Tíminn - 20.08.1932, Síða 2

136
TlMINN
Tapast heiír
frá Kolviðarhóli rauðstjörnóttur
reiðhestur, ættaður norðan úr Húna-
vatnssýslu, 12 vetra gamall 53—54
þumlungar á hæð. Mark: vagn-
skorað framan hægra og vagnskor-
að aftan vinstra. Þeir, sem verða
varir við hest þennan eru vinsam-
lega beðnir að gera aðvart að Kol
beinsstöðum á Seltjarnarnesi, sími
981, eða á Kolviðarhól.
Með því hafa þeir sýnt samhug um
málið, áhuga fyrir málinu og vilja í
málinu sem er hvorttveggja í senn
nokkuð einstakur, enda þó að líkt
hafi komið fyrir áður, og til eftir-
breytni fyrir alla sem vilja hrinda í
framkvæmd fyrirtækjum sem eru
bráðnauðsynleg en ekki komast á-
fram annað hvort af skilningsleysi
leiðandi manna eða getuleysi þess
opinbera í bili.
En þegar einum áfanga er náð
blasir annar við.
Svo hefir það altaf 'verið fyrir
framfaramönnum. Svo hefir það v.er-
ið fyrir þjóðunum og svo hefir það
verið fyrir mannkyninu í heild. Og
hér rís nýr áfangi um leið og þess-
um er náð. Rangæingar sjá hann,
og allir kunnugir sjá hann. Nú er
það Markarfljót sem þarf að brúa
næst. Nú er það þ a ð, sem myndar
þröskuldinn fyrir bílana að austan-
verðu. Nú stranda þeir við það. En
það má ekki vera lengi. Vonandi er
nú að þeir menn sem með lands-
fjárförráð fara, sjái að það er engin
á til á öllu landinu sem nú er
meiri þörf á að brúa en Markar-
fljót. En ef það skyldi nú ekki sjást
af öllum, eða ef það skyldi nú- ekki
verða fé til þess fyrir hendi þá er
þess að væúta að Rangæingar og
Skaftfellingar taki höndum saman
og láni ríkissjóði aftur féð svo að
brúin geti komið sem ryrst.
Að það sé hægt er vafalaust. það
veltur einungis á þvi hvort menn
taka höndum saman um framkvæmd
sjá þörfina nægilega ljóst og vilja
verksins. Vilji monn það kemur brú
á Markarfljót mjög fljótt, og þá næst
enn einn cigurinn yfir móður nátt-
úru, en hana átti mannkynið í önd-
verðu að gera sér undirgefna, og að
því er altaf verið að vinna. Og að því
viljum við allir vinna.
P. Z.
-----o------
Utan af landi
Ferðaminningar o. fl.
------ Frh.
Ég minntist þess oft á leiðinni i
sumar, er við fórum fimrn skólapilt-
ar norður fótgangandi úr Rvík fyrir
8 árum, í júnímánuði 1924. Akveg-
urinn úr Borgarfirði náði þá ekki
l.engra en að Hraunsnefi. Húnavatns-
sýsla var allgreiðfær, en óbrúaðar
ár slitu vegasambandið. Fáa held ég,
að hafi þá órað fyrir bifreiðum á
Holtavörðuheiði, Stóra Vatnsskarði,
Öxnadalsheiði eða Vaðlaheiði. Síðan
hafa verið byggðar 3 stórbrýr i Húna-
vatnssýslu, hin mikla steinbrú á
Iléraðsvötn ofanverð og járnbrúin á
Skjálfandafljót og fjölda minni brúa.
Ég man sérstaklega eftir einni
sveit, sem við fórum um þá, Langa-
dal í Austur-Húnvatnssýslu. þá voru
íbúðarhús úr torfi á öllum bæjum
nema tveimur, Geitaskarði og Holta-
stöðum. Holtastaðabúið er fyrsti
sveitabærinn, sem byggður var hér á
landi með tvöföldum steinveggjum,
eftir fyrirsögn Jóhanns Kristjánsson-
ar. Nú mun láta nærri, að í þessari
sveit sé steinhús á öðrum hverjun.
bæ. Öll hafa þau verið byggð á 2—3
siðustu árum.
