Morgunblaðið - 12.09.1939, Blaðsíða 3

I>riðjudagiir 12. sept. 1939.
MORGUNBLAÐIÐ
3
Viðureignin á hafinu
Þjóðverjar svara Breíum
- Frá frjettaritara voruvi.
Khöfn í gær.
Utaf tilkynningu bresku stjórnarinnar um eft-
irlit með siglingum til landa, þar sem er greið
ur aðgangur til Þýskalands, og það eftirlit
nái til hlutlausra þjóða, segja þýsk blöð í dag, að þessar
ráðstafanir og aðgerðir Breta sjeu brot á settum reglum
og þjóðarjetti.
En úr því Bretar taki upp þessa aðferð geri Þjóðverjar
sllkt Mð sama. Þýska stjórnin muni gefa út yfirlýsingu um það
hvað hún telji bannvörur til Bretlands. Muni Þjóðverjar síðan
fylgja því eftir af öllum mætti að hindra það, að þær vörur, og
þar með eru matvörur, komist til Bretlands, hvort heldur er í
skipum hlutlausra þjóða eða ekki.
TVÖ BRESK
^SKIP FARAST
Breska f 1 o tamá lar á ð uneytið
tilkynnir í dag, að tvö bresk
skip hafi farist. Fjöldi bað-
gesta sáu í dag, er skipið Mag-
dupor sökk 5 mílur undan Bret-
landsströndum. Byggingar á
ströndinni ljeku á reiðiskjálfi,
ver skipið sprakk í loft upp. —
Nokkur.skip, sem nálæg voru
fóru til aðstoðar. 70 menn af
skipshöfninni hafa verið fluttir
á land í björgunai-bátum. Á
skipinu voru 80 til 90 manna.
Olíuskipið „Regent Tiger“
hefir einnig verið sökt, en öllum
farþegum og skipverjum var
bjargað. (FÚ).
í Kaupmannahafnarfregn seg-
ir, að þýskur tundurspillir hafi
rekist á þýskt tundurdufl fyrir
sunnan Eyrarsund. — Sprakk
tundurspillirinn í loft upp. Sást
greinilega er þetta vildi til,
bæði frá Trálleborg í Svíþjóð
og af sænsku skipi. Hið sænska
skip gat ekki farið á vettvang,
enda var þar kominn þýskur
togari, sem mun hafa bjargað
nokkrum sjóliðanna, er á tund-
urspillinum voru, eh 10 sjöliðar
munu hafa farisL
Breski og franski flotinn
hafa lagt tundurduflum í Erm-
arsundi og Norðursjó, á vissum
svæðum, og könnunarflugferð-
um er haldið áfram. FÚ.
Siglingar hlut-
lausra þjóða
Eftirlitsstöðvar Breta
Samkvæmt tilkynningu, sem íslenska stjórnin
hefir fengið, hefir stjórn Breta komið á eftir-
liti með siglingum hlutlausra þjóða, í því
augnamiði, að koma í veg fyrir, að ófriðar-bannvörur
komist í hendur; óvina Bretlands í styrjöldinni.
Til þess að gera eftirlitið auðveldara hafa Bretar komið á fót
nokkrum eftirlitsstöðvum, og er skipum hlutlausra þjóða ráðlagt að
koma þar við af sjálfsdáðum, því að það muui greiða fyrir ferðum
skipanna. Ein slík eftirlitsstöð er í Kirkwall á Shetlandseyjum (Iljalt-
landi), em þar urðu íslensk skip að koma til eftirlits í síðasta ófriði.
Veiddu
180 marsvín
■4 Q r\ nfarsvín voru á sunnu
1 ^ daginn rekin á land
undan Hvammi á Barðaströnd,
skamt fyrir innan Haga, sum
geysistór.
Marsvínin tóku niðri í sandi,
sem er á þeim slóðum, og busl-
uðu svo mikið, að þau grófust
í sandinn og komust ekki út
aftur. Voru þau síðan lögð FÚ
í tilkynningu íslensku stjórnar-
innar um eftirlit þetta segir svo:
Samkvœmt tilkynningu frá danska
sendiráðinu í ’London og breska aðal-1
konsúlatinu í Reykjavík, hefir breska
ríkisstjómin tilkynt þá ætlun sína að
reyna að tálma s'em minst hlutlausa
verslun í ófriði þeim, sem Stóra-Bret-
I,and á nú í eftir því sem slíkt er sain-
rýmanlegt þeirri ákvörðun hennar að
koma í veg fyrir að ófriðar-bannvörur
(contraband) komist í hendur hendur
óvina Stóra-'Bretlands. Breska ríkis-
stjórnin telur sig verða að beita að
fullu rjettindum sínum sem ófriðarað-
ili, en jafnframt tjáir hún sig reiðuúna
til þess að taka til vinsamlegrar at-
jhugutíar \tillögur frá ríkisstjórnlum
■hlutlausra landa, sem miða að því, að
auðvelda verslun þeirra sem gerð er í
góðri trú (bona fide).
