Morgunblaðið - 23.12.1917, Blaðsíða 5

MORGUNBI.AÐIÐ
'5
SambandsmáliB.
Úr döriSkum blöðum.
Það mun vera prófessor Knud
Berlin, sem fyrsíur manna kvað upp-
úr um það í Danmörku, að það
væri óðs manns æði að láta íslend-
inga fá sinn eigin siglinga-fána,
nema því að eins, að alt sambands-
málið væri tekið til meðferðar.
Cold, skrifstofustióri í flotaráðu-
neytinu danska, reit svo grein um
málið 26. október og hallaðist ein-
dregið að þessari sko'un. Vildi hann
vekja upp uppkastið frá 1908 en
með þeim breytingum þó, að ís-
land fengi sérstakan fána bæði inn
á við og út á við, að deilumálum,
er upp kynnu að koma um það
hvort eitthvert mál væri sérmál ís-
lands eður eigi, skyldi skotið undir
úrskurð oddamanns er væri valinn
með hlutkesti. En Danir og Fær-
eyingar skyldu hafa jafnan rétt við
íslendinga til veiða í landhelgi.
Þessari grein svarar svo Knud
Berlin hinn 1. nóvember og for-
dæmir þar þá hugsun, að fara að
vekja upp uppkastið.
— Eg álít þvert á móti, segir
hann, að sé aftur leitað samninga
milli Islands og Danmerkur, þurfi
Danir að hafa algerlcga óbundnar
hendur og séu alls eigi á neinn hátt
bundnir við uppkastið, sem Alþing
hafnaði 1909. Og það er eigi ein-
göngu vegna þess, að það eru eigi
minstu líkur til þess að íslendingar
vilji nd, fremur en þá, ganga að því
— þvert á móti — heldur einnig
vegna þess, að uppkastið 1908 var
tvírætt, ófullkomið og frá upphafi
dauðadæmt. En hefði það verið sam-
þykt, mundi það hafa vakið nýjar
deilur og orðið bæði Dönum og ís-
lendingum til blekkingar.
Það sem nd þarf að gerast, fyrst
Island vill alls eigi vera hiuti hins
danska rlkis, og Danir áiíta að það
eigi a’ð fá vilja sínum framgengt, er
eigi að koma á nýju, óljósu og hálf-
köruðu fyrirkomulagi, sem að eins
yrði til þess að koma á stað nýju
rifrildi og nýjum kröfum frá íslend-
inga hálfu, heldur að dtkljá málið
ljóst og skipulega í eitt skifti fyrir
öll og skjóta loku fyrir öll kæru-
tnál íslendinga. Þess vegna verður
Danmörk i þessu máli að hafa al-
veg óbundnar headur af andvana
fæddum frumvörpum og tilboðum
sem hafnað hefir verið, og við meig-
ekki káka við að endurbæta
þau. Og það er tnín skoðun, að sé
eigi hægt að skapa óleysanlega rikis-
einingu með sameiginlegum fána,
Þá sé það betra fyrir Danmörk að
viðurkiei>na ísland hreinlega og til
folls, sem sjálfstætt og óháð riki,
oaeð eigin utanríkisstjórn og öllu
Þess háttar. Það er eigi hægt að
^aida uppi neinni baráttu eftir að
fáninn er farinn og án sameiginlegs
fána getur ekkert sambandsríki stað-
lst* Jafnvel hreint konungssamband,
*>ar sem að eins er sameiginlegur
ékaverzlun ísafoldar
cSœfiur, cJKynéir, <9/Lotur1
^esfii, tSSuééur,
%5lammar
(vis. cab. og póstkorta)
Spilapeningar,
<&QstfiortaaWúm, i&lansmynéaalBúm,
dSrafsafni i osfijumf
^ffatnstitir, <Jfíynéa6œfiur, tJSort.
/ ramma
mijndir af íistaverkum
Einars Jónssonar
JSeir
í öskjum banda börnum. '
Alt
ágatis jólagjafir.
Jóiagjafir og Jólakort
borgar sig bezt að kaupa í
Myndabúðmni á Laugaveg 1.
— Sími 555. —
?? fólagjafir ??
hentugar og nýtsamar
Alfatnaðir og nærfatnaðir fyrir fullorðna og börn, Regnkápur
Skinnfóðraðír jakkar, Vetrarkápur, Vetrarfrakkar,
Morgunkjólar, Höfuðföt, Sjöl, Sokkar, Kvenhanzkar, m. fl.
Fjölbreytt úrval! — Lágt verð!
Bezt að verzla í Fatabúðinni Haínarstr. 16.
Simi 269.
konungur og vissir samningar um
jafnan rétt Dana og íslendinga, virð-
ist mér miklu betra heldur en ó-
ijóst og óheilt yfirvarps-samband,
þar sem sameiginlegar landvarnir, sem
eru jafnan kjarni og hin einu sam-
bandstengsli, eru í raun og veru
ekki til.
Þetta er mín skoðun. En það sem
nauðsynlega verður að halda fast við,
er það, að danski fáninn verði eigi
lagður uiðnr sem sameiginlegur sigl-
inga-fáni, fýr en stjórnarvöld beggja
Húsmæöur!
Notið eingöngu hina heimsfræga
RedSealþvottasápu
Fæst hjá kaupmönnum.
I heildsölu hjá
0. Johnson & Kaaber.
þjóða hafa sameiginlega tekið alt
sambandsmálið til yfirvegunar, ogað
Danir nafi alveg óbundnar hendur
þegar til þess kemur.-------—
Báðar þessár greinar, sem hér hef-
ir verið minst á, eru í blaðinu
»Köbenhavn«.
Hinn 18. nóv. ritar Carl With
lækuir grein í »Vort Landc, með
fyrirsögninni »Danmarks Atlanter-
havsöer*. Er þar talað nokkuð á
við og dreif. Höf. se^ir að fyrsta
og ef til vill mesta glappaskotið af
Dana hálfu í sambandsmáiinu hafi
verið það að upphefja landshöfðingja-
embættið á íslandi. Síðan hafi danska
stjórnin eigi getað fengið opinbera
og óhlutdræga skýrslu um ástandið
á íslandi. Þegar áður en str ðið hófst
hafi ástandið vtrið iskyggilegt; nú
sé það komið í versta óefoi frá
sjónarmiði Dana. Jafnframt þvi sem
velmegun hafi aukist á íslandi hafi
Islendingar séð vanmátt dönsku
stjórnarinnar til þess að halda við
samgöngunum milli íslands og Dan-
merkur og fyrirlitning íslendiaga
á ríkissundurliðunar-pólitík dönsku
stjórnarinnar hafi nukist við sölu
Vesturheimseyja. íslendiugar hafi
dregið þá rökréttu ályktun af þessu,
að nú sé tími til þess kominn að
afnema tákn ríkiseiningarinuar —
dar.ska fánann. Nú sé því ástacdið
Iskyggilegt; nú verði að fá full-
komna lausn á málinu, annaðhvort
algeran skiínað eða þá rikisskipulag
er báðar þjóðir meigi við una. En
riT þess að ráða málinu til lykta
þurfi stjórnvizku ásamt vingirni í
íslands garð, og skilning á virðingu
og hagsmunum Dana. En stjórn-
vizka virðist útdauð í Danmörku.