Alþýðublaðið - 03.06.1927, Blaðsíða 2

2
ALÞYÐ UÖLaÐíÐ
ALÞÝÐUBLÁÐIÐ
kemur út á hverjum virkum degi.
Afgreiðsla í Alpýðuhúsinu við
Hverfisgötu 8 opin frá kl. 9 árd.
til kl. 7 siðd.
Skrifstofa á sama stað opin kl.
9Va —10Va árd. og kl. 8—9 síðd.
Simar: 988 (afgreiðslan) og 1294
(skrifstofan).
Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,50 á
mánuði. Auglýsingaverð kr. 0,15
hver mm. eindálka.
Prentsmiðja: Alpýðuprentsmiðjan í
(í sama húsi, sömu símar).
Þogn er sampykki.
I greininni „Landhelgisgæzlan
og íhaldsstjórnin“ hér í blaðinu
í fyrra dag er rakið, hvei*nig
óánægjan með landhelgisgæzluna
og ólagið með hana ieiðir af þvi,
að ríkisstjórnin er háð togaraeig-
endunum. „Morgunblaðið“ í gær
hefir órað fyrir því, þótt ekki
stígi það í skarpskygnina, að það
gæti veTið hættulegt fyrir yfirráð
auðvaldsstéttarinnar, að kjósend-
um yrði vel ljóst, hversu holl þau
eru, þótt ekki væri nema í þessu
eina máli. Það hefir því tekið að
sér að andmæla þessu á sinn
hátt, og með því að sú tilraun
þess sýnir alveg óvanalega vef
hver er aðferð auðvaldsblaða á
borð við „Mgbl.“ í umræðum um
almenn mál, skal svar þess tekið
upp hér í heilu líki og til sam-
anbuTðar þær málsgreinir úr Al-
þýðublaðsgreininni, sem það ætl-
ar sér að vinna á.
,,Botninn úr Hallbirni. Loksins
viðurkennir Hallbjöm það i Alþ.-
'hl. í gær, að h-ann fái engan botn
í það mál, sem hann hefir mikið
skrifað um undan farið, landbelg-
isgæzluna. Hann segir, að afleið-
ingin af öllu þessu bjástri sé sú,
„að enginn botn fæst i málið".
Betra var að fara á stað! Hefði
vissulega verið heppilegra fyrir
hann að þegja í upphafi. Þar sem
Hallbj. hættir sér út í málið í
gær, fer hann vitanlega rangt
með. Hann segir t. d., að Jón Þor-
láksson forsrh-. hafi á hendi yfir-
stjórn landhelgisgæzlunnar. Þetta
er ekki rétt. Ijandhelgisgæzlan
faeyrir undir dómsmálaráðuneytið,
en þar h-efir Magnús Guðmunds-
son yfirstjórnina.“
Ummælin í Alþýðublaðinu, sem
þessi „botn“-Jeysa í „Mgbl.“ á við,
voru á þessa leið:
„LandheLgisgæzlumálið, eins og
það hefir verið efst á baugi meðal
þjóömálanna nú upp á síðkastið,
sýnir mjög Ijóslega, Ijóslegar en
flest annað, hversu háskaleg heil-
brigðri löggæzlu yfirráð auð-
valdsstéttarinnar eru. Upp kem-
ur kvittur, * sem ekki verður
þaggaður niður, um það, að
strandgæzluskip láti afskiftalaust,
þótt það verði vart við togara í
iandhelgi, ef hann sé íslenzkur,
og stjórnarvöldin eru ófáanleg til
að taka réttiléga á þessu máli. 1
stað þess að láta fara fram óhlut-
dræga rannsókn eru stjórnarblöð-
in látin æpa út í loftið einhver
óhljóð eins og fábjánar. Afleið-
ingin er sú, að enginn botn fæst
í málinu.“
Og enn fremur:
„Yfirbjóðandi landhelgisgæzl-
unnar er rikisstjórnin. Aðalmað-
ur hennar er forsætisráðherrann
Jón Þorláksson, sem um leið og
hann tðk við því embætti lýsti yf
ir því á alþingi, að öðru vísi ætti
að gæta landhelginnar gagnvart
í&lenzkum togurum en öðrum.“
Lesendur beri nú saman, og
engum mun dyljast, að til þess
að geta sagt eitthvað hefir „Mgbl.v
orðið að snúa öllu öfugt. Hjá
því verða afleiðingarnar af að
gerðaleysi stjórnarinnar afleiðing
af aðgerðum Hallbjarnar. Það
þykist leiðrétta, að Jón Þorláks-
son hafi ekki „á hendi yfirstjórn
Iandhelgisgæzlunnar“, heldur
Magnús Guðmundsson, en Alþ,-
bl. sagði, að ríkisstjórnin væri
„yfirbjóðandi landhelgisgæzlunn-
ar“, en ekki Jón Þorláksson.
