Tíminn - 02.09.1959, Blaðsíða 8

8
TIMI N N, miSvikudaginn 2. september 1959.
Samið um rétt Fær-
eyinga við Grænland
Grundvöllur lagÖur að framtíÖariðna'Öi
á Grænlandi
Árbók
(Framhald ar 6. síðu)
hnyttin tilsvör o.s.frv. Er þó enn
sitthvað ótalið.
Ástæða er til að ætla, að hér-
aðstímarit eins og Árbók Þingey-
inga geti reynzt góður fengur ís-
lenzkum bókmenntum og íslenzk-
um fræðum. Er hér merk n/jung
á ferðum.
G.G.
Kínverjar ráðast
á Buthan
Minning: SigurSur Kristjánsson,
hreppstj., Grímsstöðum á Fjöllum
Sigurður Kristjánsson hrepp-
stjóri og fv. bóndi á Grímsstöðum
á Fjöllum, andaðist á heimili sínu
4. júní s.l. nál. 78 ára að aldri.
Er þar mætur maður á brotf
kvaddur og mörgum’ að góðu
kunnur innan héraðs cg utan.
Sigurður var fæddur á Ilamri
i Laxárdal 22. jan 1891. Foreldr-
ar hans voru Kristján Sigurðsson
þá bóndi á Hamri og kona hans.
Aldís Anna Einarsdóttir. Tólf ára
gamall fluttist hann með foreidr-
um sínum að Grímsstöðum á Fjöll
um, og átti þar heima síðan til
dánardægurs. Svnir þeirra Krist-
jáns og Aldísar, voru auk Sigurð-
ar, Kjartan bóndi á Grundarhóli
(nú á Brimnesi á Áskógsstr.) Ing
ólfur bóndi á Víðihó’.i og Arn-
björn bóndi á Austara-Landi. En
börn Kristjáns og síðari konu
hans, Halldóru Sigurðardóttur, eru
Karl bóndi á Grímsstöðum og At-
tíís, búsett á Akurevri Af hinum
eldri sonum Kristjáns er nú Kjart
an einn á lífi.
Sigurður stundaði nám í Hóla-
skóla veturna 1902—0 og 1902--
04. Árið 1905 kvæntist hanr
Kristjönu Pálsdöttur hreppstjóra á
Austara-Landi Jóhannessonai', og
hófu þau bá búskap á Grímsstöð-
um. Var Sigurður þá íyrst i sam-
býli við föður sinn, sem enn var
búandi. Konu sína missti Sigurð-
ur árið 1952. Börn þeirra á lífi
eru Kristján, sem nú er bóndi á
Grímsstöðum, Benedikt bóndi á
nýbýlinu Grímstungu og Unnur
húsfreyja á Haildórsstöðum í
Reykjadal. En látin gru Aldís,
sem lézt um fermingaraldur árið
1936, og Páll, sem komst til full-
orðinsára, en lézt árið 1940.
Sigurður bjó jafnan góðu búi á
Grímsstöðum, byggði upp jöfrð-
ina og breytti á ýmsan hátt. Árið
1914 reisti hann þar íbúðarhús
úr steini, þótt slík framkvæmd sé
nú ekki til stórtíðinda talin var
það ekki auðvelt verk í þann tíð,
eins og samgöngur þá voru, akveg-
ir engir, nál. 90 km. til næsta
verzlunarstaðar. En Sigurður a
Grímsstöðum þurfti fleira að
sinna um ævina en búskap sínum
og hc-imili. Ég hygg það ekki of-
mælt, að hann hafi áratugum sam-
an verið aðalforsjármaður í félags
málum hinnar fámennu Hólsfjalla-
byggðar. Hann var oddviti Fjalla-
hrepps í 46 ár, hreppstjóri í rúm
30 ár, sýslunefndrmaður í meira
en 40 ár, formaður sóknarnefndar,
deildarstjóri Fjöllunga í Kaupfé-
lagi Norður-Þingeyinga o.s.frv. En
hann var jafnframt nál. hálfa öld
eins konar varðmaður á krossgöt-
um milli héraða og landsfjórð-
ungs, símstjóri, veðurathugana-
maður — og gestgiafi margra,
sem öræfaleiðirnar fóru fyrr og
síðar. Um Grímsstaði var fyrsta
símalinan lögð frá Seyðisfirði til
Norðurlands, og þar er því ein af
elztu símstöðvum landsins. Þegar
akvegur var ruddur um Hóissand

og Möðrudalsöræfi og síðar um
Mývatnsöræfi, urðu Hólsfjöllin og
þá einkum Grímsstaðir, utnferða-
miðstöð bifreiða, og áningarstað-
ur. Sigurður á Grímsstöðum og
sveitungar hans máttu i seinni tíð
vissulega muna tíma tvenna, er
hægt var að komast á kíukkustund
til næstu sveita, sem áður gat
tekið heilt dægur eða meira.
