Vísir - 06.11.1945, Blaðsíða 6
6
V I S I R
Þriðjudaginn G. nóvember 1945
Qtflisling
Framh. af 2. síðu.
út í jiessa sálma seinna. Vilj-
ið þér nú svara j)ví, hvort
J>að sé rétt, að j)ér hafið haft
sambánd við Alfreð Rosen-
berg fyrir 9. apríl 1940?
Quisling: — Það fer eftir
[)ví, við hvers konar sam-
band er átt!
Dómsforseti: — Þekktuð
j)ér hann?
Q.: — Já, eg hafði ræíí við
hann nokkrum sinnum.
D.: — Um afstöðu Noregs
(il Þvzkalands?
Q.: — Já.
D.: — Hvenær rædduð þér
við hann í fyrsta sinn?
Q.: í desember 1939. —
(Kemur heim við dagbók-
ina).
D.: Rædduð þér þá einn-
ig við Hitler?
Q.: — Já, nokkrum dögum
seinna. Rosenberg kom mér
í samband við hann.
D.: — Ilvenær kynntust
j)ér Hagelin?
Q.: -— 1936. Hann kom á
skrifstofuna til mín og gekk
í National Samling.
D.: — Höfðuð j)ér nokkuð
:samband við liann seinna?
Skrifuðust þér á við hann?
Q.: — Nei, eg skrifaðist
ekki á við hann, en aftur á
móti átti eg viðræður við
hann nokkrum sinnum, en eg
man ekki hvenær.
D.: — Er j)áð ekki rétt, að
|>ér hafið hitt hann í Berlín
1939?
Q.: Jú, á fundi hjá Iiit-
ler, j)ar sem Hagelin var
kyntitur. Seinna flutti hann
til Noregs, og þar heimsótli
liann mig ofU
D.: — Var hann milli-
göngumaður milli yðar og
Þjóðvcrja ?
Q.: — Ekki veit eg til jæss.
D.: — Hver var ástæðan
til jæss, að j)ér útnefnduð
Hagelin sem vcrzlunarmála-
raðherra 9'. apríl, — mann,
sem þér jækktuð svo lítið og
hafði verið í Þýzkalandi?
Q.: — Það var einmitt
vegna j)ess, að hann hafði
dvalizt svo lengi í Þýzka-
landi og þekkti svo vel til
alls j)ar.
D.: Vissuð j)ér ekki, að
‘Hagelin var fulltrúi frá Þjóð-
verjum, fulltrúi meðal ann-
ars fyrir Krupp, og átti hér
viðræður um sölu á þýzkum
loftvarnabyssum til Noregs?
Q.: — Nei.
D.: - Þjóðverjar fengu
yður í hendur hernaðarlegt
hlutverk og J)ér fenguð J)ýzk-
ap. ofuyslji. v^ijir.UI a<\st.()ðar?.;
Qú Þap e^aneE I'uUkom-
Jegá* QÍcúnnúgt úm. '
mfmuánhia íhaa isq
I).: - • Þeklítúð j)ét;-Seheid('.
fylkisstjóra?
Q.: - Eg hitti liann, þeg-
ar hann flutli fyrirlestur í
Noregi vorið 1939. Seinná
hitti eg hann í Lúheck. Um
starfsemi hans í Noregi fyr-
ir 9. apríl 1940 er mér alger-
lega ókunnugt.
í Þýzkajándi fannst skjal,
sem bar titilinn „Hvernig á-
rásin á Noreg var undirbú-
in“. Er undirbúningnum lýst
anjög nákvæmlega og sést
j>ar, hvern j)átt Quisling og
Hageliii hafa átt í honum.
Skjal þetta vakti mikla at-
hygli, eins og dagbók Rosen-
bergs. Þá fundust einnig ým-
is önnur slcjöl, bréf o. þ. u. 1.,
.sem varða j)etta efni, og
koma þau öll heim við aðal-
rskjalið um undirbúninginn
undir árásina og dagbók Ros-
•enbergs. Vitnisburðir ýmsra
nazistaleiðtoga, sem yfir-
hevrðir hafa verið, staðfesta
Jætta einnig. — Það er eng-
inn vafi á því lengur, að
Quisling átti drjúgan þátt í
því að þjóð hans var her-
numin. Hve margir eru á
sama máli og Quisling um
eftirfarandi, sem hann sagði
í réttarhöldunum, j)egar
starfsemi hans fyrir Þjóð-
verja var á dagskrá?
— Eg er bjargvættur
Norðurlanda, eg bjargaði
Noregi og eg afstýrði einnig
innrás í Svíþjóð. Þetta munu
menn eklci skilja nú, cn ein-
hverntíma munu menn kom-
ast að raun um j>að.