„Svar“ „Mgbl.“ er þannig ekkert
nema lélegir útúrsnúningar, sem
að eins geta verið gerðir í trausti
þess, að lesendur blaðsins séu
þær skepnur í andlegum skiln-
ingi, að alveg sé sama, hvaða
vitleysu sé í þá spýtt.
Á þstta er ekki bent af því,
að þetta sé einhver nýjung um
„Mgbl.“ Síður en svo. Allar um-
ræður þess um almenn mál eru
á þessa sömu bók lærðar. Að
eins var á þetta bent nú vegna
þess, að skýringin liggur óvana-
lega beint við. Útúrsnúningarnir
eru gerðir af því, að blaðið ereins
og öll auðvaldsstéttin, sem að
þvi stendur, alveg gersamlega
rökþrota til varnar málstað sín-
um. Við aðalatriðinu i grein Al-
þýðublaðsins geriT það enga til-
raun til að hreyfa. Það snýr að
eins út úr aukaatriðum til að
leiða athyglina frá aðalatriðinu,
sem það getur ekki hrakið, að
ólagið á landhelgisgœzlunni gagn
vart íslenzkum togurum stafar af
pví, ad
vart henni. Þess vegna hlýtur
krafa þjóðarinnar, — en megin-
hluti hennar er alþýða — við
kosningarnar að vera:
Burf meö íhaldsstjórnina, sem
er háð auovaldinu!
Yfirráain til alpýounnar!
Frá bæjarstjórnarfundi
í gær.
í yfirkjörstjórn hér í borginni
vió alþingiskosningarnar i sumar
voru kosnir Ólafur Friðriksson og
Magnús Sigurðsson bankastjóri
og \mramenn Pétur Magnússon
og Ólafur prófessor Lárusson.
Bæjarfógeti er sjálfkjörinn for-
maður hennar. Gert er ráð fyrir,
að kjósendum verði skift í 16
kjördeildir á sama hátt o-g gert
var við síðustu alþingiskosningar.
Samþykt var að bæta á auka-
kjörskrá h-jónunum Oddi Guð-
mundssyni og Elínu Valgerði
Kráksdóttur, Hvg. 83, Birni Guð-
mundssyn-i, Barónsstíg 30 og Guð-
brandi Jónssyni, Lindargötu 41.
Samþykt var, að bærinn kaupi
Dimmuengi. Það er partur I EJI-
iðavatnsengjum, þrír tíundu af
aðalengjunum, og selur Þorlákur
Bjarnar á Rauðará hann fyrir
hönd móður sinnar. Kaupverðið
er 20 þúsund kr. og auk þess
er það skilyrði af Þorláks hálfu,
að hann fái á erfðafestu til rækt-
norðvestan
spildu
unar mógrafalandið
og
ur
„ríkisstjörnin er háð valditog-
araeigenda11.
Við þessu getur „Mgbl.“ ekki
sagt eitt .mótmælaorð, og af þvi
verður ekki dregin önnur ályktun
en sú, að jafnvel „Mgbl.“ geti
eltki blandast hugur um, að það
sé rétt. „Þögn er sama og sam-
þykki,“ segir alþýðuorðtakið.
Þar með er í raun réttri fengin
viðurkenning á meginatriði Land-. |
helgismálsins og það hjá einu að-
alblaði íhaldsins. Það er ómót-
mælanlegt, að landhelgisgæzlan
getur ekki lagast, nema þjóðin
losni við ríkisstjórn, 5em er svo
háð auðvaldsstéttinni, að hún get-
íur ekki haldið uppi lögum gagn-
Lauganessvegar
Kleppsmýri.
Samþykt var við fyrri umræðu
að kaupa Litla-Klepp til niðurrifs
fyrir fasteignamatsverð, 6 200 kr.
Seljandi er Lárus Jóhannesson.
Geðveikragæzlan, sem þar var
áður, hsfir verið flutt að Blöndu-
hlíð.