Til þess að ná þessu takmarki sínu
hefir breska ríkisstjórnin komið á fót
eftirlitsstöðvum með ófriðarhannvöru
FRAMH. Á SJÖTTU SÍÐU.
Gaskolaskipið
kemur!
Samkvæmt skeytum, er
firmanu Johnson &
Kaaber bárust í gærkvöldi,
verður byrjað í dag að ferma
gaskolaskipið í Englandi. Er
búist við að skipið verði til-
búið að sigla af stað frá Eng-
landi annað kvöld.
Ólafur Johnson kaupmaður
er staddur í Hull. Hefir hann
unnið að því þar að fá kola
farminn lausan hingað.
Þar koma gaskol, sem
nægja hjer í 16 mánuði.
Allur útflutning-
ur undir eftiriiti
nefndar
Bráðabirgðalög
í dag
T dag verða gefin út bráða-
A birgðalög um útflutn-
ingsverslunina.
Eru lög þessi sett vegna þess,
að vegna þess ástands, sem nú er
orðið, þj-kir óumflýjanlegt að rík-
isstjórnin hafi hönd í bagga með
öllum útflutningi frá landinu, fyr-
ir hvaða vere^ va'ran er seld, og til
hvaða lands hún er seld.
I bráðabirgðalögum þessum
verður áltveðið, að ekkert megi
flytja út, nema með leyfi ríkis-
stjórnarinnar. Ennfremur er þar
ákveðið, að öll útflutningsleyfi,
sem gefin hafa verið, sjeu upp-
hafin.
I þriðja lagi er ríkisstjórninni
heimilt samkvæmt lögum þessum
að banna öðrum að flytja lit vör-
ur, en þeim, er hafa til þess lög-
gildingu.
Nefnd verður skipuð til þess að
hafa umsjón með útflutningnum.
Verða í henni 3 menn eða 5. Nefnd
þessi verður skipuð í clag eða á
morgun.
Úr garði Aðalsteins Andrjesson
ar í Gróðrarstöðinni kom nýlega
upp kartafla, er vóg 510 grömin.
Engin bræðslu-
síld yfir helgina
Engin síld barst til ríkisverk-
smiðjanna yfir helgina.
Á láugardagskvðld varð síldar-
vart fyrir austan og fengu 3 skip
dágóð köst. í gærmorgun frjett-
ist frá tveimur skipum, er feng-
ið höfðu snurpusíld vestur á Húna
flóa.
Á laugardag voru saltaðar á
Siglufirði 496 tunnur og 1388 tn.
á sunnudag, alt úr reknetum.
Engin blóm!
T^yrirskipun var gefin um það
í Berlín í dag, að enginn
mætti kasta blómum til Hitlers
meðan hann er á eftirlitsferð
sinni á vígstöðvunum í Póllandi.
Ef einhver vilji gefa lionum blóm,
ber mönnum að afhenda þau ein-
Ihverjuiú úr einkavarðsveit Hitlers.
Eigendur matjessíldar
heimta frjáisa sðlu
Megn óánægja yfir gerð-
um Síldarútvegsnefndar
MIKIL og megn óánægja hefir ríkt meðal út-
gerðarmanna og sjómanna á Norðurlandi
í sumar, vegna þess hve Síldarútvegsnefnd
hefir haldið lágu verðinu á fersksíldinni.
í býrjun ágústmánaðar var verðið; á fnllverkaðri síld það háttr
áð það svaraði til 5—8 kr. verðhækkunar á fersksíldinni, Og þanu
18. ágúst höfðu margir seltl saltsíld fjuir verð, er svaraði til 10 kr.
hækkunar á fersksíldinni.
Breytingar á ferðum
Strætisvagna
Vegna ráðstafana ríkisstjórn-
arinnar um sparnað á ben-
gíni/, hefir verið Ifækkað og
breytt ferðum strætisvagnanna.
