Alþýðublaðið - 10.11.1989, Blaðsíða 1

1.850
MANNSÁN
ATVINNU
Fiskeldid:
Fleiri gjaldþrot
á næsta leiti?
Fjöldi skráðra atvinnu-
leysisdaga í október svar-
ar til þess að 1.850 manns
hafi að meðaltali verið á at-
vinnuleysisskrá í mánuð-
inum en það jafngildir
1,4% af áætluðum mann-
afla.
Þetta er 10% meira at-
vinnuleysi en spá Þjóðhags-
stofnunar gerði ráð fyrir á
þessum tíma. Alls staðar
jókst atvinnuleysi á milli
mánuða nema á Vestfjörðum
og yfirleitt jókst atvinnuleysi
meira hjá konum en körlum.
I október í fyrra samsvaraði
fjöldi atvinnuleysisdaga þvi
að 700 manns hafi verið á at-
vinnuleysisskrá og breytingin
því umtalsverð.
Talsverðar líkur eru á
því að fleiri fiskeldisfyr-
irtæki verði gjaldþrota á
næstunni. Atvinnu-
greinin á í verulegum
erfiðleikum. Nú þegar
hafa þó nokkur fyrir-
tæki verið lýst gjald-
þrota, önnur hafa fengið
greiðslustöðvun og all-
mörg önnur fyrirtæki
búa við mikla rekstrar-
örðugleika.
Samkvæmt heimildum
Alþýðublaðsins má áætla
að milli 10 og 20% fiskeldis-
fyrirtækja í landinu hafi
annað hvort þegar verið
lýst gjaldþrota eða búi nú
við greiðslustöðvun. Nýj-
ustu dæmin um gjaldþrot í
greininni eru Árlax og Is-
landslax.
Ástandið í fiskeldinu er
þó talsvert misjafnt. Til
munu vera allmörg fyrir-
tæki sem standa tiltölulega
traustum fótum, hafa all-
góða eiginfjárstöðu og búa
jafnvel við sæmileg rekstr-
arskilyrði. Þetta mun eink-
um eiga við um smærri fyr-
irtækin og samkvæmt
heimildum blaðsins er
einnig nokkur munur á sjó-
kvíaeldisstöðvum og þeim
stöðvum sem ala fiskinn í
kerjum uppi á landi. Sjó-
kvíaeldið er almennt talið
mun betur á vegi statt.
Þrátt fyrir þetta bága
ástand fiskeldis, virðist sú
skoðun almennt ríkjandi
meðal þeirra manna sem
gerst þekkja, að þessi at-
vinnugrein eigi eftir að
skila þjóðarbúinu umtals-
verðum hagnaði. Þannig
segir Össur Skarphéðins-
son, doktor í fiskeldisfræð-
um, í viðtali við fréttatíma-
ritið Þjóðlíf sem út kemur í
dag, að atvinnugreinin eigi
tvímælalaust eftir að skila
milljörðum í þjóðarbúið.
Össur kveðst á hinn bóginn
telja að ýmsir aðilar muni á
næstu misserum tapa
hundruðum milljóna á
gjaldþrotum fiskeldisstöðva.
Deilt um varaflugvöll á Alþingi:
Forkönnun ekki brot
á stjórnarsóttmóla
— segir Jón Baldvin Hannibalsson utanríkisráöherra, en
Hjörleifur Guttormsson er á ödru máli.
Jón Baldvin Hannibals-
son utanríkisráðherra og
Hjörleifur Guttormsson
þingmaður Alþýðubanda-
lags deildu á þingi í gær
um hvort það teldist brot á
stjórnarsáttmála ríkis-
stjórnarinnar að heimila
forkönnun vegna vara-
flugvallar á Islandi.
Hjörleifur telur það brot á
stjórnarsáttmálanum ef for-
könnun verður heimiluð og
vísar til ákvæðis um að ríkis-
stjórnin muni ekki semja um
meiriháttar hernaðarmann-
virki á valdatíma sínum. Jón
Baldvin benti hins vegar á að
forkönnun væri án skuld-
bindinga um framkvæmdir
og því ekki um samning að
ræða og þar af leiðandi ekki
brot á stjórnarsáttmálanum.
