY?jaDÍf.
2Kfgtei6sía
3T í m a n s er i €acf jargötu 6 a.
©pin baglega fl. 9—6
Simi 2353
XV. 6rg.
Srarasófnarraenn!
c23eí£oratut!
Reykjavík, 1. apiil 1931.
21. blað.
Flotksþing Framsóknarmanna
sett í Reykjayík í gær
Útdráttur úr ræðu Tryggva Þórhallssonar forsætisráðherra,
forseta flokksþiugsins
Flokksþing Framsóknarmanna
hófst í Reykjavík í gærdag,
klukkan 5 síðdegis.
Mættir eru þar fulltrúar úr
kjördæmum landsins — öllum
með tölu. Ekkert er þar undan
skilið. Full tvö hundruð manna,
búsettra utan Reykjavíkur, sækja
flokksþingið.
Eftirtektai’verð er hún þessi
mikla þingsókn Framsóknar-
mannanna um land allt.
Og þó má fullyrða, að þátt-
takan hefði orðið miklu meiri, ef
ekki hefðu óviðráðanleg atvik
hamlað: Harðindi um mestan
hluta landsins, sem gjöra bænd-
um erfiða heimanför, ennfremur
samgöngubönn og veikindi af
völdum farsóttarinnar.
Þar á ofan bætist, að þingið
var seint ákveðið og meði örstutt-
um fyrirvara boðað.
Ómótmælanlega er flokksþing-
ið, sem nú stendur yfir, lang
merkasta stjómmálasamkoma,
sem haldin hefir verið á landi
hér um langan tíma — og jafn-
framt sú áhrifamesta.
Um endilangt Island er flokks-
þinginu fylgt með vakandi at-
hygli.
Framsóknarflokkui'inn á ekki
langa æfi að baki — hálfan ann-
an áratug.
En hann hefir átt því láni að
fagna, að eiga ónæðissama æfi.
Gæfa hans er að hafa starfað á
tímabili, þegar öldur baráttunn-
ar risu hátt, og ólga atburðanna
hélt hugum manna vakandi, þeg-
ar verkefnin voru mikil og nauð-
synin knýjandi til athafna.
Misjafnlega heill hefir Fram-
sóknarflokkurinn gengið frá þeim
hildarleikjum, sem háðir hafa
verið á hinum pólitíska vettvangi.
Endurminningamar eru margar
og hugstæðar. Það eni endur-
minningar um mikil átök, þar
sem hvergi hefir verið af afli
dregið. Það eru endurminningar
um sigra og ósigra. En sigrarnir
eru fleiri og stærri.
Framsóknarflokkurinn er nú
áhrifamesti stjómmálaflokkurinn
í landinu. Hann ræður yfir flest-
um þingsætunum á Alþingi.
Nærri 4 ár undanfarin hefir hann
farið með æðstu stjórn landsins.
Hann er sá flokkurinn, sem rík-
ust á ítökin í hugum hinnar upp-
vaxandi æsku.
Við Framsóknarmenn höfum
borið gæfu til að eiga góða for-
ingja og örugga til áræðis.
Og þó er vöxtur flokksins ekki
fyrst og fremst þvá að þakka.
Vöxtur Framsóknarflokksins er
fyrst og fremst því að þakka, að
hann hefir haft hlutverk að
vinna, sem gjörði hann vaxtarins
verðugan.
. Stjórnmálastefna okkar Fram-
sóknarmanna er vaxin upp úr lífs-
kjörum hinnar íslenzku þjóðar.
Umbótabörfin í þjóðlífinu hefir
gefið flokknum tilverurétt. Gæfa
foringjanna er að hafa fundið
hlutverk sitt.
Þið, Framsóknarmenn, sem nú
eruð um langan veg komnir til
flokksþingsins í höfuðstaðnum,
eigið hér vinum að mæta.
Framsóknarflokkurinn er að
vísu ekki fjölmennur hér í
Reykjavík, og eigi munuð þið
ganga þess duldir, að koma ykk-
ar hingað svo víða að, muni af
mörgum litin óhýru auga.
Því ríkarí ástæðu hafa sam-
starfsmenn ykkar hér til að bjóða
ykkur velkomna.
Koma ykkar hingað ber þess
vott, að trúin á hlutverk Fiam-
sóknarflokksins fer ekki þverr-
andi heldur vaxandi í byggðum
iandsins.
Á vori komanda fer í hönd
harðari og ef til vill áhrifameiri
barátta í íslenzku þjóðlífi en
nokkru sinni fyr í minni núlifandi
manna.
Stórkostlegt viðreisnarstarf hef-
ir verið hafið í landinu undir for-
ystu Framsóknarflokksins á yfir-
standanda kjörtímabili. Við Fram-
sóknarmenn, sem nú um stund
höfum mest áhrifin haft á lög-
gjöf landsins, berum ábyrgð á því
starfi. Baráttan á vori komanda
snýst um það, hvort sú viðleitni,
til bættra lifskjara fyrir almenn-
ing í landinu á að kafna í fæð-
ingunni, eða hvort hún á að fá
næði til að bera árangur og verða
undirstaða nýrrar framsóknar og
meiri.