Samþykt var, að bærinn verji
alt að 200 kr. til þess að fá al-
menningi í Reykjavík heimild til
að eiga friðland á Hólmsheiði,
þegar menn fara skemtiferðir út
úr borginni í sumar.
Rafmagnsstjórnin hefir fa-lið
rafmagnsstjóra áð athuga, hvort
fært sé að lækka leigugjald af
rafmagnsmælum.
Rafmagnsstjórnin hefir leigt
Stangaveiðafélagintu laixveiði í
Elliðaánum í sumar. Tilboð fé-
lagsins var 4 600 kr.
Samþykt var tiilaga frá borgar-
stjóra um að fela honum að koma
umkvörtunum yfir útsvörum í ár,
sem honum höfðu verið sendar í
ógáti, til yfirskattannefndarinnar.
Ól. Fr. mótmælti — af tilefni
þessarar breytingar á útsvarslög-
tmum — þeirri stefnu íhalds-
manna að draga sem mest völdin
í fjármálum úr höndum bæjar-
stjómarinnar, togaraeigendum og
öðrum eignamönnum til hlífðar,
og fela þau mönnurn, sem ríkis-
stjórnin skipar, en ekki em kosn-
ir nf almenningi.
Fugladráp.
Sagt er, að Axlar-Bj-örn hafi
byrjað glæpaferil sinn með þvi
að höggva hvolpafulla tík sund-
->utr í miðju, og hafi þá hvolpamir
oltið úr henni um leið. Atvik
þetta þótti frásagnarvert, þó að
rnenn séu ekki og hafi ekki verið
ákaflega tilfinninganæmir fyrir
því, hvernig skepnur eru drepnar.
En undarlegt er, að fólki þykir
ekkert athugavert við það, þó að-
hliðstæð verk gerist nú á dög-
um. Þegar sundfuglarnir fara að
draga sig upp að strönd lands-
ins, eftir harða útivist vetrarins,.
og orðnir eggjafullir, gera menn
sig út með skotvopn til að drepa
þá niður. Ég sé því engan mun
á þessari athöfn og þeirri, er
Axlar-Björn hjó tíkina; eða er
ekki sama, hvort dýrið er fugl
eða eitthvað annað? En fyrir
fólki hér í Reykjavík sem annars
staðar er þetta orðið svo hvers-
dagslegt, að þvi finst ekkert til!
um þennan AxIar-Bjamar-glæp.
Skáldin spreyta sig á því hvert
í kapp við annað að dásama
vorið og kveða lofgjörð um nátt-
úruna, sem vaknar af dvala und-
an ilgeislum sólarinnar. En á
meðan em aðrir með hlaðnar
byssur að læðast að eggjafullum
öndum til að skj-óta þær. Fugl-
arnir syngja þó á sína vísu eins.
og skáldið vorinu ástaróð sinn.
Vel ætti það við, að bæjar-
stjórnin bannaði sölu á villifugl-
um hér í bænum að minsta kosti
að vorinu eða þann tíma ársins,.
þegar varptíminn nálgast og með-
an hann stendur yfir. Það er ótrú-
legt, að fólk nú á tímum láti
sér standa alveg á sama, þó að
glæpaverk Axlar-Bjarnar . sétt
endurtekin á fuglunum.
G. D..
Innlend tíðindú
Vestm.eyjum, FB., 2. júní.
AfJi og heilsufar.
Dálítill síldarafli upp á síðkast-
ið. Heilsufar má heita gott, þó er
nokkuð um kvef.
Leiðarþing.
Jóhann Jósefsson alþm. hefir
leiðarþing í kvöld, og er búist.
við því, að hann lýsi yfir fram-
boði sínu af hálfu íhaldsflokks-
ins á fundinum.
Keflavik, FB., 3. júní.
Tið. Sjósókn. Heilsufar.
Tíðarfar ágætt til lands og
sjávar. Afli ágætur. Bátar í úti-
legu höfðu 30—40 skpd. eftir 5
-6 daga, em nýfarnir aftur. Tveir
landbátar sækja sjó héðan, annar
úr Njarðvíkunum, hinn úr Garð-
inum, fiska ágætlega líka, 12—14
skpd. í róðri. Afli er meiri' en
í fyrra.' Kostnaður og töf hefir
orðið meiri við útgerðina hér í ár
vegna þess, að bátar hafa orðið -