Tíminn - 26.11.1938, Blaðsíða 2

TÍMIIViy, langardaginn 26. nóv. 1938
282
71. blaft
Þorbcrgfur Þorleifsson:
Strandferðir
á Hornafjörð
SigTjLrðiar Helgason
frá lEaZirlcj u.1dó1í
Kveðja flutt við jarðarförina 7. júlí 1938.
‘gímtnn
Laugardaginn 26. nóv.
Nýír vélbátar með
styrk úr Físki-
málasjóðí
Eins og skýrt var frá í síðasta
blaði Tímans hefir ríkisstjórn-
in ákveðið, að á næsta ári skuli
varið úr Fiskimálasjóði 200 þús-
und krónum til að styrkja félög
eða einstaklinga til að koma
upp nýjum vélbátum. Gert er
ráð fyrir, að styrkurinn nemi
20—25% af andvirði bátanna,
en verður veittur eingöngu til
báta, sem smíðaðir eru innan-
lands. Hefir fiskimálanefnd nú
samkvæmt fyrirmælum atvinnu.
málaráðherra auglýst eftir um-
sóknum um styrk þennan bæði
í blöðum og útvarpi, en umsókn-
arfresturinn er til 10. des. n. k.
Mun styrknum verða úthlutað
það snemma, að smíði bátanna
geti hafizt um áramót og verið
lokið fyrir síldarvertíð á kom-
anda sumri.
Gerðar hafa verið áætlanir
um verð vélbáta af ýmsum
stærðum, miðað við smíði hér
á landi. Er þá gert ráð fyrir, að
dieselvélar séu í bátunum. Slík-
ar vélar eru um þriðjungi dýr-
ari en venjulegar bátavélar hér
á landi, en reksturskostnaður
er miklu lægri, því að þeir eyða
um 20% minni olíu. Um kostn-
aðinn við smíði bátanna fer
auðvitað mjög eftir því, hversu
um semst í hverju tilfelli, en að
sjálfsögðu verður þó að vera
eftirlit með því, að smíðalaun
séu ekki sett óþarflega hátt, og
styrkurinn því aðeins veittur.
Það myndi líka vera hyggilegt,
að Fiskimálanefnd annist véla-
kaupin eða hefði a. m. k. umsjón
með þeim.
En eftir lauslegri áætlun
mætti gera ráð fyrir, að þær
200 þús. kr., sem varið verður í
þessu skyni, muni nægja til að
styrkja eigi minna en 11—12
fimmtíu smál. báta, 18 þrjátíu
smálesta báta eða 22 tuttugu
smálesta báta.
Eigi munu menn vera á einu
máli um það, hvaða stærð vél-
báta sé heppilegust, og mun það
raunar fara mjög eftir stað-
háttum. Raddir hafa t. d. heyrst
um, að skynsamlegast sé að
koma upp stærri bátum en hér
hafa verið nefndir, 100—150
smál. að stærð, er siglt gætu
með fisk milli landa. Fiskimála-
nefnd mun að svo stöddu enga
ákvörðun hafa tekið um það,
hversu stórir bátar skuli verða
styrks aðnjótandi, en hún mun
fá nokkra hugmynd um álit út-
gerðarmanha og sjómanna um
það efni, þegar umsóknirnar
berast.
Gera má ráð fyrir, að skipa-
smiðjur sjái sér hag í því, ef
þeim er unnt, að lána eitthvað
af smíðakostnaði þeirra báta,
er styrktir verða, og að Fiski-
veiðasjóður láni til þeirra eftir
því sem geta hans leyfir. Eig-
endur ættu þá ekki að þurfa að
leggja fram yfir 30% af and-
virði bátanna.
Flestir munu verða sammála
um það, að með þessari ráðstöf-
un hafi ríkisstjórnin stigið
mjög þýðingarmikið spor í þá
átt að greiða fyrir aukningu
framleiðslunnar við sjóinn í ná-
inni framtíö.
Styrkir sem þessir eru nokk-
uð hliðstæðir þeim styrkjum, er
áður hafa verið veittir landbún-
aðinum til að koma upp frysti-
húsum og mjólkurbúum. Og
hlutfallið milli styrksins og
kostnaðarins er svipað.
