Alþýðublaðið - 12.03.1944, Blaðsíða 5

Sunnudagur 12. marz 1844

6
Snjómynd af Hitler.
Snjómynd þessa af Adolf Hitler gerðu ítaliskir stríðsfangar, er dveljast vestan hafs. Stríðs-
fangar þessir eru í haldi í Pineherbúðinni í New York.
HIÐ NÝBYRJAÐ ár verður
efalaust merkisár í stjóm-
málasögu Bandaríkjanna, enda
verður þess í ýmsu vart, að
menn gera sér þessa þegar
glögga grein. Það er auðvitað
alkunna, að forsetakosningar
fara fram í Bandaríkjunum í
nóvembermánuði nœst kom-
andi. En Bandaríkjamenn munu
einnig kjósa þriðjung þing-
manna öldungadeildarinnar og
alla þingmenn fulltrúadeildar-
innar. í öllum hinum fjörtíu
og átta ríkjum landsins verða
kosnir fleiri eða færri löggef-
endur. Einnig verða víða kosn-
ir nýir ríkisstjórar. Kosning
embættismanna mun fara fram
í þrjú þúsund fylkjum. Einnig
munu ýmsir dómarar verða
kosnir á árinu. Þannig munu
Bandaríkjamenn velja sér
mörg þúsund embættismenn í
nóvembermánuði næst kom-
andi. Auðvitað er kosning for-
setans mikilvægust allra þess-
ara kosninga, enda mun um
hana mestur styr háður. Flest-
ir munu hafa heyrt nöfn sumra
þeirra, sem talið er að keppi
um þá tign aö verða í kjöri við
forsetakosningarnar að þessu
sinni. Wendell Willkie, Dewey
ríkisstjóri og ýmsir fleyri eru
þeirra meðal. Einn þeirra
manna, sem taldir eru líklegir
til þess að verða forsetaefni
Republikaiiaflokksins, er
Bricker ríkisstjóri í Ohio, en
þaðan hafa sjö forsetar Banda-
ríkjanna verið kynjaðir, og all-
ir þessir sjö forsetar hafa setið
að völdum eftir 1869. Bricker
ríkisstjóri gisti Wsahington í
síðustu viku og gerði þjóð sinni
í blöðum og útvarpi grein fyrir
skoðunum sínum á málum
þeim, er hann telur mikilvæg-
ust í sambandi við hinar vænt-
anlegu kosningar.
Slík heimsókn til höfuðborg-
arinnar og kynning skoðana
sinna er nauðsynlegur og al-
gengur þáttur hvers forseta-
efnis, hvort heldur á nú fyrir
honum að liggja, að setjast að í
Hvíta húsinu eða hverfa aftur
heim að kosningunum loknum.
En það þarf vissulega fleira til
að koma til þess að hljóta for-
setatignina, en gista Washing-
ton um stundarsakir og sækja
og verja mál sín þaðan gegnum
útvarp og blöð, enda þótt það
GREIN ÞESSI, sem er eft-
ir David Wills, fjallar
um það, hvernig kosninga-
baráttan um forsetatignina í
Bandaríkj unum fer fram auk
þess sem þar er mkrnzí á þá
þrjá menn, sem líklegastir
eru taldir til þéss að verða
keppinautar Roosevelts í
kosningunum í nóvember-
mánuði næst komandi, gefi
hann kost á sér. Greinin var
upphaílega flutt sem erindi
í brezka útvarpið, en er hér
þýdd úr útvarpstímaritinu
The Listener.
sé raunar mikilvægur þáttur
kosningarbaráttunnar. Forseta-
efnin verða að leggja hart að
sér, ef sigurvonir eiga að fylgja
baráttu þeirra. Þess ber að
minnaSt að hundrað þrjátíu og
fimm sinnum fleiri Bándaríkja-
menn ala aldur sinn utan Wash-
ington en þar í borg. Flest
þetta fólk hefir búsetu 1 smá-
borgum og þorpurn svo og á
sveitabýlum. Forsetaefnin verða
því að leggja leið sína um ger-
vallt meginland Bandaríkjanna
Þeir hljóta eigi síður að leggja
áherzlu á það að vinna fylgi
fólksins úti á landi en þeirra,
er stórborgirnar byggja.
