Morgunblaðið - 13.03.1917, Blaðsíða 2

2
MOKGUNBLAÐIÐ
Nýja Fordbifreiöm
R. E. 27
fæst ávalt til leigu í lengri og sbemmri
ferðir, fyrir sanngjarna borgnn. Bifreið-
arstöðin er Kaffihnsið Fjallkonan, simi 322.
Karl Mopitz,
bifreiðarstj jri.
er sagt að opinber stpfnun sem land-
síminn geti látið sér sæma slíka að-
ferð.
Væri ekki nær, að reyna að koma
á annan hátt á betra fyrirkomulagi
á notkun landsímanna, en tíðfeast
hefir um hríð? Mætti t. d. ekki tak-
marka að nokkrum mun þau yfir-
organgs-hraðsamtöl, sem tíðkast Víðs-
vegar í bygðarlögum þessa lands
milli þjónustufólks á stöðvum land-
símanna. Varla hefir síminn tilfinn-
anlegt tjón af að þau væru skert að
einhverjum mun. Lítill vafi leikur
á þvi, að sú ráðstöfun mæltist bet-
ur fyrir, en þessi, sem birt var síð-
ast.
—Finst ekki landsímastjóranum sjálf-
um að það sé örþrifaráð að hækka
taxtana til þess að gera mönnum
hægra fyrir að ná í símasamband?
Finnur hann ekki til óréttmætis þeirr-
ar ráðstöfunar, gagnvart þeim, sem
ekki hafa efni að fleyja út pening-
um, til að fullnægja >yfir-hraðfor-
gangi« landsímastjórans.
Og finst ekki landsstjórninni tima-
bært orðið að stemma stigu fyrir
»humbuginu«. Þessi ráðstöfun ætti
að vera sú sem kemur í allra »sið-
asta sinn« — eftir almennri áskorun.
Hr.ritstjóri Jakob Möller
Það virðist svo, sem yður sé það
mjög áríðandi að fá mig inn í blaða-
stælu við yður og virðist mér að
yður sé þar atað fratn til að skrifa
fyrir aðra, þar eð svo margir þakka
yður, en því skrifa þá ekki heldur
þeir menn, sem hafa einhverja hug-
mynd um hvað þeir eru að fara
með, t. d. hinir 2 valinkunnu skip-
stjórar?
Þér segið að eg hafi ekki fylgst
með í prófunum; eg gerði það svo
vel, að eg vildi ekki birta þau i
»Ægi«. Framburður skipstjóra er
þar svo, að yður hefði verið bezt
að minnast ekkert á þau próf fram-
ar, mótssagnir eru þar svo, að furða
má þykja að það hefir ekki verið
gert að blaðamáli fyrir löngu, en eg
hefi engar sögur borið um Júlíus,
ekkert um hann skrifað annað en
það sem stóð í Ægi, og það hafið
þér alt misskilið. Nú er resultat af
okkar skriftum orðið það, að þér
ætlið að koma sannleikanum í ljós
um Goðafoss-strandið. Það held eg
sé að gera^ skipstjóranum og fleirum
bjarnargreiða, en þér um það. Nú
hafið þér fengið yður aðstoðarmenn,
og væri nú æskilegt að þér til að
byrja treð vilduð skýra fyrir almenn-
ingi það, sem er svo torskilið, þeg-
ar prófin eru lesin.
Það sem við ekki skiljum, er það,
hvernig hann (Július) fer að ákveða
vagalengd fiá Rit, tneð því að at-
huga fjöllin báðumegin (Rit og
Straumnes) k!. 2 á skamdegisnóttu,
þegar útvörður sver að hann hafi
ekki séð land á þeim tíma. Eru
nokkrar skýringar tiJ, er segi sð slík
mæiing sé fullnægjandi? Svar Júlí-
usar viðvíkjandi logginu er þess eðl-
is, að þér ættuð að reyna að koma
einhverjum plástri á það. Siglingar
með skipum, þar sem logg er van-
rækt og eimpipuna má ekki nota
nema með leyfi skipstjórans, eru
ekki hættulausar; en við skulum
hvorugur fara að gagnrýna sjóprófin,
því að þar erum við komnir út á
braut, sem okkur kemur ekki við;
látum hvern lesa þau sem vill, og
þér skuluð sjálfur athuga þau, áður
en þér reynið að fá nokkkurn til
að skrifa um þau. Þér skuluð fá !án
aðan »Den islandske Lods« hjá þeim
»valinkunnu«, og fletfa upp bls. 98
og lesa hvað þar er sagt um sigl-
ingar fyrir Rit og Straumnes.
