Þjóðviljinn - 01.10.1971, Blaðsíða 1
Föstudagur 1. október 1971 — 36. árgangur — 222. tölublað.
Samningar verkalýðs-
félaga lausir nú í dag
— atvinnurekendur lögðu fram kröfur
á síðasta degi gildandi kjarasamninga
Fulltrúar alvinnnrckentla ræúdu
við þrjá ráðherra í rikisstjórn-
inni í fyrradag. þá Ölaf Jóhann-
csson, forsætisráðlierra, Magnús
Kjartansson, iðnaðarráðherra og
Hannibal Valdimarsson, félags-
málaráðherra. í gær var svo
Iialdinn fundur með fulltrúum
Alþýðusambandsins og atvinnu-
Svavar Gestsson
Nýr rítstjórí
Þjóðviljans
í dag tekur Svavar Gestsson
formlega við störfum sem ný-
ráðinn ritstjóri Þjóðviljans.
Svavar hcfur um árabil starf-
að vid Þjóðviljann sem blaða-
maður og ritstjórnarfulltrúi og
er Iesendum kunnur fyrir skrif
sín um stjórnmál og fjölmargt
annað cfni á undanförnum ár-
Svavar Gestsson er fæddur
1944 og þvi yngsti ritstjóri tlag-
blaðs sem nú starfar í land-
inu. Útgáfufélag Þjóðviljans
árnar honum hcilla og væntir
sér mikils af störfum hans við
blaðið.
Lætur af störfum
sem fréttastjóri
í gær Iét formlega af störf-
um við blaðið Sigurður V.
Friðþjófsson cand mag., en
hann hefur nú gegnt frétta-
stjórastarfi við Þjóðviljann um
árabil. Þjóðviljinn flytur Sig-
urði V. Friðþjófssyni þakkir
fyrir vel unnin störf í þágu
blaðsins og árnar lionum heilla
4 framtíðinni.
rekenda. Hófst hann klultkan
tvö í gærdag og var það annar
fundur þessara aðila eftir að
kröfur voru lagðar fram.
I dag, 1. október eru samn-
ingar verkalvðsí'élaganxia innan
ASf lausir eins og kunnugt er
og eru því allir félagsmenn
vericalýðsfélaganna án kjara-
samminga fyrst um siinin, en
starfa eftir gömlu samningunum
þangað til amnað verður ákveðið.
Það bar til tíðinda á fundi at-
vimnurekenda og fulltrúa ASl í
gær að atvinniurekendur lögðu
fram kröf'ur sínar í ellefu liðum
— á síðasta degi samningstíma-
bilsins!
í tillöguim atvinnurekenda var
la.gt til að samningstím inn yrði
3 ár.
Á fundiinum í gær var þremur
mönnum frá hvorum aðila falið
að gera tillögur um tilhögun við
s&mningsgerðina. í þeirri nefnd
eiga sæti af hálfu ASÍ Björn
Jónsson, Eðvairð Sigurðsson og
Snorri Jónsson, en af hálfu
Vinnuveitendasam.ban,dsins Jón
H. Bergs, Björgvin Sigurðsson og
Júlíus Valdlimairsson, framkv.stj.
Vinnumálasaimbands SÍS.
Samíylking stjórnarandstæð-
inga í Saigon gegn Thieu
SAIGON 30/9 — 45 foringjar
stjórnarándstöðunnar í Suður-Ví-
etnam bafa myndað með sér
samtök, sem kenna sig við lýð-
ræði og frið. Segja þau, að Thieu
forseti sé einræftislierra og
liernaðarsínni oc að samtökin
Aldreður maðor
varð fyrir bí!
Aldraður blindur maÖur varð
fyrir jeppabifreið í Eskihlið
laiust eftir hádegi í gær. Var
maðurinn á gangi eftir gang-
stéttinni, er jeppabifreiðinni
var ekið aftur á bak út úr
húsasundi og varð maðurinn þá
fyrir henni. Meiðzli hans munu
ekki hafa verið alvarleg, en þó
hafði hann áverka á höfði og
kvtartaði um eymsli í fæti.
muni vinna að því að koma á
lýðræðisskipulagi í Suður-Víet-
nam.
Samtökin segja, að Thieu for-
seti reyni, undir áhrifum Banda-
ríkj amanna að kljúfa þjóðina
endanlega í bráð og lengd. Eng-
inn einn flokkur geti ráðið við
lausn kreppu þeirrar sem að
landinu steðjar, og því hafi
samtökin verið nauðsynleg.
Innan samtakanna eru bæði
pólitísk samtök og trúarleg, ekki
sízt róttækari Búddistar Sam-
tö'kin gera bersýnilega ráð fyr-
ir því, að Thieu verði „endur-
kosinn“ forseti, en þau setja sér
starfsáætlun til lengri tíma.
