Alþýðublaðið - 14.02.1945, Blaðsíða 6

Gröf þýzks hermanns á Grænlandi
*
Ucndir 'þessum -krosfei htváilir þýzkiur iiðlsifiorinigi, sem var við veð-
uratihuganasitöð í Caipe Suislsi, Slhannon- island við austurströnd
Græníands.
r
Hernaðaraðgerðir frá Islandi gegn
þýzkun! bækisföðvum á Grænlandi
Bandaríkjamönnum hefir tekizt að granda
nokkrum þýzkum veöurathugunarstöðvum
AÐUR hafa borizt hingað ó-
Ijósar fregnir um hernað-
araðgerðir héðan af íslandi, er
miðuðu að því að granda þýzk
um veðurathuganastöðvum á
Grænlandi, en þetta hefur til
þessa verið hernaðarleyndar-
mál. Nánari frásögn af þessu
birtist í amerískum dagblöð-
um fyrir rúmri viku og hafa
þau nú borizt hingað. Er hér
frásögn um margra mánaða
starfsemi og fjallar um aðgerð
ir bæði sjóliða og hermanna.
Mikilvægi íslands í hernað-
arátökunum á Norður-Atlants-
hafi kemur skýrt í Ijós í skýrsl
um sem þessari. Þegar sagan
verður öll sögð síðar verður
þetta enn ljósara, eins og til
dæmis um þátt flugvéla, er hafa
bækistöðvar hér, í árásum á
þýzka kafbáta.
Skýrslur þær, sem nú hafa
verði birtar í Bandaríkjunum
Lög sfaðfesi í fyrradag
FORSETI ÍSLANDS stað
festi á ríkisráðsfundi í
Reykjavík, í fyrradag, 12. febr.
1945, eftirgreind lög sem alþingi
hefir nýlega samþykkt:
1. Lög um samkomudag reglu
legs alþingis 1945. 2. Lög um
framboð og kjör forseta íslands.
3. Lög um flugvelli og lending-
arstaði fyrir flugvélar. 4. Lög
um stofnun dósentsembættis í
guðfræðideild Háskóla íslands.
5. Lög um prófessorsembætti
dr. Sigurðar Nordals. 6. Lög
um lendingarbætur í Þórkötlu-
staðahverfi1 í Grindavík. 7. Lög
um bryeting á lögum nr. 93,
16. des. 1943, um hafnarbota-
sjóð. 8. Lög um breyting á lög-
um um orlof, nr. 16, 26. febrú-
ar 1943. 9. Lög um brunamál í
Reykjavík. 10. Lög um eyðing á
rottum. 11. Lög um breyting á
lögum nr. 106, 23. júní 1936,
um útsvör. 12. Lög um heimild
fyrir Ólafsfjarðarkaupstað til
að taka eignarnámi lóðarrétt-
indi nálægt landamérkjum
Brimnesss og Hornabrekku. 13.
Lög um breyting á lögum nr.
30, 19. júní 1933, um sjúkrahús
o. fl.
segja frá því, að fjórar snekkj
ur strandvðrnaliðsins hafi
hrundið tilraunum Þjóðverja
til þess að koma upp hernaðar
stöðvum á Grænlandi. Hafa
þrjár slíkar stöðvar Þjóðverja
á Grænlandi verið eyðilagðar.
í skýrslu flotans segir, að ein-
um, vopnuðum, þýzkum tog-
ara hafi verið sökkt, annar var
hertekinn, en sá þriðja fannst
yfirgefinn. 60 fangar voru tekn
ir og loftskeytastöð var tekin
og eyðilögð.
Auk þess var einni loftárás
Þjóðverja hrundið. Þrjár her-
snekkjurnar urðu fyrir skemmd
u'm í isnum og ein laskaðist svo
mjög, að það varð að draga
hana til hafnar um 3000 mílna
leið til viðgerða. Mesta 'viður-
eignin varð 16. október s 1.,
þegar snekkjurnar Eastwind og
Southwind hertóku þýzka tog-
arann Externsteine og áhöfn
hans, sem í voru 4 foringjar og
30 óbreyttir liðsmenn. Kom til
átaka og var skipzt á skotum.
