Morgunblaðið - 22.02.1918, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ
3
Þakkarávarp.
Við undijrituð finnum okkur skylt
að þakka innilega þeim hinum mörgu
sem hafa rétt okkur hjálpar- og
líknarhönd i hinum erfiðu kringum-
stæðum okkar síðan í haust, vegna
veikinda okkar beggja hjónanna og
barna okkar. Sérstaklega þakka eg
Hásetafélaginu fyrir hina göfugu
hjálp með samskotum fyrir jólin,
ásamt mörgum fleirum sem gerðu
slíkt hið sama á ýmsan hátt. Einnig
þökkum við af hjarta alla hluttekn-
ingu i banalegu sonar okkar og
jarðarför hans.
Ollum þessum velgerðamönnum
og konum, biðjum við guð að launa
og blessa lifsstarf þeirra til styrktar
þeim er jafnbágt eiga og við áttum.
Laugaveg 24 B i Reykjavik,
21. febr. 1918.
Sigriður Helgadóttir.
Guðm. Magnússon.
Tvo ágæt |
Orgel-Harmonium
til s ö 1 u á Hverfisgötu 66.
Fánamálið.
Hinn 10. desember flytur »Poli-
tiken* frásögu um afdrif fánamálsins
i rikisráðiqu og birtir ræður þær, er
haldnar voru í málinu. Fer hún
svo nokkrum orðum um það og
segir meðal ánnars:
— Það er vonandi að íslending-
ar vilji nú taka því samningaboði,
sem þannig er fram borið. Það
skifti engu máli, í hvaða formi slík-
ar samningaumleitanir verði gerðar,
það getur orðið i nefnd, það getur
einnig orðið fyrir milligöngu ráð-
herrans, eða þá sérstakra fulltrúa.
Hvort slikar samningaumleitanir
leiða til þess, að Islendingar fái hinn
margþráða fána sinn, verður eigi
afráðið fyrirfram.---------
DAGBOK
Gangverð erlendrar myntar.
Bankar Doll.U.S.A.&Canada 3,50 'Fónthtka 3,60
Frankl franskur 59,00 60,00
Sænsk króna ... 112,00 110,00
Norsk króna ... 107,00 106,50
Sterlingspund ... 15,70 16,00
Mark ... ... ... 67 00 ...
Holl. Florin ... ••• ••• ... 1.37
Austurr. króna... • •• .•• , ...
Hjálparstarfseini Bandaiags
k V e n n a. ViðtialBtími miðvikud. og
föstud. kl. 2—4 á lesstofu kvenna,
■Aðalstræti 8.
Veðrið í gær: 1 stiga frost að
^rgni. 0 á hádegi.
Harða veturinn sama dag: 4 stiga
^Wturfroat, 2 stiga frost á hádegi. —
Horðanátt.
Ankaþingið. Það er nú talið vlst,
að aukaþing veröi ekki kallað saman
fyr en f apríl, líklega ekki fyr en í
apríllok. Enda erfitt fyrir þingmeun
utan af landi að komast til Reykjavík-
ur fyr en með Sterling, sem fara á
kringum land f aprílbyrjun.
Lagarfoss er nú að ferma vörur til
Vestfjarða. Óvíst hvenær skipið fer
enn þá.
Fasteignaskrifstofn hafa þeir Páll
Ólafsson og Eggert Jónsson kaupmenn
sett á stofn hór í bænum og ætla þeir
að annast sölu og kaup á fasteignum
um land alt.
Seðlaúthlutunin. í dag verður út«
hlutað seðlum til þeirra sem búa í:
Ingólfsstræti, Kaplaskjóli, Kárastíg,
Kirkjustræti, Klapparstíg, Kolasundi,
Laufásvegi, Lauganesvegi og Laugavegi
Kvöldskemtun Kvenréttindafélags-
ins verður haldin í Bárubúð annað
kvöld. Verður þar margt. til skemtun-
ar, t. d. karlakór, upplestur «g ágætar
gamanvísur verða sungnar. Má geta
nærri að þar verður troðningur.
þýzki litnnar-iðnaðnrinÐ.
Ýmsnm þjóðum haíði lengi sárnað
það að sjá hvern hag Þjóðverjar höfðu
af litunariðnaði sinum, en fengu ekk
ert að gert, því að litunaraðferðunum
var vandlega haldið leyndum. Svo
þegar ófriðurinn hófst og öll við-
skiíti við Þjóðverja voru stöðvuð,
þá fundu Frakkar og Bretar i raun
og veru fyrst til þess, hvers virði
litunariðnaður Þjóðverja var. Nú
uiðu þeir sjálfir að fara að lita, en
það tókst ekki. Ótal sérfræðingar
og hugvitsmenn í Birmingham og
Manchester settust á rökstóla og
gerðu hverja tilraunina á fætur ann-
ari, en þær fóru aliar út um þúfur.
Og á þessu gekk lengi. Og Eng-
lendingar komust að lokuin að þeirri
niðurstöðu, að þeir yrðu að ná í
litunarfyrirsagnirnar hjá Þjóðverjum,
ef litunariðnaðui þeirra ætti nokkurn-
tima að koma að gagni. En það
var hægra sagt en gert að fara til
Þýzkalands til þess að sækja þessar
forskriftir. En þá barst tækifærið
upp i hendurnar á Bretum, þvi að
Þjóðverjar stofnuðu litunarverksmiðju
i Sviss. Gerðu þeir það vegna þess,
að þröngt var orðið i búi hjá þeim
sjálfum af hráefnum, en nú voru
hinar 2*57 litunar-forskriftir komn-
ar út úr landinu.