Eg ætla að svara hér fáeinum orð-
um þvi, sem þér beinist helzt að i
síðasta biaði yðar, og það er um
stefnubreytingu. Það var nú lítíð
hálmstrá til að geta haldið þessu
áfram. Hafið þér séð annarsstaðar
en í þessari setningu, að eg beri
fram að stýrimenn hafi ekki mátt
breyta stefnunni; en i þessu falli gat
Ólafur búist við því, sem eg bar
fram, og svo farið þér i þessu sam-
bandi að tala um að eg hafi ekki
kynt mér prófin; þér eruð iðinn við
að minnast á þann vandræðafram-
burð. Nú skulum við tala litið eitt
um Ólaf stýrimann, og þekki yðar
ráðunautar nokkuð til siða á veizl-
unarskipum, þá munu þeir útskýra
fyrir yður það sem þér e\ki skiljið.
Goðafoss var skip, þar sem agi
átti að vera í góðu lagi og öll vinna
á skipinu, hvort heldur við sigling-
ar eða á höfnum, átti að fara fram
eins og ■ á öðrum verzlunarskip-
um heimsins. Þó að skipstjóri og
stýrimaður séu jafnir að þvi leyti,
að báðir hafa tekið samskonar próf,
þá er bilið milli þeirra þó of mikið
til þess að Ólafur hefði t. d. getað
sagt: »Ætlið þér eða á eg að taka
fyrsta vörð?« — þeir eru báðir uppi,
þegar faiið er fyrir Rit, og þar er
sannað, að Júlíus navigeraði skipinu;
hann gaf stefnuna og hina síðustu
með, og Ólafur var að eins á stjórn-
palli sem yfirútvörður.
Þeir ákveða báðir staðirm við Rit,
en hvernig þeir fara að því, sanna
þeir mér vitanlega hvergi; aðalvit-
leysuna gerir JtSIíus þegar hann gef-
ur stefnuna sem á að stefna 1 km.
af Straumnesi. Bar Ólafi að breyta
þeirri stefnu, sem skipstjórinn gaf
síðast, það er spurning sem lengi
má þvæla um, en svo kemur það
merkilega atriði, skipið fer að hreyf-
ast minna. Útvörður Eyjólfur Ed-
waldsson ber það, að 15 mínútum
áður en skipstjórinn kom á dekkið,
tók hann eftir að sjó lægði, en það
finna ekki yfirmennirnir, sem hafa
ábyrgð á siglingunni, þeir finna
ekkert. Þetta atriði var ekkett at-
hugað við prófin, en hér er um
mikilsvarðandi atriði að ræða. Hvað
haíði Olafur vakað lenqi pe%ar hér var
Jiomið, var bann svo úrvinda, að
hann gætti einskis? Skipsjóra bar að
vita það og sjá um, að sá væri ekki
á verði, sem hefði unnið það lengi
að nokkur hætta stafaði af. Eg
veit ekkert um þetta, spurði Ólaf
aldrei að því, en mér dettur það i
hug, þegar eg minuist hvernig skip-
stjóri Sigurður Pétursson var stund-
um útleikinn af þreytu meðan hann
var stýrimaður á »Austra« undir
stjórn þessa sama manns. Eg var þá
verkstjóri í Viðey og hafði um tima
afgreiðslu »Austra« og »Vestra«.
Eg fór ekki eftir neinum sögusögn-
um, þepar eg í Ægi sagði að það
væri ekki til að herða á neinum
þegar skipstjórar béldu lifandi mynda-
sýningar á dekkinu frammi fyrir
verkalýð og farþegum. Það sá eg
Júlíus gera og gekk sá leikur yfir
stýrimenn og véiamenn. Austri var
það einasta skip, sem sýndi slíkt i
Viðey. Þar sá eg Sigurð svo hlaðinn
önnum á þessu litla skipi, að hann
varð að halda skrifara úr Reykjavík
til þess að koma einhverja áleiðis,
því að ávalt var hann kallaður frá verki
sínu — þess vegna datt mér í hug,
hvort Olafur hefði ekki þessa óbarn-
ingjusömu nótt verið það örmagna,
að hann gætti einskis nema að hin
gefna stefna væri stýrð.
Eg skrifaði í Ægi, að Ólafur hefði
verið svo ógæfusamur, að lenda hjá
manni, sem misskildi stöðu sína.
Prófin sanna að svo hefir verið
hvað siglingar áhrærir, en harka sú
hin aiþekta um land ait, sem hann
sýndi undirmönnum sínum kom þvi
til leiðar, að enginn, sem einu sinni
var laus úr þeirri vist vildi koma
tii hans aftur, og þó var hér ekkert
að vera stór af. Hann átti að vera
þakklátur fyrir velgengni sína í líf-
inu og reyna til að afla sér vina
þar sem yfirmenn skipsins voru,
það trygði hans framtíð og einnig
þeirra, sem með honum voru og
öil sjómannastétt landsins vænti þess
að skip Eimskipaíélagsins yrðu þau
fyrirmyndarskip, sem stjórnin hefði
gert sitt til, með stökum dugnaði,
að þau væru og að þeim væri siglt
þannig að aðrar þjóðir sæu að ís-
lendingum væri trúandi fyrir sigl-
iogu slíkra skipa.
