Morgunblaðið - 27.10.1972, Blaðsíða 1
32 SIÐUR
245. tbl. 59. árg. FÖSTUDAGUR 27. OKTÓBER 1972 Prentsmiðja Morgunblaðsins
Henry Kissinger á. blaðamannafundi:
„Friður er á næsta leiti“
Hanoi, Saigon, Washington og París, 26. október — AP-NTB
„Ég get sagt ykkur að friður er á næsta leiti, það er að-
eins eftir að leysa minniháttar vandamál eins og orðalag
og tækniatriði, en það er hægt að gera á einum 3—4 daga
fundi,“ sagði Henry Kissinger, aðalráðgjafi Nixons Banda-
ríkjaforseta, á fundi með fréttamönnum í Washington í dag.
Allt bendir nú til þess, að Vietnamdeilan sé að leys-
ast, þrátt fyrir nokkurra klukkustunda spennu í dag, eftir
að Hanoi-stjórnin hafði rofið samkomulagið um þögn af
hálfu allra samningsaðila um samkomulagið, unz það yrði
sameiginlega tilkynnt í Saigon, Hanoi og Washington.
Fyrstu fregnir um að samkomulagið væri í nánd bár-
ust í morgun, er Hanoi-útvarpið skýrði frá vopnahléssam-
komulagi í 9 liðum, sem undirritast ætti 31. október nk. Um
hádegisbilið sagði talsmaður sendinefndar Hanoi í París,
að Bandaríkjastjórn hefði bundið sig við 31. október, en
ætlaði nú að svíkja það vegna þess, að Saigon-stjórnin vildi
ekki skrifa undir. Formaður samninganefndar Viet Cong,
frú Binh, skoraði skömmu síðar á Bandaríkjastjórn að
standa við loforð sitt til að langþráður friður kæmist á.
Um miðjan dag sagði Saigon-útvarpið, að samkomulag milli
Bandaríkjanna og Norður-Vietnam kæmi Suður-Vietnöm-
um ekki við. Saigon-stjórnin væri fær um að taka eigin
ákvarðanir. Ekki er vitað hvort hér var um viðbrögð Thieus
forseta að ræða.
Leið nú nokkur stund unz Kissinger lýsti því yfir á
blaðamannafundi sínum, að tilkynning Hanoi-stjórnarinnar
í 9 liðum væri í aðalatriðum rétt og friður væri á næsta
lciti.
Saigonútvarpið: Samkomulag Bandaríkjanna
og Norður-Vietnams okkur óviðkomandi
Rogei-s, Nixon og Kissinger á fundi í Hvíta liúsinu.
SMAATRIÐI EFTIR
Kissinger sagði ein.nig: „Ég vil
taka það fram að það sem eftir
er, eru aðeins smáatriðin af
heiidarsamningu.nuim og ef góð-
viljinn, sem ríkt hefur heldur
áfiram, verður aðeins formsatriði
að ganga frá samninginuim end-
anlega.“ Kissinger sagði við
fréttamenm að þeir slkyldu etkki
taka -nærri sér ýmis „simávanda-
mál“, sem óhjákvæmilegt væri
að kæmu upp á síðustu stundu
áður en frá samkamulagi yrði
gengið. Hann sagðist telja að
ti Iky n n i.n gar Harnoi -st j órn ar inn -
ar hefðu verið ..heiðarleg mis-
tök“. Norður-Vietnamar hefðu
LIÐIRNIR NÍU
Liðirnir 9 oru sean hér sogir,
sitmkvæmt Hanoi-útvarpinu:
1. Buindati'íkin virðl sjálfstæði,
fullveldi, sameáningu og land
fræðilega heild Víetnams.
2. 24 kliikkustiindum eftir und-
irritun Mamkomiilagsins verði
ölI ii in loftárásum á N-Víetnam
hætt, tundurdufl tekin upp
og vopnahlé taki gildi í Suð-
iir-Víeitna*n. Bandarískir her-
menn og hermenn banda-
mainnu skiiln brott frá Víet-
nant tnmian 60 daga.
3. Kftir undirritunina verði þeg-
ar byrjað á ráðstöfunum til
Kissinger á hlaðanianiutfundinii m söguleiga í gær.
sjálfir lagt á-herzlu á 31. október
sem uindirskriftardag og Banda-
rílkin vffldu gera sitt til að standa
við þann dag. Hann var að því
spunður hvað myndi gerast, ef
ekki tækist að undirrita samn-
iniginm þann dag og svaraði: ,,Þá
höiduim við samnin.gaviðræðum
áfram og ég get ekki ímyndað
mér að ein dagsetning geti kom-
ið í veg fyrir samkomn'ulag."
að skila aftur stríðsföngum í
haldi hjá deiluaðilum.
4. Þegar vopnahlé hefur tekið
gildi skulu st.jórn Víet
Cong og stjórnin í Saigon
hefja sainningii mn undirbún-
ing kosninga i landinu til sam-
steypustjórnar. Stjúrnirnar
skulu einnig semja um fækk-
un í herjimi sínnm.
5. Samcining N- og S-Víetnam
verður hæg og sígandi á frið-
samlegan hátt.
