Tíminn - 05.01.1960, Blaðsíða 3
TÍMINN, þriðjudagina 5. janúar 1960.
Glæpur og reísing
Frönsk mynd. Aðalhlutverk:
Jean Gabin, Marina Vlady, Robert
Houssein. Sýningarstaður: Kópa-
vogsbíó.
ir jim
Ef þú ert einn af þeim, sem fær
þér of mikiS neSan í því, hvernig
geturSu þá sigrazt á timburmönn-
ium?
Dr. med. Oluf Martensen-Lar-
sen ræSir þetta vandamál t ný-
útkominni bók og segir, aS eftir
farandi meðöl séu áhrifaríkust:
Hunang,
borðsalt,
sjóveikitöfiur.
Hunang
Hunang inniheldur frumefni,
sem flýtir fyrir brennslu alkó-
hólsins. Grikkir hinir fornu
drukku mjöð og átu hunang með,
|jví að reynslan hafði kennt þeim
að þannig þoldu þeir betur alko-
hól.
Ef maður fær sér 3—4 skeiðar
af hunangi áður en selzt er að
drykkju, geta menn drukkið
meíra og þola vín betur.
Ef hunang er etið við heim-
komu, vinnst það einnig, að auð-
veldlara verðar að festa blund,
en rökbundin afleiðing þess er
sú, að menn vakna hressari morg
untnn eftir.
BorUsalt
Kannske finnst sumum hunang
of sætt og væmtð, eða þeir eru i
megrunarkúr og vilja forðast
sætindi. Þá geta þeir í staðinn
gripið til borðsaltsins, og skolað
þvr nið,ur með vatni. Við það
læknast þorsiinn, sem svo marga
hrjátr morguninn eftir kvöldið
áður. Alkóhól hefur áhrif á efna-
skipfingu blóðsins og eyðir saiti
þess.
Sem sagt, grípið til saltsins, ef
þið hafið ýmugust á hunangi.
Sjóveikitöíiur
Þá eru það sjóveikitöflurnar.
Þær innihalda svonefnt antihi-
sarnin, sem er þeirrar náttúru, að
hafa róandi áhrif á fólk.
Einnig er þ3ð þjóðráð í barátt-
unni við vágestinn, að borða mik-
ið til að maginn hafi fleira en
alkóhól að glíma við.
Ef fólk hefur borðáð, drukkið
og reykt of mikið eitthvert kvöld,
er varla hægt að ætlast til þess
af tilverunni, að vakna eins og
nýsleginn túskildingur, morgun-
inn eftir.
Kannske hefur fólk hagað sér
öðru vísi en það átti að gera,
og sjálfsvirðingin hefur beðið
hnekki. Þunglyndið heldur inn-
reið sína.
Slíkir timburmenn eru þeir
skæðustu og hér gagnar hvorki
hunang, salt né sjóveikitöflur. Nú
verða menn að grípa til skynsemi
sinnar og útskýra það greinilega
fyrir sjálfum sér, að meiningin
var aiis ekki að flýja veruleikann
þeita merka kvöld, og þótt svo
hefði verið, var sá flótti í fyllsta
máta réfflæfanlegur.
unnu störf sín engu ver en er
þair voru alls gáðir. Ástæðan fyr-
ir þessu var sú, að þessir menn
einbeiFu huganum að því, að
hafa stjórn á sjálfum sér. j
Þessir menn voru allir af þeirri
manngerð, sem er varkár og hóg-
vær. Hinir kærulausari og léttúð-
arfyilri höguðu sér eins kjána-
lega og tækifærin leyfðu. i
Einfaldasta læknisráðið við
timburmönnum er auðvitað það
að kveðja Bakkus þegar á i stað
með virktum og snúa sér að öðr-
um viðfangsefnum. 1
Afbrotamaðurinn g-etur sloppið úr
klóm réttvísinnar en hann flýr
alórei samvizku sina. Þannig væri
ef til vill hægt að orða boðskap
Dostoievskis í skáldsögunni
„Giæpur og refsing“. Nú hefur
söigunni verið snúið í kvikmynd
og 'sviðsett í nútímaistórborg.
Þetta stórvirki Dostoie%7iS'kis er
hafið yfir rúm og tíma og þess
vegna skiptir það í rsuninni engu
máli hvar kvikmyndinni er ætlað-
ur staður o? stund. Og hér hefur
svo vel tekizt að kvikmyndin er
listaverk út af fyrir sig, sögu-
þræðinum að visu haldið í aðal-
atriðum, psrsónurnar og svipmót
þeirra sniðið eftir skái'dsögunni,
boðskapurinn sá sami. En andinn
er allur annar. Enda er kvik-
myndavélinni ekki ætlað aS elta
uppi hvern krók og kima skáld-
sögunnar og líkja. eftir henni í
einu og öllu. Þar ssm Dostoievski
hreif lesendur sína með snilldar-
legum sálarlífs'lýsingum og djúp-
sóttri speki, sýnir kvikmyndavél-
in okkur kjarna málsins í einföld
um skýrum dráttum og snöggum
leifirum. Menn skulu fara v-arlega
í sakh-nar að bera saman kvik-
mynd og skáldsögu sama efnis,
hvort tveggja er (eða á að vera)
sjáifstætt listaverk sem r^unar .
eru skyld hvort öðru en óliáð
'samt sem áður.