það er vafamál, að nokkur, sem
ókunnugur er í sveitum landsins,
hugsi út í það, hve lögin um Bygg-
ingar- og landnámssjóð, þðtt ekki
séu nema 4 ára, hafa haft mikil
áhrif á líf margra manna. Engir
nema þeir, sem sjálfir hafa alizt
upp við baðstofukuldann og frost-
bólguna, sem börn og konur höfðu
(og hafa sumstaðar enn) nánust
kynni af, skilja, hverja þyðingu nýju
húsakynnin hafa í tilveru sveita-
fólksins. Aldraður bóndi í Múlasýslu,
sem fékk lán til að byggja á jörð
sinni fyrir 3 árum, sagði við mig: !
„það getur verið, að húsið mitt ríði '
A víðavanýi
„Hið rétta hugarfar".
Athygli skai • vakin á grein þeirri,
sem forsætisráðherra samsteypu-
stjórnarinnar, Ásgeir Ásgeirsson, rit-
ar hér í blaðinu í dag. Ráðherrann
bendir þar á ýms næsta eftirtektar-
verð atriði. f fyrsta lagi það, að „með-
an svo er, að enginn þingflokkur
hafi hreinan meirahluta í báðum
deildum þingsins" sé einshverskonar
samstarf milli þingflokka óhjá-
kvæmilegt. þetta mun nú almennt
viðurkennt, þó að annað kvæði . við
í íhaldsblöðunum, meðan ráðuneyti
Tryggva þórhalissonar sat við stjórn
með hlutleysi Alþýðuflokksins, unz
skyndilega dofnaði yfir jafnaðar-
mannagrýlunni, þegar íhaldið sjálft
hóf samstarf við hín sama „skaðlega"
Alþýðuflokk í kjördæmamálinu. En
þetta mætti líka vekja til umhugsun-
ar á því, hvern tilverurétt efri deild
eigi i þinginu eftir framkomu sína
nú undanfarið. Ráðherrann vekur
ennfremur athygli á því, að blöðum,
sem styðji samsteypustjórnina, sé
„skylt að sýna alla sanngirni, vanda
aðfinnslurnar og sleppa öllum tylli-
sökum". Vill Tíminn taka undir
þessi orð, að því viðbættu, að þetta
sé öllum blöðum skylt á öllum tím-
um, hvort sem þau styðja ríkisstjórn
eða ekki. En ekki hefir þess orðið
vart enn sem lcomið er, að samverka-
maðurinn úr ihaldsflokknum, hafi
iltað neinar slíkar bendingar í Mbl.
eða ísafold, enda því miður ekki
sýnilegt, að mikið af því „rétta hug-
arfari" hafi verið til staðar í þeim
herbúðum. Ólafur Thors fann ástæðu
til að viðhafa þau ummæli á 2000
manna borgarafundi í bamaskóla-
portinu í Reykjavík, daginn, sem
samsteypustjómin var mynduð, að
Jónas Jónsson hefði verið „svlvirtur"
með því að setja Magnús Guðmunds-
son í hans sæti í stjómarráðinu.
þótti mörgum þetta að vísu vafa-
sanjt lof um Magnús, en um „hugar-
far" Ólafs var víst enginn í vafa.
Síðan er eins og Mbl. hafi talið það
skyldu sína, að, kasta, og það á áber-
anda hátt, hnútum að þeim manni,
sem stofnað hefir Framsóknarflokk-
inn og mests persónulegs trausts nýt-
ur meðal flokksmanna sinna í land-
inu, sem landkjörinn þingmaður
flokksins samfleytt um 10 ára skeið.
En úr því að íháldsmenn keyptu
ráðherrastól Magnúsar Guðm. svo
háu verði að ganga á bak orða
mér að fullu fjárhagslega. En það
hefir gefið mér nýja krafta á sjötugs
aldri. Ég hefði aldrei trúað því, að
nýi bærinn gæti aukið mér kjark og
vinnuþrek eins og raun er a”.
|
Hitt er jafn satt, að vextir og af-
borganir byggingarlánanna, þó að
þar sé um að ræða langbeztu láns-
kjör sem fáanleg eru í landinu —
þegar frá eru talin lán þeirra, sem
aldrei þurfa að greiða skuldir sín-
ar —• eru þung byrði eins og nú
standa sakir. Og margt hafa menn
lært af reynslunni. það er alveg
víst, að margir þeir, sem búnir eru
að byggja, myndu byggja öðru vísi
nú. Yfirleitt eru húsin of stór, miðað
við fjárhagsgetu. Að vísu eru ýms-
ar frásagnir, sem birzt hafa í Reykja-
vikurblöðunum um stærð og kostn-
aðarverð þessara húsa, stórlega orð-
um auknar. Meðal lánsupphæð á
hús, nemur samkv. skýrslu Búnaðar-
bankans um 7 þús. kr. það svarar til
þess, að húsin hafi kostað um 10
þús. kr. að meðaltali. En afborgun og
vextir af 7 þús. kx-. láni er 350 kr. á
ári, og það er of há húsaleiga fyrir
meðalbónda.
