Vísir - 10.12.1939, Blaðsíða 1
Ritstjóri:
KRISTJÁN GUÐLAUGSSON.
Sími: 4578.
Ri; :ísí jórnarskrifstof ur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð).
29. ár.
Afgreiðsla:
HVERFISGÖTU 12.
Sími: 3400.
AUGLÝSINGASTJÓRI:
Sími: 2834.
Reykjavík, sunnudaginn 10. desember 1939.
286. tbl.
Rússar lofa Rúmen-
um öllu fögru.
-©--
lliifa iiég’ii iid Niiina i Fiinilanili.
EINKASKEYTI frá United Press. — K.höfn í gærkveldi.
Það hefir vakið ffífurlega athygli, ekki. síst með tilliti til undangenginna hótana
í garð Tyrkja og Rúmena í rússneskum blöðum, og þess, hversu erfiðlega
Rússum gengur sóknin á hendur Finnum, að ráðstjórnin rússneska lof ar nú
Rúmenum öllu fögru og lýsir yfir því, að skoðanir þær, sem fram hafa komið í
kommúnistablöðunum, séu ekki í samræmi við utanríkismálastefnu sovét-ríkjanna.
Hingað til hefir þó verið álitið, að þessi blöð túlkuðu ekki neinar aðrar skoðanir en
þær, sem leiðtogar kommúnista vilja, að fram komi.
1 blöðum þessum kom það m. a. fram, að Rússar ætti
að gera kröfur til Rúmena um samskonar samninga
og gerðir hafa verið við Eistland, Lettland og Lithauen,
þ. e. að fá að hafa flugstöðvar og ef til vill flotastöð
(við Svartahaf) í Rúmeníu. En svo var einnig vikið að
Bessarabíu, sem Rúmenar fengu upp úr heimsstyrjöld-
inni, en Bessarabía var sneið af Rússlandi, og nú var
því haldið fram í rússnesku blöðunum á dögunum, að
rússneski þjóðernisminnihlutinn þar sætti illri með-
ferð, og var boðað, að Rússar myndi láta þetta til sín
taka.
Hér virtist því á uppsiglingu áróðurssókn á hendur Rúmen-
um, sem menn grunaði, er menn hugsuðu til Finnlands, að yrði
undanfari innrásar og Rússar myndi taka Bessarabíu og knýja
fram aðrar kröfur sínar.
En nú hefir rússneski sendiherrann í Bukarest faríð á fund
utanríkismálaráðherra Rúmeníu og tjáð honum, að það sé
fjarri því, að sovét-stjórnin ætli að koma með nokkurar hót-
anir í garð Rúmena og vaki það alls ekki fyrir Rússum, að her-
taka Bessarabíu eða landið kringum Dónárósa.
GAFENCU í GÓÐU SKAPI.
Blöðin í Búkarest, sem segja frá þessu, og ræddu við Gafencu
að aflokinni viðræðu hans og rússneska sendiherrans, segja að
Gafencu hafi verið í besta skapi.
Hann sagði, að rúmenska stjórnin myndi í hvívetna, framveg-
is sem hingað til vinna að því, að sambúð Rúmena og Rússa
væri sem best. Af góðri sambúð leiðir frið og vinsamlega sam-
vinnu um Svartahafsmálin.
Holsti leggar fram
greinargerð I Genf.
Ætlað, að greinilegur meirihluti á
bandalagsþinginu vilji víkja
Rússum úr því.
EINKASKEYTI frá United Press. — K.höfn í gærkveldi.
Holsti, fulltrúi Finnlands á fundum Þjóðabandalagsins í Genf
hefir lagt fram greinargerð finsku stjórnarinnar um innrás
Rússa í Finnland og aðdraganda hennar. í orðsendingunni til
bandalagsins eða greinargerðinni eru hraktar staðhæfingar
Molotovs í orðsendingum hans, og því haldið fram, að þingið,
sem var löglega kosið á lýðræðislegum grundvelli, túlki vilja
þjóðarinnar í deilunni við Rússland sem í öðrum málum, og
þingið — fulltrúar þjóðarinnar hafi einróma vottað fráfarandi
stjórn traust sitt og þeirri, sem nú fer með völd. Bent er á, að
eftir endurmyndun stjórnarinnar, starfi hún á víðari grund-
velli en áður, því að, stærri flokkar styðji hana nú.
Ráð Þjóðabandalagsins ákvað
í dag, að deila Finna og Rússa
verði lögð fyrir þingfund
bandalagsins á mánudag. Hélt
ráðið tvo fundi í dag og var
þessi ákvörðun tekin á fundi
fyrir luktum dyrum.