Það hefir verið mikið áhyggju-
efni öllum hugsandi mönnum á
undanförnum árum, hversu lít-
ill vöxtur fiskiflotans hefir ver-
ið. Stærstu fiskiskipunum,
botnvörpungunum, hefir fækk-
að frá því, sem áður var, og
hin eldri skip mjög tekin að
ganga úr sér. Og vélbátaflotinn
hefir hvergi nærri aukizt svo,
að viðunandi mætti teljast.
Hinsvegar er það margra
manna mál og hefir áreiðan-
lega við sterk rök að styðjast,
að aukning vélbátaflotans muni
vera fullt eins heppiíeg og
fjölgun botnvörpunga fyrir
Ég finn ástæðu til þess, fyrst
þögn hefir verið rofin um sam-
göngumál okkar Austur-Skaft-
fellinga í blöðunum að skrifa
nokkrar línur til viðbótar á-
gætri grein, er Hákon í Borg-
um ritaði í „Tímann“ 27. f. m.
Minnist ég og þess, að sala
„Esju“ og hið fyrirhugaða nýja
strandferðaskip, sætti gagnrýni
hjá sumum Bændaflokksmönn-
um í A-Skaft. og er mér sagt, að
einstaka forkólfar bændaflokks-
ins austur þar hafi verið að
reyna að koma því inn hjá fólki,
að sölu „Esju“ léti Framsóknar-
flokkurinn fara fram, til þess að
þurfa ekki að sjá um strandferð-
ir í Hornafjörð. Nýja skipið yrði
sennilega aldrei byggt, og ef það
yrði byggt, þá mundi það verða
haft svo stórt, að það gæti aldrei
á Hornafjörð komið. Þetta gerir
að vísu ekki mikið til, því þeir
einir munu vera, er með fram-
komu sinni ýmsri, og ummæl-
um viðkomandi stjórnmálum
hafa skapað sér sömu aðstöðu,
og smaladrengurinn, sem lagði í
vana sinn að hrópa: „Úlfur, úlf-
ur,“ þar sem enginn úlfur var.
En hitt er annað mál, að þetta
er mjög ömurlegt fyrirbæri,
vegna þess, að hvað sem öllum
öðrum málum líður, þá er sam-
heldni og samhugur í samgöngu-
og strandferðamálum okkar A.
Sk. lífsnauðsyn. Samgöngur á sjó
eru okkur lang þýðingarmestu
framtíð sjávarútvegsins hér á
landi. Það er t. d. fullyrt, að
rekstur togara á síldveiðum
til bræðslu, borgi sig ekki
nema bræðslusíldarverðið sé
hærra en í meðallagi. En eins
og nú háttar, er það einmitt
mjög mikilsvert atriði, að sem
allra mest af fiskiflotanum
geti stundað síldveiðina meðan
hún er.
Tæki og kunnátta til að smíða
vélbáta, þótt stórir þurfi að
vera, eru nú fyrir hendi, a. m. k.
á sjö stöðum hér á landi: Reyk-
javík, ísafirði, Siglufirði, Akur-
eyri, Seyðisfirði, Vestmanna-
eyjum og Keflavík. Það ættu því
ekki að vera nein vandkvæði á
því, að bátar þeir, er styrkur
verður veittur til, og þótt fleiri
væru, fáist smíðaðir innan-
lands.
Hér er áreiðanlega um að
ræða eitt hið mesta framfara-
spor, er stigið hefir verið sjáv-
arútveginum til gagns, að opin-
berri tilhlutun.
Höf. þessarar greinar er
ungur maður, sem dvalið
hefir um hríð í Frakklandi
og stundað þar landbúnað-
arvinnu og nám í Abbagé
de Pontigny.
Inn í miðju Frakklandi er lít-
ið þorp, sem heitir „Pontigny".
Húsin eru flest gömul, lág og
fremur hrörleg, byggð úr grjóti
og kalki eða múrsteini. Þau eru
ekki mörg, og fólkið er heldur
ekki margt, sem á heima í þessu
litla þorpi.
Flest standa húsin við eina
malbikaða götu, sem liggur í
hálfhring meðfram hinum alda-
gamla klausturmúr. Raunar er
þetta ekki gata, gerð fyrir þorp-
ið, heldur er það þjóðvegurinn
milli „Yonne og Auxerre". Aux-
erre er frægur bær frá gamalli
tíð, þá er hann var miðstöð
hins gamal rómverska Frakk-
lands. Þar er ein gríðar stór og
vegleg kirkja, sem var byggð
einhverntíma á 12. öld.