6. Alþjóðleg eftirlitsnefnd verð-
ur skipuð og alþjóðaráðstafna
um Víetnam lia.Idin innan 30
daga frá undirritun samkomu
lagsins.
7. FuIIveldi og lilutleysi Laos og
Kambódíu verður virt af öll-
um deiliiaðilum í Víet.nam.
— Baaidajríkin hætti öll-
nm liernaðaraðgerðum i Jiess-
um lönduni, flytji herlið sín
og hergögn á brott þaðan og
sendi þau þangað ekki á ný.
8. Styrjaldarlok niiinu skapa
grundvöli fyrir sainskiptum
N-Víetnam og Bandaríkja.nna
og miinu Bandaríkin aðstoða
N-Víetnam og löndin í Indó-
Kína við efnahagsuppbygg-
ingu.
9. Friðarsamkonmlagið tekur
gildi Jiegar við undirritun.
HVER SKRIFAR
UNDIR?
A fundi sín-uim sa-gði Kissinger
að þessir liðir væru i aðalatrið-
uim rétfir, það væru 6—7 atriði,
sem eftir væri að garrga frá. Þar
nefndi hann að Bandaríkja-
stjónn þyrfti að fá tryggingu fyr
ir því að enginn reyndi að hrifsa
til siín landssvæði frá þvi að
vopnahléið tæki gildi og þar ti]
S'tjórn.málaleg lausn hefði feng-
izt. Einnig að taka þyrfti skýrt
fram tií<masetning'una á lokum á-
ta-ka í Laos og Kambódíiu i sam-
ræmi við vopnahléið i Vietinam.
Hann sagði að enn hefði e'kki
verið ákveðið hvort Bandaríkja
stjórn undirritaði samkamiuilagið
fyrir hönd S-Vietnam. Þetta væri
ekki mikið vandamál í sjálfu sér
og skiljaniiegt væri að Saigon-
stjórnin vildi sjálf undirrita sam
komulagið.
„THIEU MUN
SAMÞYKKJA'*
Kissinger sagði að Saigon-
stjórnin væri sammála og ósam-
rnála um ýmis atriði samkomiu-
lagsins, „en Thieu forseti miun
samþykkja vopnahlé.“ Kissinger
sagði að hinn hörðu mótmæli Thi
eus nú i vikunni hefðu átt við
„aðra“ friðaráætlun en þessa.
Kissinger minnti fréttamenn á
að það hefði verið N-Vietnam-
stjórn, sem setti 31. október sem
undirritunardaginn, en ekki
stjórnin í Washington.
Chile:
Samkomulag
Sant'ago, 26. okt. — NTB
ÁREIÐANLEGAR heimildir inn
an ríkisstjórnar Chile, hernidn í
dag, að samkomulag hefði náðst
niilli Allendes forseta og verzl-
unarmanna um lausn verkfalls
ins, sein hófst 17. þ.m., en þá
lögðu verzlunarmenn niður
vinnu í samúðarskyni við vöm-
bílst.jóra, sem farið höfðu í verk-
fall.
Saimkamiulagið verður til'kynnt
af Aliende á morgun, en skv. þvi
skulu allir snúa til starfa þegar
i stað, meðan ríkisstjórnin og
verkalýðsleiðtogar ganga frá end
anlegu samkomuiagi. Af opin-
berri hálfu var frá því skýrt í
dag að verkfallið hefði kostað
Chile 108 millijónir dollara.
Mjög róstursamt hefur verið
í Chile síöustu daga ag mótmæla
göngur daglegir viðb'urðir.
Kissinger var spuirður að því
hvaða þjóðir myndu skipa eftir-
Mtsnefndina, sem samkomuilagið
kvæði á um og hann svaraði þvS
til að Rogers utanríkisráðherra
Bandaríkjanna væri nú að ræða
við leiðtoga ýmis'sa þjóða um þau
mál.
MCGOVERM
George McGovern forsetafraim
bjóðandi demókrata sagði í kvöld
uim þróun mála. ,,Ég vona að
Thieu forseti eða einhver í stjóm
Nixons standi ekki í vegi fyrir
samikamiulaginiu ag ég vona að
allar þessar fréttir séu réttar og
sannar.“ McGovem sagðist ekk-
ert hafa vitað um þessi mál, en
verið væri að reyna að.fá fund
fyrir sig með Nixon forseta til
að fá skýrslu um málið.
Lewis Guliek stjámmáilafrétta
ritari AP-'fnéttasitof'unnair sagði
i kvöld að viðbrögð Bandariíikja-
stjórnar við tilkynningu Hanoi-
stjórnarinniair hefðu vel geta
orðið ömnuir, þar eð Hanoi hefði
Franih. á bls. 20
orcjtmliIuHfc
í dag
Bls.
Fréttir 1, 2, 3, 13 og 32
Spurt og svarað 4
Skógræktargrein 10
Þingfréttir 14
Emii Jónsson fyrrv. for
sætisráðherra sjötugur 11
Af innlendum vettvangi
— Þing Alþýðuflokksins 17
Iþróttir 30 og 31