Morgunblaðið - 11.02.1919, Blaðsíða 1

í»riðjuudag
6. arg»i:gr
11
lebr. 1919
90.
tðlublað
Ritstjórnarsími nr. 500
Ritstjóri: Vilbjálmur Finsen
ísafoldarprentsmiðja
AfgreíSsiuslad nr. 500
VÖLDNDAR-HLDTAB3EF.
Handhafar hlutabréfa nr. 95 — 96 — 127 — 130 — 131 — 238
og 358 í hlutaíél. »Vöiundur« eru hér n;eð átnintir að sýna hlutabréf
síu á skrifstofu félagsins, og er áríðandi að þeir geri þetta sem allra fyrst
Reykjavík í febr. 1919.
Stjórn hlutafél. „Völundur“
Úr joftinu
London, 10. felu’.
Heimför Wilsons.
Það er búist við því, að Mr. Wil-
•son muni fara heiinleiðis frá París
hinn 18. febrúar.
V opnahléssamningarnir.
Samkvæmt því sém fréttaritari
„Daily . Nows“ í París rsegist frá,
'erii Þjóðverjar mjög óánægðir með
•síðnstu vopnahlésskilmálana. Það
er ástæða til þess að ætla, að Þjóð-
verjar haldi ekki áfra’m upplausn
hersins, en haldi hersveitunum enn
undii' vopnum, undir því yfirskyni
að jtess þurfi Vegna ástandsins
innanlands og' að þeir hafi nú sem
sténdur 18 herdeildir á vesturvíg-
stöðvunum undir í'orystu Hinden-
burgs. Uppiausn bandamannah'ers-
ins er unclir þvt komin. iiVas Þjóð-
Vérjar gqra. Það et haft eftir Foch
marskálki, að hann álíti að Þjóð-
verjar séu „farnir að gleyma 'því,
að þeir séu sigraðir“.
Flug' milli London og' París.
Flugdrekinn „Goliatii“, sem
flaug frá London til Pavís með 14
farþega, er kominn heim aftuv
Vopnahlésskilmálarnir
endurnýjaðir.
Eins og kunnugt er, náðu íyrstu
vopnahlésskUmálaruir eigi lengra
«n frain til 17. desember Hinn 13-
t desember voru þeir svo framlengd-
ir til 17. janúar og 16. sama man-
~ aðar voru þeir eun framlengdir til
17. febrúar, með allmiklum breyt-
ing'um.
I stað 500 eimreiða og' .19000 járn-
brautarvagna, sem Þjóðverjar áttu
að láta af hendi við handamenn,
x €iga þeir nú að skila þeim rúmlega
\ 51000 landbúnaðarvélum með öll-
um útbúnaði (svo sem gufuplóg-
um, sláttuvélum, þreskingarvéium
o. s. frv.). Eiga að fylgja hverri
Kaupirðu góðan hlut,
J>á mundu hvar þú fékst hann,
Sigurjón Pétursson.
vél varahlutar, sem nægt geta til
18 mánaða. Þriðjungnum af þess-
úm vélum eiga Þjóðverjar að hafa
skilað fyrir 1. marz, og hhiuni fyr-
ir 1. júní.
Skiþuð var nefnd til þess að hafa
eftirlit með rússneskum herföng-
um í Þýzkalandi. Nefnd bessi á að
sitja í Berlín og koma fram fyrir
hönd bandamanna við þýzku
stjórnina ogj ráða fram úr öllum
þeim málum, er við koma rússnesk-
um herföngum í Þýzkalandi, sér-
staklega viðvíkjandi geymslu
þeirra og vistum handa þeim.
Yiðvíkjandi kafbátunum eru sett
þes.si yiðbótarskilyrði: Alla kai'-
báta, s‘em eru sjófærir eða geta
flotið, verðúr þegar í stað að af-
henda bandamönnum. Þá kafbitta
aðra, sem ekki er hægt að komast
m<jð til landa bandamanua, verður
að ónýta'fullkomlega undir umsjá
bandamanna. Þjóðverjar verða þeg-
ar í stað að hætta kafbátasmíðum
og ])á kafbáta, sem nú eru í smíð-
um, verður að ónýta.
Auk þess er svo fyrir mælt, að
öll þau skip bandamann, sem enn
eru í þýzkum höfnum, verói að gefa
laus og senda þau heim.
Þýzki kaupskipastóllinn.
Þá er eiln svo fyrir mælt í þess-
um nýju samningum, að Þjóðverj-
ar verði að afhenda allan kaup-
.skipastól siiln. Verður hann látinn
sigla undir merkjum bandamanna
og eftirliti þeirra og einhvers
manns, sem Þjóðverjar kjósa til
þess sjálfir, meðan vopnahléð
stendur. En ekkert, er um það á-
kveðið, hvað á að verða um þessi
skip að lokum. Sýnist bandamönn-
um það nauðsynlegt, geta þeir að
nokkru eða öllu leyti skift um
skipshafnir á þessum skipum, en
þýzku sjómennirnir verða þá send-
ir heim.
Allar landbúnaðarvélar, sem
Þjóðverjar hafa tekið í herbúðum
þeim, er þeir höfðu á síuu valdi á
Kaupirðu góðan hlut,
þá mundu hvar þú fékst hann.
