Morgunblaðið - 31.10.1936, Blaðsíða 5
liaugardagur 31. okt. 1936.
MORGUNBLAÐIÐ
15
nDett!fof»lf
fer á mánudagskvöld 2. nóv.
vestur - norður um land
til útlanda. — Aukahafnir:
Flate.y, Hesteyri, Norður-
f jörður og Borðeyri.
„Selfoss"
fer eftir helgina vestur og
norður, til útlanda. Við-
Fomustaðir: Patreksfjörður,
Bíldudalur, Dýrafjörður,
Önundarfjörður, Hesteyri
og Siglufjörður.
Þaðan til Rotterdam og
Antwerpen.
„Bi Aarf oss"
Vegna "þess, að skipið lest-
ar freðkjöt í þessari ferð,
fer það ekki til Vestfjarða,
>en kemur á Blönduós,
Hvammstanga, Sauðárkrók
og Stykkishólm, og fer hjeð-
an til Grimsby og London.
JT'.J
G.s. Island
fer sunnudaginn 1. nóv. kl.
:8 síðd. til Leith og Kaup-
mannahafnar (um Vestm.-
<eyjar og Thorshavn).
Farþegar sæki farseðla í
dag.
Tilkynningar um vörur
ikomi í dag.
Skipaafgr. Jes Zímsen
Tryggvagötu. — Sími 3025.
Þess ber að geta
Spikþræddar
Rjipnr,
jNýtt nautakjöt
Hangikjöt
Bjúgu
Medisterpylsur
Miðdagspylsur
Vínarpylsur.
Verslunin
iöt & Fiskur.
ágætri grein, sem frú Laufev
Vilhjálmsdóttir ritaði í Morg
unblaðið fyrir nokkru, bendir hún
rjettilega á brýna nauðsyn auk-
innar sjermentunar kvenna lijer á
landi.
Jeg las grein frú Lanfeyjar með
ánægju og' athygli, orð liennar eru
í tíma töluð, aldrei verður það
ofbrýnt fyrir þjóðinni að vanda
uppeldi dætra sinna, gefa þeim
kost á fullkominni þekkingu og
æfingu í því er lýtur að heimilis-
og hússtjórnarstörfum, sem oftast
verður aðal verfeahringur konunn-
ar. Illur og ónógur undirbúning-
ur undir húsmóðurstöðuna, hefir
löngum valdið og mnn valda ým-
iskonar vandræðum, sem spornað
er við- að fullu, ef nngum stúlkum
eru kend boðorð og fræði húsmóð-
urstöðunnar.
Pað var einmitt með þetta fyr-
ir augum að jeg, í samráði
og samstarfi við konur hjer í bæ,
bar fram frumvarp á Alþingi um
húsmæðra- og vinnuskóla í Reykja
vík. Það hefir þegar verið frá
því sagt, hvernig því máli reiddi
af á hinu háa Alþingi, svo jeg
ætla ekki að orðlengja um það,
en frumvarpið er til enn og þýður
byrjar, vonandi koma þeir tímar
að skilningur manna, einnig þing-
mauna, vex fyrir þráðri nauðsyn
á aukinni sjerinentnn kvenna.
Vjér íslendingar erum síðla á
ferð í þessu og fleiru, samt sem
áður meg'um vjer ekki gera of
lítið úr því, sem fengist hefir, eða
ganga þegjandi fram hjá þeim,
sem hafa barist fyrir mentamálum
íslensku kvenþjóðarinnar á und-
anförnum áratugnm, og alt til
þessa dags, það er þá líka hið
eina, sem jeg var óánægð með í
grein frú Laufeyjar, að hún mint-
ist ekkert á það, sem unnist hefir
í þessu.n rnálum. Þess vegna vil
jeg fara um það örfáurn orðum.
Ber þá fyrst að nefna elstu
mentastofnun kvenna hjer á
landi, Kvennaskólann í Reykjavík.
Allra fyrsti vísir hans er nú hátt
á níræðisaldri, því eins og vitað
er, komu systurnar, frú Þóra sál.
Melsted og Ágústa Grímsdóttir,
upp saumaskóla fyrir stúlkur árið
1851. Litli vísirinn óx og dafnaði
sem gert er.
