Morgunblaðið - 01.12.1917, Blaðsíða 2

✓
2 MORGUNBLAÐIÐ
kaup er hærra heldur en\ áður og
unnið á óheppilegum tíma. Bæjar-
stjórn ræðst i þetta til þess að hjálpa
þeim bæjarbúum, er hún verður að
sjá fyrir, ef þeir geta eigi sjúlfír séð
sér faiborða. Styrkur, sem veittur
er hér þeim mönnum, er framfærslu-
sveit eiga annars staðar, fæst endur-
goldinn af framfærslusveitinni. En
ef bæjarstjórn veitir þeim vinnu, þá
eru fjárútlátin eigi afturkræf.
Úr því að landsjóður veitir mönn-
um dýrtíðarvinnu, þá virðist rétt að
hann taki þá menn til hennar, sem
ekki eiga framfærslusveit hér — þó
ekki þá eingöngu, því að þá færi
Reykjavík á mis við þau hlunnindi,
sem öðrum sveitum eru veitt. — í
lögunum er beinlínis gert ráð fyrir
þessu, að einstakar sveitir verði eigi
of hart úti með það að veita mönn-
úm atvinnu. Það er berum orðum
sagt í þeim um framfærslu, að þær
reglur, sem nú gilda sveita í milli,
skuli ekki raskast. Hygg eg, að
bærinn hafi eigi einu sinni rétt til
þess að fara þá leið, er J. B. benti
á. Við verðum að muna það, að
þau dýrtíðarlán, sem landsjóður veitir
bæja- og sveitafélögum, eiga að end-
urgreiðast. Og þau lán, sem Reykja-
vík fær, eiga Reykvíkingar aftur að
greiða. Meigum við því eigi binda
þeim þá bagga, er aðrar sveitir eiga
að bera.
Jörundur taldi þessa skilgreiningu,
er fátækranefnd hefði gert á borgur-
um bæjarins, mjög óheppilega. Áleit
að bæjarstjórn bæri skylda til þess,
að veita öllum þeim mönnum at-
vinnu, er hér ættu heima, ef þeir
þyrftu hennar með, hvort sem þeir
væru hér sveitlægir eður eigi. Það
ræki hvort sem er að því, að það
yrði að sjá mönnum farborða, ef
þeir hefðu enga vinnu og ættu enga
peninga. Væri það all-ómannúðlegt
að þröngva svo kosti manna, að
þeir neyddust til þess að biðja um
dýrtíðarlán, því að það lán yrði talið
framfærslusveit þeirra til skuldar.
Aðstreymið i bæinn hefði verið mikið
að undanförnu og það væri satt, að
margir hefðu komið hingað þurfa-
lingar. En það hefðu líka komið
hingað fjölda margir iðjusamir og
dugiegir menn. Væri það hart Jyrir
þá menn, er hefðu heilsu og krafta
og fullan vilja á því að vinna, að
þeir gætu eigi fengið vinnu fyrir þá
sök eina, að þeir hefðu eigi verið
nógu lengi hér til þess að vinna sér
framfærslusveit, en yrðu í þess stað
að fá dýrtíðarlán og það að teljast
framfærslusveit þeirra til skuldar.
Jón Þorláksson áleit það varhuga-
vert fyrir bæjarstjórn, að taka fasta
ákvörðun um þetta efni nú þegar.
Ef sú stefna yrði upp tekin, að bær-
inn veitti vinnu hverjum sem hafa
vildi, mundi það verða fátæklingum
meiri hvöt heldur en nokkru sinni
fyr til þess að flytjast til bæjarins.
Bor^arstjóri sagði að sér þætti vænt
um, að hafa heyrt þá yfirlýsingu frá
bæjarfulltrúa Jörundi Brynjólfssyni,
sem einnig væri þingmaður Reyk-
víkinga og mikið riðinn við dýrtið-
armálin á þingi, að það hefði verið
tilætlun þingsins, að dýrtiðarstyrkur,
er menn fengju, skyldi teljast fram-
færslusveit þeirra til skuldar og end-
urgreiðast af henni alveg eins og fá-
tækrastyrkur. Um þetta atriði hefði
fátækranefnd verið í vafa og leitað
úrskurðar stjórnarráðsins um það.
