Tíminn - 02.09.1936, Blaðsíða 4

142
TÍMrlNN
hver sem sem í hlut átti og
veigraði sér ekki við að taka
svari lítilmagnans.
Þegar ég hitti hana síðast,
sagði hún við mig, að sér þætti
nú sálin vera orðin lítilþæg að
búa í þessu lélega hreysi. Hafði
hún þá enn oftast fótaferð.
Mikils sakna ég þegar ég
hugsa heim í átthagana, að
þessar gamalkunnu, góðu konur
og vinkonur eru nú fluttar yfir-
um.
Blessuð sé minning þeirra!
Þuríður Vilhjálmsdóttir
Enn er þó óminnst einnar göf-
ugu gömíu konunnar sem and-
aðist á Langanesi á þessu ári,
Þórunnar Gunnarsdóttur. Henni
kynntist ég lang minnst.
Þ. V.
Utan úr heimi
Framh. af 1. síðu.
eina ráðið til að bjarga öllu
væri að gefa sér einræðisvald.
Og hvort sem konungur hefir
trúað honum eða ekki, þá gaf
hann samþykki sitt.
Herinn reyndist Metaxas
trúr í þetta skipti. Næstu
daga var mikið um fangelsanir
og ofbeldisverk um allt Grikk-
land.
Fyrir nokkrum mánuðum
hefðu fáir trúað að Metaxas
yrði svo fljótt einvaldi Grikk-
lands. í kosningunum fékk
flokkur hans sjö þingmenn, og
þrír þeirra gengu úr flokknum
rétt eftir kosningarnar.
Metaxas er mikill Þýzka-
landsvinur og aðdáandi þýzlca
hersins. Hann gekk á þýzkan
herskóla árin 1899—1903. Þar
gat hann sér svo góðan orðstír,
að hann var kallaður „litli
Moltke". Nokkra seinna var
hann orðinn helzti hermála-
ráðunautur Konstantíns kon-
ungs (föður Georgs) og reyndu
þeir í félagi að koma því til
leiðar, að Grikkland fylgdi
Þýzkalandi í heimsstyrjöldinni
Þegar Venizelos fékk því af-
stýrt, flýði Metaxas land.
Síðan hann varð ráðherra
síðastl. vetur, hefir hann tekið
upp samband við Þýzkaland að
nýju, m. a. gert þar stórar
pantanir á hergögnum. Þegar
dr. Schact ríkisbankastjóri
kom til Aþenu í vor átti hann
langa ráðstefnu við Metaxas.
Einveldi Metaxasar þykir full
trygging þess að Grikkland
muni fylgja Þýzkalandi í utan-
ríkismálum í náinni framtíð,
enda þó það hafi áður fylgt
Englandi og Georg konungur
sé mikill Bretavinur, og dveldi
hann hjá þeim í yfirlæti
á útlegðarárunum.
má kasta lús í sjóinn. Þá kem-
ur hafrót og týnast mörg
skip“ (bls. 149).
Þjóðsagnavinir lifa sig inn í
það liðna og veitir það létt því að
undirvitund flestra er full af
því sama, sem skapaði þjóð-
sögur á 19. öld og skapar þær
enn. Þeir menn lesa þjóðsögur í
tómi, oft undir svefninn til að
dreyma úr þeim á nóttunni
Fyrir þá er þessi útgáfa Huld-
ar gerð, með prýðilegum papp-
ír og frágangi og með myndum
eldri útgefenda. Það stuðlar
■ með öðru að því, að bókin verði
eigendum kær. En mestu veld-
ur fjölbreytni Huldar, sem nýt-
ur sín enn betur fyrir það', að
ekki er flokkað eftir efni eins
og t. d. í Þjóðs. Jóns Áma>
sonar. Og huldufræðin seiða.
En óskandi væri, að nýju út-
gáfunni fylgi ekki sömu gern-
ingar og þeirri fyrri, eftir að
hún var orðin fágæt Henni var
nefnilega stölið oftast allra
bóka.
Grísk stjórnmál hafa fram
til þessa verið meira bundin
við menn en málefni, þrátt fyr-
ir það þó kjör almennings séu
mjög vesæl og mikið atvinnu-
leysi í landinu. Meðal yngra
fólksins, gætir þess þó stöðugt
meira, að skipa sér í pólitískan
flokk eftir málefnum, en ekki
mönnum. Og þar sem Metaxas
þykir líklegri til að hugsa
meira um aukningu hersins en
endurreisn atvinnulífsins, má
ganga að því vísu, að meðal
fólksins verða vinsældir hans
ekki miklar. Og er ekki
gefið, að einveldi hans vari
lengi, því í Grikklandi hefir
stundum reynzt meiri samhug-
ur milli hersins og almennings
en í mörgum löndum öðrum.
X+Xl
Samhljómar
Eitt með öðru góðu er komið
hefir á bókamarkað eigi alls
fyrir löngu, eru Samhljómar.