í kvikmynd beirri, sem Kópavogsbíó
sýnir nú, fer .allt 'saman, frábæ.r
leikur og leikstjórn. Það er magn
þrungin spenna í myndinni frá
upphafi til enda, hvergi slakað á
og með hæfiiegri „temprun" eru
áhrif aukin að mun. Róbert
Kossein teicst einkar vel að túlka
þjáningu, sálarstríð, hroka og
iCcun Réne Brunels (Raskolnik-
ovs) og Marina Vlady er hugljúf
og yndisleg í hiutverki Lili
(Sonju), þessa engils í líki port-
konu sem. að lokum fær brotið
odd af ofiæti Brunels og bent
lionum á einu Leiðina til Lausnar.
Um Jean Gabin í hlutv'erki lög-
regiuforingjans þarf ekki að tala.
í myndinni leikur lögr.egluforing-
inn nokkuð fyllra hlutverk en
frændi hans í skái'dsögunni og
caunar á öðru sviði.
Aðrir leikendur fara vel með sín
hlutverk og heildarblær myndar-
innar er hvergi rofinn. Það er
óhætt að ráðleggja öllu fóLki að
sjá þessa kviikmynd. — J. J.
Hans og Gréta sett á sviö á Akranesi
Sjálfstjói'Li
Vísindeleg rannsókn, sem ný-
lega var framkvæmd við háskól-
ann í Bristol í Englandi, leiddi í
Ijós, að 25% af mönnum, sem
voru lítið eitt undir áhrifum víns,
K V I K M Y N D ! R
Zarak
ZARAK. Ensk-amerisk mynd. Að-
aihiutverk: Vlctor Mature, An-
ita Ekberg. — Sýningarstaður:
Stiörnubíó.
ViÐ MARGT hefur brezka heims-
veldið þurft að stríða um dagana.
Nú kemur upp úr dúrnum, ef
rnarka má myndina í Stjörnubíói,
að þeir hafa C'rðið að siást yiö
einn herjast þrjót á öldinni sem
leið i .afdalahéruðum Indlands,
Zarak Khan, og höfðu af liomim
sveií Moskvu
NTB—NEW YORK. 29. dss. —
— Rákissinfóníuhljómsye'itin í
Moskvu heldur fyrstu hljómleika
sína í Car,egia Hall I New York
á sunnudag. Hljómsvekin :min
halda <sex tónleika vesíra og
munu þeir vera veigamikill þá'tt
ur í Tjaikowski-háitíð.
Koma Sinfóniuhljómsve.'tar.'nn-
ar itil Bandaríkjan'na er þáltur í
hinum nýju og auknu mennimgar
skipíum Sové'tríkjanna og Bamda
ríkjanna.
Usið
í nnanii
þungar búsifjar urn tíma. En
raunum Breta lauk ekki þann
dag, sem þessi Zarak var hýddur
til bana af frænda sínum úr Af-
ghanistan, því þessi kvikmynd
um þrjótinn setti lávarðadeildina
brezku á annan endann, þegar
hún ve<r fiýnd þar í landi.
ÞESSU UPPÞOTI LORDANNA olli
afar meinlsysisle’gur kvenmaður,
A-nitá* Ekberg, sem 'leikur dans-
mev í myndinni. Hún er fremur
iéttklædd og hefur rauðan stein í
naflanum og leggur áherzlu á að
.sýna iþaö, sem einkurn gæti dreg-
ið að.st'"áka. Að sjálfsögðu hefur
hún álitið að brezkir lorda.r væru
komnir yfir þann aldur að taka
holdið nærri sér.
EKK! HfiPUR ÞESS or'ðið vart hér,
aö hnsvksland'éðjótar hafi tekið
upp me. ki lordanna, þótt þeim i
verði ailtaf mikið um kvenfólk
sem sölubrellur, og séu hlutfalls-!
lega fieiri og háværari héf en í;
öðrum löndum. Má vera að þeir |
láti Ekberg njóta þjöðernis, og
þegi vegna Svíans. Hitt er svo all
skem'mtiíegt við þessa mynd, að
hún er sæmilega gerð, þótt hún '
minni á 'bandaríska hrossaóperu. 1
Líkamsþungi að'alleikendanna
tveggja, Mature og Ekberg, er að
vísu nok.^uð mikill samanlagður,
og þjónr.ir það vel í hlutverkum
hetjunnar og ástkonunnar, en
minna þeirri góðu list. Og eftir-
tpktarverður er Zarak Khan,
fyrst hann gat liæði iT£s og liðinn
sorfið svo siðfei'ðisbjarg brezka
heimsveldisins, að, lávarðar sem
aðri.r, höfðu nokkurt hugarangur,
af, þótt með tvennu móti væri,'
og á mismunandi tímum.
