Sæmundur Fróði - 01.11.1874, Blaðsíða 3

163
hafa fengið veiki þessa eptir óvarlegt eða of mikið borðhald,
en aldrei ættu menn þó, samkvæmt hinni dðnsku lyfjaskrá, að
gefa meira af uppsölurótardustinu í einu en sem svaraði 2
grömmum eða iiðugu hálfu kvintíni.
Uppsöluvínsteininn ætti aldrei að gefa án læknisráða, nema
i barnaveikinni, og það þó að eins eptir þeim reglum, er nú
þegar skal greina. Bæði þessi uppsölulyf, það er að segja,
uppsöluvínsteinninn og uppsölurótardustið, ættu þó að minni
ætlun að vera til í öllum húsapótekum, því að opt má svo að
höndum bera, að hvorttveggja lyfið geti orðið bráðnauðsynlegt, en
hvorttveggja ætti að kaupa í lyfjabúðum í vegnum skömtum, því
að engin von er til, að alrnenningur hafi svo næma vog, til að
geta vegið þau út svo nákvæmlega, sem með þarf. Slíka uppsölu-
skamta ætti og vandlega að geymaá þurrum stað í lokuðu íláti.
Eins og kunnugt er, hefur blóðkreppusótt opt orðið mjög
almenn og harðla skæð hjer á landi, og með því að full og
áreiðanleg reynsla er nú fyrir þvi, að ekkert lyf linar hana svo
vel og brýtur á bak aptur, sem góður uppsölurótarskamtur,
gefinn í tækan tíma, þá fæ jeg alls ekkert sjeð á móti því, að
fólk grípi til þessa lyfs, þar sem langt er til læknis og auð-
sjáanlegt er, að hann getur eigi komizt til sjúklingsins fyr en
eptir langan líma, þegar allt er, ef til vill, orðið um seinan.
Jeg hef hjer á landi einstaka sinntim sjeð blóðkreppusóttina
verða fjarskalega hættulega á stultum tima, og það svo, að
útsjeð hefur verið um alla hjálp, þegar sjúklingur hefur haft
hana í 1 eða 2 doga. Þegar svo ber undir, gjörir 1 eða 2
uppsöluskamtar nærfellt ólrúleg áhrif; þegar þeir eru við
hafðir þegar í byrjun sótlarinnar, og er þetta nú margreynt í
löndum þeim, þar sem hún er bæði fjarska-skæð og almenn, svo
sem t. a. m. á Indlandi og víðar. Þegar blóðkreppusóttin fer
að verða algeng, verður hún opt fjarska-pínandi á einstaka
sjúklingum, með sífelldum blóðkorgugum niðurgangi, og er þá
alls eigi að bíða boðanna, heldur gefa uppsölurótina þá þegar
einu sinni eða tvisvar sinnnm á dag, uns verkirnir linast og
sjúklingurinn fær talsverðar hægðir. fað er gagnmerkilegt með
þetta lyf, að það var fyrir meira en 200 árum fundið af lækn