Þannig er það nú uir, sumartím-
ann. En þegar snjóalög löka ak-
leiðum, segja fjarlægðirnar til
sin, eins og áður um aldir. Get-
um mátti að því leiða, að hinar
rniklu breytingar, sem orðið hafa,
kynnu að verða til þess að eyða
byggð á Hólsfjöllum. En ekki hef-
ur það reynzt svo hingað 'til. Þar
eru nú 8 búendur, íbúar í hreppn-
um 44 við síðasta manntal. Á sfð-
ustu 25—30 árum heíur ein jörð
farið í eyði. Eitt nýbýli reist. En
íólki hefur fækkað á hermilunum,
þar eins og víðar. Ekki /il cg
fullyrða neitt um það hvern þátt
Sigurður á Grímsstöðum, og aðrir,
honum nákunnugir, kunna að eiga
i því, að byggðin hefur haldið
velli eigi miður en raun er á.
Hygg þó. að urn það mætti nokk-
uð ræða.
Fjölmennt var við jarðarför Sig
urðar á Grimsstöðum hinn 13.
júní, og kom þangað, auk sveit-
unga hans, Mývetningar margir og
Öxfirðingar, og enn fleiri myndh
hafa verið þar, ef ótið he'fði ekki
hamlað. Var það að vonum. Með
ævi hans er lokið giftudrjúgu
starfi góðs bónda, en jafnframt
varðstöðu og forystu, sem rækt
var með trúmennsku og viusmun-
um og varð mörgum að liði,
manns, sem hvorki varð uppnæm-
ur fyrir veðragný né vélaöld.
Hann gerði skvldu sína á sinum
stað, drengur góður og vinfastur,
hógvær maður, hjálpsamur og ráð-
hollur, traustur eins og fjöllin,
sem eftir standa, er kynslóðir
hverfa.
G. G.
Kaupmannahöfn í gær. —
Tlinir nýju samningar um
fiskveiðar Færeyinga við
Grænland eru nú kunnir orðn
ír í meginatriðum. Samkvæmt
þeim fá Færeyingar rétt til
að koma sér upp fleiri land-
stöðvum á Vestur-Grænlandi
og fjölga bátshöfnum ó allri
Grænlandsströnd. Enn sem
fyrr hafa þó Grænlendingar
einir rétt til veiða í Angmags-
alik-firði
Færeyskir fiskimenn við Græn-
land eiga að gefa skýrslu um gang
veiðanna einu sinni á ári, og land
Flugmálastjé
stjórn Færeyja á að stuðla að því
ag ungir Grænlendingar fái kost
á námi á færeyskum bátum á
Grænlandsmiðum.
Fiskveiðar og fiskiðnaður
Dönsku blöðin segja m.a. um
samningana að mikil áherzla sé á
það lögð að fiskveiðarnar fari íram
í saftrvinnu Færeyinga og Græn-
lendinga. Samningurinn á m.a. að
stuðla að því ag leggja grunn að
iðnaðarþróun Grænlands í fram-
tíðinni. Á næstu árum á að byggja
upp mikinn niðursuðuiðnað á
Grænlandi til að skapa tilveruskil-
yrði fyrir grænlenzkt' nútímasam
félag. Hinar sameiginlegu stórveið
ar eiga rð legg'ja þessum iðnaði
hráefni. — Aðils.
i í heimsókn
Krnstjoff ánægð-
ur með svar
kanzlarans
Bonn, 31 ágúst. — Krustj-
off segist ánægður með svar-
bréf, sem honum hefur bor-
izt frá dr. Adenauer.
í bréfi sínu lagði dr. Adenauer
megináherzlu á, að *teknar yrðu
upp viðræður um afvopnun. Það
mál sé harðasti hnúturinn í deil-
um áranna eftir styrjöldina. Þá
lýsti kanzlarinn yfir, að aðeins
örfáir og áhrifalausir einstakling
ar í V-Þýzkalandi hugsuðu um að
koma fram hefndum á Sovét'ríkjun
um. Enginn ábyrgur stjórnmála-
maður né þjóðin í heild léti sér
detta slíkt í hug.
NTB—Nýju Delhi, 31. ág.
