Tíminn - 17.09.1932, Blaðsíða 4
154
TlMINN
Silfnrr efir.
Fyrsta flokks dýr af yerðlaunuðum kynstofni
selnr loðdýrabúið á
Fossí i Grímsnesi, Árnessýslu.
Freygarður Þorvaldsson,
Ný sænst uppgötvun
Merkileg uppgötvun er g.jörð fyrir ekki löngu síðan af sænskum
verkfræðingi, Axel Lundberg að nafni, þar sem um er að ræða áður ó-
þekkt lím og lóðefni er nefnist „Metallfix". — Axel Lundberg er mað-
ur 42 ára að aldri og hefir um langt skeið fengist við uppgötvanir á
hinu efnafræðilega sviði, t. d. tók það hann næstum því 8 ár að’ full-
komna Metallfix eins og það nú er. —Límefni þetta á að geta límt sam-
an öll venjuleg efni, að undanskildu gummí, sem þau væm heil, en það
merkilegasta við efnið er, að það lóðar saman alia málma án lóðbolta
og sýru. — Sem dæmi upp á hversu limið er sterkt, er, að einhver
hinn þekktasti fallskermastökkvari Svía, Arpold Waldau að nafni, í
febrúar síðastliðnum hékk undir flugvél í lleðurreim, sem fyrst var
skorin í sundur í miðju og síðan límd saman með Metallfix, alla leið
frá Kaupmannahöfn til Málmeyjar í Svíþjóð, sem er ca. 65 km. þetta
vakti feikna eftirtekt erlendis og erlend blöð birtu langar greinar með
myndum af atburði þessum. — Síðar hefir tilraun þessi verið gjörð
víða í Svíþjóð og alltaf hefir límið reynst að halda. — Fyrir skömmu
er lím- og lóðefni þetta komið á markaðinn hér og mun það efalaust
verða allmörgum kærkominn gestur, og þá ekki sízt húsmæðrunum, sem
nú geta, eftir því sem sagt er, sjálfar gert við eldhúsáhöldin.
kaupi í fyrra, er Framsókn bar fram
tillögu um að fella niður dýrtíðar-
uppbót, nema af lágum launum. í-
haldið felldi þá tillögu og enginn af
liði þess hefir tímt að falla frá kröfu
um dýrtíðaruppbót sér til handa. F.n
Mbl. óttast þá stjómmálamenn sem
sýna í verki, að þeir eiga annað er-
indi í landsmálum en að auðga sig.
Og Mbl. skilur vel, að það var hægra
fyrir J. J. að lækka laun Mogensens
úr 18 þús., skipstjóranna á varð-
skipunum úr 12 þús. í liðug 8 þús.,
rikistekjur Jóns Hermannssonar úr
80 þús., niður fyrir 10 hjá núverandi
eftirmanni hans og tekjur Jóh. Jóh.
úr 40 þús. ofan í minna en fjórða
hluta. Mbl. veit að það hefir viljað
láta Claessen halda 40 þús., Sig. Egg-
erz 25 þús., Eimskipafélagsforstjór-
ann nær 30 þús., togaraskipstjórs
liafa 40—60 þús., Kveldúlfsforstjóri
álíka. Sjálfur stökk Valtýr St. ú
Búnaðarfélaginu, sveik stefnu föðu.
síns og viðurkenda æskudrauma, ti
að ná í 20 þús. kr. tekjur. Jakoi
Möller hefir haft 16 > þús. á ári fyri;
að gera minna en ekki neitt. Ei
þjóðin er nú að vakna. Og húi
heimtar að lækkuð séu háu launin
að dýrtíðaruppbót hverfi af háun
launum, að tekjuskattur jafni að
stöðu manna, þannig, að þegar kom
ið er yfir þurftarlaunareglu sumn
heimila, þá fái þjóðfélagið bróður
partinn af því, sem eftir er. þess
hætta vofir yfir Valtý með sín 2(
þús. og skoðanabræðrum hans. Ó
hófstekjumar ver.ða að byrja af
borga skatt sem um munar.
staðar væru allir bændurnir eigend-
ur jarða sinna, sumstaðar leiguliðar
landsins, en tryggðir með erfðafestu.
Á þennafi hátt ætti að gerast þriðja
sóknin í nútíma landnámi Islend-
inga.
Landnám á íslandi er erfitt. Til
þess þarf nokkurt fjármagn og mik-
ið vinnuþrek. Við hið nýja landnám
þarf þjóðin að leggja til nokkurt
fjármagn, sem tæplega væri vit í að
ætla að fá að láni, hvorki utan lands
eða innan. Sú leið, sem mér þykir
tiltækilegust væri að efna til sér-
stakrar bankadeildar í Búnaðarbank-
anum, og afla þeirri deild stöðugs
fjárstyrks með ákveðnum sköttum.