í þorpinu „Pontigny" er ekki
mikið að sjá. Þar eru 3 sölu-
búðir, sem eru opnar 13—14
stundir á degi hverjum, að
undanskildum tveim stundum á
sunnudögum, þegar búðarstúlk-
urnar hafa frí.
Við áðurnefnda götu hafa
tveir skósmiðir vinnustofur
sínar, og bera þeir báðir minj-
málefni. Góðar strandferðir eru
fjöregg atvinnulífs okkar, í kjöl-
far bættra strandferða hefir siglt
þróun í athafnalífi, framförum,
menningu, og almennri velmeg-
un. — Stórkostlega hefir áunnizt
um bættar strandferðir á Horna-
fjörð, miðað við aðstöðu, og getu
þjóðarinnar til þess, að halda
uppi samgöngum, með strönd-
um fram umhverfis landið. En
lokatakmarkinu er ekki náð; á
næstu árum þarf að gera meiri
hafnarbætur á Hornafirði og
ferðirnar þurfa að vera oftar en
nú er.
Þær umbætur, sem unnizt
hafa í samgöngumálum okkar,
hafa kostað mikla baráttu.
íhaldsöflin í landinu hafa alltaf
barizt gegn strandferðum og sér-
staklega á Hornafjörð. Og:
„glöggt er það enn hvað þeir
vilja“. — Morgunblaðið hamast
dag eftir dag gegn nýja strand-
ferðaskipinu. Og það kemur úr
hörðustu átt, þegar austlenzkur
maður, Halldór Jónasson, tekur
í sama strenginn og vill svipta
hinar dreifðu byggðir strand-
ferðunum; og þá fyrst og fremst
Austurland, sem mesta þörf hef-
ir fyrir strandferðir.
H. J. og Morgunblaðið bjóða
upp á flugsamgöngur í stað
strandferða. Sjálfsagt er að
stefna að auknum flugsamgöng-
um, en það mun líöa mjög langt
þangaö til flugsamgöngur kom-
ast í það horf hér, að komi að
almennu gagni. Munu þær lengi
verða dýrar, og óvissar. Og að
hugsa sér, að þær geti nú þegar
komið í stað strandferða, er blá-
ber barnaskapur, ef ekki vísvit-
andi blekkingar. í öðrum löndum
og líka þar sem flugtækni er á
hæsta stigi, hafa flugsamgöngur
hvergi getað komið í stað þeirra
nútíma samgangna- eða flutn-
ingatækja, er áður voru mest
notuð. Ekki í stað strandferða,
eða sjósamgangna yfir höfuð.
Ekki í stað járnbrauta. Ekki í
stað bíla. Reynslan sýnir að
bættar samgöngur skapa alltaf
meiri og meiri flutningaþörf.
Það er að vonum, að nokkur
uggur sé í mönnum í A.-Skaft.
meðan ekki er nema eitt skip,
að annast strandferðir, um að
Hornafjörður verði útundan,
eins og fram kemur í grein Há-
konar á Borgum. En hitt er með
öllu ástæðulaust, að láta sér
detta í hug, að með hinu nýja
strandferðaskipi sé stigið spor
aftur á bak í samgöngumálum
okkar. Samgöngumálin hafa
ar þess tíma, þegar fallbyssur
hinnar nýju menningar spúðu
ógn og dauða yfir þetta land.
Eitt hjólhestaverkstæði er í
þorpinu, og getur maður fengið
þar lánað hjól hálfan daginn
fyrir þrjá franka. Þarna er líka
ein mylla, sem malar hveiti nótt
og dag.
Þetta eru nú helztu stofnan-
irnar í þessu litla þorpi, að
undanskildum pósti, síma, járn-
brautarstöðinni og benzínstöð-
inni, sem raunar eru hin venju-
legu fyrirbrigði í hverjum bæ.
Jú, ég gleymdi að nefna tvær
ölstofur, sem eiga sinn þátt í
því að móta hið hversdagslega
líf þorpsbúa. Það er all gest-
kvæmt á þessum stöðum, sér-
staklega um miðjan daginn.
Verkamönnunum þykir gott að
koma inn í skuggann og fá sér
einn bjór „une biere“, þegar
hitinn verður yfir 36 stig.
Þegar maður gengur þessa
götu og virðir fyrir sér þessi
gömlu hús, sem öll eru að meira
eða minna leyti lík, þá verður
manni að láta hugann hvarfla
til löngu liðinna tíma, og löngu
liðinna atburða, sem gerzt hafa
á þessum slóðum.