Og svo voru gerðir út menn til
þess að ná i forskriftirnar og frá-
sagnir um það hvercig það gekk, er
•ins og bezta Nick Carterj saga.
Englendingum var kastað i jökul-
gjár, þeim var drekt i fjallavötnun-
um i Sviss og þeir voru svæfðir
með kloroformi í járnbrautunum i
Frakklandi — það var barist upp á
Iíf og dauða, en Bretar sigruðu.
Þjóðverjar viðurkenna það sjálfir.
Forskriftunum var rænt frá þeim, en
'■■■ ■- -- L.J !—
skyldu Bretar kunna að hagnýta' sér
þær? bættu Þjóðverjar við og glottu
við tönn.
En það er nú líklega enginn efi
á því að Englendingar læra fljótt að
hagnýta sér forskriftirnar. o? ^rang-
urinn af sigri þessum er sjálfsagt miklu
meiri, 'heldur en þótt þeir hefðu náð
mörgum þorpum. handtekið marga
menn og skotið niður margar flugvél
ar. Þvi að þeir búa að þessum sigri
löngu eftir að stríðinu lokið og standa
nú betur að vígi en áður með það
að keppa við Þjóðverja á heims-
markaðnum.
Eftir Berl Tid.
Frá Rússlandi
rúmenskum föngum verið beitt fyrir
plóga í vör og viðurværi þeirra væri
svo ilt, að það muni vera dæma-
laust.
Talið er að ura 16 þús. Rúmen-
ar hafi mist lifið, síðan þeir voru
herteknir af Þjóðverjum, flestir vegna
ils viðurværis og þreytu. Þeir sem
sloppið hafa úr varðhaldi Þjóðverja,
segja að fangar engrar þjóðar séu
ver leiknir af þýzku yfirvöldunum,
en Rúmenar.
Brezk herdeild
frá Rússlandi.
Eitt af skilyrðum þeim, er Þjóð-
verjar settu fyrir þvi að semja vopna-
hlé við Rússa var það, að Rússar
flyttu her sinn 100 kilómetra aftur
á bak á allri herlínunni. Gerðu Rúss-
ar það. Sézt hér á myndinni hvar
hinn gamli vigvöllur var og er hann
markaður með feitu stryki, en mjóa
strykið á bak við markar stöðvar
þær er Rússar urðu að taka sér 100
kilómetrum aftar.
Ef það reynist rétt, sem síðustu
skeyti hafa hermt, að Þjóðverjar dg
Rúesar (Maximalistar) muni fara að
berjast aftur, þá hefir þessi varúðar-
ráðstöfun Þjóðverja eigi litla þýð-
ingu.
Meðferð rúmenskra herfanga.
í desembetmánuði kom brezka
herdeildin, sem send var til Rúss-
ands með brynvarðar bifreiðar fyrir
tveim árum, aftur heim til Englands.
í herdeildinni voru alls 2 fyrirliðar
og 73 menn, sem allir voru véla-
menn. Þeir tóku þátt i sókninni í
Galiciu og síðan i undanhaldi Rússa
þar, sem bifreiðarnar vörðu ágætlega.
Þá hafa Bretarnir einnig barist í bif-
reiðunum á Tyrklandi, Rúmeníu og
Persíu, og hvarvetna getið sér góðan
orðstir.
Brezkur blaðamaður átti tal við
annan fyrirliðann eftir komu hans
til London. Sagði hann m. a. að
þeir hefðu ekkert skilið i því að
Rússar skyndilega tóku að hörfa
undan i Galiciu. Sigurinn hefði ver-
ið þeim vís, ef þeir hefðu haldið
orustunni áfram í nokkra daga. Taldi
hann það víst, að það hafi verið
fyrir áhrif og mútur Þjóðverja, að
undanhaldið var byrjað, enda hafi
rússnesku fyrirliðana suma grunað
það og jafnvel haft orð á þvi. Spill-
ingu kvað hann afskaplega í her
Rússa. Hermennirnir væru illa bún-
ir, og fengju slæmt viðurværi og
þeim væri skammarlega borgað.
Fyrirliðarnir aftur á móti hefðu ágætt
viðurværi, en þeir réðu ekkert við
hermennina.
Hitt og þetta
Lösr hafa verið samþykt i Ítalíur
sem heimila stjórninni að reka úr
embættum útlenda prófessora og
kennara við æðri skóla i Ítalíu, ef
svo þykir þurfa. Eru lög þessi aðal-
lega stiluð upp á Þjóðverja, sem
margir eru kennarar þar í landi.
Þær eru ljótar sögurnar, sem ber-
ast af meðferð Þjóðverja árúmensk-
um föngum þeirra.
»Times« segir frá þvi, að fjöldi
þeirra hafi verið sendur til vestur-
vigstöðvanna og látinn vinna þar
10 stunda þrælavinnu á dag svo
nærri skotgröfunum, að sprengikúl-
um Breta og Frakka oft rigni yfir þá.
Sumstaðar i Þýzkalandi hafi 10—14
Breytittfr hefir nýlega orðið i belg-
isku stjórninni. Baron de Broque-
ville hefir látið af utanrikisráðherra-
embættinu og tekið við verzlunar-
ráðuneytinu, en Poul Hymans, sem
verið hefir sendiherra Belga i London,
er orðinn utanrikisráðherra.