Quisling varð fyrir mild-
um vonbrigðum vfir j)ví, að
konunginum og norsku
stjórninni skyldi takast að
llýja úr landi. Sannað er, að
Quisling hafði gert áætlanir
um að liandtaka konung og
ríkisstjórn, til J)ess að um
enga mótspyrnu yrði að
ræða gegn Þjóðverjum, og
vafalaust einnig til þess að
gera aðstöðu sína öruggari
til J)ess að taka völdin í sín-
ar hendur á eftir. Voru
nokkrir útvaldir meðlimir úr
National Samling sendir lil
j)jálfunar til Þýzkalands, og
skyldu j)eir síðan koma til
Oslo réttstundis með þýzkum
kolaskipum, leynilega auð-
vitað. Þá hafði Quisling einn-
ig ráðlagt Þjóðverjum að
senda fallhlífadeikl til Oslo
í tæka tið, en hún kom ein-
mitt ekki i tæka tíð, })ess
vegna fór sem fór. Kolaskipa-
ráðagerðir Quislings komust
heldur aldrei í framkvæmd.
Þegar hinn opinheri ákær-
andi liafði lesið upp fvrir
réttinunrskjöl j)au, sem sýna
lram á jæssar ráðagerðir
jQuislings, spurði dómsforseti
Quisling á j)essa leið: — Þessi
skjöl bera það með- sér, að
þér hafið átt viðræður um á-
rás með ofbeldi á Noreg og
norsk stjórnarvöld, þar á
meðal konung og ríkisstjórn,
af þeirri ástæðu, að Stórj)ing-
ið hafði setió eitt ár fram-
vfir kjörtímabil sitt, og jæss
vegna væri hægt að steypa
| J)ví og taka meðlimi þess
höndum. Hélduð þér svo, að
konungurinn mundi láta sér
lynda slíkt ástand?
Quisling: Það var ekki
j>annig meint. Ætlun mín var
að koma í veg fvrir það, að
jÞjóðverjar kæmu sem árás-
armenn. Mér er ókunnugt
um annað en þetta með kola-
skipin, Eg sá fyrir nokkr-
ura árum borinn til baka i;
blöðunum orðróm um það,
dð j)ýzkú kólákldþin,1 ‘semj
lágu' héf við' höfúina' 9, apríl
1949, hafivhaft hermenn um j
bprðuþúð eipay seni eg manýj
er það, að Rosenherg spurði
mig einu sinni að því, hve
rriikinn her þyrfti til þess að
verja Noreg, og svaraði eg
j)ví, að J)að rnundi þurfa 6
til 12 herfylki. Það var held-
ur ekkert leyndarmál.
Dómsforseti: — Af hverju
rædduð þér um }>etta við
Rosenbcrg ?
Quísling: —■ Eg man það
ekki.
Með hverj um déginum sem
leið varð aðstaða Quislings
erfiðari í réttarhöldunum.
Sönnunargögnin voru svo ó-
tvíræð, að hann varð að við-
urkenna j)au að meira eða
minna leyti. Þegar illa leit
út fyrir honum um einhver
ákæruatriði og hann sá það
sjálfur, sagði hann oft: „Eg
hefi alltaf unnið fyrir Noreg
og viljað Noregi allt lúð
bezta“ o. s. frv. En hann
komst ekki langt með slíkar
upphrópanir. Þetta getur
hver maður sagt, að hann
hafi álitið, að landi sínu væri
bezt borgið mcð því að hann
gerði þetta og geti ekkert að
1)VÍ gert, þótt hið gagnstæða
hafi komið í ljós. En til þess
eru lög í landi, að eftir þeim
sé farið. Quisling segir, að
hann hafi verið l'orsætisráð-
herra Noregs á viðkomandi
tímabili, og foringi að auki,
og hafi því mátt beita því
valdi, sem slíkum valds-
manni ber. En hann dæmist
eftir norskum lögum og sam-
kvæmt J)eiin hefir hann ald-
rei verið í jæssum cmbættum.
Sveinn Ásgeirsson.
Farþegar
með s.s. Buntline Hitch frá
New York l>. nóv.: Árni Ársæls-
son, Guðrún Þóra Erickson, Wal-
ter Farrel, Grimur Hákonarson,
Jóhann Jakobsson, Ársæil Jóns-
son 5 ára, Agnar ólafsson, Esther
Sigurðsson.
Leikfélag Keykjavíkur.
Nýtt íslenzkt leikrit: „Upp-
stigning" eftir H. H. (dulnefni),
4 þættir (7 sýningar). Tvöhundr-
uðasta leikritið, sem Leikféiag
líéykjavíkur sýnir. Frumsýning
á fimmtudagskvöld. Leikendur:
Arndís Björnsdóttir, Anna Guð-
mundsdóttir, Regína Þórðardótt-
ir, Eniilía Jónasdóttir, Helga
Möller, Inga Þórðardóttir, Sig-
ríður Hagalín, Gestur Pálsson,
Haraldur Björnsson, Þorsteinn
Ö. Stephensen, Valur Gíslason og
Lárus Pálsson, sem einnig er leik-
stjóri. — Athygli fastra áskrif-
einia að frumsýningu, skal vakin
á auglýsingu í blaðinu í dag, þar
sem þeir eru beðnir að vitja að-
göngumiða siiina á auglýstum
tima, ella verður litið svo á, að
þeir óski ekki að lialda þeim
framvegis.