I.G.Þ. '
Barnaleikritið Hans og Gréta
eftir Willy Kriiger. Leikstjóri:
Sólrún Yngvadóttir.
Þýzki leikarinn og leikstjórinn
vYilIy Kriigar vissi hvað hann
söng þegar lninn samdi Ævintýra-
ic-ikinn Hans og Grétu. Hann vissi
hvað mátti hjóða opnum hugum
barnanna, hvar voru takmörkin,
h.vað þau vildu sjá, og hið illa
bíður ós'igur v lokin. Og persónur
leiksins koma fram á sviðsbrún-
ina og tala við hina ungu áhorf-
endur, spyrja þá um gang leiksins,
lsita jafnvei til þeirra ráða.
Það var þáttsetinn hver bekkur
í Bíóhöllinni á Akranesi þegar
frumsýning á Hans og Grétu átti
að hefjast. Börnin voru eftirvænt-
mgarfull, þcim var heitt í hamsi,
háværar raddir, skrjáf í sælgætis-
pokum, sæti skullu niður. Og þeg-
ar Ijósin hurfu heyrðust gleðióp
úr hverjum hálsi, tjaldið fór frá,
þagnarbænir fóru um salinn og
það ríkti þogn um síðir nema á
sviðinu.
Allir þekkja söguna um Hans
og Grétu, við lásum hana sem
börn og lesutr. hana nú fyrir börn
okkar. Höfundurinn fer vel með
efnið, hann sýnir okkur dýrin sem
taia auðvitað vondu stjúpuna,
þótt vonda stjúpan sé orðin ögn
þreytuleg í meðförum svo margra
ri'thcfunda, ráðlauoa.n föður og
saklausu börnin tvö. Hann Tobias
gamla, klæðskera, sem alltaf þarf
að liggja á hleri og fær fyrir þung
an dóm frá skógarandanum, en
losnar þó úr þeim álögum um
siðir.
Sýningin tókst vel, þótt flestir
væru leikararnir lítt vanir þessum
töfraheimi. Leikstjórn Sólrúnar
Yngvadóttur örugg og vandieg
enda er húr, ein mesta leikhús-
inanneskja á Akranesi. Leiktjöld
Lóthars Grund voru i fullu sam-
•ræmi við efnið, ofurlítið abstrakt
og gáfu meira til kynna en hitt,
enda fvlltu börnin fyllilega í allar
eyður.
Hans og Grétu leika þau Gunn-
ar Sigurðsson og Kristbjörg Ás-
mundsdóttir. Var leikur þeirra
frilegur, þóít mér fyndist sem
stúlkan bæri þar nokkuð af, sök-
um eðlilegs leiks, sem er þó ekki
sem sýnist. Fanns't mér þó þau
taia heldur of lágt. Stjúpuna og
föðurinn le:ka þau Árný Krist-
jánsdóttir og Júlíus Koibeins. Le:k
ui' Árnýar var hvergi stórbrotinn,
en þokkalegur, gerfið gott og
nreyfingar allar í samræmi. Júlíus
lék föðurinn, heldur sviplausan,
enda kannske ekki gott að ráða,
því þessi persóna er dæmalaust
cvfið viðfangs, sökum þess hjut-
verks sem hun hefur i ævintýrinu.
Gerfið var hvergí nægilega gott,
maðurinn 'of unglegur, og hreyf-
ingarnar ekki eðlilegar miðað v'.ð
aidurinn og heldur stirðar. Rödd-
m var skýr og hann fór vel með
setningarnar. Tobías' sem leikinn
er af Valtý Benediktssyni bar af.
Leikur hans var einkar skemmti-
legur, hreyíingar góðar, röddin
þeim samrýmd og skilningur
Iians sannur. Kjartan Sigurðsson
var góður í gerfi skógarbjörnsins',
dans hans skringilegur og hann
vakti mikla kátínu hjá áhorfend-
um. Enn fremur komu fram álfar
og skógardísir, að ógleymdri
sjálfri norninni sem Margrét
Jónsdóttir lék Fannst mér nokk-
uð vanta á r.ð nornin væri þar
iúikuð einv 02 hún stóð- mór fyrir
lmgskotssjónum þegar ég var ung-
ur drengur, en hreyfingum náði
hún vel og hún lék af krafti,
þótt okkur greini á um sjálfa
túlkunina.
Börnin í salnum horfðu opin-
mynnt á það sem fram fór, þau
hcifust með, og fögnuðu endalok-
um galdranornarinnar eins og vera
ber. Stundum flýði eitt og eitt til
einhvers fullorðins, svona þegar
spenningurinn var um of, þá leit-
aði lítil hönd í stóran lófa, en
livarf þaðan jafnskjótt og úr rætt-
i:t.
Hafi iþróltabandalag Akraness
og Sólrún Yngvadóttir mikla
þökk fyrir að koma þessu á svið,
og margt bamið mun þakka þeim
íyrir að birta ævíntýrahein.f.nn
þar sem hið illa býður ósigur og
hið góða blifuri
J.
Árný Kristjánsdóttir, Gunnar Sigurðsson, Júlíus Kolbelns og Kristbjörg Ásmundsdóttir.