Morgunblaðið - 31.08.1917, Blaðsíða 1

Föstudag
3Í.
oágúst 1917
4. árgangr
297.
tölublað
Ritstjórnarsími nr. 500
Ritstjóri: Vithjálmur Fifcsen
ísafotdarprentsmiója
Afgreiðslosími nr. 500
Vasaljós,
margar tegundir, nýkomin til
JeS ZÍmS2tí, Járnv&ruéQÍlé.
I. 0. 0. F. 898319 — I.
sbbbb Gamla Bio mgsHB
Saráttan
um
gullnámuna
Afarspennandi sjónl. i 3 þáttum
leikinn af fyrsta flokks ítölskum
leikurum.
Myndin er efnisrik, framúr-
skarandi vel leikin, og ein af
þeim myndum sem altir munu
hafa gamau af að sjá.
Erf. símfregnir
frá fréttar. Isafoldar og Morgunbl,
Kmhöfn 29. ág.
Austurríkismenn halda
þvf fram, að þeir veiti
ítölum viðnám hjá Bain-
fiizza.
Bretar hafa sótt fram
2000 metra hjá Julien og
Poelcapelle.
Á ríkisráðsstefnunni í
Moskva hafa flokksforingj-
arnir gefið skýrslu um
ástand hins rússneska
hers.
Bússneska stjórnin telur
sig bundna við skuldbind-
ingar hinnar fyrri stjórn-
ar Bússlands um það, að
semja ekjéti sérfrið.
Henderson setti ráð-
stefnu jafnaðarmanna og
verkamanna banda-
mannaþjóðanna i London.
Wilson Bandaríkjafor-
seti heflr bannað alla út-
flutninga til hlutlausra
ríkja nema alveg sérstök
nndanþága sé fengin.
Clemenceau er formaður
nefndar, sem skipuð heflr
verið til þess að rannsaka
stjórnargerðir Poincare’s.
Eimskipafélagið fékk í gær sim-
skeyti frá erindreka félagsins vestra,
Jóni Guðbrandssyni. Er skeytið á
J>essa leið:
— Lagarfoss hefir verið
fermdur 500 smálestum
af vörum, mest sykri og
kaffi.
Bandaríkjastjórn hefir
ákveðið að koma á útflutn-
ingsbanni á öllum vörum
frá 30. ágúst. Undanþágu
þarf einnig að fá fyrir
þær vðrur, sem þegar
hafa verið fluttar í skip,
en það er búist við því,
að sérstakt tillit muni
verða tekið til þeirra
skipa, sem þegar hafa
verið fermd.
Síldveiðin nyrðra.
Akureyri 1 gær.
Nú er tiðin aítur að batna og
vakna þá vonir manna um það, að
enn kunni að rætast úr með síld-
veiðina, þótt seint sé. Að undan-
förnu hefir verið hér sífeldur norð-
angarður, en nú er að lygna og
segja skip, sem inn hafa komið að
óhemjumikil sild sé úti á Gtíms-
eyjarsundi.
Ýmir kom hingað í fyrradag með
80 tunnur af stld og í nótt kom
hann með 410 tunnur.
Helgi magri kom í nótt til Hjalt-
eyrar með 200 tannur.
Að undanförnu hafa hin minni
skipin fengið talsvert af síld í rek-
net. í gær komu þessir bátar til
Siglufjarðar:
Kvik...................með 100 tn.
Skarphéðinn ... — 90 —
Hvíting.................— 50 —
Báran...................— 39 —
í fyrradag hafði Báran og fengið
50 tunnur.
Pósturinn með Fálkanum.
Fálkinn, sem liggur hér enn, fekk
skeyti í gær frá dönsku stjórninni
um það, að hann mætti engan póst
flvtja milli landa. Vita menn eigi
hvernig á þessu stendur, en mörg-
um getum er að þvi leitt og mis-
munandi trúlegum.
Ráðherraskiftin.
Sigurður Eggerz útnefndur.
Með simskeyti, sem hingað barst
í gærmorgun, hefir konungur út-
nefnt Sigurð Eggerz bæjarfógeta sem
fjármálaráðherra í stað Björns Kristj-
ánssonar.
Mælt er, að Björn Kristjánsson
muni aftur taka við bankastjórasarf-
inu einhvein næstu daga.
Burðarglaldið —
dýrtíðarfrimerki.
Það er skiljanlegt að þingmenn
reyni að efla tekjur landssjóðs, en
það er undarlegt að þeir skuli jafn-
margir geta fallist á tvöfalda burðar-
gjaldið innan lands og neðri deild
hefir nýlega samþykt.
