Tíminn - 14.10.1956, Blaðsíða 8

3
T í M I N N, sunnudaginn 14. október 1956«
Til Jók
x-auaxr.Maitvp, '** *

'W
'•«Sc
:<íi
f?p
: -'vW'

)
Hug þinn hrifnæman
að hamrinum dró
seiður hins svarta bergs,
tal tærrar lindar:
hjal liuldar, er í hömrum bjó.
f logadýrð langdægra
við leitandi sveini..
brostu blátindar
Seinna sannaðist,
að seitt þú gazt
álfa úr hömrum út,
vætt úr vékletti,
sifjar við drótt dumbheima batzt,
innsýni nýrrar nauzt,
hver náttúruandi
þér hulda hönd rétti.
Skygnt og skapandi,
af skilningi ríkt
auga þitt launstafi las
rúnir eldristar:
mál jarðheima jöru vígt.
Með seiðsprota hönd þín hög
hraunstorku breytti
og grjóti í gull listar.
Moldin módökka
og mosató grá,
áður unaður fám
sem apalklungur,
þegnrétt nú I þjóðarsál fá.
Litadýrð lauguð
í list þau skarta
sem sólroði um svellbungur.
Hvarflar í hug mér
harmsaga forn,
æfintýr yndisfrítt
um örlögþunga.
Harmleik réði heiftúðug norn.
Kóngssonur kom
og úr köldum álögum
leysti Lofn unga.
— Slík er list lýða
sú lífi gædd er,
orkar á innri mann,
knýr öfl úr læðing,
himna opnast hugurinn sér.
Slegið er gull gamalt
giftu hlaðið
— nýtt útsýni, ný fæðing.
ókasýningin
(Framhald af 6. síðu)
Tarjei Vesaas. Hann er sá norskra
rkálda er einna mest írægðarorð
f .:r af um þessar mundir og er það
að verðleikum. Vesaas er mikið og
innblásið skáld og fer vaxandi með
hverri nýrri bók. Skáldsaga hans
Huset i mörkret — sem er á sýn-
ingunni — er talin bezta hernáms-
saga, sem rituð hefir verið á Norð-
i! .löndum og_ jafnvel þótt víðar
væri leitað. íslenzkum lesendum
væri áreiðanlega gott að komast í
nánari kunningsskap við Vesaas en
varið hefir til þessa.
Á þessari deild sýningarinnar
ni fá margt meistaraverk — leik-
r t Ibsens, skáldsögur Hamsuns —
'fgrir lítinn pening. En einnig eru
skreytt útgáfa af Heimskringlu, af-
bragðsfögur bók og í alla staði
girnileg, þá má nefna alfræðibæk-
ur sem þarna eru allmargar og vel
úr garði gerðar á alla lund. Nöfn
þeirra sumra koma okkur íslend-
ingum býsna kunnuglega fyrir sjón
ir — Kringla heimsins, Skattkista.
Enn mætti telja til ýmis fræðirit
um ýmis efni allt frá garðrækt til
guðfræði, en hlutur þeirra er þó
ekki ýkja mikill á sýningunni.
En þau rit sem mér virtust einna
athyglisverðust auk beinna fagur-
bókmennta eru rit Norðmanna um
bókmenntir og list'ir. Þarna er hin
mikla heimsbókmenntasaga Franc-
is BuII prófessors (sem varð raun-
ar fræg hér á landi með næsta
almennings virðist vera mikill.
Margir kaupa líka bækur, eiginlega
mun fleiri en við höfðum reiknað
með. Hinar klassisku bókmenntir
Norðmanna seljast náttúrlega
einna mest, en einnig selst ialsvert
af ferðabókum og svo öðrum rit-
um. Og þótt sumar bækurnar séu
nokkuð dýrar verður það til hjálp-
ar að við seljum þær með afborg-
unarskilmálum, ef fólk kærir sig
um.
— Ilvaða liöfundar seljast bezt?