Stjórn Eimskipafélagsins hefir gert
alt sitt, til þess að alt færi sem bezt
úr hendi, og getur ekki gert að, þó
að þeir sem húu trúir bregðist henni.
Af þeirri ástæðu skrifaði eg að miklu
leyti Ægis-greinina, til þess að benda
landsmönnum á, að góð samvinna
meðal yfirmanna skipanna er nauð-
synleg og þar sem hún er í ólagi,
verður að taka í strenginn, því að góð
samvinna verður máttarstólpi út-
gerðarinnar það mun það, sem þér
kölluðuð kjaftaþvaður í hinni kurt-
eisu fyrstu grein yðar. Það mátti
ekki minnast á hroka sveitunga yðar,-
Þá féruð þér á stað, en mánuð vor-
uð þér að sækja í yður veðrið.
Þér segið í grein yðar siðustu að
menn séu að koma og þakka yður
fyrir skrifin. Út á hvað ganga þau,
hvað eruð þér að sanna? Bendið
; þeim mönnum á að lesa prófin yfir
eins og mér, þá fá þeir sönnun fyr-
ir að ómögulegt var að öðru vísi
færi fyr eða síðar, en farið er nú
eftir framburðinum að dæma. Hvert
stefna orð yðar að vinna bak við
tjöidin? Er það eg eða þér eða aðrir
sem það gera? Þér takið á móti
áeggjunum og leiðbeiningum til þess
að koma þessari ógætni á loft enn
þá einu sinni,-en eg hefi bæði neitað
greinum og» neitað að skrifa annað
en það sem stendur í Ægi, — eftir
að þér komuð til sögunnar og í stað
þakkarávarpn til yðar að halda þessu
gangandi, hefi eg komist í stælur
við menn, sem út af greiti yðar ætl-
uðu að fara- í blöðin með greinar um
strandið, en sem eg fékk þá til að
hætta við, því að mér finnst það eng-
inn greiði og sízt fyrir Eimskipafé-
lagið, að verið sé að birta í blöðum
greinar um þann mann, sem brást
þeim vonum, sem það gerði sér um
hann — og launar álit þess á sér
með því að sigla skipi þess upp í
klettana, og enginn heiður fyrir sjó-
mannastétt landsins að klaufaskap
þessum og kæruleysi sé dreyft út
víðar en þarf.
Haldtð þér með hroka og stói-
mensku eins og yður lízt, það fyrir-
!ít eg og einkum þegar sjómenn sýna
það, þ>í þeir geta svo snögglega orð-
ið iitlir aftur, en stórbokkaskapur
skipstjóra gagnvart stýrimönnunum
verkar illa á alla skipshöfn.
Framtíð Óiafs var hér í veði og
hann varð að láta ktiga sig til að
hlýða skipstjóranum blint. Hann
þorði ekki að nota eimp’puna nema
með leyfi og þá eflaust ekki annað,
sem trygt gat siglingar og fram-
kvæmdir. En hvers vegna mátti hann
nú ekki nota eimpipuna? Ja, nú
kernur það sem lýsir Júlíusi bezt:
pað átti að láta hann vita pað, svo
að ej hann vœri niðri, að pað pá gœti
álitist, að hann gætti eigi skyldu sinn-
ar, ej stjrimenn gæfu merki upp á
eigin spýtur, en eflaust hefir hann
álitið sjálfan sig gera skyldu sina með
banninu. Þeir áttu að skreyta skip-
stjórann með niðuriægingu sinni. —*
Góður agi það. (Samkv. sjóprófinu).
Komið þér nú með sannleikann í
ljós, þér munið bezt vita hver sá
sannleikur er, sem þér meinið, því að
hvert þér stefnið með skriíum yðaf
er eg ekki farinn að skilja enn pi-
Þér hafið nú fengið aðstoð þar sem
þeir valinkunnu yðar eru, máske þ^r
með þeirra hjálp getið sannað lands-
mönnum að strand þetta sé landinu
og sjómannastéttinni til upphefð>ir
og vildi eg óska að yður tækist þfð
Komið að eins sannleikanum í ljð*>
eti yður er þýðingarlaust að sen
mér tóuinn lengur, því að frekar
þessu svara eg yður ekki, vil e
biðja blöð um að leyfa mér r*1.
fyrir andsvör til yðar út af því e 0 ’