Sá mikli áhugi, sem fram kem-
ur í þingsókn Framsóknarmann-
anna hvaðanæfa að af landinu,
sýnir, að þeir hafa fullan vilja á
því að láta ekki eyðileggja í hönd-
um flokksins þá viðleitni, sem
hafin er á þessu kjörtímabili.
Og þessu vill Tíminn að lokum
beina til Framsóknarmannanna,
allra þeirra, sem til þingsins eru
komnir:
Við vitum það, samherjar ykk-
ar í Reykjavík, að andstæðingum
okkur stendur ótti af komu ykkar
hingað. Við vitum af hverju sá
ótti stafar. Allir menn í landinu
vita, að Framsóknarflokkurinn er
eini flokkurimi, sem nokkrar lík-
ur hefir til að ná hreinum meira-
hluta í kosningunum. Sameinumst
um þann ásetning að láta ótta
andstæðinganna ekki verða á-
stæðulausan!
Skyldan býður okkur að inna af
hendi mikið hlutverk í íslenzku
þjóðlífi.
Framsóknarflokkurinn er sfcerk-
asta bandið, sem tengir saman
hinar dreifðu byggðir íslands í
baráttunni um lífskjörin.
Verið velkomnir, samherjar,
á allsherjarþing ykkar, sem nú
kemur saman í höfuðstað ísiands.
Við skulum sýna þeim það,
andstæðingum okkar, sem í blöð-
um sínum senda flokksþinginu
kaldastar kveðjur, að við hverf-
um þaðan aftur með traustari
samtök, ríkari sigurvonir og
meiri bjartsýni!
----0----
Aðalfundur Sambands ísl. sam-
vinnufélaga hófst í Sambands-
húsinu kl. 10 í gærmorgun.
Vinir og samherjar!
Ég býð ykkur alla velkomna til
þessa móts.
Þá fyrst, sem um misjafnlega
langan tíma hafa starfað hér í
bæ sem trúnaðarmenn og full-
trúar Framsóknar- og samvinnu-
manna á Alþingi Íslendinga og
við stjóm samvinnufélaganna.
Þá þvínæst, sem þrátt fyrir
harðindin heima fyrir og ótta við
veikindin hér í bænum, hafa
keppt hingað svo margir tli þátt-
töku í þessu flokksþingi.
0g loks heimamennina, sem svo
augljóslega sýna aðkomumönnun-
um, og munu enn sýna, vöxt
Framsóknarflokksins hér í bæ.
Verum allir velkomnir heilir til
samstarfs og heilir til hildar, sem
framundan er.
I nafni íslenzkra Framsóknar-
manna segi ég annað flokksþing
okkar sett.
Fyrsta flokksþing Framsóknar-
manna var háð á Þingvöllum
dagana 25.—27. júní 1919.
Flokkurinn var að vísu fæddur
áður og hafði gefið út blað í þrjú
ár. En þessa vordaga á Þing-
völlum auglýsti flokkurinn í
fyrsta sinni kröftuglega tilveru
sína. Hér í Rvík þekkti almenn-
ingur varla fyr en þá að til voru
Framsóknar- og samvinnumenn.
Það eru aðeins liðin 12 ár síð-
an.
Hver hefði þá af okkur sem
vorum þar, eða öðrum, spáð
hinum unga upprennanda flokki
þeirri framtíð:
að eftir ein áitta ár tæki flokk-
urinn við ábyrgð á stjórn lands-
ins,
að eftir tólf ár hefðu trúnað-
armenn flokksins setið samfleytt
fjögur ár sem húsbændur í hvíta
húsinu við Lækjartorg, 0g sömu
fjögur ár samfleytt skipað for-
setastólana í Alþingishúsinu,
og að þegar næsta flokksþingið
yrði háð, tólf árum síðar, gætum
við horft yfir fyrsta stjórnai'-
tímabil Framsóknarmanna, í
fjögur ár, sem enginn þorir að
mótmæla, að jafnframt er mesta
framsóknartímabil í sögu íslands.
Ég hefi undanfarið rifjað upp
endunninningar fyrsta flokks-
þingsins — Þingvallafundarins
1919 — og lesið aftur fundar-
gerð og ályktanir.
Það var hressandi og ánægju-
legt að rifja upp.
Fyrst og fremst hvað við
bjuggum lengi að áhrifum af
samstarfinu og kynningunni.
Þvínæst — að virða nú fyrir
sér Þingvallafundinn og gjörðir
hans og ályktanir eins og hvem
annan sögulegan viðburð og
leggja sinn dóm á.
Dómurinn er hiklaust þessi:
Fyrsta flokksþing Framsóknar-
manna á Þingvöllum 1919, er
einn merkasti viðburður í
stjórnmálasögu landsins á þess-
ari öld.
Ályktanir fyrsta flokksþings-
ins, tólf ára gamlar — voru
flokki okkar þá til fyllsta sóma
— og mega enn verða okkur til
fyrirmyndar og hliðsjónar.