Orsökin er sú, að þcir, sem byggðu,
hafa gjört tvær kröfui', þar sem
ástæðumar leyfðu ekki að gjöra
nema eina: Um betri aðbúð en i
gömlu bæjunum og líka meira hús-
í’ými. Fyrri kröfunni höfðu menn
ráð á að fullnægja en þeii’ri síðai’i
ekki fyr en síðai’. Talsvert algengt
er, að kjallari undir heilu húsi, sé
ekki notaður til annai’s en geymslu,
og hann er “/s-hlutar af rúmmáli
hússins. þetta er að vísu ákjósanlegt,
ef kleift væri. En víða mætti notast
við gömul hús til geymslu fyrst eða
bæta við eftir á, þegar heimamenn
hafa lært að fara með steinsteypu
Ékki er ólíklegt, að litlu kjallara-
lausu húsin ryðji sér til rúms, þegar
aftur vei’ður hægt að hefjast handa
.eftir kreppuna. Algeng íbúðarhús 1
sveit mega ekki kosta meira en 5—6
sinna og virða að vettugi „vilja 20
þús. kjósenda11, sýnist ekki illa við-
eiganda, þó að þeir legðu frekari
stund á „hið rétta hugarfar”, meðan
sá dýri stóll er í þeirra eigu.
Enn um jaröræktarlögin.
í grein, sem Magnús Jónsson ritar
í Mbl. í fyrradag ber hann enn einu
sinni á borð hina margendurteknu
og marghröktu skröksögu flokks-
manna sinna um, að jarðræktarlög-
in og undii’búningur þeirra sé fyrst
og fremst ihaldsflokknum að þalcka.
Er M. J. furðu djarfur, að hreyfa
þessu máli nú, þar sem hann sjálf-
ur veit, að fjöldi flokksmanna hans
i Rvílt er staðráðinn í því að heimta
aínám jarðabótastyrksins undir eins
og sú kjördæmaskipun sé gengin í
gildi, sem íhaldsflokkui’inn og Al-
þýðuflokkui’inn hafa h.eimtað undan-
farið. þó að mál þetta sé margrætt
og ætti að vera þrautrætt verður
ekki hjá því komizt að i’ifja upp !
upphaf þess í fáum dráttum. Fyrsti *
formlegi undirbúningur laganna fór
fram á stjómarfundi Búnaðai’félags
íslands 26. des. 1921. í stjóminnl áttu
þá sæti Sig. Sigurðsson búnaðar-
málastjóri, Hallgrímur heitinn Ki’ist-
insson og Guðjón Guðlaugsson fyrv.
alþm. Samkv. tillögu, sem borin var
fi’am af Framsóknarflokksmanni á
þingi 1922, fól Klemenz Jónsson þáv.
ráðherra Framsóknarfl. Búnaðar-
félagssjóminni fi-ekara undirbúning
málsins. Vann Sig. Sigurðsson mest
að undii’búningi frv. en tók sér til
aðstoðar áveitufi’æðing félagslns, sem
þá var V. St. og Magnús Guðmunds-
son sem lögfræðilegan ráðunaut. Hef-
ir Sig. Sigui’ðsson sjálfur sagt, „að
M. G. hafi ekkert lagt til í frv. nema
dagsverkafrádi’áttinn" þ. e. ákvæðið
um, að engin skyldi fá styrk á fyrstu
10 dagsverkin. Lögin voru samþykkt
á Alþingi 1923. Næsta ár, 1924, kom
s\o til kasta þingsins að veita fó
til framkvæmdar lögunum. Hafði
Ti-yggvi þórhallsson þá haustið áð-
ur vei’ið kosinn inn á Alþingi og
gekk hann þá fastast fram í þvi, að
lögin kemur til framkvæmda, sem
auðvitað var því aðeins mögulegt, að
fé væri veitt til þess á fjárlögum. Jóni
þorlákssyni, sem þá var orðinn fjár-
málaráðheíra, þótti þá „óforsvaran-
legt“ að taka upp fjárveitiixguna,
nema samþykktir væru um leið nýir
skattar. Sagði J. þ. þá í þinginu, „að
þessari nýjung í fjái’veitingum ætti
að fylgja sú athugasemd, að hún
kæmi því aðeins til framkvæmda, að
þús. kr., þótt miðað sé við það verð-
lag, sem var áður en hið mikla vei’ð-
fall varð á landbúnaðarafurðum. Við
það verðlag, sem nú er, er ekkei’t
hægt að miða, því að það þolir
hvorki húsabætur, ræktun eða önnur
útgjöld fram yfir óhjákvæmilegustu
lífsnauðsynjai'.