Meðal þeirra sem undirrita yf-
irlýsingu samtakanna er dr. Ho
Van Minh, kaþóliki sem hætti
við að bjóða sig fram gegn Thieu
forseta vcgna bess, a'ð Thieu
skipuleggur kosningasvik.
Skuttogari til Dalvíkur
500 lesta togari, smíðaður í Noregi, kemur síðari
hluta árs 1973 — Japanir bjóða að afhenda
6 togara 8 mánuðum eftir samningsgerð
Útgerðarfélag Dal-
víkur hefur undirrit-
að samninga um kaup
á 500 lesta skuttogara
frá Noregi. Voru
samningarnir undir-
ritaðir sl. miðvikudag
og er gert ráð fyrir að
togarinn verði afhent-
ur seinni hluta árs
1973.
★
í>að er Vélasalan hf., sem
hefur umboð fyrir norsku
skipasmíðastöðina, er smíðar
þessa togara og er þetta 6.
skuttogarinn sem pantaður
hefur verið fyrir íslenzka að-
ila hjá þessari skipasmíða-
stöð í Flekkefjord í Noregi.
Hinir fimm togararsnir voru
pantaðir fyrir vestíirðinga að
sögn Gunnars Friðrikssonar
framkvæmdastjóra Vélasöl-
unnar. Sagði Gunnar að þess-
ir togarar væru allir smíð-
aðir eftir sömu teikningu og
verð þeirra væri 8 miljónir
norskra króna.
★
Björgvin Jónsson, fram-
kvæmdastjóri útgerðafélags
Dalvíkur, sagði að félagið, en
cigendur þess eru Dalvíkur-
hi-eppur og Kaupfélag Ey-
firðinga, gerði út tvö skip,
Björgvin og Björgúlf og væi-u
þau bæði 250 lesta smíðuð í
A-Þýzkalandi. Sagði Björg-
vin, að gert væri ráð fyrir
í samningum um smíði skut-
togarans að hann yrði aí-
hentur síðari hluta ársins
1973.
Þá hafði Þjó'ðviljinn sam-
band við Kristján O. Skag-
fjörð, en það fyrirtæki hefur
umboð fyrir japanska skut-
togara. Sagði forsvarsmaður
fyrirtækisins að fjölmargir
útgerðamenn, er veeru í hug-
leiðingum u.m skuttogara-
kaup, hefðu haft samband við
fyrirtækið. Japönsku frogar-
amir sem Kr. Ó. Skagfjörð
hefur umboð fyrir eru 450
til 500 lestir og 447 m. að
lengd. Áætlað verð þeirra er
92 milj, íslenzkar krónur og
væri það lægsta verð, sem
í boði væri fyrir skuttogara
af þessari stærð.
Japanir bjóðast til að af-
henda allt að 6 togara 8
mánuðum eftir samningsgerð
og muíi það vera stytztd af-
greiðslufrestur, sem boðið er
uppá. Ennþá hafa engir sarnn-
ingar verið gerðir um kaup
á þessum japönsku togurum,
en búast má við að ná'kvæm-
ar smíðalýsingar liggi fyrir
innan skarnms og þá ekki
ólíklegt að eitthvað gerist f
málinu, enda eru fjölmargir
útgerðamenn í skuttagara-'
hugleiðingum.
Afstaða íslendinga í Kínamálinu veku r athygli
Áform í Kínamálum eru
í hættu ef svo fer fram"
/f
WASHINGTON 30,9. — Það
kemur fram í fréttaflutningi
stórblaðsins Ncw Vork Times af
allsherjarþingi S.Þ., að brcytt af-
staða íslands til aðildar stjórnar
Kínverska Alþýðulýðveldisins
hafi vakið íöluverða athygli.
Blaðið ræðir í dag um breytía
afstöðu Kanada og lslands og
segir, að ef svo haidi áfra’.n,
muni áform Bandarikjanna um
að halda Formósustjórn innan
i gærmorgun heyrðnm við Jónas Árnason símar frá New York:
aftur í Jónasi Árnasyni, sem
situr Allsherjarþing SÞ, og
hafði hann frá mörgu að
segja í sambandi við ræðn
Einars Ágústssonar, sem
Jónas segir að hafi verið
flutt með sérstökum ágætum.
L
— Hvernig undirtektir
fékk ræða F.inars í gær?
spurðum við fyrst.