Næturlæknir
er í Læknavarðstofunni, simi
5030.
Næturvörður
er í Laugavegs Apóteki.
Næturakstur
annast B.S.Í., sími 1540.
Útvarpið í kvöld.
18.30 Dönskukennsla, 2. fl.
19.00 Enskukennsla, 1. fl. 19.25
Þingfréttir. 20.20 Tóníeikar Tón-
listarskólans: Svítur eftir Kurt
Atter-berg og Árna Björnsson
(Strengjasveit leikur undir stjórn
dr. Urbantschitseh). 20.45 Erindi
Atómorkan (Steinþór Sigurðsson
mágisler). 21.15 íslenzkir nú-
tímahöfundar: Gunnar Gunnars-
son les úr skáldritum sínum.
21.45 Ivirkjutónlist (plötur). J12.00
Fréttir. 22,05 Lög pg léll hjal
(Einar Pálsson stud. mag.) 23.00
Dagskrárlok.
Er öllu lokið á dauðastuncSinni — eða
lifa emstaklingarnir áfram?
Þetta er án eía mikilvægasta spurning
vorra tíma, og snertir innstu þætti allra.
í bókinni
i rér iifusm
eftir díMUÖamm6*
svarar einn af ágætustu hugsuðum heims-
ms þessan spurmngu á vísmdalegan hátt,
en þó svo alþýðulega, að allir geta skilið.
Kaupið og lesið hina nýiitkomnu bók Sir
Olivers Lodge: Vér lifum eftir dauðann.
Fæsl hjá öilum bóksöium á kr. 16,09
EZT m AUGLÝSA I VÍSL
filkynnir aðalúisölu hjá Hijóðfæraverziun Sigríðar
Helgadóiiur.
Fynrhggjandi nú þegar eftirtalm verk Hall-
gríms Helgasonar:
Almenn tónfræði
Sónata fyrir píanó
39 smálög fyrir píanó og harmóníum
4 söngiög
Heiiög vé (háskólakantata)
25 þjóðlög
íslands Hrafnistumenn (sönglag)
6 lítil sönglög
22 þjóðlög
4 þjóðlög
Farþegar
með e.s. „Fjallfoss“ frá New
York 5. nóv.: Ágúst H. Bjarna-
son, prófessor, Vilhjálmur Guð-
jónsson, Guðrún J. Waage og
harn, Einar G. B. Waage.
Skipafréttir.
Mánud. 5. nóv.: Brúarfoss er
í I.eitli. Fjallfoss er væntanleg-
ur kl. 17.00 í dag frá New York.
Lagarfoss er i Reykjavík. Selfoss
er í Reykjavík. Beykjafoss er í
Reykjavík. Buntline Hitch er
væntanlegur í kvöld frá New
York. Lesto er í Leilh. Span
Splice hleður í Halifax cu. 15.—
20. nóv. Mooring Hitch hleður
i New York 10.—15. nóv. Anne
er í Gautaborg; fer þaðan vænt-
anlega 7.—8. nóv.
Heimitisritið,
nýtt hefli, er komið út. Efni
m. a. Draumlynda bárnið, fyrri
hluti, eflir Karen Blixen; Golf-
slraumurinn, greinark.; Bragða-
refur, gamansaga; kynlegar sög-
ur af mönnum og dýrum; Meðal
dauðadæmdra, greinarlcorn;
Stjörnuspáih; Út í hláinn, ástar-
saga; Kjarnorkusprengjan, mynd;
Berlinardagbók blaðamanns,
framhald; Orðspeki um konuna;
Enskir sönglagatextar; fram-
haldssaga; leikaramyndir; get-
raunir, skrítlur o. fl.
HrcMfláia hk ÍS3
1 2 3 '1 js lo
'i ’ 1
: ’> >
it ! ‘,Vi
! ír, ‘
>i lb
n
Skýring:
Lárétt: 1 skip, 7 greiniri,
8 ljóða, 9 tveir eins, 10
hljóða, 11 ríki, 13 kona, 14
tveir hljóðstafir, 15 atviks-
orð, 16 tíma, 17 tognar.
Lóðrétt: 1 glóð, 2 greinir,
3 söngfélag, 4 drykkur, 5
kvika, 6 á eftir, 10 fiskur, 11
elska, 12 maður, 13 þar til,
14 heiður, 15 fangamark, 16
utan.
Ráðning:
Lárétt: 1 einkunn, 7 glæ,
8 nál, 9 LL, 10 err, 11 ága,
13 ugg, 14 ál, 15 örn, 16 ælci,
17 stirfin.
Lóðrétt: 1 egla, 2 ill, 3 næ,
4 UNRA, 5 nár, 6 NL, 10
egg, 11 agni, 12 ólin, 13 urt,
14 Álci, 15 ös, 16 æf.