— Eg held að Hamsun sé þar
fremstur í flokki en af yngri höf-
undum selst mikið eftir Hoel og
svo nokkuð eftir Vesaas. Af Ijóð-
skáldum seljast þeir Wildenvey,
Bull og Grieg einna bezt, en af
landsmálshöfundum Örjasæter.
— Já, vel á minnst, málið. Held-
ur þú að fólk veigri sér við að
kaupa bækur á landsmáli?
— Nei, engan veginn. Eg hefi
alls ekki orðið þess var.
— Og hverjir kaupa?
—Það er alls konar fólk, bless-
aður vertu. Gagnfræðaskólakrakk-
ar kaupa unglingabækurnar, skóla-
fólk, sem lengra er komið, kemur
hér og verzlar og yfirleitt fólk á
öllum aldri. Salan er mjög almenn,
fáir kaupa mikið í senn en margir
eitthvað.
— En yngstu höfundarnir, selj-
ast þeir mikið?
— Því miður er minni áhugi á
þeim, þeir seljast mun minna en
hinir eldri og þekktari. Eins er I
það með þýddar bækur — hér eru §
mörg afbragðsrit í þýðingum —
þær seljast heldur dræmt. En eins
og ég sagði áðan, klassisku höf-
undarnir, ferðabækur, sögurit og
alfræðibækur og ævisögur — allt
þetta selst vel.
— Hvað viltu segja að Iokum
um sýninguna almennt?
— Það er okkur mikið ánægju-
efni hve mikill áhugi hefir verið
á þessari sýningu og hvað undir-
tektir almennings hafa verið góðar.
Og við vonum, að hún hafi orðið
til að kynna íslendingum norskar
bókmentir, bæði nútímabókmennt-
ir og hinar eldri. Áhugi almennings
hefir einmitt verið vitnisburður
um að þetta hefir tekizt.
Þeir eiga hylli ísl. lesenda
Það er að makleikum að norsku
bókasýningin hefir hlotið svo góðar
undirtektir sem raun ber vitni.
Norskar bókmenntir hafa lengi
verið þróttmiklar og öflugar, Nor-
egur hefir iðulega átt snjöllust
skáld á Norðurlöndum. Við vitum
frá fyrri tíð, að hinir norsku meist-
arar vinna hylli íslenzkra lesenda
og væntanlega verður bókasýning-
in til að kynna þá ungu fólki á
íslandi betur en verið hefir. En
eftir er að vita hvort hin yngstu
skáld Noregs megna að feta í fót-
spor • fyrirrennara sinna. Þeirri
spurningu svarar sýningin ekki.
Framtíðin ein sker úr því. J.Ó.
Lárus Bjarnason,
fyrrv. skólastjóri Flensborgarskólans,
er andaðist 9. þ. m., verður jarðsettur frá Fossvogskirkju mánu-
daginn 15. október n. k. kl. 1,30 e. h.
Athöfninni verður útvarpað.
Fyrir hönd aðstandenda.
Geir Pálsson.
jí Konan mín.
Sigríður Erlendsdóffir frá Sturlureykjum,
g andaðist 12. þ. m.
Fyrir mína hönd og annarra vandamanna.
| • Helgi Pálsson.
tlllllllllllllllllllltlllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllll_ Skrifað og skrafað
§ = (Framhald af 7. síðu.)
1 \ \ slíka framkomu villa sér sýn. — Morgunblaðsliðið er ekki íslenzka
þ.'.r heildarútgáfur af verkum j annarlegum hætti) og einnjg sjötta
raargra höfunda, fallegar bækur og | bindi af bókmenntasögu þeirra
c' '.ulegar og furðulega ódýrar i Bull, Paasche og Winsnes er fjallar
ðað við stærð þeirra og allan! um norskar bókmenntir á þessari
^%m/