Eins og nafnið bendir til, eru
það tónljóð, bæði eftir innlenda
og erlenda höfunda. Útgefand-
inn er Kristinn Ingvarsson
organleikari við Fríkirkjuna í
Hafnarfirði. Það kennir margra
góðra grasa í bók þeirri; ekki
er hægt að segja annað en að
smekklega sé valið. Þar eru lög
eftir einn hérlendan mann, er
almenningi hefir ekki verið áð-
ur kunnur, sem tónljóðasmiður,
Gísli að nafni Gíslason.
Það eru engin víxlspor, sem
hann tekur, og mundi það
þykja álitlegur foli, er þrifi
svo laglega niður í byrjun. Þar
eru einnig smekkleg lög eftir
Áskel Snorrason. Hann er
landskunnur bæði sem tónskáld
og söngstjóri. í „Samhljómum”
er eitt lag eftir útgefanda, Kr.
Ingvarsson, fremur laglegt, en
æskilegra að fylgiraddirnar
hefðu haft ofurlítið meira út-
afbrigði í niðurlaginu. Sigurður
Þórðarson, hinn snjalli söng-
stjóri, á eitt blæfallegt lag í
safni þessu, sem mér virðist
vel fallið til meðferðar fyrir
kvenfólk og börn. Þarna á Árni
Thorsteinsson eitt gamalt og
gott lag og Sigvaldi Kaldalóns
einnig, en sá er munurinn á
búningi þessa lags Kaldalóns,
að þarna er hann vel fallinn
fyrir Harmonium, en ekki eins
og hestamaðurinn sagði um
Rauðku Valda í Tungu, að hún
væri nokkuð glennt, en það er
einmitt það, sem hefir einkennt
raddfærslur Kaldalóns, að þær
eru nokkuð glenntar.
Björgvin Guðmundsson á
tónljóð eitt í „Samhljómum",
er Hljómblik heitir. Nafnið
Til eru menn, sem halda, að
þjóðsögur séu þjóðinni óþarfar,
jafnvel óhollar; þær eigi að
víkja fyrir brýnni bókum, enda
muni það gerast sjálfkrafa; —
aðdáun erlendra menntamanna
sé uppgerð, bara bergmál af
gamalli frægð Eddu og fáeinna
slíkra fornríta, öld Galdra-Lofts
hljóti þeir sem aðrir að fyrir-
líta; og þótt svo væri ekki,
skipti erlendii’ dómar okkur
eng-u; — í þriðja lagi séu sögu-
leg og þjóðsöguleg yrkisefni
eins og hlekkir á list þeirra
myndasmiða og skálda, sem
glæpist á að velja þau.
Hér er ekki tækifæri til að
eltast við allan þennan misskiln-
ing á misskilning ofan. Hann
stafar auðvitað af trú. Af því
að sumir straumar tímans
stefna burt frá þjóðlegum
fræðum og sálarlífi eldri kyn-
slóða, halda menn að þeir geri
það allir. „Þekktu sjálfan þig.“
Sagnaauðurinn lifir, hversu lítið
sem gert er fyrir hann. Hann
Reykjavík
Sími 1249. Símnefni Sláturfélag.
Munntóbakið
Niðursuðuvoffksmiðja. Bjúgnagerð.
Reykhús. Frystihús.
Framleiðir og selur í heildsölu og smásöln: Niður-
soðið kjöt og fiskmeti fjölbreytt úrval. Bjúgu og allskonar
áskurð á brauð mest og best úrval á landinu.
Hangikjöt, ávalt nýreykt, viðurkent fyrir gæði. Fros-
ið kjötið allskonar, fryst og geymt- i vélfrystihúsi, eftir
fylstu nútímakröfum.
Ostar og smjör frá Mjólkurbúi Flóamanna. Verðskrár
sendar eftir óskum, og pantanir afgreiddar um alt
land.
Li f try ggingardeild
Það er aðeitis eiit ís»
lenzkí liftrypgivgarfélag
og það býður betri kjör
en nokkurt annað líf-
tryggingafélag starfandi
hér á landi■
Lfftryggíngardeild

Eimskip II hæð, herbergi nr. 21
Sími 1700
lætur vel í eyrum og tónljóðið
elcki síður. Þar eru líka lög og
Freludium eftir ýmsa fræga út-
ienda höfunda, t. d. Bach og
Gríeg, o. fl., og er það næg
sönnun þess, að nokkuð sé í
þær tónsmíðar varið.
Annars finnst mér helzt til
lítið að því gert að kynna tón-
verk Griegs, jafnmikið sera
hann á af fallegu og sérkenni-
legu. Þó er annað, sem ég furða
mig meira á, og það er, að sjá
ekkert í safni þessu eftir Svein-
björn okkar Sveinbjömsson.
Vera má, að lögin séu ekki fá-
anleg, því ekki trúi ég þvi, að
anleg, því ekki trúi ég því,
lögum hans að óreyndu. Það
mundi ekki óprýða söngvasafn,
ef þar væri „Míranda“, „Hugs- |
að heim“ eða kannske enn þá j
fallegri systkini þeirra, er fáir
eða engir hafa komist í kynni
við.