Eftir Guðrúnu
Lárusdúllur.
skólanámsmeyjamar
skólabekkinn, hlýtur
settust á flíkina, sem unnin er úr gömlu
þó hverri efni, saumuð, prjónuð eða hekluð,
góðri konu að hlýna í huga, er það liangið hjer lilið við hlið, án
hún horfir í anda á upphaf þess að öfundast sín á miUi, gagn-
kvennamentunar vorrar, og öllum; semin er lún sama, ánægja eig-
ber oss að þakka ávexti hennar,' endanna sömuleiðis, — alt sýnir
enda þótt vjer viljum fá miklu þetta mjer og sannar nytsemi
meira. Ýmislegt bendir og til þess ! þeirrar starfsemi er Heimilisiðn-
að vjer þokumst í rjetta átt hvað J aðarfjelag'ið hefir hjer með liönd-
þetta mál snertir, meðal annars' um.
hinn sívaxandi áhugi þjóðarinnar
fyrir heimilisiðnaði. I því sam-
bandi hlýt jeg að minna á starf
og áhuga sjerstakrar konu, Hall-
dóru Bjarnadóttur, sem í ræðum
og riti, hefir árum saman heitt
sjer fyrir heimilisiðnaðinum, ferð-
ast fram og' aftur um landið og barna sinna'.
Tilefni þessarar greinar gaf
frú Laufey Vilhjálmsdóttir
með grein, sem hún skrifaði
í Kvennasíðu Morgunblaðsins
29. síðastl., og sem birt var
undir fyrirsögninni: „Höfuð-
staðinn vantar hússtjórnar-
og handavinnuskóla. — Frú
Guðrún Lárusdóttir tekur
undir með frú Laufeyju, að
takmarkið sje:
Efling íslensks heimilisiðn-
aðar, aukin húsmæðra-
fræðsla og gagnlegri mentun
fyrir ungar stúlkur.
Jeg hefi oft. átt tal við mæður,
sem sækja námskeið Heimilis-
iðnaðarfjelagsins, þær telja sjer
það drjúga hjálp í baráttu lífsins,
að mega sækja þangað leiðbein-
ingar og aðstoð við fatagerð
reynt til þess að vekja áhuga fyrir
hiuni heillavænlegustu íþrótt sjer-
livers heimilis — liandavinnunni.
Jeg vænti þess að drotningin
hafi þó lieimsótt ráðherrann, og
lrannske sest í stól með íslenska
fóðrinu.
Ialvöru að tala þykir mjer það
ótrúlegt, að Reykjavíkurbær
eigi engin sýnishorn íslenskrar
handavinnu- og hússtjórnar-
fræðslu, það fer lijer árlega fram
fullkomin kensla í hannyrðum og
líússtj órnarfræðslu. Handavinnn
eftir námsmeyjar Kvennaskólans
Ungar stúlkur fá einnig tilsögn
í að búa fötin sín til sjálfar. Hjer
er verið að tryggja framtíð þeirra,
Það má einnig geta þess, að Al-' leggja hornstein í bygginguna,
þingi hefir um alllangt skeið, sýnt ■ sem er aðalstoð þjóðfjelagsins •—-
starfsemi hennar viðurkenningu . heimilið. Það kallar það kannske
sína með nokkrum f járstyrk. Þeir, J einhver lítilsverðan smástein, en j héfir t. d. verið viSbrugðið, má
sem lesið hafa „Hlín“, ársrit Sam- | þá spyr jeg, hversu er liún á vegi þar minnast á að þegar handa-
bands norðlenskra kvenna, múnu ' st.ödd sú kona og húsmóðir, sem j vinnusýning var haldin hjer í bæ
kannast við vakandi áhuga þeirra alls ekki getur af eigin ramleik , fyrir nokkrnm árum, var það
fyrir heimilisiðnaðinum. Handa-' sjeð heimili sínu fyrir sæmilega liandavinna ur Kvennaskólanum,
vinnu- og hússtjórnarnámskeið og gerðum fatnaði 1 Það er óvíst að sem vakti sjerstaka athygli og að-
skólar hafa risið upp hjer og hvar ^ hún liafi ætíð þau auraráð að hún! dáun útlendinga, er sóttu sýning-
um landið, og hjer í Reykjavík; geti „keypt þá viiniu úti“. Jeg una.
hefir Heimilisiðnaðarfjelagið, fyr- tel starf Heimilisiðnaðarfjelagsius
ir forgöngu ötulla kvenna, stofn- j drjúgan þátt í menningarmálum
að til sjerstakra námskeiða í hag -! kvenna, og .læt þá ósk í ljós að
nýtri handavinnu, livert árið a.f
öðru.
