Vísir - 19.07.1943, Blaðsíða 1

Ritstjórar:
Kristján Guðlaugsson
Hersteinn Pálsson
■ Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð)
Ritstjórar
Blaðamenn Slml:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 llnur
Afgreiðsla
33. ár.
Reykjavík, mánudaginn 19. júlí, 1943.
161. tbl.
Ógurlegar loft-
árásir á Napoli
Mörg hundruð flugvéla
ráðast á borgina.
Napoli hefir orðið fyrir
mestu loftárásum, sem nokkuru
sinni hafa verið gerðar frá
bækistöðvum í Norður-Afríku.
Flugvélar voru bæði sendar
frá Tunis og Libyu og skiptust
þær á að demba niður sprengju-
förmum sínum. Var mörgum
hundruð smálesta varpað niður
á fáeinum klukkustundum. Það
er til marks um þunga árásar-
innar, að tvíhreyfla-flugvclar
voru í fyrsta sinn sendar til
Napoli, en svo langt liafa þær
aldrei farið fyrr.
Sprengjunum var einkum
varpað á vopnaverksmiðjur
borgarinnar og járnbrautarstöð-
ian. Urðu 2 ógurlegar spreng-
ingar, meðan árásin stóð yfir.
I
Hitler hefir sæmt Rudolf, son
Ribbentrops, riddarakrossi
Járnkrossins. Hann er i SS-líf-
verði Hitlers.
Síðaita dagárásin á Kiel.
„Næstum hver sprengja hæfði markið“, var sagt í tilkynningunni um seinustu loftárás Banda-
ríkjamanna á Kiel. Hún var gerð í björtu og myndin er tekin, þegar árásin stendur sem hæst. Má
greinilega sjá nokkurar Liberator-vélar á sveimi yfir borginni, þar sem miklir eldar eru þegar
farnir að brenna.
/ i
JW
FYRSTA LOFTARASIN A ROM
Bnizt við að Catania falli þá ©§’ |»egrar.
Orustuskip skýtur í fyrsta sinn
á borgina.
Fyrsta loftárásin, sem gerð hefir verið á Róma-
borg í þessu stríði, var gerð 1 morgun um
klukkan níu. Fjöldi f jórhreyfla og tvíhreyfla
flugvéla réðst á borgina og var árásin mjög hörð, að
því er segir í aukatilkynningu frá herstjórn banda-
manna. Aðalmarkið var járnbrautarstöð borgarinnar,
sem er afarmikilvæg eins og nú standa sakir, en auk
þess var ráðizt á borg eina 25 km. fyrir vestan Róm.
Það er tekið fram, að flugmönnunum var skipað að
f orðast sérstaklega byggingar og mannvirki, sem tengd
eru trú og menningu og því var árásin gerð í björtu.
Á laugardag tóku Bandarík jamenn tvær borg-
ir, Agrigento og Porto Empedocle, og er það einna mesti
sigur, sem menn Pattons hafa unnið þá fáu daga, sem
eru liðnir, síðan innrásin hófst. Jafnframt hafa Banda-
ríkjdmenn tekið meira en 20.000 fanga.
Bretar og Kanadamenn, sem sækja á austar á eynni,
halda líka áfram að þokast norður með ströndinni. Þeir hafa
náð tveim mikilsverðum stöðum á þeirri leið sinni, en við
hvorn þeirra sem var, var liægt að stöðva sókn þeirra, ef Italir
eða Þjóðverjar hefði getað eða hugsað um að verjast þar.
Annar þessara staða var eiði
milli vatns og sjávar. Til þess
að þurfa ekki að leggja. stóra
lykkju á leið sína norður á bóg-
inn, urðu Bretar að ná þessu
eiði. Var það ráð tekið að láta
fallhlifahermenn svífa til jarð-
ar skammt frá þVí og með að-
stoð þeirra tókst að koma í veg
fyrir það, að möndulhersveitir
gæti komið sér upp slöðvum
þar.
Barizt um brú.
Fyrir norðan eiðið var brú á
Plimassuri-á, sem bandamönn-
um var mMl nauðsyn að ná, lil
þess að geta hindrað það, að
möndulherinn sprengdi hana í
loft upp, því að það ldaut að
kpsta mikla töf og gefa ítölum
og Þjóðverjum kærkomið tæki-
færi til að bæta varnir sínar um-
hverfis Catania.
Fallhlífahermenn voru aftur
látnir vinna þetta. Tvö hundruð
þeirra voru látnir svífa til jarð-
ar við brúna og héldu þeir henni
í 24 klst. þrátt fyrir mikla stór-
skotahríð og fjölda áblaupa
möndulhersveita. En þrem klst.
áður en brezkar hersveitir
komust að brúnni, höfðu fall-
hlífaliermennirnir orðið að láta
undan síga, vegna skotfæraleys-
is. En þeir höfðu tekið sprengj-
urnar undan brúnni, svo að það
tókst ekki að sprengja hana í
loft upp.