Vonandi verður ekki langt
eftir öðru hefti „Samhljóma"
að bíða, því eftir því sem
þetta fyrsta hefti er, þá má
vænta hins bezta með öðru
hefti. St. Þór.
hverfur e. t. v. úr meðvitund
en rennur 1 merg og blóð, og
andi hans rís upp úr undirvit-
undinni á ný í svefndraumum
okkar, eða hann líkamnast í
vökudraumum listamanna og
skálda. „Draumar eru efni sem
menn eru gerðir úr“, sagði
Shakespeare. Það er náðargáfa
listamanna og skálda að gera
inenn úr draumum. Þeir móta
samtíð sína og framtíðina meir
en nokkur veit. Og reynzlan sýn
ir að til þess er þeim fátt eins
nauðsynlegt og giftudrjúgt og
innsýn þeirra í heima þjóðlegra
fræða. Þó að allir aðrir afneit-
uðu þeim fræðum mundu þau
halda áfram að ávaxtast þann-
ig. Einu sinni var trú að seiða
mætti til sín löngu liðinn mann,
láta hann fylgja sér og segja
sér alla hluti liðna og ókomna.
Það hét sagnarandi. Menn með
náðargáfur geta þetta enn; á því
byggjast að miklu leyti áhrif
þeirra á framtíðina. Andi sagn-
anna verður þeim sagnarandi.
Bjöm Sigfússon
j Ferðamenn
ættu að skipta við Kaupfélag
Reykjavíkur. — Þar hafa þeir
tryggingu fyrir góðum og ó-
dýi-um vörum.
Kolaverzlun
SlffURÐAB ÓLAFSSOZTAB
Simi KOL Reykjavík. gixsl 1S33
OíbeldisHokkur
Frh. af 1. síðu.
i N t
að var um það, sem bjargráð
að afnema prentfrelsi og slcoð-
anafrelsi á Islandi.
Þessi atvik gáfu'að vísu al-
varlegar og ákveðnar bending-
ar árið 1934.
En margt var þá enn óskeð,
sem nú er fram komið.
Þá hafði enn enginn íhalds- i
1 maður haft orð á því að draga !
forseta sameinaðs þings niður
úr tignarsæti hans í þingsaln-
um.
Þá höfðu íhaldsmenn enn
ekki neitað að mæta við þing-
slit eða hlaupið burt frá sam-
starfi við aðra flokka í utan-
ríkismálanefnd.
Þá höfðu íhaldsmenn enn ekki
gert mjólkurverkfall með kom-
múnistum eða opinbera upp-
reisn gegn landslögum eins og
í bílstjóraverkfallinu.
Þá hafði Ólafur Thors enn
ekki hótað „óvenjulegum at-
burðum“.
Og þá höfðu Kveldúlfsmenn
enn ekki gert tilraun til að
stöðva síldveiðiflotann og eyði-
leggja aðalsumarbjargræði
sjávarútvegsins með ofbeldi.
Ef það er rétt hjá hinum
„unga stjórnmálamanni“ Mbl.
(og það mætti hann gerzt um
vita) að fyrir tveim árum hafi
„nærri helmingur þjóðarinnar"
vitað, að íhaldsflokkurinn var í
hjarta sínu orðinn ofbeldis-
flokkur, þá er það áreiðanlega
milcill meiri hluti þjóðarinnar,
sem veit þetta nú.
Og spumingin er þá aðeins:
Hversu margir vilja styðja „of-
beldisflokk“ að málum?
er frá
Brödrene Braun
KAUPMANNAHÖF N
Bíðjíð kaupmann yðar um
BB. munntóbakið
Fæst allsstaðar.
Klæðaverksm. Gefjun
Akureyrí
Tekur á móti ull til vinnslu og hefur
lækkað verd á lopun.
Dragíð ekkí lengur að koma ull yðar til vinnslu, ef
þér ætlið að vinna úr henni snemma vetrar.
Vínmilaun og vörur verksmiðjunnar
geta bændur greíit með ull.
Geijun hefir umboðsmenn í öllam verzlunarstöðum
á landinu.
-ö:
lúðir og skinn
Ef bændur nota ekki til eigin þarfa allar hÚðÍP og
skinn, sem falla til á heimilum þeirra ættu þeir að
biðja kaupfélag sitt að koma þessum vörum í verð. —■
Samband ísl. samvinnufélaga selur naufgpipahúðir,
hrosshúðíp, kálfskinn, lambskinn og selskinn til út-
landa og kaupip þessap vörup fíl súfunnp. — Naut-
gpipahúðíp, hrosshúðip og kálfskinn er bezt að salta,
en gera verður það strax að lokinni slátrun. Fláningu
verður að vanda sem bezt og þvo óhreinindi og blóð af
skinnunum, bæði úr holdrosa og hári, áður en saltað er.
Góð og hreinleg meðferð, á þessum vörum sem öðrum,
borgar sig,
BETEIB
jr. CRUNO’S
ágæta holienzka reyktóbak
VEBÐ;
ARÖMATISCHER SHAG kostar kr. 1,05 V20 kg.
FEINRIECHENDER SHAG — — 1,15---
Þæst í öllum verzlmmm.