Verðið aðeins
kr. 3,20 pr. pk.
\ þjóðin. Ekki heldur þeir, sem nú
| hvísla í eyru valdamanna vestra,
að hægt sé að svelta íslendinga.
Landhelgisdeilan við Breta sýnir
allt annað. íslendingar vilja vissu
lega góða sambúð við Bandaríkja
menn en góð getur sambúðin 'því
aðeins orðið, að hún byggi á gagn
kvæmum skilningi og jafnrétti og
hvorug þjóðin heimti það af hinni
er sé ósamboðið sæmd hennar og
sjálfstæði.
Kabarettinn ..... j
(Framháld á 4. síðuJ
— Hve lengi ert þú búin a3
spila?
— Ég er búin að spila í tvö ár.
— Hvernig þykir þér hérna á
íslandi?
— Það er voða gaman.
Og þar með er hún rokin á-eftir
apanum honum Cocomo, en sú
skemmtun stendur ekki lengi, því
að pabbi þeirra kaljar og segir
þeim að hafa fataskipti.
Og eftir litla stund standa þess-
ar litlu, lífsglöðu stúlkur á leik*
sviðinu og heilla sýningárgesti
Blaðamannakabarettsins með frá-
bærum leik og góðri framkomu.
— Sv. S.

«llllllllllilllllllllIllkJIIIIIIIIIIII2lll|la<||l|llllllllllllllik.
14 Oö 18 KAHATA
TBÚLOFCNABHRINGAB
njiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimminiiiiiiiiiumumiimiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiuiuiiiiiiiiiiiiuiiiinin
mpilkBu
frágang.
I öld og hefir Phil Houm, ágætur
Ungum höfundum er skipað bókmenntafræðingur, ritað það.
Mörg fleiri rit eru þarna um bok-
menntasögu, þar á meðal margt
ritá um einstök skáld Norðmanna
raman i sérstaka deild á sýning-
unni. Þar er margt bóka en flestir
háfundanna munu lítt kunnir hér
landi enn sem komið er, þótt og svo margt ritgerðasafna um bók-
fumir þeirra hafi getið sér gott orð
í föðurlandi sínu. Ekki kann ég
; f nefna neinn sérstakan afburða-
rnann úr þeim hópi en ýmsir þeirra
menntir og er þeim allur gaumur
gefandi.
Einn mestur málari sem Norð-
urlönd hafa alið var Edverd Munch
ns Björneboe, Terje Stigen, Káre | norskur. Þarna eru vandaðar bæk-
ur um list hans og fleiri norskra
málara, einnig stór rit um lista-
sögu: Verdens kunsthistorie I—VI,
Norges billedkunst I—II. Þá er og
nokkuð bóka um myndlist annarra
þjóða, margar þeirra hinar feg-
urstu bækur.
Iiolt — hafa hlotið nokkra viður-
kenningu.
Eíunnugleg heiti
Hér að framan hefir verið stikl-
n'i á stóru og þó aðeins staldrað
við fagurbókmenntirnar. Raunar er
það vorkunnarmál því að Norð-
ínenn hafa svo lengi átt hin ágæt-
ustu Ijóða-, sagna- og leikritaskáld,
að verk þeirra hljóta að bera
ægishjálm yfir öðrum ritum á sýn-
ingu sem þessari. Hins ber þó og
a3 geta, að á sýningunni er fjöldi
r nnarra bóka um hin margvísleg-
irtu- efni sem eru allrar athygli
verðöjr. Þar má nefná ýmis rit um
s'ígu Noregs, stór og vönduð að
íálri gerð, einnig er þar mynd-
Rætt við gæzlumann
sýningarinnar
Að lokum hittum við að máli
Kristján Arngrímsson, sem hefir
vörzlu sýningarinnar með höndum
og annast þar bóksölu.
Við spyrjum hann frétta af sýn-
ingunni.
— Áðsókn hqfir verið ágæt, seg-
ir Kristján. Þegar haía komið á
fimmta þúsund manns og áhugi
fMSAR GERÐIR
Einmg kiukkur, sem deila
tímanum í hundruS. —
Sérstaklega heppilegar
fyrir Iaunaótreikning.
I B M ER ÞEKKT UM LAND ALLT.
umboðiS
j Otto h HícheSsen |
| Laugayegi H Sími 81380 |
aiiuiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiimiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiuiuiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiB