Tíminn - 31.10.1951, Blaðsíða 1

Ritstjóri:
Þórarinn Þórarinsson
Fréttaritstjóri:
Jón Helgason
Útgefandi:
Framsóknarflokkurinn
Skrifstofur í Edduhúsi
Fréttasímar:
81302 og 81303
AfgreiSslusími 2323
Auglýsingasími 81300
Prentsmiðjan Edda
35. árgangur.
Reykjavík, miðvikudaginn 31. október 1951.
246. blað
sandgræðsStsglrð-
ing á Meðallandi
V®n m, að Itún komist npp næsía ár*
ÞaS er von manna, að' næsta vor verðj hafizt handa um
míkia sandgræðslugirðingu í Meðallanái, sem undanfarin
ár hefir legið undir ágangi af völdnm sandfoks, svo að sum-
*r bæir þar eru í bráðri hættu, ef ekki er. að gert.
salan í haost j
Frá fréttaritara Tímans
í Hafnarfirði . j
Togarinn Júní seldi afla
sinn í Grimsby í gær, og fékk
hann næsthæsta verð, er ís-
lenzkur togari hefir fengið fyr,
ir isfisksafla á erlendum ]
markaði í haust. Var hann,
með 3538 kitt, en seldi fvrir j
12506 pund. Júní var á veiðum
vi'5 Grænland.
25. september í haust seidi,
Fvlkir afla sinn fyrir 12869.
pund. j
Harðbakur f rá Akiræyri
seldi einnig í Englandi í gær,
og íékk einnig gott verð, 11003
sterlingspund.
af rjúpu í
Vatnsdalsfjalli
Eftir fregnum að dæma,
sem borizt hafa norðan úr
Húnavatnssýslu, er nú mjög
mikið af rjúpu víða í nálæg-
um fjöllum. Einkum er talið
mikið af rjúpu í Vatnsdals-
fjalli um þessar mundir og
eru Húnvetningar að byrja
að ganga til rjúpna þar. Það;
er aöeins alllangt að fara fráj
byggð, svo að þeir hafa við j
orð, að bezt mundi að liggja
þar við í tjaldi.
Svíar draga úr
síldarkaupum
Láta mun nærri, aö ekkí sé
toúið að salta nema helming
þess síldarmagns, sem saltað
var við Faxaflóa í fyrra. Mun
söltunin þá hafa verið um 100
þúsund tunnur.
Nú mun varla vera búið að
salta mikið yfir 50 þúsund
t.unnur í Faxaflóaverkstöðv-
unum. Upp á síðkastið hefir
veiði verið treg og síldin ver
íalíin til söltunar. Mun meira
hefir því farið til bræðslu,
enda söltun ekki leyfð nema
að litlu leyti, þegar síldin var
íeitust framan af rekneta-
vertíðinnj sunnan lands.
Var það vegna slæmra sölu-
horfa á saltsíldinni. Hefir
ekki tekizt að selja nærri eins
mikið af henni nú og i fyrra
og munar mestu, að síldar-
kaup Svía eru nú aðeins lítil
móts við það, sem áður var.
Undanrarin ár hafa 75 þús-
und krónur verið veittar til
þessarar fyrirhuguðu sand-
græðslugirðíngu í Meðallandi,1
og stóð til í fyrra, að byrj aö
yroi að girða, en varð ekki af
þá. Á fjárlögum í ár er gert
ráð fyrir öðrum 75 þúsund
krónum í þessu skyni, og í
trausti þess, að sú fjárveiting
verði samþykkt, eru menn
bjartsýnir á, að framkvæmdir
hefjist á næsta ári.
Gevsilegt. flæmi.
Sandsvæði það, sem girða
á, nær allt vestan frá Kúða-
fljóti og austur og upp að
Eidvatni. Vestast á Meðal-
landj hefir gróður að vísu
íærzt allört út á sandinn, en
austan frá er mikill ágangur,
og- bráð hætta yfirvofandi.
Getur tekið af í einu veðri.
