Þjóðviljinn - 06.11.1971, Blaðsíða 1

Alvarlegt mál á Bíldudal:
Setur réng atvinnupólítík
Matvælaiíjuna á hausinn?
TVeir fjársterkir Reykvík-
ingar létu reisa rækju-
vinnslustöð á Báldudal, en
þar var fyrir ein sh'k áður.
Nú hefur hin nýja stöð ver-
ið rekin í 10 mánuði og er
að því komin að drepa nið-
ur fyrirtæki sem byggt hafði
verið upp af Bílddælingum
sjálfum, og hefur skapað
þeim örugga atvinnu um
nokkurt skeið.
Aðalmenn þessarar nýju
vinnslustciðvar eru þeir Ótt-
ar Yngvason. lögfræðingur í
Reykjavík, sem frægur varð
af útgerðarævintýrinu með
5n/b Amfirð'ng og miðsfjóm-
armaður í Sjálfstæðisflokkn-
um, Hörður Einarsson, bú-
settur í Reykjavík.
í janúar s.l. tók til starfa
rækjujvinnsla þeirra félaga þar
í Bílðudal. Til .þess tíma hafði
verið starfandi þar fyrirtæki,
sem jafnframt því að vinna
rækju hefur soðið niður eræn-
meti. Fyrirtæki þetta, Matvæla-
iðjan, er i eign Kaupfélags Arn-
firðinga. Niðursuðuiðnaður sá,
sem Matvælaiðjan stundar. hef-
ur að nokkru verið borin upji
af arðsamri rækjuvinnslu, því
kostnaður við aðflutning hrá-
efnis til niðursuðunnar og
flutningskostnaður fullunninnar
vöru frá Bíldudal á markaðinn
hefur gert það að verkum, að
að hluta hefur orðið að greiða
hann niður með hagnaði aá
rækjuvinnslunni. Með tilkomu
hinnar nýju rækjuvinnslu er
grundvellinum kippt undan
rekstri Matvælaiðjunnar
Tryggðu sér 7 báta
Frá Bíldadial eru gerðir út 11
bátar á rækjuveiðar. Hefur hin
nýja rækjuvinnsla tryggt sér 7
þessair,a báta og surrua þeirra
með samninguim til 5 ára og lof-
orðum um bluita í afra‘kstri fyr-
irtækisins.
Til þess tíma annaði M-atvæla-
iðjan fullkomlega vinns-lu þeirr-
ar rækju er á land barst þar á
staðnum. Þrátt fyrir að þeir
ll bátar, sem þaðan stunda
rækjuvedðar, hafi allir lagt upp
hjá Matvælaiðjunni, var af-
kastaigeta vélanna ekki fullnýtt.
Ný rækjuvinnsla á Bíldudial,
þýðir hvorki meiri vinnuiafkösit
við vertkun né betri nýtingu
vinnuafls, beldur þvert á móti.
Nú eru kounnar til staðarins
tvær vélasamistæðuir, sem bvor
um sig getur annað vinnslu
allrar þeirrar rækju sem þang-
að berst. Þá eru jiafnstórir
vinnuhópar sem vinna þurfa við
Fmmlhald á 7. síóu.
Rannsaka ætti mengun í Fossvogi og Arnarnesvogi:
Örin bendir á hið opna frárennsli í fjörunni frá málningarverksmiðjunni. Á útfiri sést
mikill þaragróður og fuglalíf var til skamms tíma fjölskrúðugt á Fossvoginum.
Ekki mengun segir
forstjóri Málningar
■ Er um að ræða mengunar-
hættu frá plastmálningarverk-
smiðju á Kársnesinu? Kópa-
vogsbúi búsettur í nágrenni
verksmiðjunnar hefur farið
þess á Ieit að rannsakað verði
frárennsli verksmiðjunnar,
einkum með tilliti til þess að
PVC efni séu ekki í úrgangi
frá henni o.g nái að setjast í
vefi þaragróður og svifdýra-
Iífs við Fossvoginn. Hefur
PVC sömu eituráhrif og DDT
skordýraeitrið og raskar mikið
magn af þessum efnum jafn-
vægi í náttúrunni.