Sóknin til Cataniu.
Bretar eru nú komnir svo
nærri þessari mestu borg aust-
urshandar Sikileyjar að stór-
skotalið þeirra er farið að senda
henni kveðju, enda eru bardag-
ar um borgina sjálfa raunveru-
lega hafnir. Telja Bretar það
liafa verið mikinn sigur fyrir
sig, að þeir skyldu komast yfir
Plimassuri-ána.
1 fyrrakveld skaut brezkt or-
ustuskip í fyrsta sinn á Cataniu.
Sigldi það inn í flóann fram-
undan borginni um það bil er
skyggja tók og lióf skothríð á
hana á 7 mílna færi. Síðan færði
það sig nær landi og skkut á
fimm mjlna færi. Markið voru
hermannaskálar og mátti
greinilega sjá það af skipinu að
þeir hrundu hver af öðrum.
Strandvirki svöruðu skot-
\
liríðinni, en tundurspillar, sem
voru með orustuskipinu, þögg-
uðu niður i þeim að mestu leyti.
Þegar skothríðin hafði staðið i
hálfa klukkustund fór orustu-
skipið leiðar sinnar.
Sóknin til Enna.
Jafnframt því sem Banda-
ríkjamenn sgekja vestur með
suðurströnd Sikileyjar fara
aðrar sveitir þeirra beint inn í
land og stefna til tveggja borga,
sem eru um það bil á miðri
eynni. Sú veslari og mikilvæg-
ari er Enna, sem hefir orðið
fyrir mörgum loftárásum. Uni
þessa borg liggja nefnilega
allir helztu vegir eyjarinnar,
aðrir en þeir, sem eru með
ströndum fram. Það þýðir þess-
vegna, að ef bandamenn ná
þessari borg, þá eru allir vegir
greiðir fyrir þá, hvert sem þeir
lcjósa að stefna.
SV-Kyrrahafið:
r
ir tniiður
tir ð llótta.
Bandaríkjamenn eru farnir
að nota nýjar flugvélar til her-
og vöruflutninga út um heim.
Ileita þær Skymaster og geta
flutt 15 smálestir af varningi
eða 50 menn með öllum her-
klæðum.
Lokaárásin á Munda
hafin.
Japanskar tundurspilladeildir
gerðu í gær tvær tilraunir til að
komast til Nýju-Ge^rgiu eða
Vila á Kolombangaraeyju.
Amerísk lierskip urðu þeirra
vör i bæði skiptin og lögðu til
bardaga. I fyrri viðureigninni
voru þrír japanskir tundurspill-
ar hæfðir fallbyssuskotum, en í
síðari bardaganum gat ameri.sk-
ur tundurspillir komið tundur-
skeyti á einn japönsku tundur-
spillanna. Er talið líklegt, að
hann hafi farizt.
Þessi herskip eru talin hafa
verið með herlið og nauðsynjar
til hinna aðþrengdu liersveita
á Nýju-Georgíu eða Kolom-
! hangara-ey. Ilafa Japanir reynt
I áður (við Guadalcanal) að nota
; tundurspilla til herflutninga,
þegar venjuleg flutningaskip
hafa ekki þótt nægilega snör
í snúningum.
I morgun bárust fregnir um
að hersveitir Bandarikjamanna
á Nýju-Georgiu væru byrjaðar
lokasóknina gegn Mundaflug-
vellinum.
A laugardag sökktu amerísk-
ar flugvélar sjö japönskum
flutningaskipum, sem lágu við
akkeri undan Buin á Bougain-
ville-ey og skutu niður 49 jap-
anskar flugvélar. Sex amerísk-
ar flugvélar voru skotnar niður.
driðarlegrar vígrgrirð-
iagrar á Jótlandi.
Fólk flutt frá Hirtslials. Sjáland
líka vfggirt.
Fregnir berast um það frá Svíþjóð um þessar mundir,
að Þjóðverjar vinni af gríðarlegu kappi að víggirð-
ingum hingað og þangað um Danmörku. Láta þeir
sér ekki nægja að víggirða Jótlánd, heldur hafa þeir einnig
komið sér upp virkjum á Sjálandi.
Það gefur að skilja, að víg-
girðingarnar eru öflugastar á
vesturströnd Jótlands, þar sem
mest er hættan á innrás frá
Bretlandi. Ilefir landinu smám
saman verið breytt í heilar her-
búðir, símar fréttaritari United
Press í Stokkhólmi, sem hefir
að undanförnu gert sér far um
að afla sem mestra upplýsinga
um þetta, þegar innrásarum-
ræður standa allsstaðar sem
hæst. Hafa Þjóðverjar meira að
segja flutt alla borgara á brott
úr fiskimannabænum Hirtshals.
Þungamiðja varnakerfisins á
Jótlandi er í psbjerg, þar sem
er raunverulega eina góða liöfn-
in á ölluni skaganum. Eyjan
Fanö, sem er undan Esbjerg er
líka rammlega viggirt og segja
þeir, sem þaðan hafa fregnir, að
hún sé raunverulega öll sam-
fellt virki.
Danir furða sig mikið á víg-
girðingunum á Sjálandi. Geta
menn ekki gert sér fyllilega
grein fyrir þvi, bvort þær sé
gegn innrás af hálfu Svia eða
livort Þjóðverjar óttist, að inn-
rás verði gerð frá Eystrasalti.
Bílslys á
Utn miðnætti í nótt sem leið átti sér stað allmikið bifreiðaslvs
á Suðurlandsbraut, rétt innan við bæinn.
íslenzk fólksbifreið og amer-
ísk herbifreið rákust saman og
eyðilagðist islenzka bifreiðin
mjög mikið við þennan árekst-
ur.
I bílnum munu liafa verið
tvær stúlkur og tveir karlmenn.
Slasaðist fólk þetta töluvert.
Stúlka, sem stýrði bifreiðinni,
fótbrotnaði og skaddaðist á
höfði,' og annar karlmaðurinn
fótbrotnaði einnig, en hin tvö
meiddust eitthvað minna.
Vísi liefií' ekki tekizt að afla
sér frekari upplýsinga um l>etta
slvs að svo komnu máli.
Rússar sækja
enn fram
Rússar héldu áfram sókn
sinni til Orel í gær og tókst her-
sveitum þeirra að reka Þjóð-
verja 4—6 km til baka þá um
daginn.
Enn sem fyrr leggja Rússar
mesta áherzlu á að sækja fram
fyrir norðan Orel, þar sem þeir
geta komizt á járnbrautina til
Bryansk. Eiga þeir eftir þangað
um 15 km.
Þjóðverjar liafa víggirt land-
ið á þessum slóðum mjög vel,
livert þorp og bóndabær er orð-
inn vígi að Vélbyssulireiður,
enda hafa þeir liaft tvö ár til
að vinna að þessum, víggirðing-
um
1 gær segjast Rússar hafa
eyðilagt 68 skriðdreka og bryn-
varða bíla fyrir Þjóðverjum og
skotið niður 137 flugvélar.
vegna yrði hvert mannsbarn að
leggja fram krafta sína.
Það, sem vakið liefir mesta
athygli í ræðu hans, var það, að
han.n hvatti Itali til að taka sér
Breta til fyrirmyndar, þegar
verst gekk fyrir þeim 1940 og
öll von virtist úti um að þeir
gæti lialdið velli.
Síðustu fréttir
Fasistar eiga
sök á stríðinu
Scorza, ritari fasistaflokksins,
hefir ávarpað ítölsku þjóðina
og hvatt hana til að berjast til
þrautar.
Hann sagði, að fasistar tæki
á sig alla sök á stríðinu, því að
það hefði verið óhjákvæmilegt,
og sagði, að það væri skylda
hvers fasistaforingja, að falla
við skyldustörf sín. Hann dró
ekki dul á það, að horfur væri
alvarlegar fyrir ítali og þess-
Eisenhower: Bandaríkja-
menn hafa tekið Caltanissetta,
hina mikijvægu samgöngumið-
stöð á Sikiley miðri, skammt
fyrir austan Enna. Er það mik-
ill sigur, svo að varla er hægt
að gera of mikið úr honum.
Þetta var tilkynnt í aukatil-
kynningu kl. 1, en áður var sagt,
að Bandaríkjamenn væri 15 km.
frá borginni.
Kanadiskar hersveitir á aust-
; urhluta eyjarinnar hafa tekið
eitt af virkjunum í varnakerf-
inu umhverfis Catania. Blaða-
menn síma, að hersveitir þessar
íeitist við að komast á snið við
borgina, til þess að geta um-
kringt hana á alla vegu.
Óstaðfestar fregnir herma, að
skriðdrekar bandamanna hafi
getað brotizt inn í úthverfi Ca-
taniu og standi yfir harðir götu-
bardagar þar.
Orustuflugvélar bandamanna,
sem voru í gær á eftirlitsflugi
yfir Tyrennahafi, miíli Sardiniu
og Ítalíu, hittu þar 15 þríhreyfla
Junkers-52 flutningavélar og
skutu þær allar niður.
Árásir hafa verið gerðar á
tvær borgir fyrir sunnan og
norðan Napoli og var þar unnið
mikið tjón.
Per Albin Hansson, forsætis-
ráðherra Svía, flutti í gær ræðu
og vék að norrænni samvinnu a
stríðinu loknu. Kvað hann ekl
tíma né tækifæri til að leggj
fram grundvöll að viðræður
en sænska stjórnin áliti þa
skyldu sína að hafa nánar gæ
ur á þeim vandamálum, sem ó-
hjákvæmilega hlytu að verða á
vegi Norðurlanda í stríðslok, og
myndi stjórnin fagna opinber-
um viðræðum um þessi efni.