Þjóðviljinn - 27.03.1960, Blaðsíða 1

VILJINN
annudagur 27. marz 1960 — 25. árgangur — 73. tölublað.
Hve lengi eigum við að pjóna and
stæðingi okkar t landhelgismáiinn?
Vísitalan er
komin af stað
Þá er vísitalan komin af
stað. Kauplagsnefnd hefur
reiknað út að hún hafi ver-
ið 101 stig, miðað við verð-
lag 1. marz s.l., í stað 100
áður. Þá — nokkrum dög-
um eftir að gengislækkun-
Framhald á 2. síðu.
1111111111111•m1111111111111111111111111f11
i I fJt • • íi ' =
I „Viðreismn 11
Islendingum her oð seg/o upp öllum samningum sinum | „]fflp 'nff: |
vio Bandarikm erfir tramkomu þeirra i Uent = ö J ö =
Bandaríkin liafa nú tekið forustu fyrir andstæðingum okk-
ar í landhelgismálinu, þannig að Bretar láta sér lynda að vera
óbreyttir liðsmenn þein-a. Leg.gja Bandaríkin til að íslendingar
skuli í verki sviptir hálfri JandheJgi sinni, hér skuli verða
sex mílna takmörk í stað tólf, auk þess sem þeir hafa á orði
l‘itthvei>£ smánarlegt makk um sérsamninga.
Hér er um að ræða svo alvarlega árás á hagsmuni íslend-
inga og alla framtíð, að fslenzkum stjórnarvöldum ber tafar-
Iaust að grípa>til gagnráðstafana. Má ekki minna vera en
|>egar í s'iað verði teknir til algerrar endurskoðunar allir samn-
inga.r íslands við Bandaríkin, samningar sem veita Bandaríkj-
unum liin mikilvægustu réttindi og fríðindi á kostnað okkar.
Framkoma bandarískra
stjórrtarvalda ■ í garð íslend-
inga í ■ landhelgismálinu hefur
mótazt af linnulausum árásum
á hagsmunr okkar og rétt. Hér
skulu rifjuð upp nokkur at-
riði:
ir Fyrir Genfarráðstefnuna
1958 liöfðu Bandaríkin .gefið
íslenzkum stjórnarvöldum í
skyn að þau myndu styðja
réttarkröfur íslendinga. En
þegar sýnt var að Brc»tar voru
að verða endanlega undir á
ráðstefnunni, sviku Bandaríkin
öll loforð sín og fluttu tillögu
sem var ennþá harkalegri árás
á hagsmuni Islendinga en til-
lögur Breta sjálfra.
Þegar íslendingar ákváðu
að s'tækka landhelgi sína í 12
núlur vorið 1958 sendi Banda-
ríkjastjórn íslendingum form-
leg mótmæli gegn stækkuninni.
★ Þegar Bretar gerðu vopn-
aða árás á Islendinga og héldu
henni áfrain hálft annað ár
sviku Bandaríkjamenn allar
skuldbindingar „varnarsamn-
ingsins“. I staðinn skoruðu þeir
á Breta og Islendinga (!) að
forðas't átök.
„Varnarliðið“ sveik ekki að-
eins allar skuldbindingar sínar,
það var hreinlega í vitorði með
árásarhernum eins og m.a. kom
í ljós þegar brezkt herskip
sigldi upp í landsteina undan
Keflavíkurflugvelli og marg-
braut stjórnmálalandhelgi og
i fullveldi Islendinga í skjóli
bandaríska liersins
★ Erimlrekar
Bandaríkja =
Framhald á 2. síðu =
= Húsmóðirin á myndinni =
= hefur farið í búð, og verð- =
5 ið á vörunum sem hún =
= kemur með ber merki =
= „viðréisnar" ríkisstjórnar- =
= innar. Kakóið, livel'að og =
= jurtafeitin, sem hún gat =
= fyrir gengislækkun fengið =
= fyrir kr. 46,20 kostar nú =
= kr. 69,60. Hækkunin er =
= kr. 23,40 eða rúmlega =
= 50% til jafnaðar. Auk =
= þess hefur klæðnaður S
S hækkað heldur en ekki í S
verði eins og sjá má af S
tölunum á myndinni.