En allt í einu rekur maður
augun í nokkuð, sem stingur
undarlega í stúf við umhverfið,
og vekur mann upp frá draum-
jafnan verið mín mestu áhuga-
mál; og meðan ég, eða einhver
annar Framsóknarmaður er
þingmaður A. Sk„ og Framsókn-
arfl. er í meirahluta aðstöðu
á Alþingi, mun verða horft fram,
en ekki aftur í þeim málum. Með
hinu nýja strandferðaskipi, er
stórt spor stigið í áttina, að bætt-
um samgöngum fyrir Horna-
fjörð; og mér auðnaðist að eiga
nokkurn þátt í því, að fjárveit-
inganefnd samþykkti þær tillög.
ur um þessi mál, sem nú eru að
komast í framkvæmd og Pálmi
Iíoftsson átti frumkvæði að. Og
til þess að hnekkja miður sönn-
um orðrómi, vil ég benda á, að
nýja strandferðaskipið, verður
ekki of stórt fyrir Homafjörð.
En það verður hraðskreiðara en
við höfum átt að venjast. Er það
mikill kostur og ekki sízt þar sem
þarf að sæta sjávarföllum, og
sjólag er fljótt að breytast. —
Að öllu öðru leyti er það, sem
smíðað fyrir Hornafjörð, þar
sem þar á að hafa tvær vélar og
tvær skrúfur, og á því hægt með
að snúa sér í straumi og þrengsl-
um. Mun það eiga auðvelt með
að koma inn á innri skipaleguna
á Hornafirði, sem er mjög mik-
ilsvert.
Eins og alltaf áður, blasir nú
við tvennskonar viðhorf í sam-
göngumálunum. Viðhorf íhalds-
manna á alþingi og í blöðum
Sjálfstæðisflokksins, sem berjast
fyrir að nýtt, hentugt, fullkomið
strandferðaskip verði ekki byggt
og jafnvel afnámi allra strand-
ferða. — Hinsvegar viðhorf
Framsóknarmanna.og framfara-
manna yfir höfuð, sem telja
strandferðirnar slagæð atvinnu-
lífsins, og undirstöðu framfara,
menningar og velmegunar í hin-
um dreifðu byggðum. Austur.
Skaftfellingar eru langminnugir.
Þeir muna hina köldu hönd í-
haldsins, sem neitaði um allar
samgöngur á Hornafjörð. Þeir
muna líka það, sem vel er gert.
Þeir munu minnast baráttu fyrr-
verandi þingmanns kjördæmis-
ins á alþingi og þeirra sigra, sem
unnizt hafa í þeim málum fyrir
atbeina Framsóknarflokksins, og
með góðum stuðningi Alþýðu-
flokksins. Þeir muna lengi stór-
hug, skilning og víðsýni Pálma
Loftssonar, sem allra manna
bezt og drengilegast hefir stutt
að samgöngum á Hornafjörð; og
þeir muna líka vaskleika hafn-
sögumannsins Björns Eyvinds-
sonar, sem með frábæru hug-
rekki og snilli leiðbeindi skipum
inn, og sem bezt kom í ljós á
þeim árum, er höfnin var í því
áliti, að ekkert skip fékkst vá-
tryggt þangað inn.
Fyrir brautrygj endastarf þess-
ara manna og ýmsra fleiri, hafa
strandferðir á Hornafjörð kom-
izt í það horf sem þær nú eru.
Og merki þessara brautryðjénda
mun ekki verða látið falla í gras
niður, en haldið áfram á sömu
unum um hið gamla og löngu
liðna.
Það er minnisvarði um þriggja
metra hár. Þessi minnisvarði er
ferhyrnt súla úr granit. Það eru
engar myndir eða útflúr á þess-
ari súlu, eins og flestu því, sem
einhvers minningu á að geyma
hér í Frakklandi. En á steinin-
um eru höggvin nöfn þeirra 25
manna frá þorpinu „Pontigny"
og nágrenni þess, sem létu lífið
á vígvellinum á árunum 1914—
1918, „fyrir fósturlandið“, eins og
það er nú kallað.
„Aux enfants de Pontigny
morts pour la France“ („í
minningu sona Pontigny, er
dóu fyrir Frakkland“) er einnig
höggvið á steininn.