Og þeir slcattar ættu að koma niður
á ýmiskonar óhófi og eyðslulifi. það
virðist í alla staði eðlilegt að skatta
eyðslu og letivenjur til þess að koma
upp heimili og bústofni fyrir atorku-
samt fólk, sem vinnur að framleiðsl-
unni. Ef þessi nýi landnámssjóður
styddi líka að ræktun lands við
kaupstaði og kauptún, og smábýlum
þeirra manna, sem hefðu að nokkru
leyti atvinnu af öðru en ræktun, færi
vel á að ein af tekjulindum til þessa
landnáms væri verðhækkunarskattur
á lóðir í kaupstöðum og kauptúnum,
þar sem t. d. fermetrinn væri virtur
á eina krónu eða meira. Skattur á
stórar íbúðir færi mjög vel í land-
1 nám og ræktun. Sama mætti segja
um skatt á veitingar á kaffihúsum
og gildaskálum. þá myndi búðaskatt-
ur hafa fullkominn tilverurétt hér á
landi og einmitt í þessu skyni. því
fleiri, sem búðirnar eru, þvi hærra
verður verðlagið og dýrtíðin meiri i
landinu. Bak við hina óhæfilegu
búðafjölgun liggur viss flóttatilfinn-
ing, og löngun eftir hóglífi á kostnað
meðbræðra sinna. Frá sjónarmiði
þjóðfélagsins er þessvegna fullkom-
lega eðlilegt, að lækka að nokkru
leyti eyðslumöguleika þeirra stétta,
sem flýja starfið og erfiðið, en byggja
upp með því fé aftur heimili hinna
harðgerðu atorkumanna, sem líf og
afkoma þjóðarinnar er komin undir.
Eins og að líkindum lætur er við
þessa allra fyrstu umræðu þvílíks
stórmáls, sem landnámið er, ekki
hægt annað en að drepa iauslega á
undirstöðuatriði málsins. En ég
hygg engan vafa á því, að þetta sé
eitt hið stærsta þjóðmál, sem nú
bggur fyrir. Fjölgun heimila, sem
lifa að öllu eða miklu leyti af rækt-
un landsins, og að það fjármagn sem
til þess þarf beri að taka innanlands
af hinum lingerða, en fjárfreka
eyðsluiýð landsins, sem hliðrar sér
lijá erfiðleikum framleiðslubarátunn-
ar, en vill jafnan taka lilut sinn á
þurru landi.
það væri mjög æskilegt að Ihuga-
menn Framsóknarflokksins vildu
taka þetta mál til meðferðar, rita
um það, ræða það á fundum félags-
deildanna, á fulltrúafundum, og síð-
an á almennum landsmálafundum
og undirbúa þannig þá sókn í mál-
inu að hin fjandsamlegu kyrstöðu-
og úrkynjunaröfl í landinu geti ekki
stöðvað framgang þess, nema stutta
stund. J. J.
----O-----
ÓSKILAHROSS.
Steingrá hryssa, mark: tvíbit-
að a. h., biti a. v., er í óskilum
á Neðra Hálsi í Kjós (símstöð).
Hin margeftirspurðu lög úr
„Dansinn í Wien* höfum við nú
fengið aftur á grammófónplötum.
Vörur sendar gegn eftirkröfu iuu
allt land.
KATRlN VIÐAR,
hljóðfæraverzlun, Lækjargötu 2.
Niðursuðudósir
með smelltu loki fást smíðaðar í
Blikksmiðju
GUÐM. J. BREIÐFJÖRÐ
Laufásveg 4. Sími 492.
Uilarkambar
nýkomnir í verzlunina
Hamborg nýlenduvöru-
deild, Laugaveg 45. Sími
332.
Fóðursíld
Nokkur hundruð tunnur af
ágætri fóðursíld til sölu fyrir kr.
7,50 tunan komin kaupanda að
kostnaðarlausu á hvaða höfn á
landinu, sem strandferðasldp rík-
isins hafa viðkomu á. Notið þetta
sérstaka tækifæri til að tryggja
yður ódýran og góðan fóðurbæti.
Frekari upplýsingar hjá oss og
umboðsmönnum vorum, herra
Vilhjálmi Þór, Akureyri og Þor-
móði Eyjólfssyni, Siglufirði.
Skilanefnd
Síldareínkasölu
Islands
Reykjavík. Sími 1738.
Sjáifs er hðndie
hollust
Kaupið innlenda framleiðslu
þegar hún er jöfn erlendri og
ekki dýrari.
fraraleiðir:
Kristalsópu, grænsápu, stanga-
sápu, handftápu, rakflápu, þvotta-
efni (Hreins hvítt), kerti alls-
konar, skósvertu, skógulu, leður-
feiti, gólfáburð, vagnáburð, fægi-
lög og kreólins-baðlög.
Kaupið HREINS vörur, þær
eru löngu þjóðkunnar og fást i
fleatum verzlunum landains.
H.f. Hreinn
Skúlagötu. Rcykjavík.
Sínd 1325.
Fregn frá Osló hennir, að fiskút-
ílutningur Norðmanna til Lundúna-
borgar aukist nú stöðugt og sé
norskur fiskur þar nú mjög eftir-
sótt matvara.