(Ljósm.: Sig. Guðm.) =
Macmillan vill ekki við
islenzka blaðamenn tala
Kom við í Keílavík í gær á leið
til Washington
Harold Macmillan, forsætisráðherra Bretlands, kom
við á Keflavíkurflugvelli í gær á leið vestur um haf aö
hitta Eisenho'wer Bandaríkjaforseta.
Macmillan neitaði að ræða
við blaðamenn, kvaðst aðeins
vilja þakka fyrir að fulltrúar
íslenzku ríkisstjórnarinnar
skyldu taka á móti sér. Hann
hefði komið áður við á íslanöi
en þá að næturlagi.
Fyrir hönd ríkisstjórnarinn-
ar tóku þeir Bjarni Guðmunds-
<AKÓ - 52,/7%\
Macnúllan slokar Egil sterka.
Önnur mynd af brezka for-
sætisráðherranum er á 12. síðu.
(Ljósm.: Þjóðv.)
son blaðafulltrúi og Tómas
Tómasson fulltrúi í utanrikis-
ráðuneytinu á móti forsætis-
ráðherranum. Stewart, sendi-
herra Bretlands, tók einnig á
móti honum.
„Mesti maður í heirni"
Erindi Macmillans á fund
Eisenhowers er að ræða við
hann viðbrögð Vesturveldanna
við síðustu tillögu Sovétríkj-
anna um samning um stöðvun
tilrauna með kjarnorkuvopn.
1 Genf hafa Sovétríkin tekið
upo brezka hugmynd um að
banna formlega allar tilraun-
ir sem samkomulag er um að
hægt sé að fylgjast með, en
samkomulag verði gert um að
hætta um tiltekinn árafjölda
tilraunum með smærri sprengj-
ur, en sá tími verði notaður
til að ganga frá eftirlitskerfi
sem allir séu sammála um að
nái einnig til þeirra.
Herstjórn og kjarnorkumála-
nefnd Bandaríkjastjórnar vilja
f.vrir engan mun að á þetta
sé fallizt, en bandaríska utan-
ríkisráðuneytið og brezka
stjórnin telja að Vesturveldun-
um sé ekki stætt á öðru en
taka sovézku tillögunni skap-
lega.
Eisenhower á eftir að skera
Framhald á 10. síðu.
HVEITI
31.56%
-----
Oðadýrtíð er skollin yfir
Nú er mánuður liðinn síðan
efnahagsráðstafanir ríkisstjórn-
arinnar, „viðreisnin" sem hún
kallar, .gengu í gildi. Á þess-
um ‘tínia hefur liver verðhækk-
unin rekið aðra.
Eitt af því fyrsta sem hækk-
aði voru kolin, hækkunin á þeim
nam 340 krónum á tonn, úr
710 krónum í 1050. Svo kom
smjörlíkið, lulóið hefur liækk'
að mn kr. 2.50 eða iun, 30%,
kuldasltór hafa hækkað um 100
krónur úr 168, burðargjald
undir almennt bréf er hækkað
um réttan þriðjung, timbur-
fetið er hækkað í verði um
40%, baðmullarefni og baðrn-
ullarfatnaður hefur hækkað um
64%, kaffið hefur hækkað um
28%, sykur um allt að 40%.
Þetta eru aðeins nokkur
dæmi af handahófi, en þau
’sýna Uvert stefnir, Næsturn
liver einasta vöru'legund stór—«»
liækkar ;í verði, og eru þó ekki
öll kurl komin til grafar. Emt
er eftir siiluskattur, 8,8% í
tolli og 3% í smásölu, og
hækkuð farmgjöld hafa ekki
enn sagt til sín í vörúverð-
inu nema að K'tlu Ieyti. Engair
bætur fást fyrir þessar yerð-
liækkanir ef ríkisstjórnin m.i
ráða, hún liefur sett lög sen*
banna vísitöluuppbót á kaup, j