*
ONNUR ÁSTÆÐA fyrir því
að forsetaefnið verður að
ferðast um þvert landið er sú,
að ef hann vonast til þess að
verða kjörinn, verður hann að
verða tilnefndur sem forseta-
efni flokks síns á landsþingi
hans. Auk þess væri öruggara
fyrir hann að taka þátt í próf-
kosningum ríkjanna. 1 próf-
kosningum þessum eru kosnir
fulltrúar flokks þess, er hlut á
að máli, og eiga að mæla með
hinum verðandi frambjóðanda
hans við landsþingið. Próf-
kosningar þessar fara að sönnu
ekki fram í öllum ríkjum, en
eigi að síður skipta þær næsta
rniklu máli.
Þetta er ein ástæðan fyrir því
að Wendell Wilkie er önnum
kafinn við að ferðast um landið,
flytja ræður og freista þess að
fá sig kosinn sem forsetaefni
við prófkosningar í hinum
ýmsu ríkjum. Raunar er það
þrennt, sem fyrir honum vakir.
I fyrsta lagi leitast hann við að
fá sig kosinn sem forsetaefni
flokksins við próíkqsningarnar í
hinum ýmsu ríkjum. í öðru
lagi gerir hann sér far um að
hljóta kynni af stjórnmálamönn
um og áhrifamönnum hinna
ýmsu ríkja í þeirri von, að þeir
styðji hann til framboðsins, að
minnsta kosti eftir að þeir hafi
sannfærzt um það, að sá maður,
er þeim væri kærast að veita
brautargengi, ætti þess engan
kost að verða tilnefndur sem
forsetaefni flokksins. í þriðja
lagi er æhlun hans sú að flytja
mál sín af slíkum skcrungsskap,
að hann hljóti almennt fylgi
hinna óbreyttu kjósenda og
stjórnmálamenn flokks hans, er
sitja landsþingið í júnímánuði
næstkomandi, telji sér skylt að
hafna hinum veroandi keppi-
nautum Willkies þar en veita
honum öruggt brautargengi.
Hann gerir sér vonir um það, að
hinir óbreyttu kjósendur Repu-
blikanaflokksins fýlki sé um
sig og það muni ráða úrslitum.
Willkie gerir sér miklar vonir
um það, að þessi tilraun sín
muni reynast árangursrík.
Hann trúir því, að stefnumál
sín muni hljóta mikinn hljóm-
grunn hjá þjóðiimi og hyggst
því standa öllum öðrum mönn-
um nær því að verða tilnefnd-
ur forsetaefni flokks síns. Will-
kie er engan keginn myrkur í
máli og gerir ekkert að því að
vekja fólki tálvonir. Hann hefir
látið þau ummæli falla, að
nauðsyn beri til þess, áð skatt-
ar séu hækkaðir um helming
frá því, sem Roosevelt forseti
mæltist til eigi alls fyrir löngu
og nær því átta sinnum hærri
en það, sem samþykkt var af
flokksmönnum Willkies svo og
ýmsum flokksmönnurn Roose-
velts í Bandaríkj aþinginu ný-
lega.
En við skulum víkja aftur
að Bricker ríkisstjóra og komu
hans til Washington. Hann
sækir fram eftir þeim vegi, er
hann hyggur að muni liggja til
Hvíta hússins. í viðræðum sín-
um við blaðamenn nýlega
(Frh! á 6. síðu.)
béösa
Stefano Islandi í útvarpinu. — Óhreinlætið í brauða-
sölubúðum. — Reiður búseigandi skrifar um hitaveitU'
. gjaidið.
RÖIÍD Stefáns Guðmundssonar
ónersöngvai'a var sannarlega
misþyrmt í útvarpinu í gærkveldi.