Helstu breytingarnar eru þess-
ar:
Landspítalavagninn fer fram-
vegis á hálftíma fresti af torg-
jnu, ekur upp Skólavörðustíg
og Freyjugötu, og fer ekki
lengur suður að Pólum.
Sundlaugavagninn hættir
ferðum, en farþegar þangað
fara með Klepþsvagninum.
Skerjafjarðarvagninn fer
framvegis á i/o' tíma fresti,
hættir að fara á (4 tíma og
snýr við á horni Þvervegar og
Shellvegar.
Vagninn, sem farið hefir til
Stúdentagarðs og um Túngötu,
hættir ferðum.
Seltjarnarnesvagninn fer að-
eins heiltímaferðir fyrir hádegi
og eftir kl. 9 á kvöldin, en hálf
tímaferðir þess í milli, og fer
laldrei lengra en að Mýrarhúsa-
skóla.
Lögbergsferðir verða aðeins
4 á dag í þessum mánuði, og
leggjast sennilega niður við
mánaðamót.
í blaðinu í dag er birt hin
nýa áætlun Strætisvagnanna. —
Fólk ætti að klippa hana úr
blaðinu og geyma sjer til minn-
is.
|SaH!iski stollð
úr stafla
Aðfaranótt susnnudags var
stolið nokkru af saltfiski úr
stafla á reitunum við Vatnsgeym-
inn.
Kveldúlfur átti
sem stolið var úr. Mun hafa ver-
ið stolið á að gisak 50—100 pund-
um.
En þjófurinn befir ekki látið
sjer nægja fiskinn, heldur tók
hann einnig alla yfirbreiðsluna,
stærðar segl, sem var merkt
Kveldúlfi.
Lögreglan hefir málið til rann-
sóknar.
Þrátt fyrir alt þetta hjelt
Síldarútvegsnefnd verðinu á
fersksíldinni niðxú, og það enda
þótt að ákvæði sje í ýmsum fyr-
irframsamningum, sem segir, að
menn sju bundnir við lágmarks-i
verð nefndarinnar á hverjum
tíma. Það er fyrst nú, þegar
síldveiðinni er að verða lokið,
að nefndin rýkur til og hækkar
lágmarksverðið á fersksíldinni
um 5 kr.
Þegar Síldarútvegsnefnd loks,
eftir dúk og disk, auglýsir
þessa óverulegu hækkun á
fersksíldinni, samsvarar veröið
á fullverkaðri síld 20 kr. verði
á fersksíldartunnu. En þessl
óverulega hækkun, 5 kr., kem-i
ur útgerðarmönnum og sjó-
mönnum að litlu gagni, þar sem,
síldveiðin er að verða búin.
Saltsíldareigendur hjeldu
fund á Siglufirði í gærkvöldi.
Þar var einróma samþykt Svö-
hljóðandi ályktun:
„Almennur fundur síldareig-
enda, haldinn á Siglufirði 11.
sept. 1939, samþykkir að skora
á Síldarútvegsnefnd að segja
upp samningum um sölu á mat-í
jessíld, sem nefndin hefir gert
við Ameríku, Pólland og
Þýskaland, vegna þess ástands^
sem skollið hefir á við yfir-;
standandi ófrið. Enn fremur
skorar fundurinn á Síldarút-
vegsnefnd að gefa alla matjes-
síldarsölu frjálsa og leyfá
hverjum einum að selja sína
síld. Kýs fundui'inn þriggja
manna nefnd, til þess að í’æða
þetta mál við Síldai’útvegsnefnd
og gera aðrar þær ráðstafanir,
sem nauðsynlegar kynnu að
reynast, til þess að fá málinu
framgengt“.
Fundui'inn kaus þá Ingvar
Guðjónsson, Steindór Hjaltalín
og Ingvar Vilhjálmsson í nefnd-
ina, og gaf þeim fult umboð til
þess að gera alt, sem talið yrði
nauðsynlegt til að fá framgengt
því, er í ályktuninni felst.
enga matjessíld til sölu í Anxeríki
fiskStaflann, j Póllandi eða Þýskalandi, fyr e
j nefndin hefði lokið störfum, e?
i gefið leyfi til sölu.
Þegar formaður Síldartitveg
1 nefndai’, Finnur Jónsson heyrði s
til stæði að halda þenna funi
varð honum svo bilt við, að han
rauk til að auglýsa 5 kr. hækkui
ina á fersksíldinni. Gaf hann sje
ekki tíma til að kveðja all
nefndai’menn á fund.