Að visu eru blöð og timarit þar
frátekin og er það vel, prentun og
papplr er þeim fullerfitt, þótt tvö-
falt burðargjald bætist eigi við. En
því á að leggja svona háan auka-
skatt á vináttu og viðskifti manna?
Etu ekki fjöli',örg heimili á Iandinu
nógu einangruó áður, þótt það bæt-
ist ekki ofaná, að þau fái aldrei »ær-
legt sendibréf* né póstpakka með
sæmilegum skilum? — Þvi að það
mun sannast, verði þetta frumvarp
að lögum, að bréfaskifti með póst-
um minka að stórum mun. Bréf-
spjöld verða notuð meira en áður,
— og sá ósiður hefst að nýju fyrir
alvöru »að koma bréfum með ferða-
mönnum*. — Suðurlandsundirlendið
mest alt og aðrar sveitir fjarri kaup-
t'únum verða og afarhart úti œeð
allar bögglasendingar, ef þær eiga
að greiða að vetrinum 4 kr. fyrir
hvert kg. i burðargjald. — Ekki græð-
ir landið á þvi að setja burðargjald-
ið svo hátt að almenningur reyni á
alla lund að komast hjá að senda
nokkuð með pósti.
En mér hefir komið annað ráð i
hug, ef landið þarf að græða á fri-
merkjasölunni.
Það ætti að gefa út sérstök dýr-
tiðarfrimerki, t. d. 2 anra, 4 aura,
12 aura og 33 aura frimerki, ákveða
að allar póstsendiugar, aðrar en blöð
og timarit, yrðu auk venjulegs burð-
argjalds að vera frimerktar með þess-
um dýrtiðarfrimerkjum, þannig að
bréfspjöld væru með 2 aura frimerk-
nt/m bíó
Stórfenglegur sjónl. í 3 þáttum.
Aðalhlutverkið leikur
Hr. Gunnar Tolnæs
(frá þjóðleikhúsinu í Kristjaníu),
sem 'talinn er að vera einhver
fallegasti leikari Norðurlanda.
Tölusett sæti.
inu, bréf og ávísanir með 4 aura,
pakkar með skipum og prentað mál
frimerkt með 12 aura, og pakkar
með landpóstum með 35 aura fri-
merki. — Með þessu eða einhverju
svipuðu yrði skatturinn á þá, sem
eiga marga bréfavini, ekki eins gíf-
urlegur, en þó mundi landssjóð muna
töluvert um, því að fjölda margir
útlendingar mundu kaupa þessi merki
í söfn síd. — Sé þessi leið ófær
einhverra hluta vegna, sem eg sé
ekki, — því má þá ekki stimpla yfir
með »í gildi* etc. öll tveggja konga
frímerkin og taka upp ný frímerki
um nýár? Landssjóð mundi muna
um það sem erlendir frímerkjasafn-
endur keyptu af þeim.
Strjálbygt land, erfitt umferðar,
má síst við því að lagt sé hár dýr-
tíðarskattur á bréfaviðskifti og póst-
sendingar, því að hann kemur þar
niður sem síst skyldi, þegar öllu er
á botninn hvolft.
Hjalti.
Friðarvon Erzbergers.
Maður er nefndur dr. Mathias
Erzberger. Hann er þýzkur ríkis-
þingmaður og foringi miðflokksins.
Hann var fyrst kjörinn ríkisþing-
maður árið 1903, þá 28 ára að aldri.
Kom þá fljótt í ljós, að hann var
ötull gáfumaður, en ef til vill helzti
óbilgjarn. Hefir hann þó jafnan verið
talinn með fremstu stjórnmálamönn-
um Þjóðverja.
Á fundi, sem allsherjarnefnd þýzka
ríkisþingsins hélt fyrir luktum dyr-
um í júlímánuði i sumar, hélt hann
merkilega ræðu, sem síðar varð til
þess, að ríkisþingið samþykti friðar-
ályktun sina. Og síðan hefir þó
Erzberger vakið á sér enn meiri eft-
irtekt fyrir samræðu, er hann átti
við Baumberger, aðalritstjóra »Neue
Ziiricher Nachrichten*. Þá sagði
hann meðal annars:
— Það er alls eigi til þess að
draga úr gildi friðarályktunar rikis-
þingsins, að Michaelis er orðinn
kanzlari, heldur þvert á móti henni
til styrktar. Það væri sannarlega
glæpur, að gera eigi alt, sem unt er