Nefndin heíði skilið lögin svo —
þótt hún hefði eigi þorað að ábyrgj-
ast, að sá skilningur væri réttur —
að um dýrtíðarstyrk gilti alveg hið
sama og um fátækrastyrk, að því
undanskildu, að menn mistu engiu
borgardeg réttindi sín, þótt þeir
þæðu dýrtíðarstyrk. En þetta væri
enn meiri hvöt til þess fyrir bæinn,
að veita þeim einum atvinnu, sern
hér eiga framfærslusveit. — —
Mikið meira var um þetta rætt.
Jörundur bar fram tillögu um það,
að ákvæðið í 13. lið fátækranefndar-
gerðar um, að þeim einum yrði veitt
atvinna, er hér ættu framfærslusveit
og hefðu fyrir fjölskyldu að sjá,
yrði felt burtu.
Forseti úrskurðaði, að ef dýrtíðar-
nefndargerðin yrði samþykt, þá áliti
hann, að fátækranefndargerðin kæmi
ekki til atkvæða bæjarstjórnar, þvi
að dýrtíðarnefnd hefði falið fátækra-
nefnd að sjá um framkvæmdir
og fyrirkomulag dýrtíðarvinnunnar.
Skyldi því þetta atriði í fundargerð
fátækranefndar standa óhaggað þang-
að til önnur ályktun yrði gerð.
Var fundargerð dýrtíðarnefndar
síðan borin nndir atkvæði og sam-
þykt. Með því var málinu lokið
að sinni.
Fjárhagsáætlunin
samþykt.
A fundi bæjarstjórnar í fyrrakvöld
var fjárhagsáætlunin fyrir árið 1918
til úrslitaumræðu. Breytingartillögur
höfðu nokkrar komið fram og gerðu
flutningsmenn grein fyrir þeim.
Breytingartill. frá Jörundi o. fl. um
það að láta akstursgjald á þvotti i
I.augar haldast eins og nú er og
áætla tekjur af þvi 3000 kr., var feld
með jöfnum atkvæðum.
Tillaga um það að hækka laun
Olafs B. Magnússonar næturvarðat
um 100 kr., svo að hann hefði sama
kaup og aðrir næturverðir, var sam-
þykt.
Breytingartillaga kom fram um það,
að í stað Lækjargötu skyldi gert við
Vesturgötu á næsta ári. Var mikið
um það rætt og spreyttu bæjarfull-
trúarnir sig á því hver gæti talið upp
mesta umferð á þeirri götunni, er
hann vildi láta sitja fyrir. Báðar
voru þær taldar ófærar eins og þær
eru. Lækjargötu var talið það til
gildis að um hana þyrftu allir að
ganga sem færu í leikhúsið, til frí-
kirkjunnar og í barnaskólann og eins
þeir sem kæmu úr Þingholtunum og
þyrftu niður í bæ. Um hana væri
lika mikil umferð vagna og bifreiða
síðan Skólavörðustígúrinn lagðist nið-
ur og umferðin rrilli Hafnarfjarðar
og Reykjavíkur lagðist til Laufás-
vegar. Vesturgötu var talið það til
gildis, að um hana þyrftu aliir að
ganga, sem heima ættu vestur í bæ
eða þangað þyrftu að fara. Um bana
væri lika ákaflega mikil vagnaum-
ferð, vegna fiskflutnings. Það hefði
og. verið ákveðið í upphafi að mal-
bika götur eftir endilöngym bænum
og nú væri komið að Vtsturgötu.
Þeir sem héldu með Lækjargötu
sögðu að fjárupphæð þessi, 12000
krónur, mundi skamt hrökkva til
þess að gera við Vesturgotu. Til
þess að gera við hana þyrfti líka að
færa til tvö hús (Dúkskot er annað).