Var farið með skipið til Reykja
víkur og fangarnir fyrst yfir-
'heyrðir hér en síðan fluttir vest
ur um haf. Externsteine * var
nýtt skip, 500 smálestir að
stærð og það upplýstist, að á-
jáöfn þess hafði verið sérstak-
lega þjálfuð vegna þessarar far
ar og meðal þeirra voru veður-
fræðingar.
Áður höfðu tveir hópar am-
erískra hermanna verið settir
á land á Koldewey-ey, aðeins
800 mílur frá norðurpólnum.
Þessir 'hópar náðu á sitt vald
i loftskeytastöð, þrem liðsforingj
um og níu óbreyttum hermönn
um, auk ýmissa veðurathugana
tækja. í hitteðfyrra höfðu Þjóð
verjar sent þangað þrjá slíka
leiðangra, en þeim var grandað
vorið og sumarið 1943 af leið-
angrum, sem sendir voru frá ís
landi. Þýzk loftskeytastöð varð
fyrir loftárás og tveir veður-
fræðingar voru teknir höndum.
Voru þeir fluttir til íslands til
yfirheyrslu.
Mikilvægi veðurathugana í
stríði nú á dögum er augljóst.
Skortur veðurfregna frá Græn
landi er mjög bagalegur fyrir
Þjóðverja, þar eð lægðir virð-
ast hreyfast frá Grænlandi,
um ísland til Bretlands og meg
inlandsins.
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Varsjá 1944
Framh. af. 5. síðu
Þeir hafa konur og börn bundin
framan á skriðdreka BÍna, til
þess að ekki sé á þá sikottið.
Synir okkar hníga í valinn.
Hjálp sú, sem ivið ihöfum feng-
ið frá Bretlandi er óíullnægj-
andi. Heyr þú oss, — heilaigi
Faðir, stiaðgengili Jesú Krists.“
Framlkoma Moskvia-manna
Ihefur ekki breytzt. Það sann-
ar Iþeisisi Isaga (hötfð eftir
United Press):
„Moskva, 19. ágúst (U. P.)
— Pravda, blað kommúninsta
flokksins sagði í dag í forsíðu-
grein, að uppreisnin í Varsjá
væri frá upphafi dauðadæmd.
og að þeir menn, sem í Varsjá
berðust á móti hersveitum Þjóð
verja, væru með andstyggi-
Iegum hætti dregnir inn í ævin
týri og pólítískt valdabrölt út
lagastjórnarinnar í London“.
Þann 28. ágúst birti Lúndúna
blaðið Daily Mirror eftirfarandi
orð í ristjómargrein:
. .„Það hefur nú komið á dag
inn, að Rússar hafa neitað að
aðstoða Englendinga og Amerík
ana í viðleitni þeirra til að
hjálpa föðurlandsvinunum, sem
berjast í Varsjá um hergögn og
fæðisbirgðir .... Ameríkanar
fóru fram á það, að Rússar störf
uðu með þeim í þessum málum
í nafni mannúðarinnar, — en
fengu neitun. Hafa þeir þó tek-
ið vel undir ýmisleg önnur mál
jafnvel sömu tegundar.“
Næstu dagana juktu Þjóðverj
ar árlásir siínar uim allan helm-
ing og hölfðu þær aildrei beiftar
legri verið þiar í horig. IÞeir tóku
ihivert viarnarvirkið á tfætur
öðru. Varsjá var sem eldigýigur,
þar hrunnu raðir atf ihúsum.
Elzti hluti borigarinnar var al-
;gjörlie;ga í rústum.
Og hintn hlóðugi ihildarleilkur
hélt átfram. — —
Sigldu 11 dráttarbát-
um til Svþjóðar
Frh. af 3. síðu,
vinir hafa unnið. Þeir náðu á
sitt sem sé á sitt vald 14 drátt-
arbátum og einu björgunar-
skipi, sem lágu í höfn í Fred-
riksstad og Moss og sigldu þeim
úr höfn. 12 skipanna var siglt
til sænskrar hafnar, en tveim
dráttarbátum varð að sökkva,
vegna þess, að ekki voru næg-
ar kolabirgðir um borð til þess
að komast á áfangastað.