En þetta vandamál, um fyrirkomu-
lag sv.eitabæjanna, krefst nýrrar og
alvarlegrar umhugsunar tafarlaust af
öllum aðilum, því aðeins vei’ður líf-
vænlegt í sveitunum fi’amvegis, að
það ^mál verði leyst á viðunanda
hátt. Um það er engum blöðum að
fletta.
Við hliðina á steinbæjunum og
vegunum, vekja nýju túnin mesta
athygli, þess sem um landið fer.
Di’áttarvélarnar og hestverkfærin,
sem landbúnaðarlöggjöf síðustu ára
hefir innleitt, hafa unnið stórvii’ki.
Ilávaxna sáðgi’esið, sem ber annan
lit en gömlu túnin, minnir á erlenda
aki’a. Jai’ði’æktarlögin og lögin um
tilbúinn áburð eru letruð á landið í
hverri sveit svo glöggt að enginn
maður gleymii’. Nitrophoska, salt-
pétur og grasfi’æ má eiginlega telja
til nauðsynjavöru á mörgum bæjum
nú, svipað og salt eða steinlíu. I ár
hafa áburðarkaupin minnkað stói’-
lega sem vonlegt er. Og ég lield, að
mörgum atoi’kubóndanum, þyki fátt
sárara núna, en að hýræktin skuli
svelta. Margir hafa varið jarðræktai’-
styi’knum frá síðasta ári til áburðar-
kaupa. En það hx-ekkur auðvitað
skammt, sérstaklega þar sem drátt-
arvélarnar unnu mest í íyrra. Ný-
plægðu flögin eru allviða ógróin í
sumar og bíða betri tírna.
En ekkart borgar sig eins vel fyrir
bóndann og íxýræktin. Norðlending-
ur, sem plægði 10 dagsláttur í fyri’a,
og sáði i þær í vor, sagði mór um i
siðustu mánaðamót, að taðan í sum- |
ar, sem þá var íxýhirt, hefði boi’gað ;
stofxxkostnaðinn að fullu, þar með i
talinn áburð og fræ í vor, ef miðað
nægilegt fé væri til í ríkissjóði". Sbr.
Alþingistíð. B 389—390). Er lítill
vafi, að fjárveitingin hefði átt örð-
ugt uppdráttar þá, ef Tr. þ. og
fiokksmanna haixs hefði ekki notið
við. — En þetta er ekki í fyrsta
sinn sem prestakennariixn falsar
sögulegar staðreyndii’.
Hæstiréttur og háskólinn
M. G. hefir nú skipað Einar Arn-
órsson dómara í hæstarétt. Ber v.eit-
ing þessi nxeð sér, hvílík alvara hef-
ir legið bak við ummæli íhalds-
mamxa á Alþingi og í blöðum, þegar
þeir hafa látið hæzt um það, að
dónxurinn mætti með engu móti
vera pólitískui’. því var að vísu yf-
ir lýst af lögfræðingi á Alþingi í
vetur, að hæstaréttardónxarai’nir, sem
setið hafa í embættum íxú um skeið,
hafi mjög ákveðnar skoðanir og af-
stöðu í stjórnmálunx, eixda vissu all-
ir að svo var. Nú um stundai’sakir
hafði xíei’ið settur liæstaréttardómari,
sem ekki er vitað um, að sé „póli-
tískur" eða tilheyri álcveðnum
flokki. I þetta dómai’asæti er Eiixar
Ai-nórsson nú skipaður, og hefir
víst verið leitun á pólitískara nxamxi
til starfans. Eins og menn muna,
hefir E. A. tvisvar vei’ið þingmaður
og einu sinni ráðherra og i bæði
skiptin átt í nxjög hörðum deilum.
Enginn nxaður, sem fullnægði forms-
skilyrðum, á eins marga politíska
andstæðinga og Eiixar Arnórsson,
nema ef vera skyldi M. G. sjálfur.
