Morgunblaðið - 21.11.1918, Blaðsíða 1
Fimtudag
21.
nov. 1918
6. argangr
11.
t51ublað
Ritstjóri: Vilhjálmur Finsen || ísafoldarprentsmiðja
Jatðarför mannsins míns sál., Sigfúsar Bergmanns, fer fram laugar-
daginn 23. nóv. og hefst með húskveðju kl. 11 f. h.
Þorbjörg Bergmann.
IIIII I lill lllll■l■llllll
farðatför hjónanna Jóns prófessors Kristjánssonar og Þórdisar Toddn
Benediktsdóttur fer fram laugardaginn 23. þ. m., og hefst í Háskólanum
kl. 1 il/a fyrir hádegi,
Kristján Jónsson. Benedikt S. Þórarinsson.
Ritstjórnarsimi nr. 500
Farið gætilega!
Jarðatfarir þeirra mörgu, sem lát-
ist hafa úr inflúenzunni eru nú að
byrja. Hefir heilbrigðisnefndin beð-
ið oss að vara fólk við því, að fylgjr
til grafar ef mögulegt þykir verða
hjá því komist, vegna hættu- þeirrar,
sem fólki — flestu nýs’öðnu upp
úr les:u — getur stafað rf ofkælingu
og ofþreytu við jarðarfajirnar.
Það hefir sýnt sig, að fólk sem
finst það vera orðið alhraust aftur,
og fyrir löngu staðið upp úr sótt-
inni, er miklu veikara fyrir en ella.
Og þess eru ekki fá dæmin, að fólk
s_em búið er að vera á fótum og
úti marga daga, veikist á ný mjklu
ver en fyr og getur þá oftist fnnd-
ið einhverja ástæðu fyrir, annaðhvort
að því hafi orðið kalt, vaðið í fæt-
or, ofþreytt sig eða eitthvað þess-
háttar.
En óvíða er jafnmikil hætta á
Þessu eins og einmi.t við jarðarfar-
irnar. Fólkið stendur i kös á göng-
um og í opnum dyrum meðan hús-
kveðjamar eru haldnar, situr síðan í
káldri kirkju og stendur að síðustu
l hverju veðri sem vera skal í kirkju-
garðinum meðan mokað er ofan í
grafirnar. Það má fullyrða að greftr-
anirnar hér í bænum verði til þess
að fjöldi fólks slái niður, ef ekki er
gætt allrar vaiúðar.
. En þeir sem endilega vilja fylgja,
verða að munaeftir, að klæða sig svo
veh að þeim sé ekki hætt við of-
kælingu.
Annaisfium vér eigi skilið bvers-
vegna sá siður helzt eunþá hér í
bænum, að standa í kirkjugarðinum
meðan verið er að moka ofan í graf-
ir ar. A Norðurlöndum er hann
lagður niðurfyrir löngu. Væri ekki
ástæða til að gera hið sama hér?
I Ameríku hafa líkfylgdir verið
bannaðar síðan inflúenzan tók að
geisa þar.
Hækkun forvaxtanna.
Hver er orsökin til |>ess að for-
'vextir hafa verið hækkaðir, spurðum
vér Sighvat Bjarnason bankastjóra í
gær.
Ástæðan er sú, svaraði bankastjór-
inn, að báðir bankarnir hér hafa
fengið símskeyti frá bankastjórunum,
sem nú dvelja erlendis, þess efnis,
að horfur peningamarkaðarins væru
þannig erlendis, að nauðsynlegt væri
hækka forvexti hér um l/a°/o-
^íðan i ófriðarbyrjun hafa báðir
hankarnir haldið sömu forvöxtunum,
6°/0. En bankastjórinn sagði að það
hefði altaf verið búist við þvi, að
vextir mundu hækka að miklum
mun þegar ófriðurinn væri á enda.
Bankarnir hér yrðu að sækja pen-
inga til útlanda, þeir skulduðu báðir
mikla peninga þar, þar sem miklu
meira hefði verið flutt inn af vörum
heldur en út. En það væri ekki
hægt að búast við því, að þegar
vextir erlendis hækkuðu, þá gætu
vextirnir hér haldist óbreyttir. Það
er óhjákvæmilegt að hækka þá.
Bankastjórinn kvaðst ekki vita hve
mikið vextir hefðu hækkað í Dan-
mörku. í Svíþjóð hefðn forvextir verið
hækkaðir þegar í sumar upp í 61/ 2—7°/0.
Hann bjóst við að fá nánari upp-
lýsingar um þetta þegar Botnia kæmi.
Eiiflúenzan í Englandi
Simtíaúngur sá úr Times, sem
hér fer á eftir, gefur hugmynd um
gang inflúenzunnar á Englandi. Virð-
ist hún hafa farið nokkuð likt að,
þar og hér en naumast verið eins
hraðfara:
1 itnes 2/. okt........Inflúenzan
geisar ennþá i London. Formaður
heilbrigðisstjórnarinnar komst svo að
orði í gær: »Skólahaldið líður mjög
við veikina og í sumum skólum
hefir orðið að loka nokkrum deild-
um, en það hefir verið geit vegna
þess að starfsfólkið hefir vantað og
ekki vegna varúðaráðstafana gegn
útbreiðslu veikinnar. í sumum skól-
nm vantar kennara tilfinnannlega.