Irauninni á einnig þessi starfs-
grein merkilega upphafssögu,
og hefst hún svipað og önnnr æf-
intýri: „Einu sinni var“. Sagan
byrjar í sveitabaðstofunum, þar
sem rokkhjólin þutu, snældurnar
Jeg hefi þá lítilsliáttar drepið á
það, sem gerst hefir vor á
meðal. Er það engan veginn gert
til þess að hnekkja neinu af því,
snerust, og kambarnir urgúðu í t sem frú Laufey Yilhjálmsdóttir
iðjusömum höndum, sem voru að ^ ritaði um málið, enda þótt jeg
vinna að uppistöðu liins íslenska saknaði þess mjög í grein hennar,
heimilisiðnaðar. Þar „spruttu að hún mintist engu orði á neitt
Iaukar“ liins lífseiga þroska, sem af því, esm jeg hefi gert að um-
þjóðin býr enn að.
Byltingum og þreytingum í lifn-
aðarháttum manna, hefir enn ekki
tekist að afmá áhrifin til fulls —
fyrir g'óðra rnanna áhnga og að- ' fik.Í61’ Þeirra er sá meiður sPrott
gerð; 60 ára minningarrit Kvenna
skólans leiðir það skýrt í ljós
hvernig vísirinn hefir þróast og
alt.
Síraar 3828 og 4764.
gefið þjóðinni mikinn gróður, þær
skifta þúsundum konurnar sem
þangað sóttu mentun sína og und-
irbúning undir lífsstarfið, sem að
öllum jafnaði varð liúsmóðurstað-
an. Saga Kvennaskólans er hin
athyglisverða saga brantryðjand-
ans, sem nam óræktaða landið,
ruddi grjótinu úr vegi, plægði og
sáði frækornum fyrir framtíðina.
w—' nda þótt aðstaða kvenna hjer
Konurnar hafa unnið að þessum
málum með mikilli prýði. Það yrði
of langt mál að lýsa því hjer, en
þó þykir mjer rjett að minnast
ofnrlítið á þann þátt starfsins,
sem fer fram hjer í bænum. Jeg
liefi átt því láni að fagna að
kynnast nokkuð handavinnu- og
saumanáinskeiðum Heimilisiðnað-
arfjelagsins í Reykjavík.
í rúmgóðum sal sittir álitlegur
hópur kvenna og keppist við að
sauma, prjóna, hekla, o. s. frv.
Svipað má segja um hússtjórn-
arfræðslu Kvennaskólans. Skólinn
hefir altaf ástundað að veita nem-
þessi þjóðnytjastarfsémi geti sem endum sínum staðgóða og lieil-
mestu við sig bætt, er miðar til brigða þekkingu og undirbúning
þess að gera framtíðarkonur ís-1 undir lífið. Jeg býst við að það
lands sjálfbjarga í störfum sínum. ■ hafi tekist að jafnaði, Þakkir sjeu
hinni árvökru forstöðukonu skól-
ans og ágætu skólanefnd. ~
Annars er jeg hjartanlega sam-
dóma frú Laufeyju Vilhjálmsdótt- _
ur í því að miklu meiri áherslu
beri að leggja á sjermentun
kvenna, og kann jeg henni besta
þakkir fyrir hina hollu hugvekju.
Vil jeg að lokum taka undir orð
hennar að takmarkið sje:
Efling íslensks heimilisiðnaðar,
aukin húsmæðrafræðsla og gagn-
legri mentun fyrir nngar stúlkur.
Þetta takmark þarf að verða
áhugamál allra hugsandi manna
um endilangt Island.
(Ritað snemma í okt.).
Gnðrún Lárusdóttir.
á landi sje mjög breytt orð-jÞar gefur að líta sama snildarlega
in, ekki síst aðstaða þeirra til , hándbragðið, hvort sem jeg skoða
menta, frá því er fyrstu Kvenna-, tískukjólinn úr nýja efninu, eða
talsefni mínu hjer.
Þá þótti mjer einnig fullmikið
sagt, ef jeg liefi skilið það rjett
í grein frú Laufeyjar, að þeir
sem kynnast vilji íslenskri hús-
mæðra- og' handavinnufræðslu,
verði að sækja þann fróðleik til
Norðurlands og að drotningin hafl
tekið þann krók á sig í sumar, af
því að hún vildi kynnast slíku.
Jeg veit auðvitað ekki hvaða
hannyrðir drotningin liefir viljað
sjá, kemur þó vefnaður helst í
hug. En er liöfuðstaðurinn svo
gersneyddnr þessari handavinnu,
að hann hafi alls ekkert til að
sýna drotningunni af því taki?
Heyrt hefi jeg sagt, þótt ekki
hafi 'sjéð, að t. d. í forsætisráð-
herrabústaðnum sjeu húsgögn
fóðruð mjög fögrum íslenskum
vefnaði, meira að segja ofnum
hjer í Reykjavík.
Nýkomnir
Samkvæmiskjólar,
með' sanngjörnu verði.
NINON,
Austurstræti 12, II. hæð
Opið 11—121/2, 2—7.