Árás þessi var mjög vel und
irbúin og uggðu Þjóðverjar
ekki að sér fyrr en allt var um
seinan.
Fregnritari ,,Aftonbladet“ í
Srtömstad í Svíþjóð skýrir frá
því, að afrek þetta hafi verið
unnið samkvæmt fyrirmælum
norsku stjórnarinnar í London,
þar eð vitneskja hafði fengizt
um, að Þjóðverjar hefðu í
hyggju að nota dráttarbátana
til að draga pramma með her-
liði og hergöngum frá Noregi
til Þýzkalands.
(Frá norska blaðafulltrúanum).
Útgerð í Ólatsvík
Frh. af 4. síðu.
Ólafsvík stendur við ein hin
beztu rauðsprettumið, sem til
eru við ísland. Öll þau ár, sem
dagnót hefir verið stunduð á
Ólafsvikurmiðum, hefir afli
verið svipaður frá ári til árs,
og afkoma dragnótabátanna
jafnan góð. Um vetrarmiðin er
það að segja, að þau eru mjög
skammt undan. Bátarnir eru
einn og hálfan tíma að Önd-
verðarnesi, og svipaðan tíma,
er farið er norður fyrir álinn,
en í djúpið — gömlu ára :—
og trillubátamiðin — aðeins 45
mínútur. Styttri leið er vart
hugsanleg á vetrarmið, og hlýt
ur að vera til hins mesta hag-
ræðis fyrir útveginn. Þessi mið
eru einnig fiskisæl, og má í þvi
sambandi benda á, að 'bátar frá
ísafirði stunda veiðar einmitt
á þessum sömu miðum, siðari
hluta vetrar og á vorin. Þessir
bátar eru langt frá heimahöfn
sinni, og væri þeim vafalaust
hið mesta hagræði í því, að góð
höfn væri á Ólafsvík, sérstak-
lega með tilliti til þess, að nú
er fiskurinn að mestu fluttur út
ísvarinn. Það virðist ákjósan-
legt fyrir þessi skip, að hafa fisk
tökuskip liggjandi á öruggri
höfn í Ólafsvík, því að þangað
er, eins og fyrr segir, stutt af
miðunum og leiðin svo hrein,
sem leið til hafnar getur verið.
Á komandi vori fer fram
dýpkun bátakvíarinnar, og
verður hún þar með fullgerð.
Um leið á að fara fram athug-
un á hafnarstæði fyrir stór skip
í Ólafsvík. Við Olafsvíkingar
teljum, að hér séu skilyrði til
byggingar hafskipahafnar fylli
lega sambærileg við það, sem
annars stðar er hér á nesinu.
Þegar rannsókn hefir leitt í
ljós, að þetta er á rökum byggt,
hlýtur krafan að verða sú, að
hafskipahöfn sé byggð í Ólafs-
vík svo fljótt, sem kostur er.
Þetta er ekki aðeins nauðsyn-
legt fyrir útveginn í Ólafsvík,
heldur einnig fyrir hinn mikla
fjölda báta og skipa, sem á
hverju ári stunda fiiskiveiðar
undir Jökli og á Breiðafirði.
B50i»»»~r3
JANNES A HORNINU
Framh. af. 5. síðu
um og ljósaútbúnaði bifreiða, það
á að vera sama kákið og að ofan
er lýst á öðrum framkvæmdum.
Ekki að furða !þó lögreglustjóri
þurfi að taka þlöðin í þjónustu
sína við svona herskáar fram-
kvæmdir.