Rússum hefir ekki orðið á-
gengt á þeim vígstöðvum, þar
sem þeir hafa leitast við að
hefia sókn. Mestu liði hafa þeir
teflt fram á Kyrjálanesi, en
Finnar hafa verið vel á verði og
haga þeir vörn sinni þannig, að
þeir ráðast á Rússa þar sem þeir
síst eiga þess von. Hefir verið
mikið mannfall í liði Rússa í
dag. Snjór er víðast mikill, þar
sem mest er barist, og kemur
það sér vel fýrir finsku her-
sveitirnar sem þjóta af einum
staðnum á annan á skíðum þar
Fiskaílinn á
landinu um
síðustu mán-
aðamót.
Fiskaflinn á öllu landinu uar
heldur meiri í lolc nóvember
s.l., en á sama tíma árið áður,
miðað við fullverkaðan fisk.
Heildaraflinn var á þeim tíma
í fyrra 36.667.5 smálestir, en
var 30. nóv. s.l. 37.219.8 smál.
Mest liefir aflaaukningin ver-
ið í Keflavík og Njarðvíkum.
Er þar komið á land um 1600
smál. meira en á sama tíma í
fyrra.
Hér fara á eftir tölur, sem
sýna aflamagnið í liinum ýmsu
verstöðvum á landinu 30. nóv.
s.l. (tölurnar i svigum tákna
aflamagnið á sama tíma árs í
fyrra):
Vestmannaeyjar 5.199.0 smál.
(5.728.9), Stokkseyri 351.2
(260.2), Eyrarhakki 56.8 (57.9),
Þorlákshofn og Selvogur 280.8
(194.4), Grindavík 640.0 (832.0)
Ilafnir 286.8 (251.2), Sand-
gerði 2079.8 (1603.6), Garður
og Leira 779.2 (656.0), Kefla-
vík og Njarðvíkur 4444.4
(2843.0), Vatnsleysuströnd og
Vogar 204.2 (128.3), Hafnar-
fjörður (togarar) 2642.3
(3079.3), Hafnarfjörður (önn-
ur skip) 456.7 (708.8), Reykja-
vík (togarar) 4586.9 (5261.1),
Rvík (önnur skip) 1155.0
(529.1), Akranes 2472.8 smál.
(1776.0), Stapi o. fl. 30.8 (50.7),
Hjallasandur 223.7 (192.6), ól-
afsvik 265.7 (194.9), og Stykk-
ishólmur og Grundarfjörður
156.6 smál. (113.8).
Milli landsfjórðunga skiftist
aflinn svo:
30.11.’39 30.li.’38
Sunnl. fj. . . 26.312.6 24.461.7
Vestf. fj. .. . 5.811.5 5.778.5
Norðl. fj. .. 2.710.8 3.650.3
Austf. fj. ... 2.384.9 2.777.1
Fjögur undanfarin ár, þ. 30.
nóv., hefir aflamagnið verið
sem hér segir:
Kg-
Samt. 30. nóv. 1939 37.219.820
Samt. 30. nóv. 1938 36.667.520
Samt. 30. nóv. 1937 27.767.680
Samt. 30. nóv. 1936 29.106.130
sem þeirra er mest þörf. Á Pet-
samovígstöðvunum er enn bar-
ist af miklu kappi og geriiu
Finnar þar skyndiáhlaup í dag
og varð mannfall mikið í liði
Rússa.
HERTOGINN AF WINDSOR Á VÍGSTÖÐVUNUM.
Eins og kunnugt er gekk hertoginn af Windsor (Játvarður VIII. fyrv. Bretakonungur) í breska
lierinn i byrjun stríðsins. Á mynd þessari, sem tekin var fyrir aftan vígstöðvamar sést hann með
Gort yfirherforingja. Gort lávarður, yfirherforingi er fremst á myndinni.
STARHEMBERG FURSTI
er nýlega genginn í ílugher
Frakka og kostar hann sinn
„hernað* ‘sjálfur að öllu leyti.
Ernst Rudiger von Starhem- '
herg er fæddur 10. maí 1899.
Móðir hans hét Fanny Star- :
hemberg, prinsessa, og lét hún ^
þjóðmál mikið til sin taka. Til
dæmis sat hún á þingi Austur-
ríkis í 11 ár og var líka full-
trúi þess í Þjóðabandalaginu.
Starhemberg tókst að kom- ;
ast í austurriska herinn strax
1914, aðeins 15 ára að aldri.
Barðist hann fyrsl gegn Rúss-
um og Rúmenum, en siðar
gegn ítölum. Áður en stríðinu
lauk hafði hann hækkað upp
í foringjastöðu frá óbreyttum
liðsmanni, og tvisvar verið
sæmdur heiðursmerkjum fvrir
breysti.
STARIIEMBERG FURSTI.
Þegar því lauk, innritaðist
hann í háskólann í Munchen,
og var þá meðlimur í smá-
skæruflokki, sem nefndur var
Oberland. Þegar sló í bardaga
milli Pólverja og Þjóðverja í
Efri-Slesíu, yfirgaf Starhenr-
herg liáskólann og liélt til vig-
vallanna.
