Morgunblaðið - 17.02.1918, Blaðsíða 4

4
MORGUNBLAÐIÐ
Frá vopnahléinu
að austan.
Hermönnunutn hefir verið skipið að legpja niður vopu og það er
sennilegt að þe r hafi fiislega hlýtt þeirri skipurj. Að minsta kosti er
ekki neinn ólundarsvipur á mönnunum hér á myndinni. Og það er
skiljanlegt að þeim hafi fundist sem þnngu fargi væri af sér létt, er þeir
máttu fara óhikað allra sinna fetða og hergnýnnn þagnaði fyrir fult og
alt. Tveir menn standa uppi á skotgrafabrúninni -— nú þarf ekki að
óttast kúlur óvinanna framar.
Þar er bú stórt og mörg hlunnindi.
Þar er útibú og ráðsmaðut; hann
heitir Jónas og er mér ókunnur.
Hjáleigur tvær fylgja Gufunesinu, þær
munu nú i eyði vera. Fyrir norðan
Gufunes er Eyðisvík, þar liggja skip
á vetrum og slysast sjaidan. Fyrir
norðan Eyðisvík gengur skagi langur
út í Kollafjörð. Þar heitir Geld-
inganes; þar getur vaxið gras mikið
ef ekki b zt. Sandrif tengir Geld-
inganesið við meginlandið; það gæti
heitið Panama, en skurðmn vantar.
Krumtni.
Þegar eg fór að fala
dýftíðarvimmna.
Eg var orðinn peningalaus; gat
ekki borgað fæðið mitt lengur, en
jómfrúin sem eg borðaði hjá vildi
fá hjá mér borgun fyrir matinn,
75 kr. um mánuðinn. Já, ekki
minna en 75 kr. um mánuðinnr
því hún selúr ágætt fæði, og svo
þykir henni eg eta mikið. Eg spiste
Frokosten i Formiddagen eins og
sól hverfa; þar eru veður hörð. Þar
í norður eru Bústaðir, þar býr Jón.
Hann vildi Páll í burtu reka, en Jón
var vitrari og sat kyr. Hann er rök-
máll og hagyrtur. Milli Breiðholts
og Bústaða og alt til Hafnarfjarðar
skal veg leggja svo breiðan að eng-
inn meigi út af ganga. Sá vegur á
að kosta tvöhundruð og þrjú þúsund
krónur danskar, ekki eyri meira eða
minna.
Nú viljum við yfirfara Elliðaárnar;
i þeim er Skorarhylur og fors mik-
ill. Þar er lax svo mikill að eyðir
öllu rafmagni; bygði því Reykjavík
gasstöð, það þótti þá búhnykkur.
Þar vöru enskir menn að veiðum
um eitt skeið, þeir voru svo ríkir
að þeir keyptu tíu franskbrauð dag
hvern, átu eitt en fleygðu hinum.
Neðst við árnar að norðanverðu
er Artún; þar býr Þorbjörn. Hann
er þrifinn í allri umgengni og sterkur
vel. Þar er land snögt og merar-
nögur. Öfar er Arbær. Þar býr
Margrét; hún er guðhrædd og hjarta-
góð. Þar þykir bezt kaffi og annar
viðgerningur. Lengra til austurs er
Baldurshagi. Það er nafn fagurt.
Þar býr Guðmundur. Hann er kná-
legur og mikill að vallarsýn. Þar
vilja margir búa, en fáir lengi. Þar
er skógur ger af mannahöndum.
Hann má enginn sjá fyrir gaddavír.
Þar er Rauðavatn, i því er útburður
og gelur hátt fyrir veðrum. í norð-
vestri er Gröf. Þar býr Björn. Hann
er spakur að viti og skáld gott.
Hann á dætur margar og nú gjaf-
vaxta. Þar gengur sauðfé sjálfala á
vetrum. Þar skamt frá eru Keldur,
sú jörð er nú í eyði; var þar áður
vel búið en nú rottugangur mikill.
Niður frá Gröf og Keldum er
Grafarvogur; þar er lax svo feitur
að nær er óætur og því ekki veidd-
ur. Sunnan við voginn er svæði
það er Jörfi heitir. Þar er drauga-
gangur. Að norðanverðu er Gufu-
neshöfði; þar er bjarg alt í sjó niður;
þar hrapa hestar. í norður frá höfð-
anum eru mýrar miklar; þær heita
Sund. Þar gengur fénaður mikill öll
missiri. Vestur frá Sundunum geng-
ur tangi í sjó fram; þar er Gufunes.
auk annara, þótt eígi heyrðist æðra
um annað en það, er óforsjálni
skipsmanna var um að kenna bæði
olíuleysi og annað.
Það voru kveiktir smáeldar uppi
á stýrishúsinu til þess þeir sæust úr
landi (ja, til hvers frekar?) Eg ernú
óvanur siglingum en álít þó slikar
brennur ekki hættulausar og leið
mér illa. Nóttin leið nú löng og
dimm í svartholinu og engin hreyf-
ing sást i landi. Veðrið var til allr-
ar hamingju stillt um nóttina, og
höfðu skipsmenn það til afþreyingar
að athuga loftvogina og berja á
hana.
Er birti að morgni hins 13. des.
vorun en skiftar skoðanir um, hvar
Ólafsvik væri, en dagur gamli tók
þó af allan vafa, því nú sást hvitur
skalli Snæfellsjökuls og brimsúgur
við Ólafsvík. Var nú fart í land?
of var par steinoliu að fá ?