Um hæfileika E. A. til stai’fsins að
öðru leyti vei’ður ekki rætt nú. Hitt
mætti þykja undarlegt, að M. G.,
sem sjálfur flutti á þingi í vetur
áskorun til stjórnai’innar um að
veita Lái’sui H. Bjarnasyni aftur em-
bættið, skuli hafa gengið fi-am hjá
honum ixú. Unx leið og sjálfsagt
liefir þótt að beixda á, hversu íhalds-
í’áðherranum hefir tekizt að velja „ó-
pólitískan" dómara í hæstarétt, er
rétt að minna á, hvernig ráðstafað
hefir verið lagakennai’aembætti E.
A. við háskólann. í það hefir veriö
settur Bjarixi Benediktsson, mjög
ungur nxaður (25 ára), nýkominn
frá prófborðinu, sem ekkert hefir
fengist við lögfi’æðistörf og enga
sjálfsreyixzlu hefir í þeirri þýðingar-
miklu fræðigrein, sem hér er um að
ræða, réttarfarinu. Maður sá, sem í
hlut á, hefir að vísu hátt próf og að
sjálfsögðu alls ekki útilokað, að haixn
geti reyixzt vel hæfur til starfsins.
Og víst í’áðstöfuix þessi miklu sóma-
samlegri en fi’amferði háskólaixs
væri við gangverð á töðu s. 1. ár, þar
í sveit. Og við nýx-æktina ei’u tengdar
nýjar skoðanir og nýjar vonir. í
hverri sveit hðyrir maður einhverja
tala um, að útengjaheyskapurinn
verði að leggjast alveg niðui’. það
sýnir sig hér sem oftar, að íslenzku
bændurnir, sem sumir fávísir
menn álíta íhaldssama, eru fljótax-i
til en flestir aðrir að sliilja nauðsyn
breytingaixixa og tileinka sér íxý við-
horf.
Ósjálfi’átt verður manni, þegar lit-
ið er á hina stórfelldu .ræktun síð-
ustu ára, að hvarfla liuganum að
hinni fyrstu viðleitni til jarðabóta á
íslandi. Til er konuxxgleg tilskipun
um túnastléttun frá því á síðara
hluta 18. aldar. Er þar greinilega
fyrir mælt, hvei’su skuli að fara, að
lxreyta „drottins handaverkum", að
skera skuli kollana af stærstu þúf-
unum og leggja í næstu laut, og sér-
staklega tekið fram, að upp skuli
snúa grassvörðurinn! Hans hátign
hefir víst álitið, sem rétt vai' í þá
daga, að íslendingar bæru ekki mik-
ið skyn á jarðrækt. þær íyrstu fregn-
ir, sem ég hafði af jarðabótúm á
Norðausturlandi, voru um túnaslétt-
ur alþýðufræðarans þjóðkunna, Guð-
imindar Hjaltasonar, er hann var á
unga aldri. Hafði hann reku eina
áhalda og stakk upp grassvörðinn í
hnausum, pjakkaði svo moldina neð-
an úr hnausunum, jafnaði með því
flagið og lagði niður grassvörðinn.
Sléttaði liann að jafnaði 12 faðma
á dag með þessari aðferð og bera
ýms tún þess minjar.
Einn myndarlegasti bóndinn í
Norður-þingeyjarsýslu, sem byrjaði
búskap rétt eftir aldamótin, kom ein-
yrki að alþýfðu túni, sem mun hafa
gefið af sér ríflega tveggja kúa fóð-
ur. Eitt fyrsta verk hans var að
gjöra sléttar „öldur“ í kross á fjóra j
vegu gognum þýfið út frá bænum.
Við það féklcst sléttur þurkvöllur
fyrir töðuna úr þýfinu. Fyrst var
sjálfs viðvíkjandi sögukennaraem-
bættinu í íslenzkum fræðum i fyrra.
það eftirtektarverðasta við setning
Bjarna Benediktssonai’ er, að gamla
ihaldsreglan um embættisaldur virð-
izt nú liaia verið léttvæg fundin af
Krossanesráðherranum sjálfum.
Wýtt bjargráð.