1*A SEGIR GUÐMUNDUR: „A1
menningur krefst þess að lög-
reglustjóri taki á bifreiðamálun-
um þann hátt, að aðalatriðunum
sé fullnægt, en aðalatriðið er, að
bifreiðarnar séu með löglegum
Ijósum bæði að framan og aftan,
einnig að þær séu með löglegum
skásetningarmerkjum, sé annað
hvort þetta þetta eða hvoru
tveggja í ólagi, ber að taka bifreið
ina úr umferð, þar til því hefir
verið komið í lag sem í ólagi er
til þess eru bifreiðalög og reglur
settar. ;Samkvæmt þeim ætlast lög
gjafinn til að þeim sé framfylgt
verði þetta ekki gert getur lög-
reglustjóri strax lagt niður her-
ferð sína, því yfirleitt hlæja menn
að áminningum og, smáséktum.
HÉR ER UM alvarlegt mél að
ræða, þar sem ibifreiðastjórar
hafa sýnt sig í því að aka í burtu
þegar þeir hafa valdið slysum,
hvort heldur er á mönnum, skepn
um eða dauðum hlutum, allt í
trausti þess að • skrásetningarmerk
ið sjáist ekki, af því það er ekki
á bifreiðimni, eða það er uppi á
anpari hvorri rúðunni, eða það
er hvítt pappaspjald, áskrifað
Miðvikudagw 14. febrúar 1945
i
Frumlegur
samkvæmiskjóll
með blákrít, eða að númerið er
svo brenglað að það er með öllu
ólæsilegt, eða að það sést ekki
vegna þess, að ljósið, sem á að
lýsa það upp, er ekki til. Menn
skulu ekki halda, að bifreiðastjór
anum sé ekki fullkunnugt um það
í hvaða ásigkomulagi númerin.
eru á bifreið hans og ljósaútbún
aður og hagi sér svo eftir því ef
eitthvað kemur fyrir, sem þeim
þykir þægilegra að sleppa frá.“
„LÖGREGLUSTJÓRANUM í
Reykjavík ber að sjá um, að þær
bifreiðar, sem eru í hans umdæmi
og ekki uppfylla þau skilyrði, sem
sett eru í lögum og reglugerðum
um notkun bifreiða, séu teknar
úr umferð, þar til við það hefur
verið gert, sem ábótavant var. —
Þar sem engar róstur eru hér,
en lögreglustjóri hefir 100 manna
lögreglusveit á að skipa, ætti hon
um að vera það vorkunnarlaust að
hafa þessi mál ílagi, án þess að fá
til þess auka lið og þá ekki hvað
sízt þar sem bifreiðaeftirlitsmenn
irnir heyra undir hann og þessut
4ii viðbótar getur lögreglustjóri
fyrirskipað skoðun bifreiða, hve
nær sem er.“
„HVERS VEGNA hefir lögreglu
stjóri ekki fyrirskipað skoðun á
bifreiðum í byrjun ljósatíma hvers
árs? Hefir lögreglustjóri ekki séð
fyrr en nú í hversu ófremdará-
standi bifreiðarnar í umdæmi
•hans eru, hvað Ijós og númer snert
ir? Hefir ekki lögreglustjóri hugs
að sér að láta lögreglumenn sína
hafa eftirlit með þessu framveg-
is? Er það ekki meining lögreglu-
stjóra að koma þessum málum nú
strax í fullkomið lag svo hægara
sé að hafa þessi mál í lagi eftir-
leiðis? Veit lögreglustjóri í hvað
mörg ár þessi mál eru búin að
vera í því ófremdarástandi, sem
þau nú eru í?“
'r *i
Sfcianáfflskeil ÍR
að Koivtðarbóll
| ÞRÓTTAFÉLAG REYKJA-
VÍKUR efnir um þessar
mundir til skíðanámskeiðs að
KolviSarhóli og hefst námskeið
ið á mánudaginn kemur.
Er þetta námskeið þegar full
skipað, en í því taka þátt 20
manns. Mun námskeiðið standa
yfir í vikutíma en að því loknu
hefst strax annað námskeið og
geta þeir, sem hug hafa á að
taka þátt í því gefið sig fram
í verzl. Pfaff við Skólavörðustíg.
Kennari á námskeiðunum
verður Magnús Kristjánsson,
fyrrverandi skíðakappi Vest-
fjarða.