Lesbók Morgunblaðsins - 19.09.1926, Blaðsíða 1
LESBÓK
MORGUNBLAÐSINS.
%Sunnudaginn 19. september.
Þar sem grasið
Ferðaminningar.
HEYSKAPUR í ÞRÆNDA
LÖGUM.
Það hallar austur af. í Þrænda'
lögum vair sólskin og þerrir. —
Þegar við komum til Storlien var
hráslaga veður, með regnjeljum.
1 Þrændalögum stóð sláttur sem
hæst eða var nær lokið í lág-
sveititin. Hvar sem ekið var norð-
ur sveitina, va»r verið að slá og
heyja, — óvíða reynt að þurka
flatt, þó veður væri einhlítt dag
frá degi. Múgarnir fjellu eins og
boðar af sláttuvjelarljánum, —
rauðsmári og vallarfoxgras. Þrátt
fyrir allar prjedikanir og öll sáð'
blöndu „recept“ er í þessum bestu
grasræktarsveitum Noiregs varla
sáð öðru grasfræi, en þessum
tveim tegundum, enda gefa þau
mesta og besta uppskeru, þar sem
skilyrðin eru góð og vel að jaro-
yrkjunni unnið. — Því ekki þao.
— Enginn játar í verkinu, að liann
sje búslóði, eða að jiirð hans sje
lakari en annara, með því að velja
sjer fræ, er samkvæmt töluim ti!
raúnastjóranna á best við, þar
sem „staðhættir eru lakari“ og
„ræktun ljeleg“. Allir keppa að
hámarkinu, enda skarar grasræltt
Þrænda líklega fram úr öllum
norðlægari sveitum Norðurlanda.
Stærðar tún — 10—20 ha. gefa
af sjer upp og ofan 10 þúsund kg.
af hektara af skrælþuru hesju'
þurkuðu heyi,
Við heyskapinn þarna í lág-
sveitunum eru ekki notaðar aðr-
ar vjelar en sláttuvjel og drag'
hrífa, draghrífan til að draga að
hesjunum, þegar hesjað e*\ Ekki
er það einleikið, að við íslend-
ingar komumst okki upp á, að
nota það ágæta verkfæri við sam-
antekningu. — Líklega liafa þær
draghrífur verið of gistenta.r og
lclunnalegar, se(m .veyndar liafa
verið á íslandi. — A einum stað
sá jeg slegið með dráttarvjel —
það hefir sjálfsagt verið notalegt
fyrir hestana, sem hvíldu sig á
meðaii; annars stiandar notkun
dráttarvjela hjer sem annarstað'
ar á því, að það reynist erfitt að
fækka brúkunarhestunum, þó járn-
hesturinn komi til sögunnair.
Á LEIÐ TIL ÖSTERSUND.
I Storlien er háfjallasvipur á
gróðrinum — þó er bjarkastrjál-
ingur eins og laufkransar um'
hverfis allair mýrar, með fram
klappaásunum, og upp eftir þeim,
ef jarðvegur fyrirfinst. — Þó er
suinarhiti svipaður þarna á þess-
um slóðum eins og í hlýrri sveit-
um á íslandi, það er þessi ehr
staki ágætis jairðvegur á íslandi,
sem gerir langtum meiri og betri
ræktun mögulega, en sem svarar
veðurfari landsins.
Frá Storlien hallar undan fæti
niður Jamtaland til „höfuðstað
arins“ Ostersund. Maður verður
þess lítið var — nema af hrisí'
ingnum á járnbrautarvögnunum
— að haldið sje niður á móti. —
Landið er ásótt sljetta. erfitt aö
sjá hvað sje til hafs og hvað ti!
fjalla. Brautin þræðvr lægðirnar,
flöt daladrög, meðfram ám og
vötnuni og mýraflákum, milli skógi
vaxinna ása og hæða. Skógurinn
nær upp á efstu hæðir, svo í fjar-
lægð virðist alt vera samfehl og
endalaus skóggræn breiða.
FJALLABYGÐIR
Bygðin er í hlíðaslökkunum, og
grœr.
meðfiram ánum og vötnunum, —*
þar eru hinir fornu ferðavegir,
ba>ði vetur og sumar. Það sjest á
túnunum og ræktuninni, að land-
ið er hálendi, allhátt yfir sjó. —
Sláttur er óvíða byrjaðivr. Gróðr'
arfar túnanna er ekki ósvipað og
á lslandi, t. d. ber mikið á snar'
rótarpunti. Það er forn gróður,
auðsjeð að túnin eæu sjaldan phegð
og því lítið um sáðskifti. Þó eru
jarðepla- og byggakrarnir allstór-
ir og þriflegir, en þrátt fya-ir það
þó þeir sjeu færðiir til nær árlega,
verður túnið víða gamalt, áður en
því er „snúið við“ og það endur'
nýjað.
í ölluta ám er timbur — fljót-
andi tiiuburbreiður. — Skógurinu
setur svip sinn á landið og lifnað-
arhætti. Ut um tún og akra eru
smáhlÖður hlaðnar úr ótelgdum
trjábolum, og þaktar klofnum
trjám, og alstaðar um alt ræktað
land — og sumstaðar um mýrarn-
ar, þar sem slœgjur eru — úir og
grúir af timbur-hesjum. Það cr
ekki notaður vír í hesjurnar, ba'ði
staurar og langbönd eru úr timbri.
Sumstaðar standa þessar hesjur
órótaðar frn ári til árs. Sumstað-
ar eru þær tekna<' niðnr árlega,
efniviðnuin er hlaðið í kesti lijer
og þar um túnin, því hvergi eru
hesjurnar keyrðar heim á liaust-
in. Það er líka óþarft, það er auð-
velt að endurnýja |ner, bara að
ganga í skóginn, — af nógu er að
taka. Timbrið er hendi næst og
ódýrast, hvort heldur er til húsa-
efnis, eldneytis, í hesjur, girðing'
a*- eða í lokræsi! — Já allar girð
ingar eru skíðgarðar og ekki spar-
að efni til þeirra.
Yeðrið bátnar cítir því aew