Steinninn talar sínu þögla
máli í eyra hins ókunna veg-
faranda. Þetta sér maður í
hverri borg og hverjum smábæ
í Frakklandi.
Hugmyndin með því að reisa
þessa minnisvarða var ekki að-
eins sú, að heiðra minningu
hinna föllnu, heldur einnig sú
að minna komandi kynslóðir á,
hvað einu sinni hefði komið
fyrir, þeim til aðvörunar í fram-
tíðinni.
Aðeins 20 ár eru liðin síðan
þessum hörmulega leik var lok-
ið, og nú í dag, þann 13. sept.
1938, á svo að segja allur heim-
urinn von á því að gerð verði á-
rás á friðsamt land, og aftur
standi ógnir og skelfingar fyrir
dyrum.
— Fólkið lifir almennt af
landbúnaði hér á þessum slóð-
um. Landið er frjósamt, og
Kem ég að kveðja,
kæri vinur,
þakka við leiðarlok:
æskuyndið,
alvörustundir
— og fölva efri ára. —
Sátum við saman,
sólvermt fjall
bar okkur við brjóst.
Reistum við hallir
— þær hrundu síðar,
eins og verða vill.
Blánuðu í fjarska
brattir tindar,
brosti leiti og ía;...
Dulrænn draumhöfgi
dúnmjúkri hönd
vakti okkur "onir.
Ilmaði jörð,
angaði kvistur
smár á smalaþúfu.
Af andvarans brunni
ungir drengir
bergðu töfra-teyg.
— Beit búsmali
brekkugras,
hvildist milli mata,
hirðar og hjörð,
hvert á sína vísu,
unni sumarsól.
Ljóðræn lind
og lækur í dragi
æfðu samsoil sitt,
en sjálfan textann
tóku þau upp
úr sumarsins sálmabók.
Söng lítil lóa
lágt í mosa,
kunni ljóð og lag,
fagnaði frjálsri
fjallavist,
drakk sér dögg af blómi.
Söngvin sólskríkja
sat á steini,
létt var henni um leik;
tindi hún maðk úr mold
og móðurlega
bar í urðarbæ.
Skógræktín.
Það er fátt almennra tíðinda,
sem svo hefir glatt huga minn
eins og að heyra að skógræktar-
félagið hafi farið þess á leit við
bæjarráð og aðra, sem hlut eiga
að máli, að róttækar ráðstaf-
anir verði gerðar til að vernda
skógarleifar þær, sem eru héf
undir handarjaðri Reykjavíkur,
í hrauninu austur og suður af
Elliðavatni.
Það er ekki hægj: að segja að
braut, þar til markinu er náð,
nægum og öruggum samgöngum
á Hornafjörð.
Þorbergur Þorleifsson.
loftslagið hentugt allskonar
ræktun. Stærstu liðirnir í fram-
leiðslu bændanna eru hveiti-
rækt, sykurrófnarækt, vínberja-
rækt og mjólkurframleiðsla.
Auk þessa er ræktað mikið af
allskonar káltegundum, græn-
meti og ávöxtum. Og fólkið lifir
að mestu leyti á grænmeti. Ma-
ís vex hér einnig, en hann er
mestmegnis notaður til fóðurs
ómalaður.
Helztu ávextirnir eru: epli,
perur, tómatar og svo vínber,
sem er mikið af. Það væri kann-
ske ekkert rangmæli að segja, að
fólkið lifði á grænmeti, brauði
og víni. Það spurði mig danskur
maður, sem kom hingað í sum-
ar, hvað börnin væru gömul
þegar byrjað væri að gefa þeim
vín? Því miður gat ég ekki
svarað þessari spurningu. En
þau eru varla margra ára, þeg-
ar þau fá fyrsta sopann. En
þetta eru mjög létt vín, og hér
sjást ekki oft fullir menn.
Kvikfénaður er ekki mikill
hér. Nokkuð af sauðfé, kúm,
hestum, ösnum og alifuglum
(öndum, gæsum og hænsnum).
Kúm hefir mikið fækkað nú 1
seinni tíð af völdum hinnar ill-
ræmdu klaufaveiki, sem hefir
komið hér illa við. Veikin hefir
raunar ekki verið skæð, en hún
hefir gert kýrnar nytlitlar, og
þar með mjólkurframleiðsluna
óarðbæra. Mjólkin er að mestu
leyti notuð til smjörs og osta-
gerðar, og mysan til víngerðar.
