Morgunblaðið - 08.04.1930, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Þetta er nafnið á lang bestu
línsterkjunni sem seld er
hjer á landi.
Fæst alstaðar.

ENN ER Tini TIL AÐ
GERA GÚÐ KAUP í
Bókaverslun ÍSHFOLDHR
Mig vantar ungan röskan mann,
vanan línuveiðum, sem vill fara austur með „Esju“ í kvöld.
Jóhann Jónsson til viðtals í yerkamannaskýlinu kl. 10—
12 og 2—4.
FISKVERKUN.
Tilboð óskast í að verka 700/1000 skippund, eða minna,
(helst fyrsta verkun).
Tilboð auðkend „Fiskverkun“ leggist inn á A. S. í.
Skrifstofnstaða
Duglegur, ábyggilegur, verslunarfróður maður, sem
hefir bæði reynslu og þekkingu á heildsöluverslun, getur
fengið atvinnu sem skrifstofustjóri. Umsókn merkt „Fram-
tíð“ leggist inn á A. S. I.
tatmvndagerðiii
■óskar eftir húsnæðá í miðbænum, sem allra fyrst. Verður
að vera nokkuð stórt pláss.
Ólafnr Hvanndal
Sími 1003.
Píslarsagan
ásamt stnttnm skýringnm og föstnhugleiðingnm eftir
síra Friðrik Hallgrimsson. Með 6 myndnm.
Verð i bandi kr. 5. Fæst hjá bóksölum.
Rðkaversl. Sigfúsar Eymnndssonar.
Fyrirliggjandi s
Appelsínnr, Jaffa 144 do. 200 og 216. Epli, Lanknr,
Kartöflnr þýskar og hollenskar.
Eggert Kristjánsson & Co.
Wegeners-leiðaagurinn
til Grænlandsjökla.
Merkilegar rannsöknir.
Uiðtal við pröfessor Wegener.
Grænlandsfarið ,,Disko“ kom
hingað til Reykjavíkur í fyrra-
kvöld. Með skipinu er hinn
þýski frægi vísindamaður We-
gener, og fjelagar hans 12, er
ætla að hafa vetursetu vestur
á Grænlandsjöklum að vetri. —
Auk þess eru með skipinu yfir
20 aðrir farþegar á leið til
Grænlands.
Skipið kom hjer upp að hafn-
arbakka um kl. 5 í gær. En
Wegener prófessor var kominn
á land rjett,áður, og stóð á hafn
arbakkanuim með myndavjel til
þess að taka myndir af skipinu.
Var hann við myndatökuna er
eg kom þangað. Hafði jeg því
tækifæri til að virða þennan
heimsfræga vísindamann fyrir
mjer stundarkorn áður en jeg
tók hann tali. En Wegener pró-
fessor hefir hlotið heimsfrægð
sína að mestu leyti fyrir kenn-
ingar sínar um landaflutning-
ana. Að Amerí'kumeginlandið
hafi eitt sinn verið áfast við
Afríku og Evrópu, en smátt og
smátt hafi hið forna meginland
klofnað — og Ameríka „siglt
sinn sjó“ vestur á bóginn. Áður
höfðu jarðfræðingar burðast
með ýmsar kenningar um ,landa
brýr“, sem sokkið hefðu í sjó
o. s. frv. En með kenningum
Wegeners hefir margt orðið
skiljanlegra og skýranlegra en
áður í þróunarsögu jarðar og
jarðlífs.
Er skipið var komið svo ná-
lægt hafnarbakkanum, að útij
var um myndatöku, sneri jegj
mjer að prófessornum, og spurðij
hann hvort hann hefði tíma tih
þess að segja mjer nokkuð um;
vísindaleiðangurinn, — aðal |
verkefni hans o. s. frv.
Frásögn hans var á þessa
leið: —
Aðalverkefni okkar verður að
rannsaka jökulinn á Grænlandi.
Rannisóknin verður í því inni-
falin að athuga m. a. hversu
þykk jökulbreiðan er. Mönnum
hefir dottið í hug, að jökullinn
sje svo þungur, að landið, jarð-
lögin sem undir eru, sígi blátt
áfram undan þunganum. Norð-
urlöndin hækka t. d. í sjó á
þessari jarðöld. Menn hafa í-
myndað sjer að þetta geti staf-
að af því, að á Isöldinni hafi
löndin sigið, en sjeu enn að lyft-
ast upp, eftir að jöklinum ljetti
af þeim. — Þykt jökulbreið-
unnar mælum við með áhöldum,
sem til þess hafa verið gerð í
Þýskalandi.
Aðferðin er sem hjer segir:
Við isprerigjum dynamit
jöklinum. Rjctt hjá, þar sem
sprengingin er gerð, höfum við
einskonar jarðskjálftamæli, en
annan samskonar mæli nokkurn
spöl frá sprengingarstaðnum. -
Við sprenginguna kemur titr-
ingur á jökulinn. Sá titringur
kemur strax í Ijós á skjálfta-
mælinum, sem þar er rjett hjá.
En titringsins gætir gegn um
jökulbreiðuna, og alla leið niður
1 jarðlögin. Titringurinn endur-
varpast frá jarðlögunum upp
eftir jöklinum aftur, og hefir
þetta endurvarp áhrif á skjálfta
mæli þann sem í fjarlægð er.