Ekki iiggur M. G. á liði sinu að
finna ný ráð til að bjarga islenzku
þjóðinni út úr kreppuvandræðunum.
nú nýskeð hefir umhyggjan fyrir
íöðurlandinu sérstaklega komið i
ljós í þvi, að Luðvik C. Magnússon
hefir verið ráðiim til þess að end-
urskoða garnla reikninga þórsút-
gerðarinnar, en endurskoðun á þess-
um reikningum voru þeir Vigfús
Einarsson, skrifstofustjóri, og Jón
Grímsson, bankaritari, áður búnir að
framkvæma. Hefir M. G. gjört þetta
samkvæmt vilja og kröfu Jóns þor-
lákssonar, sem eins og kunnugt er
notaði aðstöðu sína i ríkisgjalda-
nefnd þingsins til að fara með dylgj-
ur um ríkisstofnanirnar, á bak við
meðnefndarmenn sína, og lesa upp
Mbl.-greinar i þingsalnum*). Stari
endurskoðandans verður einkum það,
að lesa yfir 1—2 kr. fisknótur í ann-
að sinn og er slík ráðstöfun á vinnu-
krafti sennilega lofsverð eins og nú
ei' fjárhagur ríkissjóðs. Að þingið
hafi samþykkt þessa endurskoðun
eru tilhæfulaus ósannindi lijá Mbl.,
nema ef vilji J. þ. á að teljast þing-
vilji.
AnnaS bjargráð
sem Tirninn hefir frétt um frá
ihaldsdeild stjórnarráðsins, er ný
fyrirskipun viðvíkjandi berklaveikra-
hælinu á Vífilstöðum. Fyrverandi
heilbrigðismálaráðherra hafði gjört
starfaskiftingu á hælinu. þamiig að
gjaldkeri lxefði umsjón með fjárreið-
um hælisins og ráðsmaður með bú-
inu. Er þetta auðvitað sjálfsagt, þvi
að engar likur eru til, að lœknar,
sem við hælið starfa, hafi neitt vit
á þessum eínum, enda ekki til þess
að ætlast. Nú hefir M. G. breytt
þessu og ætlast til, að yfirlæknirinn,
*) þess skal jafnframt getið, að
forstjóri ríkisútgerðarinnar, Pálmi
Loftsson, lýsti yfir þvi á ráðherra-
íundi, í tilefni af dylgjum Jóns þor-
lákssonar, að hann óskaði eftir því
fyrir útgerðarinnar hönd, að endur-
skoðunin færi fram. En ekki verður
annað sagt en að landið hafi* óþarfa
kostnað af þessu frumhlaupi Jóns.
unnið með reku, en síðar kom
undirristuspaðinn til sögunnar, sem
olli álíka tímamótum í jarðrækt-
inn, og orfhólkarnir eða slcozku ljá-
irnir i heyskapnum á sínum tíma.
Nú á þessi bóndi 400 hesta tún,
mestallt rennslétt. þeir, sem sljk
liandaverk hafa séð, eiga erfitt með
að trúa því, að kreppan núna muni
eyðileggja íslenzku bændastéttina.
Mér þykir skylt í þessu sambandi
að minnast á þá tegund af ræktun,
sem sér í lagi verður að teljast
kreppuráðstöfun, garðræktina. Sýni-
lega hefir hún stóraukizt á hverju
ári. í sunxum sveitum norðanlands,
þar sem garðrækt hefir vai'la þekkst
og ekki verið álitin möguleg, er
nú „garðhola" á flestum bæjunx.
þar sem ekki er trú á kartöflum,
reyna menn gulrófur.
það er vel líklegt, að garðræktin
eigi eftir að vinna stórvirki í því
að bæta viðskiptajöfnuð þjóðarinnar.
Sigurður búnaðarmálastjóri skýnr
frá því nýlega, samkvæmt rannsókn-
um, að Danir noti 300 kg. af lcart-
öflunx á mann til jafnaðar á ári,
oiðnxenn 320 og þjóðverjar 620 kg.,
enda eru þeir mesta kartöfluræktar-
þjóð Norðurálfunnar. En á íslandi
eru ekki notuð nema 54 kg. á mann
á ári, og talsvert af því eru inn-
fluttar kartöflur frá öðrum lönd-
um. Hér er mikilsvert verkefni fyrir
b.endi, að stöðva með öllu innfluttn-
inginn og að láta heimaræktáðar
kartöflur eða aðra garðávexti koma
að meira eða minna leyti í staðinn
fyrir' aðfiuttan kornmat.
(Meira).
G. G.
——o---------
Iðnsýningunni í Reykjavík lauk 3.
þ. m. og hafði þá staðið 7 vikur.
Sýninguna sóttu alls um 12 þúsund-
ir manna. Um þennan stórmerka at-
burð i íslenzku atvinnulífi verður
íxánar ritað síðar hér í blaðinu.