Húsin að norðanverðu við götuna
stæðu líka mikið lægra en hin og
þyrfti því að athuga grandgæflega
fyrst hvernig viðgerðinni skyldi hag-
að svo að þau hús færu ekki í kaf.
A Vesturgötu væri líka gangstétt og
sjálf gatan væri ekki botnlaus. Mætti
því gera við hana til bráðabirgða
með malarofaníburði. En slíkt væri
þýðingarlaust að gera við Lækjar-
götu, því að hún væri alveg botn-
laus. Þeir sem voru með Vestur-
götu, sögðu að Lækjargata væri ekki
nema fyrir hina fáu menn, sem þar
ættu heima, Allir aðrir gætu sneitt
hjá henni. En þótt einhverjir vildu
fara þvert yfir hana til þess að stytta
sér leið, þá væri þeim vorkunnar-
laust að stikla yfir hana. Briet greip
þá fram í og sagði að það væri ekk-
ert viðlit að stikla yfir götuna og
varð af allmikill hlátur.
Að lokum var tillagan um það að
gera við Vesturgötu feld með 6 at-
kvæðum á móti 3.
Breytingartili. um það að hækka
fjárveitingu til ræktunar í Fossvogi
um helming (úr 2000 kr. i 4000
kr.) var samþykt með 5 : 3 atkv.
Samþykt var og að færa upp laun
barnakennara um 2000 kr.- Er það
til þess að bæta kjör þeirra er lægst
laun hafa, en eiga fyrir fjölskyldu að
sjá.
Samþ. var breyt.till. frá Þorvarði
o. fl. um það að veita Sjúkrasamlagi
Reykjavikur 3 kr. styrk fyrir hvern
samlagsmann, eða alt að 3600 kr.,
gegn því að samlagið réði sér fastan
lækni.
Breytingartill. um það að færa
niður um helming 1000 króca styrk
til gistihúss Hjálpræðishersins, var
feld með 6 : 4.
Samþykt var till. frá F)árhagsnefnd
um það að veita Ólafi Björnssyni
ritstjóra alt að 300 króna styrk til
þess að gefa út bæjarskrá Reykja-
víkur.
Ennfremur var samþykt með öll-
um greiddum atkv. að hækka fjár-
veitingu til undirbúnings rafmagns-
stöðvar hjá Elliðaánum úr 4000 kr.
í 7000 kr.
Þá var og samþykt með 7 : 3
atkv. að ætla 80 þús. krónur til dýr-
tíðarráðstafana, í stað 60 þús. kr.
Stuðningsmenn þeirrar tillögu kváðu
það aðallega tilgang sinn að reyna
að koma i veg fyrir það, að tekju-
halli yrði á fjárhagsáætlaninni. Að
þessu sinni væri von um það að bær-
inn gæti borið þær byrðar, er hon-
á allsk. ritvélar og tvíritunarpappít
(kalkerpappír), fyrirliggjandi.
Jóh. Olafsson & Co.
heildsalar.
Sími 584.
Allskonar
„Remington“
skotfæri ennþá fyrirliggjandi.
Sími 584.
Jóh. Olafsson&Go.
umboðsmenn fyrir Remington Arms--
Union Metallic
Cartridge Company, New York.
Allsk.
skófatnaður
karla, kvenna og barna, ennþá fyrir-
Iiggjandi.
Sími 584.
Jóh. Olalsson £ Co.
heildsalar.
Sápur
&
Ilmvötn
frá ‘ninu heímsfræga firma
Colgate & Company, New York,
útvega
Jóh. Oiafsson
& Co.
umboðsmenn fyrir
Colgate & Company, New York.-
Simi 584.
um væru ætlaðar í frumvarpinu, eo
enginn gæti sagt um það hvernig
ástandið mundi verða næsta ár.
Að öðru leyti var áætlunin saffl'
þykt lið fyrir lið. Útgjöldin verða
samtals nær 30 þús. krónum meir1
heldur en áætlað var i fyrstu.