Alþýðublaðið Sunnudagsblað - 30.04.1939, Blaðsíða 1

ALÞYÐUBLAÐIÐ
SUNNUDAGS
Jack London skrifar fréttagreinar sínar
og liefir tösku fyrir skrifborð.
SUNNUDAGINN 30. APRÍL 1939 VI. ÁRGANGUR. 18. TÖLUJBLAÐ
IRVING STONE:
Þegar Jack London var
stríðsfréttaritari í rúss-
. • ’ ■ ■ : " • - . - ft V
nesk- japanska stríðinu.
ANÝJÁRSDAG árið 1904
var öllum það ljóst, að
Rússar og Japanir ætluðu í stríð.
Sem sósíalisti var Jack London
4 móti stríði. En ef stríð var ó-
hjákvæmilegt, vildi hann gjarnan
vera á sjónarsviðinu, til þess að
kynnast því. Hann hafði kynt sér
hernaðarsérfræði og auk þess
fjöldan allan af kenningum um
gulu hættuna, sem hann vildi.
gjarnan fá tækifæri til að stað-
xeyna. Hér var á ferðinni eitt
• æfintýrið enn, sem var þess
megnugt að hjálpa honum út úr
amndræðunum.
Jack London fékk tilboð frá
limm stórblöðum; hann tók bezta
tilboðinú, sem var frá Hearst-
blöðunum. Þann 7. janúar árið
1904, fimm dögum áður en hann
varö tuttugu og átta ára gamall,
sigldi hann af stað til Japan.
í Yokohama fékk Jack sér
-drink í öllum þeim krám og
knæpum, sem hann hafði heim-
sótt seytján ára gamall í fylgd
með þeim Stóra-Viktor og Axel.
Pangað voru komnir stríðsfrétta-
fitarar frá öllum löndum heims
og biðu eftir leyfi til þess að fá
að fara fram á orustusvæðið. En
japönsku stjórnarvöldin virtust
vera á þeirri skoðun, að ekkert
lægi á, og reyndu í þess stað að
: sjá um, að hinum erlendu frétta-
riturum væri skemt eftir föngum.
En tveggja daga kurteisishjal
og undandráttur var nóg til þess
að gera Jack London óþolinmóð-
• an. Hann gerði sér það ljóst, að
Japanimir höfðu alls ekki í
hyggju að sleppa blaðamönnun-
um fram í eldlínuna. Þess vegna
fór hann frá Tokio til Nagasaki
og átti von á að fá skipsferð til
Chenrulpo á Koreu.
Meðan hann- beið skips, datt
honum í hug að ljósmynda hluta
af borginni. En það veitti honum
þegar í stað tækifæri til þess að
gista hið fyrsta af þeim fangels-
um, sem honum auðnaðist að
kynnast á þessu ferðalagí. Jap-
önsku yfirvöldin tóku hann fast-
an sem rússneskan njósnara. Og
þegar hann loksins var látinn
laus aftur, var skipið, sem hann
ætlaði með, farið fyrir löngu.
Löngu seinna fékk hann far
með öðru skipi, en stjórnin náði
skipinu, áður en það lagði af
stað.
Jack var nú orðinn milli von-
ar og ótta um það, að hann næði
svo snemma út á vígstöðvamar,
að hann gæti gefið lýsingu á
fyrstu orustunni. Hann lagði því
■af stað í uppskipunarbáti, til þess
að ná litlu gufuskipi, sem ætlaði
til Fusan. Og hann þurfti að
hraða sér svo mjög um borð,
.að í öngþveitinu misti hann ann-
að koffortið sitt í sjóinn. Skips-
höfnin var öll innfædd, og Jack
varð að sofa á þiljum uppi,
hvernig sem veður var.
1 Fusan náði hann í annað
skip, en þegar það kom til Mok-
pó náði stjórnin skipinu á sitt
vald og setti farþegana í land.
Jack var viti sínu fjær af reiði
ýfir þvi, að geta ekki unnið það
starf, sem' hann fékk borgun fyr-
ir að inna af heridi. — Þá ákvaÖ
hann að taka málið í sínar hend-
ur og leigði opinn bát af hinum
innfæddu. I þessum báti sigldi
hann yfir „Gula hafið“ og lengra
fram með strönd Koreu, þangað
til hann komst til Chemulpo.
„Það er það versta, sem ég
hefi lent í um mína daga,“
skrifaði hann einum vina sinna.
„Þú hefðir bara átt að sjá mig
sem skipstjóra á opnurn báti með
þrjá Koreubúa, sem ekki kunnu
orð í ensku, sem háseta. Við
komumst til Kunsan í rökkur-
byrjun, eftir að hafa eyðilagt
mastrið og mölbrotið stýrið. Við
komum þangað í hellirigningu og
kuldastormi, sem næddi um okk-
ur. Þú hefðir átt að sjá hjúkrun-
ina, sem ég fékk. Fimm komung-
ar japanskar meyjar drógu af
mér vosklæðin, böðuðu mig og
háttuðu mig.
Næstu sex daga var frostviðri
og bátinn hrakti til og frá. Eini
hitinn, sem við urðum aðnjót-
andi, kom frá trékolaglóðum í
eldstæðinu, en reykurinn frá
þessum glóðum var enn þá eitr-
aðri en hinn kaldi matur hinna
innfæddu, sem maður varð að
gera sér að góðu. Enskur blaða-
ljósmyndari, sem var komínn til
Chemulpo áður en Japanir stöðv-
uðu allar samgöngur, skrifar
þannig um Jack London:
„Þegár London kom til Che-
mulpo þekti ég hann ekki. Hann
hafði skinnkal á eyrum, fingrum
og fótum. Hann sagði, að sér
væri fjandans sama um það, ef
hann bara kæmist út á Víg-
stöðvarnar. Jack London er einn
af þeirn mestu mönnum, sem ég
hefi orðið svo hamingjusamur að
hitta á lífsleiðinni. Hann er jafn-
mikil hetja og merkilegustu per-
sónurnár í bókurn hans:
T ACK útvegaði sér fáeiná hesta,
þjónaogMapu, eða méðréiðar-
sveiri, og lagði af stað í norður-
átt, eða í áttina til hinna rúss-
nesku hersveita. Ising var á veg-
unum og sums staðár hólklaki,
og á hverju kvöldi urðu þeir að
keppa við japönsku hermenriina
urn að fá gistingu í svéitaþorp-
unum.
Þetta ferðalag stóð yfir í fleiri
vikur, og eftir hina ótrúlegustu
erfiðleika kom Jack London loks-
ins til Ping-yang, nyrsta staðar-
ins, sem nokkur fréttaritari heim-
sótti í þessu striði. Þar var hann
hneptur í fangelsi vegna kæru til
japönsku stjórnarinnar frá þeim
fréttariturum, sem haldið var eft-
ir, en blöð þeirra sendu þeim
hvert skeytið á fætur öðru, þar
sem þau spurðust fyrir unr það,
hvernig á því stæði, að Jack
London gæti sent skeyti frá
Koreu, en þeir gætu það ekki.
Hann var sendur aftur til Söul
ög hneptur þar í fangelsi, af því
að hann hafði í leyfisleysi farið
út á vígstöðvarnar. En þetta
hafði þó þau áhcif, að jaþánska