Ég var búin að' hlakka til atf fá
að heyra hina guðdómlegíu rödd
hans eftir frekar þunga og leiðin-
Iega dagskrá. En viti menn. þau
þrjú lög, sem söngvarinn syngur,
eru spiluð af svo gersamlega út-
keyrðtun og gatsliínum plötum,
að vart hefði verið hægt að finna
slíkar á verstu „sjoppunni“ hér í
bænum.“,- Þetía. segir. aðdáandi
Stefáns Guðmundssonar og enn-
fremur:
„STEFÁN óperusöngvari er þjóð-
arstolt okkar íslendinga, og er það
einstök ósvífni þeirra manna, er
hér ráða málum, að sýna siíkt
hirðuleysi og það, er hér kemur
fram. Afsökun er enga fram að
bora í þessum efnum, því að fyrir
nokkrum dögum keypti ég, í
einni af hljóðfæraverzlunum bæj-
arins, þrjár plötur með Stefáni, —
allt yndisleg lög. — Það er sánn-
arlega fleira, Sem ástaéða væri að
ræða í sambandi við músík út-
varpsins, en ég læt þó staðar num-
ið að sinni.“
UM ÓHREINLÆTIÐ í brauð-
sölubúðunum skrifar „Hneyksl-
aður“ mér á þessa leið: Ég
vil taka undir með þeim, sem
nýlega minntist á óhreinlætið
í brauðsölubúðum. Þar er rétti-
lega talað um ínefboranir af
greiðslustúlknanna, þann skemmti-
lega máta þeirra, að káfa svo á
kökum og brauðum með höndun-
um o. s. frv.; allt, sem um þetta
er sagt vil ég staðfesta.“
„EN SVO er annað í sambandi
við brauðsöluhúsin, sem ég álít
eigi síður hneykslanlegt, nefnilega
það, hvernig öll afgreiðsluborðin
og gluggar eru yfirfull, þannig að
viðskiptavinirnir geta vart hjá því
komizt að klína föt sín í rjóma og
hverskyns kremi. — Nú, og svo eru
heldur ekki allir að súta það, þó
úr þeim frýsist svolítið á kræsing-
arnar — ekki verið að hafa fyrir
að bregða hönd eða klút fyrir munn
ef hóstahviðu ber að — eða þótt
einn og einn smádropi renni úr nös,
kannske blandaöur svolitlu f nef-
tóbakskorni. — Það setur bara punt
á herlegheitin.“
„SÓÐASKAPUR í þessu sam-
bandi kemur fram á fleiri máta t. 1
d. réttir fólk peninga yfir kök- j
urnar. Peningarnir eru teknir úr í
óhreinum vösum. Rusl hrynur og
óhreinar ermar snerta kökurnar.
fleira mætti til tína!“
„NÚ ER það svo hér í Reykja-
vík, að engum dettur lengur í hug
að minnast á heilbrigðis- eða hrein
lætiseftirlit, enda má kippa því,
sem hér um ræðir í lag einungia
með því að slá upp gleri í kring
um kökurnar. Ættu bakarameist-
ararnir að sjá sóma sinn í að kippa
þessu sem fyrst í lag. Úr því að
farið er að minnast á hreinlætið
í henni Reykjavík, væri freistandi
að halda áfram, en það yrði úr ó-
tæmandi brunni að ausa og skal því
hér staðar numið að sinni.“
„HÚSEIGANDI“ skrifar: „Ekki
alls fyrir löngu var sagt í blaði
frá því, að nú væri orðið hljótt
um hitaveituna. Það má vel vera
að hljótt hafi verið um hitaveit-
una undanfarið í dagblöðum bæj-
arins, en ég er hins vegar ekki
eins viss um að húseigendur í þess
um bæ álíti að það ætti að vera
eins hljótt um hana eins og raun
er á.“
„EÍNS OG KUNNUGT er var
heita vatninu hleypt á í des. s. 1.
og eru því um 2Vz mán. síðan
byrjað var að nota það. Nú er far-
ið að lesa af hitavatnsmælunum,
þar sem þeir eru, hinir, sem enga
mæla hafa, en þeir munu vera
nokkrir, eru að öllum líkindum
gjaldfríir á meðan þeir hafa enga
mæla. Hinum sem hafa mæla er
sagt að heita vatnið kosti kr. 0.68
pr. teningsmeter og fastagjaldið
á hvert hús sé svo og svo mikið,
fáir eða engir vita hve mikið.“
„MÁ ÉG NÚ spyrja, hvernig
er fastagjaldið á hvert hús, vegna
hitaveitunnar og vatnsgjaldið
sjálft reiknað, og eftir hvaða heim
ild? Þá hefir Morgunblaðið skýrt
frá því, að nú eigi að fara að inn-
heimta fyrir heita vatnið og er það
að vísu gott að fá einhverntíma
reikning svo menn viti hve mikið
þeir eiga að greiða. Hitaveitan
hefir sent út reikninga fyrir svo-
nefnt heimæðagjald og aftan á
þeim reikningi er útdráttur úr
reglugerð staðfestri af stjórnar-
ráðinu þann 2. sept. s. 1. Engin
reglugerð hefir verið birt um gjald
heita vatnsins sjálfs eða fasta-
gjaldsins af húsunum.“
„ÞVÍ VIL ÉG SPYRJA: 1. hefir
Frh. á 6. síðu.
I* *iverfisg©t^.
Melána.
HÁTT KAUP
Alþýðublaðið. — Sími 490