í Skotlandi var enginn maður
dæmdur til dauða árið sem leið en
eitthvað á 17. þús. í fangelsi.
Staðarfellsskólinn
starfar í ár aðeins í rúma 4 mánuði — frá 20. október til 1. marz. Verða
þessar námsgreinar kenndar: Matreiðsla almenn og fínni. Pilsugerð ýmiskon-
ar, niðursuða, söltun og fleira er lýtur að matargeymslu. Ennfremur búshald
allt. Fatasaumur, hannyrðir og vélprjón. Bókleg kennsla: Næi'ingarefnafræði,
heilsufræði, íslenzka og reikningur.
Skólagjald er 55 kr, yfir tímann. Mötuneyti er sameiginlegt í skólanum.
Íti kjílR IÍISÍIBBÍI.
Saga íslands, línurit með hliðstæðum annálum og kortum eftir
Samúel Eggertsson, er til sölu hjá bóksölum og kostar nú aðeins 5 kr
Rit þetta má panta hjá höfundinum, hvort heldur í umboðssölu með venju-
legum sölulaunum, eða gegn póstkröfu.
Gegn póstkröfu er ritið með miklum afföllum: 5—10 eintök 20°/0,
10—25 eintök 3373 % og 25 eða fl. eintök — með tilliti til skólanna, sem rit-
ið er sérstaklega samið fyrir — 50°/0 eða helmings afsláttur.
Utanáskrift: Samúel Eggertsson Reykjavík.
Símnefni: Granfuru.
Stofnað 1824.
Carl Lundsgade
Köbenhavn.
Afgreiðum frá Kaupxpannahöfn bæði stórar og litlar pantanir og
heila skipsfarma frá Svíþjóð. Sís og umboðssalar annast pantanir.
:: :: :: EIK OG EFNI I ÞILFAR TIL SKIPA. :: :: ::
Reykjavík. Sími 249 (3 línur).
Símnefni: Sláturfélag.
Áskurður (á brauð) ávalt fyrlr-
liggjandi:
Hangibjúgu (Spegep.) nr. 1, gild
Do. — 2, —
Do. _ 2, mjó
Sauða-Hangibjúgu, gild,
Do. mjó,
Soðnar ’ Svina-rullupylsur,
Do. Kálfa-rullupylsur,
Do. Sauða-rullupylsur,
Do. Mosaikpylsur,
Do. Malacoffpylsur,
Do. Mortadelpylsur,
Do. Skinkupylsur,
Do. Hamborgarpylsur,
Do. Kjötpylsur,
Do. Liírarpylsur,
Do. Lyonpylsur,
Do. Cervelatpylsur.
Vörur þessar eru allar búnar
til á eigin vinnustofu, og stand-
ast — að dómi neytenda — sam-
anburð við samskonar erlendar.
Verðskrár sendar, og pantanlr
afgreiddar um allt land.
Ættarbálkur. Oddur Sigurgeirsson
af Skaganum hefir bcðið Tímann
fyrir eftirfaranda: „Afi minn heit-
inn, Guðmundur Guðmundsson, var
fæddur að Giljalandi í Haukadal
vestra ,en þar skammt frá eru Ei-
i'íkstaðir, bær Eiríks hins rauða, föð-
ur Leifs heppna, þess er fann bann-
landið Ameríku (Vínland), enda var
afi minn rauðskeggjaður, svo og Sig-
urgeir faðir minn, enda þótt hvítur
hafi verið fyrir hærum er hann lézt.
Kristján Guðmundsson fóðurbróðir
minn var einnig fæddur á sama
stað. Einar á Svalbarði í Dalasýslu
fæddist einnig þar, en Guðmundur
bóndi að Indriðastöðum er fæddur
í Háuhjáleigu, en þar bjó afi minn
lengi. Bærinn þar er 125 ára og
stendur uppi á hól miklum. Móðir
mín heitin, er Jórunn hét, er fædd
að Krossanesi (ekki Magnúsar, bið
ég menn að minnast, því ég hefi
aldrei komist i neitt klandur né mitt
fólk). Krossanes þetta er rétt hjá
Borg á Mýrum. Hún hafði mikið hár
og svipaði að því leyti til Hallgerð-
ar, nema hvað snerti buxurnar. þyk-
ist ég nú hafa sannað með rökum,
að ég sé af Eiríki kominn hinum
rauða, í beinan karllegg".
----o-----
Með hinni gömlu, viðurkenndu
og ágætu gæðavöru,
Herkules þakpappa
sem framleidd er á verksmiðju
vorri „Dorthetsminde“ frá því
1846 — þ. e. rúm 80 ár — hafa
nú verið þaktar í Danmörku
og lslandi
margar milj. fermetra þaka.
Hlutafélagið
)m iilB irii
Fæst alstaðar á Islandi.
Kalvebodsbrygge 2.
Köbenhavn V.
Ritstjóri: Gísli Guðmundsson.
Mímisveg 8. Sími 1245.
Prentsmiðjan Acta.