Blaðinu barst í gær bréf frá
umiræddri verksmiðju og virð-
ist frumvinnsla við plastgerð
. ekki fara flram í veriksmiðj-
unni svo að klórkolivaitniseCn -
um er elklki að dreifa í úr-
giainigS £rá henni. Hins vegar
eru framleiddir í verksmiðj-
unni 108 tónalitir og litiarefni
berast iðulega frá verlksmiði-
unni út í sjóinn. Er íbúum á
Kársnesinu tryggð milkil lita-
dýrð í sjónurn samfara sóilar-
lagiiniu.
Nýlega er tekiirm til starfa
íslenzíkiur vísindamaður bjá
Hafrannsólknarstoflniuninni, er
hafði það að prófverlkefni að
raninsaka menigiun í norsfcum
firði með grynningum í fjarð-
armytnninu. Framlkölluðu
þessar grynningar kyrran sjó
fyrir innan. Geta slilkar að-
stæður sltoapað mikla menigun
frá sorprennsli með tiiEiti fil
þyiggðar við fjörðinn.
Eánsætt er að Iflela þessium
vísindamanni rannsólkin á
Fossvoginum og fleiri vogum
hér á höfu ðborgarsvaeði nu
með tilliti til mengunarhættu.
Br komin miengiun í Arnar-
nesvoginin frá sápuverksm iðj -
unum í Garðahreppi? AlRtaf
er hætte á fosfatmiengiun frá
sápu verksmiðj um er hleypir
ovfexti í þörungagróður. Þá
kemur mikið sorp fra fjöl-
mennum byggðarlögum áþess-
um svæðium.
í tileflni a£ frétt um PVC
mengun í WLaðiinu í gær hefur
Kolbeinm Pétursson h.já Máln-
Framhaild á 7. síðu.
ÞAU FLUCU SÍÐUSTU SKRÚFUVÉLINNI
Síðasta sfcrúfuivieim, sem not-
uð er til fárþegaflujgs milli Evr-
ópu og Band aríkjanma, lenti á
KeflavfkiuirfluigiveHi í gærdag.
Rdlils Royce flugvólar Loffcleiða
hafa til þessa flutt 990 þúsund
farþega og flugtími þeirra mun
vera 74,808 klufckustundir eða
8 og hálft ár. Vegalengd sú, seim
vélanraar eiga að bafci í þjón-
ustu Lofltleiða svarar til 104 ferða
til tunglsins. Fiugstjóri í þessaiti
síðustu ferð vólarinmar var Björn
Brekkan, og hefliur hann starfað
hijá félaginu í 15 ár, þar a£ 10
ár sem flugmaður. Sagði hann
blaiðinu, að efc'ki værá eiinhlítt
£yrir flugmenn að gleðjast yfir
því, að skrúfuvélarna.K yrðu lagð-
ar niður. Alls viæri óvíst með það
hvað tæki við hjá honum og
ýmsum félögum bans, era þeir
hefðu þó heyrt, að þeir yrðu sett-
ir á þotumar, em áður yrðu þeir
að sækja sérstakt námskeið. Efck-
ert heiflur þól verið _ákvoðið neitt
það í þessu méli sem fluigmeran
geta byggt á. Þá verða sigliniga-
fræðingar óiþarfir með thkomu,
þotenraa.
Skrúfuiþoiturani verður breytt,
og leigð Cargolux til vöruftatn-
iraga.
□
Þessa myrad tók bliaðamaður
Þjóðviljans af áhöfninni við
komuna til Keflavíkur í gær. en
áhöfniraa skipuðu Björn Brekk-
an flugstjóri, Ólafur Gunnarsson
aðstoðarflugstjóri, Jón Magnús-
son flugvélstjóri, og flugfreyj-
urnar Inga Elríksdóttir, Guðrún
Jóhannsdóttir, Margrét Teits-
dóttir, Hildur Svava Jónsdóttir
og Solveig ITannan.