Könnun Gallups:
75% eru með óli
í könnun sem Gallup á ís-
landi hefur gert fyrir Rík-
isútvarpið kemur fram, að
50% landsmanna á aldrin-
um 15—70 ára eru hlynnt-
ir aukinni álframleiðslu
hér á landi, en einungis
17% eru því andvígir. 33%
sögðust vera hlutlausir.
hugmyndinni hlynntir vildu
60% svarenda á höfuðborg-
arsvæðinu stækka í Straums-
vík, en aðeins 28% svarenda
í dreifbýli, sem hiynntari
voru nýju álveri.
Vilja Kratar fresta virdisaukaskattinum?
Menn þurftu viða að taka til hendinni þegar þeir komu út í gærmorgun og ætluðu að aka
rakleitt af stað. Hrím hafði sest á bílrúðurnar og máttu menn hafa sig alla við til að skafa af
þeim, enda eru fæstir víst í verulegri æfingu við þess konar athafnir. Þessi iitla stúlka ber
sig þó afar fagmannlega við verkið A-mynd/E.Ól.
Næturfrostið undanfari vetrar:
Frestun ekki möguleg
— segir Sighvatur Björgvinsson: Eng-
inn hefur látið þetta í Ijós á fundum
þingflokksins.
Af þeim sem tóku afstöðu
voru því um 75% hlynntir
aukinni álframleiðslu, en um
25% andvígir.
Þeir sem sögðust vera
hlynntir aukinni álfram-
leiðslu voru spurðir hvort
þeir væru hlynntir stækkun
álversins í Straumsvík eða
byggingu nýs álvers. 54%
þeirra vildu stækka álverið í
Straumsvík, 38% vildu að
byggt yrði nýtt álver, en 8%
voru hlynntir hvoru tveggja.
í könnuninni kom í ljós að
karlar eru í mun ríkara mæli
hlynntir aukinni álfram-
leiðslu en konur, það voru
73% karla en aðeins 38%
kvenna. Af þeim sem voru
„Þessi frétt kemur mér í
opna skjöldu. Það hafa
engar raddir verið uppi á
fundum þingflokksins um
frestun á gildistöku virðis-
aukaskattsins. Það er
hugsanlegt að einhverjum
í þingflokknum þyki rétt-
ara að fresta gildistök-
unni, en þá hefur slíkt ekki
verið látið í Ijós á þing-
flokksf undum .* ‘
Þetta sagði Sighvatur
Björgvinsson þingmaður Al-
þýðuflokksins í samtali við
Alþýðublaðið í gær, þegar
borin var undir hann frétt í
Tímanum í gær þess efnis, að
sú hugmynd hafi verið reifuð
innan þingflokks Alþýðu-
flokksins að fresta beri upp-
töku virðisaukaskattsins.
Hann á að óbreyttu að taka
gildi um áramótin.
Sighvatur er í sérstakri
nefnd sem er fjármáiaráð-
herra til ráðuneytis um virðis-
aukaskattinn og hann á sæti í
fjárveitinganefnd Alþingis.
Samkvæmt frétt Tímans
telja þeir sem vilja frestun að
of skammur tími sé til stefnu
og of mikil vinna eftir til að
unnt sé að ljúka málinu fyrir
áramót.
„Að mínu viti er ómögulegt
að fresta gildistökunni og er
allt á móti því. Það er búið að
ráða fólk í þetta verkefni,
halda kynningarfundi og nú
stendur fyrir kynningarher-
ferð í samvinnu við Kaup-
mannasamtökin. Og áfram
mætti telja. Ef einhverjir vilja
f restun þá hefur aldrei verið á
það minnst á fundum þing-
flokksins svo ég hafi heyrt"
sagði Sighvatur.