Sérstaklega er það bærinn
Lyngar, sem er í hættu, en
fari illa þar, kemur röðin
brátt að fleiri bæjurn. j hitt-
eðfyrra gerði þar mikið san-
veður, og hlóðust þá sand-
skaflar alveg heim á hlað á
Lyngum, og er nú svo komið,
aö eitfc hart sandveður af
austri, þegar jörð er auð og
þurr, gæti lagt jörðina í auön.
Friðun áorkar miklu.
Reynslan hefir hins vegar
sýnt það og sannað, að sand-
urinn grær undrafljótt, ef
landið er friðað, svo að sauð-
fé nái ekki’ að slíta nýgræð-
inginn upp meö rótum jafn-
óðum. Komizt girðingin upp
í tæka tíð, er þvi fullar lík-
ur til þess, að sandfokið verði
ekki aðeins stöðvað, heldur
muni stór svæði gróa upp á
tiltölulega skömmum tíma,
svo að til nytja megi verða.
Álftaver.
í Álftaveri, vestan Kúða-
fljóts, girtu bændur árið 1944
allstórt sandsvæði, og hefir
það gróið undrafljótt. Nú í
vor hafa sömu bændur þar
hug á því að girða þar á ný
stórt sandsvæði.
segir af sér búka-
varðarstarfi
Bavío Stefánsson skáld hef
ir tilkynnt bókasafnsneínd Ak
ureyrar, að hann segi af
sér bókavarðarstöðu við fjórð
ungsbókasafnið á Akureyri;
íyrir vanheilsu sakir frá!
næstu áramótum. Hann hef- j
ir gegnt bókavarðarsl aríi á
Akureyri um aldarfjórðungs-
skeið.
Bjartasta gatan á ís-
landi í Hafnarflrðl
MéreseiiÉ-ljiés tiotuð tll götulýsing'ar í ]
fyrsta sjkipíl í ísfeiizkum kanpstað
Strandgatan í Kafnarfirði er að verða bjartasta gata á
íslandi. bm þessar mundir er verið að skipta þar um götu-
íjcsker, og eru flóresent-Ijós setí í stað hinna gömlu. Verður
það í fyrsfa skipti, að slík Ijós eru notuð til götulýsingar hér
á Iandi.
Davíð Stefánsson,
skáld frá Fagraskógi.
Það á að lýsa á þennan hátt
að minnsta kosti þann hluta
Strandgötunnar, sem steypt-
ur er, og þegar búið að kveikja
á sumum hinna nýju lukta.
Alls verða nú settar þar upp
átján flóresent-luktir. Jafn-
framt er skipt um stólpa, og
eru steinsteyptir stólpar sett-
ir í stað gömlu tréstauranna.
Allar lieiðar færar
Óvenjugóð hausttíð hefir hald
izt í Eyjafirði og á Akureyri í
meira en viku. Hefir tekið upp
að mestu þann snjó, sem kom
í hretinu á dögunum.
Akvegir eru góðir yfirferðar
og enn fært yfir allar heiðar.
ikhúsið sýnir nýtt Eeik-
ri! eftir Davíð Stefánsson
Effiil leiki'itsins sótt í aevistarf fíans
Pwfiilsem Egecíe, postnia Grænlands
Þjóðleikhússtjóri hefir nú samið við Ðavíð Stefánsson,
skáld frá Fagraskógi um rétt til handa Þjóðleikhúsinu um
fluíning á nýsömdu leikriti eftir hann. Leikrit þetta hefir
ekki hlotið nafn enn, en það mun verða tekið til sýningar
eins fljótí og unnt er, þótt ekki sé víst, að það geti orðið í
vetur.
Algerlega aflalaust
á Bíidadal
Algerlega aflalaust er hjá
bátum hér og lítið róið. I-Iefir
fjörðurinn aldrej veriö svo
gersamlega fisklaus um þetta
leyti árs sem nú. Lítil sem
engin atvinna er heldur í
landi, engar stærri fram-
kvæmdir hafðar meö hönd-
um svo að hér er harla dauf-
legt og atvinnuleysi mikið.
Davíð Stefánsson fór til út-
landa í gærmorgun. Mun
hann dveljast um óákveöinn
tíma í Noregi. En áður en
hann fór var frá þessum
samningum gengið.
Áhrifaríkt leikrit.