0C ÞAU NÝRRI DC-8-55 Þ0TU
leiða, TF-LLK „Leifur Eiríks-
son“ kom til íslarads kL 6,45 í
gænmorgun frá New York. Ás-
geir Pétursson var . fluigstjóri í
fyrstu íslandsferð þotunnar.
Hún fór beint til Kaupmannar
hafraar kl. 7,30 og er það fynsta
áætlunarferð þotra Loftlei ða til
Skanidinavíu. Frá Kaupmanna-
höfn fór hún til Stokkihólims,
þaðan til Kaupmannabafnar og
til Rieykjavíkur og lenti flug-
véíin á Keflavífcurfluigivelli M.
17,40 í gær.
★
Myndina hér að ofan tók
Heimir Stígsson af áhöfn vél-
arinraar, þegar hún lenti í gær-
mongun. Á myndinni eru Ásgeir
Pétursson flugstjóri. Jón Óttar
Ólgfsson siglingafræðingur, Guð-
laugur P. Helgason aðstoðar-
nugsvjori, lignar jonsson nug-
vélstjóri og flugfreyjumar Ema
Hrólfsdóttir, Guðrún Kaaber,
Helga Harðardóttir og Kristín
Thorarinsen. Kristján Guðlaugs-
son stjórnarformaður Loftleiða
tók á móti vélinni og er hiann
einnig á myndinni.
★
Með vélinni komu 122 farþeg-
ar. en 102 lögðu upp til Norður-
laradannia með henni.
Öflug mótmæli gegn fyrír-
hugaðrí sprengingu USA
34 öldungadeildarþingmenn
fóru þess á leit við Nixon Banda-
ríkjaforseta í dag, að hann léti
stöðva neðanjarðar kjamorku-
sprengju þá sem ætlunin er að
sprengja á Iaugardaginn n.k., við
eyjuna Amchitka i Alaska. Nátt-
úruverndarsamtök hafa einfiig
gripið til þess lokaráðs, að skjóta
málinu til Hæstaréttar Banda-
ríkjamna, í því augnamiði, að
stöðva sprenginguna. Er þess
vænzt, að Hæstiréttur gefi úr-
skurð sinn í nótt
Fjöldi stjórnmálamanna, vís-
indaimanna og samitafca hefur
gaignrýnt hart fyrirhu'gaða spreng-
irjgu, en hún verður 250 siranum
sterfcari en sprengja sú sem
sleppt var yfir- Hirosíma 1945.
Þrír nobelsverðlaunahafar,
þeirra á meðai Linus Paulirag, og
nau aðrir vísinidiamenn sögðu í
daig, að Nixoin foirseta hefðu orð-
ið á mistök, er hann samiþykkti
þessa sprengingu, og fóru þess
á leit við forsetenn að hann
léti freste spreragingunni svo að
tímá yranist til að kanna og urad-
irbúa miálið betur.
Andstæðingar fýrirhugaðrar
sprengingar haíia mangsinnis
bent á að sprengjan kyraní að
valda verulegurai spjöllum á þess-
um slöðum, aiufc hættunnar á
jarðskjálftum og fflóðum.
Þá seigir í sömu frétt, að
stjómir Kanada og Japans hafi
formlega mótmœlt sprenging-
unni, en ennþá bendir ekkert til
að Nixon .forseti muni láta af
fyrirætlan siinni og almennt er
talið heldur ólíklegt að Hassti-
réttur muni grípa í taumana.
SA TTANEFNDARFUNDUR
I gserdag hélt nýskipuð
sáttaneflnd fyrste fund með
sex manina nefnd deiluað-
ila. Hófst furadurinn kl. 17
og varð hedlur stuittru. Auk
rífcissáttesemijaira skipa
sáttanefnd Guðlaugur Þor-
valdsson, prófessor og Jó-
haranes Elíasson, banka-
stjóri.
Samningar voru skýrðir
út fýrir sáttanefnd og ósk-
aði hún eftir því að sterfs-
raefndir hröðuðu störfium
sínum.
★
‘ Sáttanefnd boðaði sararn-
iragafund hjá aðalsamninga-
raefindum kl. 14 næstkorair
aradi þriðjudag.