Ostagerðin er æði fjölbreytileg
og Frökkum þykir góður ostur,
sérstaklega þegar hann er orð-
inn gamall og bragðmikill
Lýkur sumri
og ljósir dagar
hverfa í tímans hrönn
— en tíminn ekki
tannar í sundur
æskunnar þátt og þráð:
Kveikt er á kertum,
komin er hátíð,
birtir um baðstofupall;
léleg föng,
ef ljós er á skari,
breytast í ærinn auð.
Glaövær er æskan
og getur jafnvel
gert sér gull úr s; ævi,
og sungið inn
: svalan vetur .
sóirr.únuð frá sumri.
Margt er á milli
morguns og kvölds:
umhyggja, önr. og strit.
— Sólskríkjur engar
sama braginn
syngja sumarlangt.
En hugans vængjum
er hvarvetna lyft,
og pælt í mold til n:
staðið við stjórn
í stormi lífs
— dregin björg í bú.
Þar áttum við samleið
— því segulmagn
fjallsins hélt okkur föstum.
— En nú skiptast leiðir
lítið eitt
— því kom ég til að kveðja. —
Hver æskukynning
er uppistaða
að vinarhug, sem varir,
og æskuminning
að aftni fram
getur sumum geymst.
Og ekkert í kveðju
og ekkert í þökk
átti ég annað betra
en glóbjarta minning
frá morgni lífs
— þó margs sé góðs að minnast.
þetta gerist vonum fyrr, miklu
fremur er það undravert tóm-
læti, að þessum dýrmætasta og
fegursta gróðri landsins skuli
ekki hafa verið rétt hjálpar-
hönd af íbúum höfuðstaðarins
allt til þessa.
En væntanlega má við því
búast, að svo víðsýnir merm eigi
nú þarna atkvæði um, að ekki
verði torveldað fyrir Skógrækt-
arfélaginu að fá umráð yfir þvf
landi, sem nauðsyn krefur til
þeirrar starfsemi, senl þarna er
fyrirhuguð. Því margir munu
erfiðleikar eftir þótt þetta
nái fram að ganga.
Þarna er breytilegt landslag.
Hæðir og grasivaxin daladrög.
var hann um mörg ár. Hann rit-
(Framli. á 3. síðu)
(stækur). Nú á seinustu árum
er farið að gera ost eftir sviss-
neskri fyrirmynd. Svissneski
osturinn er nefnilega viður-
kenndur fyrir gæði. Ég hefi haft
tækifæri til að skoða eitt
mjólkurbú hér í nágrenninu, en
það er ekki á nokkurn hátt til
fyrirmyndar. Mjólkin er tekin
hvað gömul sem hún er, og einn
bragðnæmur náungi hefir þann
starfa á hendi, að reka hendina
niður í hvern brúsa og segja til
um hvaða mjólk er súr, og hver
ekki, eftir bragði. Þetta mjólk-
urbú er 15 ára gamalt. Þá voru
það 15 hundruð bændur, sem
mynduðu félag. Þeir lögðu fram
100 franka fyrir hverja kú, og á
þann hátt var búinu komið upp.
Fyrir mjólkina fá bændurnir
70—80 centimes eða 8—9 aura í
ísl. mynt. Þeir fá yfirleitt ekki
mikið fyrir vörurnar sínar
bændurnir hér, en nauðsynjar
þeirra eru heldur ekki dýrar.
Allt að heita má er mjög ódýrt
hér í Frakklandi.
Yfirleitt eru lífskjör þessa
fólks svo, að við Norðurlandabú-
ar mundum ekki vera allskostar
ánægðir, ef þannig væri hjá
okkur. En fólkið virðist vera
ánægt, og það er fyrir mestu.
Það vinnur alla daga jafnt, að
heita má, og veit ekki, af
reynzlunni að minnsta kosti,
hvað 40 tíma vinnuvika er. Því
miður verður það líklega aldrei
hlutskipti bændanna að njóta
þeirra r góðu hugmyndar. Það
er eins og að lífskjör hinna
vinnandi stétta verði lakari eft-
ir því sem sunnar dregur í Ev-
rópu, og lifnaðarhættir og lífs-
Gunnar Guðmundsson:
í landí stjórnarbyltínganna
Mjúkt var moldarskaut
og mjúkt er það enn
þeim, sem taka að þreytast.
— Far þú í friði,
friður var þér kær. —
Fagurt er á fjöllum. —
Halldór Helgason.