Efni leikrits þessa er sótt
í ævisögu danska kristniboð-
ans Hans Poulsen Egede, sem
starfaði mestan hluta ævi
sinnar á Grænlandi og hlaut
síðar nafnið „postuli Græn-
lands“. Þjóðleikhússtjóri tel-
ur, að leikrit þetta sé áhrifa-
mikið á leiksviði, skáldlegt og
sérstætt listaverk og muni
vekja mikla athygli.
Saga Harss Egede.
Ævistarf Hans Egede var
harla athyglisvert og margt
dreif á daga hans í baráttunni
við heiðnar venjur Grænlend
inga, andalækna þeirra, sjúk-
dóma og fordóma. Barátta
hans gegn harðýðgi og löst-
um danskra embættismanna
Hver lukt kostar 2000 kr.
Luktir þessar eru í plast-
hylki, og kostar hver þeirra
tvö þúsund krónur eða fylli-
lega það, án stólpa. Er þessi
lýsing því dýrari í byrjun.
Ljósmagnið er aftur á móti
miklu meira, miðað við raf-
magnseyðslu, en gömlu ljós-
kerjanna, sennilega þrefalfc
meira eöa ríflega það.
Fengin frá Bretlandi.
Slík götulýsing er nú farin
að tíðkast í Bretlandi, og það-
an eru luktirnar fengnar. Sá
galli er þó á þessum ljósum,
að þau eru næm fyrir hita-
breytingum, en þó hefir þetta
ekkj komið að sök í Bret-
landi, þar sem veðráttan er
umhleypingasöm. Hvernig
flóresent-ljósin þola íslenzkt
veðuríar verður svo reynslan
hér að sýna.
Reykjavík.
Reykjavikurbær mun fylgj-
ast allvel með þessum fram-
kvæmdum í Hafnarfirði, því
að hér er um að ræöa gagn-
gerða endurbót á gctulýsingu,
ef vel tekst. Er líklegt, að
þessi lýsing verði því einnig
reynd hér áður en mjög langt
um líður.
Hlaut mikið sár
í Grænlandi var og hörð —
Honum tókst að vinna hug og
vináttu Grænlendinga, læra
mál þ‘ i tu C‘g krisfna marga
þeirra. vð minnsta k ostj 1
orði kve.ðnu.
Það er auðséð, a'ð b - - er
tælúíæri til að semia svip-
mikið leikrit, og Davíð er
manna bezt trúandi til að
hafa leyst það af hendi svo
að vel sé. Það verður líka
harla nýstárlegt að sjá græn-
lenzlc gervi og grænlenzkt um
hverfi á sviði hér, og marg-
ur hefir trú ég, gaman aí að
sjá leikarana okkar í Eski-
moa-gervum.
Leikrit eítir Knmban.
Þá hefir ÞjóUeikhúsið á-
kveðið að taka til sýningar
ileikrit cftir Guðmund Kamta-
an liklega í vetur eftir hátíð-
ar. Leikrit þetta nefnist á
dönsku Derfor skilles vi, og
hcfir Karl Ísíeld þýtt það.
íslenzkt nafn heíir þvi ekki
verið gefið enn svo að fast-
ákveðið sé.
Aðfaranótt sunnudagsins
varð það slys í Kleppsholti, að
maður, Halldór Halldórsson
áð nafni, féll í tröppum nið-
ur á steinstétt og hlaut mik-
ið sár á hnakka neðarlega.
Maðurinn var fluttur í Land
spítalann, þar sem hann ligg
ur við sæmilega líðan eftir at-
vikum. Óttast var, að hann.
hefði höfuðkúpubrotnað, en
svo mun þó ekki vera.
Góðiir ýsaafli hjá
Hósavíkurbátum
Frá fréttaritara Tímans
á Húsavík.
Að undaníörnu hefir verið all
góður afli hjá bátum, er héðan
róa, aðallega ýsuafli á grunnmið
um, og róið stöðugt síðan gæft
ir komu á ný. Ýsan er hraðfryst.
Veður hafa verið stillt að undan
förnu og hefir talsvert af þeim
snjó tekið upp, sem kom í á-
hlaupinu um fyrri helgi.