Þegar háskólanáminu var
lokið hirti Starhemberg fyrst
eingöngu um íþróttir og veið-
ar. Var hann fráhær skytta. En
árið 1929 var hann orðinn yf-
irmaður Ileiimvehr-liðsins i
Efra-Austurríki. Ári siðar varð
hann innanríkisráðherra og
loks varakanslari.
von Síarhemberg var i fyrstu
fylgismaður Ilitlers og er sagt,
að hann liafi verið meðal
þeirra, sem þátt tóku í upp-
reistinni í Munohen, en síðar
varð hann fráhverfur honum.
Ilann hækkaði náttúrlega eklci
í virðingu nasista, þegar hann
kvæntist leikkonu af Gyðinga-
ættum 1937. Iiafði hann þá átt
barn með lienni fyrir 4 árum,
en ekki fengið skilnað frá
konu sinni, Maríu-Elisabeth.
Síðari kona von Starhembergs
heitir Nora Gregor.
Þýska stjórnin gerði allar
eigur v. S. úpptækar fyrir |
nokkuru og jafnframt var
hann sviftur kosningarrétti.
Þetta var gert vegna þess að
von Starhemberg æslcti þess
við Frakka, að hann fengi leyfi
til þess að stofna austurríska
herdeild til þess að berjast
gegn Þýskalandi.
Þegar þetta j*erðist voru
eignirnar ekki eins miklar og
þegar von Starliemherg var
varakanslari, en 1927 erfði
hann 20 þús. ekrur lands og
13 kastala og liallir. Þektust
þessara eigna var Dúrnstein
kastali við Dóná, þar sem Rík-
arður Englakonungur ljóns-
hjarta var hafður í haldi í tvö
ár, er hann kom heim úr kross-
ferð sinni.
Imibrot
upplpt.
Rannsóknarlögreglan vinnur
að því að upplýsa allmörg
þjófnaðar- og innbrotamál um
þessar mundir. Hefir liún þeg-
ar upplýst þrjú innbrot, sem
framin voru fyrir skemstu, en
önnur munu verða að fullu
upplýst á næstunni.
Þau þrjú innbrot, sem rann-
sóknarlögreglan liefir upplýst
nú fyrir skemstu, eru i Mjólk-
urbúðina við Miðstræti, Hár-
greiðslustofuna Femina og
lækningastofu Magga Júl.
Magnús læknis.
Þýfi fengu innhrotsþjófarn-
ir lítið á öllum þessum stöð-
,um. —
Þau innbrot og þjófnaðar-
mál, sem nú eru óleyst hér í
hæ, eru tiltölulega fá, síðan
Rannsóknarlögreglan, með
Svein Sæmundsson í broddi
fylkingar, upplýsti þjófnaðar-
málið mikla á dögunum. Þáu
verða að líkindum leyst næstu
daga.
niHlaidsðaiir
Kl. 13.30: Lúðrasveitin „Svan-
ur“ leikur á Austurvelli.
Kl. 13.30: Ávarp af svölum
Alþingishússins: Hr. Sigurgeir
Sigurðsson, biskup.
Merki dagsins selt á götunum.
Mentaskólanemendur annast
söluna.
Kl. 15: Skemtisamkoma í
Gamla Bíó: Ávarp form. Nor-
ræna fél. Stefán Jóh. Stefánsson
félagsmálaráðh. Söngur Karla-
kór Reykjavíkur. Fiðlusóló
Bjöm Ólafsson með undirleik
Emils Thoroddsens.
Kl. 15: Skemtisamkoma í
Nýja Bíó: Ávarp form. Rauða
Kross íslands: Gunnlaugur Ein-
arsson læknir. Upplestur, kvæði
um Finnland, Guðm. G. Haga-
lín rithöf. Söngur: Karlakór
inn Fóstbræður. Fiðlusóló:
Bjöm Ólafsson.
Kl. 16: Syngja þeir Árni Jóns-
son frá Múla og Pétur Jónsson
óperusöngvari tvísöng á Hótel
Borg, og Jakob 'Havstein og
Ágúst Bjarnason syngja Glunta
á Hótel ísland. Merkjasala verð-
ur á báðum stöðunum.
Fóstbræður
syngja á skemtuninni í Nýja Bíó
eingöngu finsk lög.
Ægir,
II. blað 32. árgangs, er nýkomið
út. 1 þvi er þetta efni m. a.: Sparn-
a'Öur og gott hugarþel, Hafrann-
sóknir þrátt fyrir stríðið, Þáttur úr
sögu fiskveiðanna vi'Ö Island (L.
K.), Sjávarútvegur NorÖmanna
1937, ReglugerÖ um fiskimat í Ný-
fundnalandi, Borðið bræðing og
þorskalifur, Saltfisksalan, Fiski-
málanefnd Ifáupir skip o. fl.