Vér lokum yfirleitt ekki skólunum.
Vér erum ennþá þeirra skoðunar, að
börnunum sé engu hættara við að
verða veikinni að bráð í skólastofum
með góðri loftrás heldur en þeim er
á götunni eða í troðningnum á
kvikmyndahúsunum.
Titnes 2j. okt. . . . Það er sagt,
að i Walkley (Sheffield) hafi átta
menn látist af sömu fjölskyldu og af
annari eru 6 dánir.
Times 26. okt. Lítið sem ekk-
ert útlit er fyrir að influenzan sé í
rénun. Bæði í London og annars-
staðar eiga opinberar stofnanir við
mikla örðugleika að striða. 1300
menn af lögregluliðinu voru veikir
í gær og dauðsföllin 25.
Hjá samum fjölskyldum hefir
tvent látist eða fleira.
Times 30. okt. Influenzan hefir
aukist í alþýðuskólunnm. í einum
skólanum vantaði 65 nemendur af
hundraði. Ákveðið að loka öllum
alþýðuskólum í hálfan mánuð.
lisnes 30. okt. I Wakning er
sóttin 1 rénun en dauðsföllin 1 vexti.
A spítala einum sem 500 manns
voru fluttir á hafa látist 79. Níu
hundruð manns hafa verið teknir til
hjúkrunar á bráðabirgða-sjúkraskýli.
Ofanritaðar úrklippur sýna að
gangur veikinnar hefir eigi verið
ólíkur viða í Englandi og hér. En
hálf óviturleg virðist vera sú ástæða
læknisins enska fyrir því að ioka
ekki skólum, að börnin muni sækja
sóttnæmi á kvikmyndahúsin, þó
skólunum yrði lokað. Ætli kvik-
myndahúsin yrðu ekki látin íylgjast
með.
Greftranir hér.
Eitt vandamálið, sem að hefir
kallað undanfarnar vikur, var það,
að sjá um að líkum hinna dánu
yrði komið þangað, sem þau gætu
staðið uppi til greftrunardagsins, því
á mörgum heimilum var svo ástatt,
að ekki var viðlit að likin gætu
staðið uppi þar. En það purfti eigi
að eins „að útvega húsrúm, er lík-
húsið var orðið fult. Hitt þnrfti
líka að annast um, að flytja líkin á
Afgreiðslnslmi nr. 500
líkhúsin, þvi fæstir aðstandendur
gátu séð um það. Meira að segja
hafa lögregluþjónar víða orðið að
ganga í hús til að leggja fólk til,
því aðrir hafa ekki verið til hjálpar.
Morgunblaðið átti i fyrradag tal
við bæjarfógetann um þetta efni.
Gerði hann ekki mikið úr öðrum
örðugleikum en þeim, sem væru á
því að fá líkkistur. Það var aðal-
vandinn. Aðal-líkkistusmíðastöð bæj-
arins hafði ekki uærri við að sinna
pöntunum frá einstökum mönnum.
Likkistur væru því pantaðar frá tré-
smiðastöðinni »Dvergur« i Hafnar-
firði og tekið að smíða kistur i
Slippnum, og komu 8 þaðan i
fyrradag, en 6 úr Hafnarfirði, og
von á mörgum næstu daga. Má
því búast við að farið verði að jarða
daglega.
Líkhúsið í kirkjugarðinum fyltist
á svipstundu. Og ennfremur voru
lík lögð inn á líkhús Landakots-
spítalans og likskurðarstofu Háskói-
ans. Svo hefir skúr frá vegagerð
landssjóðs verið settur upp í kirkju-
garðinum, og hægt að bæta tveimur
við, ef þörf gerist.
Hjá Eyvindi Árnasyni er þegar
búið að smíða 20 líkkistur.
♦
Katla gýs enn.
Undanfarið hefir Katla haft svo
hægt um sig, að menn hafa haldið
að hún væri hætt að gjósa. En því
er þó eigi að fagna.
Katla hefir sennilega byrjað á nýj-
an leik skömmu fyrir siðustn helgi.
Á sunnudagsmorguninn var ekki
laust við öskufall hér i bænum, en
nálægt 50 sinnum minna en dimma
sunnudaginn. í fyrramorgun var
talsvert öskufall á Stokkseyri, og
skipverjar á Islands Falk sáu strók
mikinn af Köilu á leið sinni hingað
frá Seyðisfirði.
Það ern þvi mikil likindi til að
ætla, að eigi sé ófögnuði Kötlu iokið
ennþá.
Frá Akranesi.
Læknirinn þar er nú í afturbata,
svo það var ekki þörf á að senda
þangað aðstoð, Veikin hefir lagst
þungt á fólk þar, og um 20 manns
dáið.