Olíuseitillinn nægði nákvæmlega
þá klukkustund, sem við vorum á
leiðinni til Óiafsvíkur. — Þar hafði
verið ófært vegna brims en var nú
orðið fært og eftir nokkra bið, kom
bátur, sem skipstjóri tók sér far með
í land til olíu útvegunar. Það var
almenn gleði um borð þegar 2 stein-
oliu fötum, fullum og feitum var
komið út á bátinn og menn fyltust
nýrri von um að komast nú tafar-
lítið heim, þvi áttin var hagstæð, er
komið var suður fyrir Snæfelisnes,
þrátt fyrir þótt loftvogin stæði á
jarðskjálfta í Lissabon.
Út úr hádeginu var lagt á stað og
gekk ferðin seint en örugt suður á
móts við nesið og sáum við mótor-
bátinn »Ingibjörguc standa á þurru
landi á Sandi. Brim var mikið við
nesið hvarvetna og tignarlegt á iand
að líta. Gusurnar gengu upp um
vitaturnana, en nú var nóttin aftur
á ferðinni og ilt var að vita bátinn
áttavitalausan, »logg«-lausan með alt
þetta fólk, og hljóta skipsráðendur
að hafa fundið til þess ekki síður en
við hm, sem trúðum þessum mönn-
um fyrir okkur — og sízt hefði eg
viljað vera í þeirra sporum. Þeir
höfðu sagt okkur er við vorum í
Ólafsvik, að við mundum komast
heim snemma morguns daginn eftir
hinn T/j. des. Vegna þess að eitt-
hvert smástykki úr vélinni týndist
eða gleymdist á Bíldudal eða Patreks-
firði, þurfti við og við að stöðva
vélina til að hreinsa oliustútana og
þar að auki var ferðin yfirleitt minni
vegna þess að stykkið vantaði. Oft
var maður var við bæði þessa nótt
og aðrar, að mótorinn stansaði eða
skrölti og breytti um hljóð og er
slikt ekki til uppörfunar, því þá
eg var vanur, en át nú mikið, þvf
ef eg gæti ekki borgað í dag, gæti
eg ekki fengið matinn lengur, sagði
matseljan um leið og hún gekk út
og sá eg að gusturinn stóð í For-
klædet, sem hún hafði breitt framan
á sig. Guði sé lof! Nú er eg sadd-
ur, sagði eg þegar eg stóð upp frá
borðinu; það hafði hún móðir min
kent mér að segja við endir hverrar
máltíðar, og sagði hún mér að þá
blessaðist mér maturinn betur og
því trúði eg, en nú þurfti matur-
inn að blessast mér vel, þvi lengi
átti máske að honum að búa. Eg
fór svo af stað; hitti mína beztu
vini, bað þá að skrifa upp á víxil
fyrir mig, sem eg hafði úr íslands-
banka. Þeir sögðu allir eins og f
einu hljóði: Það er þýðingarlaust,
því þeir kaupa ekki víxil með mínu
nafni. Eg snautaði sneyptur frá þeim
og fór að hugsa um hvað gera
skyldi. Þá mundi eg eftir að Kr.
Bárður kaupir vel trygða pappíra,
gull og silfur. Eg þaut eins og eld-
ing til hans, banð honum úrið mitt;
það er nefnilega gdlúr, en hann,
bannsettur karlinn, vildi ekki gefa
nema 2 krónur fyrir það. Eg læt
það ekki fyrir það, sagði eg og gekk
snúðugt á burtu.
Hvað á eg nú að gera? sagði eg
við sjálfan mig. Eg fer eins og
margr góðir menn og bið land-
stjórnina um vinnu. En hvert á eg
að fara? í stjórnarráðið? Nei, eg
kann mig þar ekki nógu vel. Eg
þurka aldrei af fótunum á mér, þeg-
ar eg geng inn í hús og eg er van-
astur að hrækja á gólfið. En land-
stjórnin hefir dýrtiðarvinnu-skrifstofu
niður í miðbæ; í hvaða götu, og
hvað húsnúmerið er gerir ekkert til.
Eg komst slysalaust þangað. Setti
upp langt og þvengmjótt sorgar-
andlit, gægðist hálfhræddur inn f
gættina og sagði með skjálfandi
röddu: Hérséguð! — Hann er hérf
öskruðu tveir öldungar, sem þar voru
fyrir. Hvað viljið þér I ? — Eg, eg,
ætl—, ætlaði að biðja ykkur um
vinnu. —- Um vinnu! Eruð þér giftur ?
Sussu, sussu nei! Ekki einu sinni
trúlofaður, sagði eg. — Farið þér út!
dettur manni i hug, að nú sé eitt-
hvað að bila, en vindurinn hélzt
hagstæður. Um morguninn, er við
bjuggumst við að vera rétt komnir
til höfuðstaðarins fréttum við, að
lengi væri búið að halda bátnum við,
því stefnan væri óviss. Það var
mikill sjór og hvergi sá til lands,
því enn var dimt. Þó var sagt að
sézt hefði Útskálaviti eða Reykjanes-
viti um nóttina; en þarna urðum við
að veltast þangað til dagur ljómaðí
og fanst manni ekki sólin árrisul
þann daginn. — Þegar loks albjart
var orðið og allir höfðu áttað sig,
sást, að við vorum langt suður í
Faxaflóa. Líklega suður og út af
Miðnesi, þvi í fullar 5 klukkustund-
ir var bæði siglt og skrúfað þangaö
til við náðum höfn í Reykjavík-
Maður var nú orðinn mörgu vanuí
og við öllu búinn, þangað til kotniö