Þegar við nú heyjum annað
flokksþingið — því miður ekki á
Þingvöllum vegna árstíðar — og
vegna kosninganna, er þessi árs-
tíð hentugust til fundahaldsins
— þá skulum við minnast að við
eigum góða og merka sögu frá
fyrsta flokksþinginu — og þó
er það nauðsyn, að eiga enn
merkari sögu eftir þetta flokks-
þing — því að við erum Fram-
sóknarmenn.
Sögu flokks okkar milli flokks-
þinganna, í þessi tólf ár, ætla
ég ekki að segja í einstökum
dráttum.
Verða gjörðar síðar á fundi —
eins og að verður vikið — yfir-
litsskýrslur, einkum um síðasta
kjörtímabil, er ábyrgðin hefir
mest á okkur hvílt.
Með auknum vexti flokksins og
auknum mætti og bolmagni, til
þess að bera fram til sigurs hug-
sjónamál flokksins — hefir meiri
ábyrgð færst yfir á herðar
flokksins um að sjá farborða
málefnum ættjarðai'innar.
Þessa sögu flokksins ber oss að
láta vera okkur ríka í huga, er
við nú heyjum annað flokksþing
Framsóknamjanna.
Framundan er barátta — harð-
asta kosningahríð sem nokkru
sinni hefir háð verið á Islandi.
Að baki er sagan um sífelldan
vöxt Framsóknarflokksins.
Þannig skulum við því heyja
annað flokksþing Framsóknar-
rnanna, 1) að áhrifin af því megi
verða aflvaki í þjóðlífinu, eigi
síður en af hinu fyrra flokks-
þingi, — 2) að að því búum við
eins um minningar — gunnreif-
ir og sigurvissir — eins og þá er
við fórum af Þingvöllum fyrir
tólf árum. 3) að áfram verði
saga Framsóknarflokksins að af-
loknu þessu þingi og kosningum
næstu:
Sagan um óslitinn aukinn vöxt.
Sagan um aukna ábyrgð á styrk-
ar herðar flokksmanna.
Við höfum borið gæfu til að
lifa hið stórfelldasta framfara-
tímabil á okkar landi — við höf-
um verið þátttakendur þeirrar
framsóknar — við höfum verið
frumkvöðlar framsóknarinnar.
En þess er ekki að dyljast, að
sorta nokkum hefir dregið fyrir
sólu — í bili a. m. k.
Fi’á harðindum miklurn hafið
þið að segja, sem komið utan af
landsbyggðinni, svo að miklum á-
hyggjum má valda — og viljum
við þó vona, að um muni skipast
án þess að við hljótum mikið af-
hroð að gjalda.
En hin harðindin eru miklu
meiri og alvarlegri, sem okkur
hafa boríð að höndum handan yf-
ir pollinn — harðindin í verzlun
og viðskiptum, alvarlegri en kom-
ið hafa yfir atvinnulíf okkar um
langa stund. —
Fyrsta skyldan sem liggur á
okkur, sem á öllum íslendingum
undir svo alvarlegum kringum-
stæðum, er að veita þegai' öruggt
viðnám við svo alvarlegum tíðind-
um, og spara hvorki til karl-
mennsku né sjálfsafneitun — og
ætla ég að þrautseigja til slíks
viðnáms búi eigi sízt með þeim
hluta þjóðarinnar, sem hefir
skipað sér undir merki Fram-
sóknarflokksins og samvinnufé-
laganna.
Mun fjármálaráðherra okkar
síðar á þinginu fara um þetta
mál þeim orðum, sem hann telur
réttast vera, og benda á það,
hvað beri að gera, og munum
við með einum huga taka undir
mál hans um það. —
En það vil ég láta koma skýrt
fram, þegar í upphafi flokks-
þingsins — að sá sorti sem nú í
bili krefst sérstakra, alvarlegra
aðgerða — á ekki að myrkva
okkur framtíðina.
Þó að kreppa ríki í bili, hafa
íslendingar aldrei haft minni á-
stæðu til þess en nú að vera
svartsýnir, ef með ráðum er
farið.
Aldrei fyr hafa Islendingar
verið svo brynjaðir, til þess að
verjast áföllum
Aldrei fyr hafa þeir átt svo
fullkomin framleiðslutæki.
Aldrei fyr hafa þeir kimnað
eins vel aðferðimar til þess að
sækja auðæfin í ■ skaut ættjarð-
arinnar.
Aldrei fyr hafa samgöngutæk-
in verið eins fullkomin.
Aldrei fyr hefir verið eins
kappsamlega unnið að menningu
þjóðarinnar bæði um andlega
menning og líkamsmenning.
Og aldrei fyr hefir það blasað
betur við þjóðinni en nú — ekki
sízt er við berum okkur saman
við aðstöðu annara þjóða —
hversu mikil gæði landið okkar
hefir að bjóða bömum sínum, og
hversu lausir við erum við margt
af því sem kreppir harðast að
öðrum.
Því segi ég: Látum bjartsýni
og vongleði um framtíðina ríkja
yfir þessu flokksþingi okkar —
þó að við jafnframt verðum að
veita hart viðnám og leggja
mikið á okkur til þess að standa
af okkur harðindin.
Frh. á 4. síðu.