Harmonikublaðið - 01.04.2003, Blaðsíða 13

HARMONIKUBLAÐIÐ
FRÁSAGNIR
Hugleiðing um liðna tíð
Höfundur þessarar greinar
Haraldur Þórarinsson Kvistási í
Kelduhvefi er mikill áhuga-
maður um tónlist ekki síst
harmonikutónlist. Hann er þó
eflaust þekktastur fyrir að hafa
verið fréttaritari Ríkisútvarps-
ins í áratugi. Hann sendi blað-
inu þetta greinarkorn sem hér
fer á eftir.
Það mun hafa verið seint á árinu 1949
að ég gekkst undir svokallað meirabílpróf
á Akureyri. Snemma á próftímanum varð
ég fyrir því óhappi að fá stórt fótasár og
taldi víst að nú yrði ég að hætta við próf-
ið. En þá var mér bent á að hafa samband
við lækni einn sem var gamall vinur og
sveitungi föður míns.
Þessi góði maður virtist kunna ráð við
mínum kvillum, sagði hann mér að koma
til sín annan hvern dag, því hann ætlaði
að sjá um sárið, svo ég gæti lokið próf-
inu. Síðast er ég kom til hans sagðist
hann vera búinn að ganga frá mínum
málum, ég ætti að fara strax eftir prófið
til Guðmundar Karls Péturssonar yfir-
læknis með minn veika fót í uppskurð. Ég
fékk legurúm í húsi því sem kallað var
sóttvörn, ásamt tveim öðrum mönnum.
Góðvinur minn Gunnar Steindórsson
vitjaði mín þá daga sem ég lá (á sótt-
vörn). Strax fyrsta daginn spurði hann,
hvar er harmonikan?Þess ber að geta að
einn eða tvo vetrarparta áður en ég fór í
meiraprófið var ég hjá Friðriki jónssyni
tónskáldi á Halldórsstöðum í Reykjadal,
að reyna að læra á harmoniku. Ég gerði
mér fljótt Ijóst að námið myndi ganga
svona upp og ofan. Áður en ég fór í nám-
ið hjá Friðriká Halldórsstöðum leitaði ég
til Árna Björnssonar frá Lóni í Keldu-
hverfi og bað hann að útvega mér harm-
oniku en honum treysti ég manna best til
þessara hluta. Á þessum árum var ekki
mikið úrval. Árni vildi kaupa fyrir mig það
besta sem hann fann og auðvita réði
hann því. Harmonikan sem hann keypti
var af gerðinni „Paolo soprani" og fannst
mér hún vekja athygli þeirra er hana
sáu.Harmonikuna bar ég síðan á bakinu
úr Kelduhverfi yfir Tunguheiði að Hall-
dórsstöðum. Þegar ég fór til Akureyrar
hafði ég hana með mér, það vissi Gunnar
þegar hann heimsótti mig og hann lynnti
ekki látum fyrr en hann fékk að sækja
hana. Gunnar kom með harmonikuna og
eitthvert lag hefur mér trúlega tekist að
kvelja úr hljóðfærinu. Stuttu seinna kom
yfirlæknirinn á stofugang ásamt ungum
og sprækum aðstoðarlækni. Guðmundur
Karl tók eftir nikkunni og hófust nú nokk-
urskonar réttarhöld um tilveru og eignar-
rétt þessarar ágætu harmoniku. Ég var
orðinn alvarlega hræddur um stórkost-
legt brot á sjúkrahúsreglum, en lenti
fljótt í minnihluta um eignarréttinn og
varð því að spila polka fyrir læknana. Yfir-
hjúkrunarkona sjúkrahússins frétti um
polkadansinn og sendi tvær gangastúlkur
til að sækja mig til að spila þrjú lög á að-
algangi sjúkrahússins. Þessu neitaði ég,
því ég væri ekki kominn hingað til að láta
spila með mig. Ekki þurfti lengi að bíða
eftir yfirhjúkrunarkonunni, sem kom mér
í skilning um að með þessu gerði ég góð-
verk, því margt af þessu fólki hefði aldrei
séð svona hljóðfæri. Ég reyndi að spila
þessi þrjú lög samkvæmt umtali, eins
þurfti ég að fara með harmonikuna inn á
hverja stofu. Þá skildi ég að mér hafði
tekist að gera góðverk því svo mörg tár
mátti sjá renna frá augum.
En nú styttist óðum til jóla og tími til
að athuga um heimferð. Um landleiðina
þurfti ekki að hugsa vegna snjóa. Strand-
Haraldur Þórarinsson.
ferðaskip átti að leggja af stað austur frá
Akureyri eftir tvo tíma svo ég fór að út-
vega mér far með því. Ég var búinn að
koma mér fyrir í skipinu þegar sendimað-
ur frá sjúkrahúsinu kom og bað mig endi-
lega að koma upp á sjúkrahús með harm-
onikuna. Þessari bón varð ég að neita
vegna leiðinda veðurs og ótta um að
missa af skipinu. Þessari stund gleymi ég
aldrei því svo vont þótti mér að geta ekki
gert þessa litlu bón.
H.Þ. Kvistási
Fróðleikskorn
Danski harmonikusnillingurinn Mogens Ellegaard sagði eitt sinn: Allir aðdáendur
klassískrar tónlistar hata harmonikuna og allir unnendur harmonikunnar hata kiass-
íska tónlist.Sem betur fer er þetta nú ekki alveg rétt, en satt er það að ótrúlegir fordóm-
ar eru og hafa verið ríkjandi á báða bóga. Ég hef alveg sérstaklega tekið eftir því hvað
þeir sem telja sig hafa fetað veg hinnar æðri tónlistar eru ótrúlega þekkingarlausir.
Til eru samt góð dæmi um hið gagnstæða. Reynir Jónasson hélt kveðjutónleika eftir
29 ára starf sem organisti Neskirkju, sunnudaginn 22.september sl.Reynir varð svo sjö-
tugur fimmtudaginn í sömu viku. Fjölnargir hlýddu á tónleikana og var Reyni að lokum
geysivel fagnað. Risu tónleikagestir úr sætum og klöppuðu lengi og innilega.
Bragi Hlíðberg er 9 árum eldri en Reynir og því er að vænta stórafmælis þessa stór-
merka manns á vetri komandi.
Ég er því miður hræddur um að íslenskir harmonikuunnendur hafi ekki lært að meta
Braga sem vert er. Aftur á móti hafa margir úr klassíska geiranum haft þau orð um hann
í mín eyru að Ijóst er að þeir telja hann snilling á alþjóðavísu. Ég hvet þá sem ekki hafa
enn orðið sér úti um síðasta geisladisk Braga að hlaupa til og eignast eintak. Þar eru
m.a. Sakkijarven polkinn sem er þjóðlag frá Finnlandi og Belfiore eftir Frossini leikinn
af einstakri snilli, snerpan og sá skýrleiki sem Bragi hefur ávalt tileinkað sér setja flutn-
inginn í hæsta gæðaflokk. H.I.