— Hún var flutt undir lok
fundarins, milli kl. 4 og 5,
og nú þegar þú talar við
mig er klukikan 9 að moi'gni,
svo að ég hef ekiki haft mik-
inn tíma til að tala við fuil-
trúa og leita eftir áliti
manna í samtölum, en mér
er óhætt að segja að það
hafi verið rækilega á ræð-
una hlustað. Malik, fundar-
stjórinn frá Indónesíu, stjórn-
ar fundunum á ensku, en er
ekki góður í eriskum fram-
burði — hefði líklega ekki
fengið háa einkunn í ensk-
um framburði hjá okkur í
Reykholtsskóla — þessi mæti
maður. Stundum rekur hann
í vörðurnar þegar hann lend-
ir á erfiðum orðum, og ekki
Einar fékk hljóB
á viBþá„stóru'
laust við að hann leggi „bet-
oningen forkert". En þegar
hann kynnti utanríkisráð-
herra okkar Islendinga, þá
hafði hann alveg réttan
framburð!
Nú, þegar þeir stóru tala,
menn á borð við Sir. Alec
og Gromiko, þá má heita
fulikomið . hljóð í sal'num, en
þegar fulltrúar smærri þjóða
tala er oftast einhver kliður
og talsvert skvaldur í hlið-
argöngum. U ta nríkisráöherra
Maroldíó hafði talað næst á
undan Einar og menn kansiki
orðnir dálítið þreyttir eftir
þá ræðu en hún var tolu-
vert löng eins og þær eru
sumar þessar ræður. Þegar
líður á ræðu Einars hljóðnar
mjög rækilega í salnum og
þegar hann kom að land-
helgismálinu þá var fullkom-
ið hljóð — sambærilegt við
það sem þeir stóru fá, enda
flutti hann þessa ræðu með
sérstökum ágætum. Ég hef
að sjálfsögðu heyrt hann
halda ræðu á alþingi Islend-
inga, og reyndar líka á fund-
um uppi í Borgarfirði, en
hann virðist halda þeim mun
betri ræður eftir því sem
fleiri hlusta á.
— Vcx semsagt nieð vanda
hverjum...
— Já, mér virðist það. Það
var í þessu alvara og þungi
— prýðilegur flutningur, bæði
hvað snertir ræðumennskuna
sjálfa og höfuðstyrkur ræð-
unnar var einlægnin sem
kom greinilega fram; slíkt
vantar stundum hjá þeim
sem hafa haldið fleiri ræður
hjá SÞ. Það var stemming
meðan hann flutti ræðuna —
kannski ekki jafnmikil
stemming hjá öllum í saln-
um, eins og hjá mér sem Is-
lendingi. Þegar hann t. d.
sagði í sambandi tóð land-
helgismálið með sérstakri á-
herzlu, og það kom prýðilega
út: WE. MUST. WE WILU,
WE SHALL sá ég ekki betur
en hann beindi þessum á-
hezlum sínum á þann stað í
salnum þar sem brezka sendi-
nefndin situr. Hann hefur
kannski verið að ítreka eitt-
hvað enn frekar það sem
hann hafði sagt við Sir. Alee
Ðoúglas Home daginn áður.
Einar fer nú heim á föstu-
daginn og ég hika ekki við
að segja hann hafi verið ís-
lendingum til hins mesta
sóma. Það er orðið allt ann-
að að vera á þingi Sam-
einuðu þjóðanna nú en það
var fyrir þremur árum.
Framhald á 9. síðu.
samtakanna í haettu.
Fréttin í New York Times fri
umræðunum um aðild Kina a<
S.Þ., sem Jóinas Árnason taiai
um í viðtali hér neðar .á síðainn
birtist undir fyrirsögninni; „Kart-
ada og Island gegn áformun
USA um Kína“ og var á þes«;
leið:
Þeir sem styðja aðild Peking
stjómarininar að Sameinuðu þjó3
unum á kostnað kínversku þjóð
emissinnastjórnarinnar feitgi
liðsauka í dag. þegar tvö að-
ildarríki í viðbót, Kanada.ogís'
land, gei’ðu það ljóst, að þat
myndu greiða kommú n istes tj ór-n
inni atkvæði sitt sem eina full-
trúa Kína.
Bæði löndin hafa endurskoðai
afstöðu sína frá fyrra ári msi
þvi að gefa til kynma, að þat
séu andvig þein-i tillögu Banda-
ríkjamanna, að brottvísun kín
versku þjóðernissinnastjórnarinn
ar sé „þýðimgarmikið mál“ sen
þurfi tvo þriðju atkvæða til ai
samþykkja.
Alls hafa átta lönd gefið ti
kynna breytta afstöðu til þesss
máls frá þvi að Allsherjarþingi,
hófst hér í fyrri viku. Ef þess
um straumi heldur áfram þáget
ur von Bandaríkjamanna um a<
tiYggja kínveiskum þjóðemis
sinnum sæti hjá S,Þ. verið
hættu.
U tamríkisráðherra Kanada
Mitchell Sharp, sagdi Alisherjar
þinginu afdráttarlaust, að þai
ætti að sjá til þess að „Alþýðu
lýðveldið Kína setjist í sæt
Kína“.
Framhald á 9 &íðu