Fréttastofufregnir herma, að
kínverskir herflokkar hafi
ráðizt inn í smáríkið Buthan.
E. R. Quesada, flugmáiastióri Bandarílcjanna, kom í gær, ásamt fylgdariiði
sínu, í heimsókn til íslands. Hér verSur hann þangað lil í kvöld, miðviku-
daginn 2. þ. m. Agnar Kofoed-Hansen, flugmálastjóri tslands, tók á móti
hinum ameríska starfsbróður sínum við komuna til Reykjavíkur.
Ríki þetta liggur í háfjöllum
Himalaya austanverðum og á
landamæri ag ICína, Tíbet og Ind
landi. Indland hefur ábyrgzt sjálf
j stæði landsins og árét'taði það lof-
l orð fyrir fáum dögum. Nehrú
! sagði þinginu í dag, að herhlaup
j Kínverja inn yfir landamæri Ind
lands væru hreint ofbeldi. Sagt
er, ag Kínverjar haldi þessum ár-
ásum áfram og hafi margar landa
mærastöðvar á sínu valdi.
Ferða- og námsstyrkir
Fulbright-stofnunar
Eins og á undanförnum ár-
um mun Menntastofnun
Bandaríkjanna hér á Jandi
(Fulbrighí-stof nu n in) gefa
kost á nokkrum ferða- og
námsstyrkjum fvrir íslenzka
háskólaborgara til framhalds-
náms þar í landi. Styrkir þess-
ír eru veittir fyrir skólaárið,
sem hefst í september 1960.
Hér er um að ræða takmark-
'aðan fjölda ferðastyrkja, er nægja
fyrir ferðakostnaði frá Reykjavík
öl New York og til baka, auk
Hokkurra námsstyrkja, sem veittir
verða aðeins þeim er lokið hafa
eða ljúka námi á næsta ári og
byggja á frekari nám vestan hafs.
(CIIIIIIIIIIIllllllllllllIUIIIIIIIIIIIIIIIIHIIinilllllllllllllllllllllllllllllUIIIIIIIIIIIIlllIlllllllllllllll'IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
Vegna prðarfarar
verða skrifstofur vorar lokaðar eftir hádegi
miðvikudaginn 2. sept. 1959.
Áfengisverzlun ríkisins
Lyfjaverzlun ríkisins
oiiiliiiimiiiiiiiifiiiiiiiiu'uxiiinfiiimiiiiitmiiiiiiiiiiiiiiiiimtiimiiiiiiiiitiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniimrtiiithi
Institute of Iniernátional Educa-
•tion-stofnunin mun útvega þeirti
istyrkþegum er þess óska skóla-
vist, þar í landi. Ferðastyrkirnir
verða svo veittir samhliða náms-
styrkjum, þannig að þeir geti kom
ig að gagni þeim er hafa náms-
styrkina.
Umræddir styrkir verða aðeins
veittir íslenzkum ríkisborgurum,
er lokið hafa eða Ijúka háskóla-
námi fyrir 15. júní 1960. Umsækj
endur undir 35 ára aldri ganga
fyrir styrkveitingum. Umsóknar-
eyðublöð fást hjá, Stjórnarráðinu,
menntamálaráðuuneytinu og hjá
Upplýsingaþjónustu Mandaríkj-
anna. Utanskrift umsóknanna er:
Mennfastofnun Bandaríkjanna á
íslndi, pósthólf 1059, Rvík.
Höíðingleg gjöí
til Staðarstaðar-
kirkju
Staðarsveit, 20. ágúst.
Við messugerð í Staðarstaðar-
kirkju, fyrir skömmu, afhenti for-
maður psóknarnefndar, Guðjón
Björnsson, Álftaveri, gjöf, sem
kirkjunni hafði borizt. Var það
Guðbrandsbiblía í mjög stóru broti
og fagurri kápu með gullbryddum
böndum, rituð með fornu letri.
Sóknarpresturinn; séra Þorgrím-
ur Sigurðsson, þakkaði fyrir hönd
safnaðarins þessa fögru gjöf, sem
gefin var af þeim hjónum Aðal-
heiði Guðmundsdóttur og Stefáni
Elíassyni í Reykjavík til minning-
ar um foreldra Aðalheiðar, Sveins-
ínu Sveinsdóttur og Guðmund Jóns-
son frá Bláfelli í Staðaúsveit, er
þar bjuggu mjög lengi. Þ.G.
amP€R 1*
Raílagnlr—VlBgerMr
Siml 1-85-5«