Sigurjón Pétursson.
vestnrvígstöðvunum, eigi að af-;
hendast síiium fyrri eigendmu.
Yfirherstjórn bandamanna áskil-
ur sér rétt til þess að leggja undir
sig, gegn tryggingum, öll Strass-
borgarvígin austan Rínar og 5—10
kílómetrá landsvæði fyrir austan
þau. Geta þeir lagt þetta undir sig
eftir viku aðvörun .(Frakkar hafa
þegar lagt undir sig nokkuð af því)
,og mega Þjóðverjar eigi flytja
neitt á brott þaífan eða skemma.
Þjóðverjar mótmæltu öllum þess-
um nýju skilyrðiun, en urðu þó að
skrifa undir þau, af því að þeir
voru til neyddir. — Um þýzku
kaupförin er þess eim fremur get-
ið, að þau eigi að sigla uridir tveim
fánum — fána þeirrar þióðar, sem
skipin fær til umráða, og sérstök-
urn bandainannafána, rauðum, hvít-
um og bláuni, með 'rauðri langrönd
þvert yfir reitina. Nokkrar íviln-
anir vcfru gerðar um siglingar rnilli
Þýzkalands og næstu landa, cr. það
var ekki viðlit að bandamenn vildu
upphef ja hafnbannið.
J______________________ I
Hjálparstöö fyrir berkla-
veika í Reykjavik.
Ný líknarstarfsemi.
Seykjavíkurbær á um sárt að
binda eftir lcvefpestina, er nú er
um garð gengin. En það er a.nnar
sjúkdómur, sem ekki er um garð
genginn, sem ekki fer yfir á ein-
um einasta mánuði, heldur er stöð-
ug't á ferðinni í þessum bæ. Að
vísu er liaun ekki cins liraðfara
og inflúenzan, en honum miðar þó
svo vel áfram, mánnð eftir mánnð,
ár eftir ár, að hann verður skæðari
ölluin öðrum sjúkdómum.
Berklaveikin liefir ýmist verið
nefnd híbýlasjúkdómur, barnasjúk-
dómur eða öreigasjúkdómur, og
Kaupirðu góðan hlut,
þá mundu hvar þú fékst hann.
Sigurjón Pétursson.
má alt þetta til sanns vegar íæra.
Húu er híbýlasjúkdómur,
því hún sezt sérstaklega að þar sem
þéttbýlt er og þar sem húsákynní
eru þröng og léleg. Hún er
b a r n a s j ú k d ó m u r, því eng-
um er eins hætt við að smitast eins
og börnum, og það er auðsætt, að
hættan er því méiri, því lélegri sem
hpsakynnin éru, ef þar er einnver,
sem smitað getur. ö'g bevklaveikin
er öreigasjúkd ó m u r, að því
leýti, að liún er miklu algengari
meðal snauðra maiina e- efnaðra,
sérstakléga í mannmörgum bæjum
og hv.erfum, því bæði er smitunar-
bættan meiri í þröngbýlinu, sem
snauðir menn verða við að búa, og
svo eiga þeir erfiðara með að leita
sér lækninga, og hafa ekki þann
aðbúnað, sem nauðsynlegur er til
þess að ná heilsvmni aftur, bili hún
á annað borð.
Auðvitað er hér að eins um mun
að ræða, því berklaveikin er al-
geng meðal allra stétta.
Hin síðari árin hafa um 40
berklaveikir sjúklingar, sem heim-
ili eiga í Rvík, verið inulagðir á
Heilsuhælið árlega, og margir eru
þeir sjúklingar, sem aldrei fara á
heilsuhæli. Það er aíkuiraugt, hve
erfitt slíkir sjiiklingar eiga með
að ná sér í húsnæði. Því veldur sýk-
ingarhræðslan, sem einmitt keyrir
fram úr öllu hófi. Þeir verða oft
að hola sér niðnr, þar sem cngir
aðrir vilja*bvia. Við skulum hugsa
okkur fjölskyldu, þar sem einhver
er berklaveikur, búandi í slíkri her-
bergiskyttiu, þar sem sjúkir menn
og heilbrigðir, börn og fullorðnir
sofa í sömu herbergisholunni,
stundum í sama rúmi. Það má geta
nærri hvernig loftið er- Það má
geta nærri, að þar er sýkingarhætt-
an margföld, og á'slíkum stöðum
er hætt við að sjúkling, sem bata
hefir fengið, versni aftur.
Eg hefi áður, á öðrum stöðum,
ritað um hjálparstöðvar
f y r i r berklaveika s j ú k-
1 i n g a. Þessi starfsemi hefir rutt
sér til rúms, og er svo að segja í
öllum löndum, í hverjum stórbæ og
í mörgum smábæjum og þorpum.
Þessi starfsemi hefir gert svo mikið
gagn, að þar sem hún einu sinni
er komin á, er það mál manna, að
án hennar verði ekki kornist af, og
að hún muni verða eitt af beztu
vopnunum í baráttunni við berkla-’
veikina.
Það er aðalstarfsvið þessara
stöðva, að hjálpa herlclaveikum
•sjúklingum á heimilum þeirra, gera
alt, sem hægt er að gera, til þess
Kaupirðu góðan hlut,
þá mundu hvar þú fékst hann.
Sigurjón Pétursson.