Eftir því hve langur tími líður
milli þess, að skjálftin komi
fram á mæli þeim, sem er rjett
hjá sprengingunni, og mælinum
sem fjær er, eftir því'sjest hve
lengi titringurinn er að ná frá
yfirborðinu, niður í jarðlögin,
og upp á yfirborðið aftur. En
eftir því sem sá tími er lengri,
eftir því er jökullinn þykkari.
Dynamit í sprengingar þess-
ar hafa þeir í tonnatali. — En
auk þess ætla þeir að gera bor-
holur í jökulinn, og rannsaka
hitastigið (frostið) svo og eðl-
isþyngd íssins í mismunandi
dýpi. Jafnframt þessu verða
gerðar víðtækar rannsóknir á
eðli skriðjökla og öllum hreyf-
ingum jökulsins.
Þá verða og gerðar mjög ná-
kvæmar veðurathuganir, bæði
niðri á jöklinum, og eins með
því að senda hitamæla og loft-
vogir í loft upp. Er viðbúið að
þær. athuganir geti haft mikla
þýðingu fyrir veðurathugariir
cg veðurspár hjer um slóðir.
Alls verða það 16 menn, sem
taka þátt í þessu rannsókna-
starfi næsta vetur, og verða
þeir í 3 hópum. Aðalathugana-
stöðin verður á vestanverðum
jöklinum, skamt frá jökulbrún-
inni, í 900 metra hæð. Þar
■verða 10 manns. En minni stöð-
in á að vera sem næst inni í
miðjum jökli. En til þess að
komast svo langt, þarf hún að
vera 400 km. frá jökulbrún. En
Wegener gerir sjer ekki von
um að koma stöð þessari lengra
en 300 km. inn á jöklinum.
Þriðja stöðin verður nálægt
austurbrún jökulsins, og verða
þar þrír menn. En þeir fara
ekki þangað fyr en í sumar.
Loftskeytatæki verða á öll-
um stöðvunum, svo vísindamenn
irnir geta haft skeytasamband
sín á milli.
Er hjer var komið sögu, var
Disko kominn upp að hafnar-
bakkanum. Benti Wegener mjer
þá á stóra kassa á þilfarinu, og
sagði, að þar væru mótorsleðar
þeirra fjelaga. SUðar þessir
gerðir í Finnlandi. Hafa slíkir
sleðar hreyfla sem flugvjelar
og loftskrúfur. I þeim á að
vera hægt að þjóta á fleygiferð
eftir ísnum.
Wegener prófessor hafði því
miður ekki tíma til þess að eyða
lengri tíma í að segja frá ferða-
lagi sínu og fyrirætlunum. Því
dvöl skipsins hjer kostar 1300
Þakkarorð.
Ollum þeim mörgu, nær og fjær,
sem auðsýndu okkur samúð og vin
arþel við fráfall sonar okkar og
bróður, Guðna Jónassonar, er and-
aðist í Landakotsspítala 27. febr.
biðjum við Gnð að launa. En sjer-
staklega viljum við tilnefna skip-
stjóra Friðrik Steinsson og Þorlák
Guðmundsson, stýrimann, sem báð-
ir buðust til að sjá um alt nauð-
synlegt fyrir okkar hönd og Frið-
rik tók að sjer og annaðist með
séma og prýði og sýndi þar sem
fyr, livern mann liann hafði að
geyma. Fyrir slíka göfugmensku
biðjum við algóðan guð að launa,
þegar þeim liggur mest á.
Eskifirði 2. apríl 1930.
Margrjet Pálsdóttir.
Jónas Jónsson og systkini.
Þakkaiávarp.
Betur en orð fá lýst þakka jeg
Keflavíkursöfnuði og presti fyrir
þann mikla heiður og velgjörð,
sem mjer hefir auðsýnd verið
með mjög vingjarn^égu hrjefi, og
því fylgjandi höfðinglegri gjöf.
Jeg finn ve’l, að ekki er jeg slíks
verður, en gleðst hjartanlega við
hina bróðurlegu samhyggð éðar. —
Hjartans þakkir! f>jer hafið glatt
mig, og jeg minnist orða frelsarans:
„Sjúkur var jeg og þjer vitjuðuð
mín“. — Hann launi yður af rík-
dómi sinnar náðar.
Á sjúkrahúsi i Hafnarfirði
5. apríl 1930.
Sigurður Bjarnason.
fierra vörur:
Nærfðt
Sokkar
Mauohetskyrtnr
fflest og best úrval.
'flam&luAfáájaAon
krónur á sólarhring, en skipið
fer hjeðan jafnskjótt og hann
hefir lokið erindum sínum hjer,
og fengið hestaná á skipsfjöl,
sem Vigfús Sigurðsson hefir
keypt til flutninganna á far-
angri þeirra fjelaga upp á jök-
ulinn. Nú kom Vigfús til að at-
huga umbúnað þann sem gerður
hefir verið í farmrými skipsins
fyrir hestana. Kvaddi jeg þá
prófessor Wegener og óskaði
honum- góðrar ferðar.
Fp.
Kristileg samkoma á Njáls-
götu 1 í kvöld kl. 8.