Morgunblaðið - 09.09.1943, Blaðsíða 1

Vikublað: Isafold.
30. árg., 203 tbl. — Fimtudagur 9. september 1943.
IsafoldarprentsmiSja h.f.
J^íouitu jrjettir:
Þjóðverjar ætla
að verja Italíu
Bandamenn hafa sett
lið á land víða
Bandamenn og Þjóðverj-
ar berjast nú á Ítalíu, og er
auðsætt af því, að Þjóðverj-
ar ætla að verja landið,
þrátt fyrir uppgjöf ítala. —
Áttundi breski herinn hefir
lent í bardögum við bak-
sveitir Þjóðverja nokkru
fyrir norðan Palmi.
Þá berast fregnir um, að
herir bandamanna hafi geng
ið á land víðar á Ítalíu, en
þegar er kunnugt um. Þann
ig segja þýskar fregnir í
nótt, að 4—5 herfylki banda
manna hafi gengið á land
við Euphemiaflóa, en hann
er alllangt norðan er nú-
verandi vígstöðvar áttunda
hersins. Segja Þjóðverjar,
að þetta sje gert til þess að
reyna að króa inni þær
hersveitir Þjóðverja, sem
Italíu verja.
Bardagarnir milli áttunda
hersins og þýsku hersveit-
anna eru sagðir mjög harð-
ir. Ekki fylgir fregnum
þessum, hvort ítalir taka
nokkurn þátt í þessum síð-
ustu orustum.
Þjóðverjar hafa gert
„nauðsynlegar
ráðstafanir^
London í gærkveldi.
ÞÝSKA frjettastofan segir
í kvöld, að Þjóðverjar hafi
gert nauðsynlegar ráðstafanir
vegna uppgjafar Itala, og seg-
ir þar að auki, að Þjóðverja
iiafi lengi grunað, hvert stefna
myndi, eftir að Italir hefðu
svikið Mussolini í trygðum og
farið að daðra við bandamenn.
Frjettastofan bætir því við,
að Badoglio og stjórn hans,
„sem hafi svikið málstað Ev-
rópu, skuli fyrr eða síðar fá
þau örlög, sem öllum svikur-
um sjeu búin“. Þá segir frjetta
stofaii, að allir þýskir kafbát-
ar, sem bækistöðvar hafi haft
í ítölskum höfnum, sjeu látnir
í haf, og öllum þýskum sjó-
mnnum á Miðjarðarhafi hafi
verið fyrirskipað að hverfa til
hafna í löndum, sem væru á
'valdi Þjóðverja.
Þá segir frjettastofan, að
sums staðar hafi Italir gerst
óvinveittir þýskum hermönn-
um, og reynt að gera þeim
skráveifur. Einnig er þess get-
ið, að Kesselring marskálkur,
yfirmaður þýska hersins á ít-
Ilitlers, t
na
Þjóðverjar
að ná her-
föngum
London í gærkveldi.
ÞaS er álitið, að það
fyrsta, sem bandamenn
krefjist af ítölum, sje að
láta lausia alla breskai her-
fanga, sem sjeu á Italíu,
en þeir e[ru um 80.000 tals
ins. Sumar fregnir herma,
að Þjóðverjum hafi1 þegar
tekist að smygla um 2000
þeirra til Þýsl^alands, en
vitað er, að jóðverjár hafa
mikið lið á þeim svæðum,
þar sem fangarnir eru hafð
ir í haldi og búist við að
reynt verði a,ð koma þeim
til Þýskalands. — Reuter.
VOPIMAVIÐ8KIFTI HÆTT
Eisenhower og Badoglio sömdu
ÍTALIR ERU EKKI LENGUR í STRÍÐINU. Það var tilkynt í að-
albækistöðvum Eisenhowers hershöfðingja í Algiers í gær kl. 5.30 síð-
degis, að ítalska stjórnin hefði gefist upp skilyrðislaust, og hefði vopna
hljessamningur hernaðarlegs eðlis verið undirritaður af fulltrúum Eis-
enhowers og Badoglio forsætisráðherra. Vopnaviðskiftum öllum hætti
samstundis. Badoglio hefir ávarpað ítölsku þjóðina í útvarpi, og gert
henni grein fyrir uppgjöfinni.
TILKYNNING EISENHOWERS
Tilkynning Eisenhowers var á þessa leið: „Jeg hefi veitt
ítölum hernaðarlegt vopnahlje, og hafa skilmálar þess
verið samþyktir af stjórnum Bretlands, Bandaríkjanna
og Sovjet-Rússlands. Jeg kem í þessu máli fram fyrir
hönd bandamanna. ítalska stjórnin hefir skuldbundið sig
til þess að hlýta skilmálum þessa vopnahljes. Öll mót-
spyrna hættir undir eins“.
London í gærkveldi.
Bandamenn hjeldu uppi
sókn sinni gegn ítölum alt
til þeirrar stundar er vopna
hlje gekk í gildi. Þannig
hjelt áttundi' herinn áfram
sókn sinni norður með
strönd Kalabriussk|agansað
vestan, en Kanadamenn að
áustan, og ennfremur hafði
báðum herjum orðið vel
ágengt í sókn sinni inn í
landið.
Loftsókninni vlar einnig
haldið áfram, og segja ít-
alskar fregnir, að um há-i
degið í dag, hafi flugvjel-
,ár banda,mjanna gert árásir
á marga staði á Ítalíu, með
al annars bæinn Frascati
nærri Róm, en það er fræg
ur skemtistaður. Yjar bær-
linn að sögn ítala lagður því
nær algjörlega í rústi’r.
Meðal annars hrundu allar
byggingar vð a^altorg bæj
arns tl grunna.
Reuter.
Róstur í Rúlgaríu
London í gærkveldi.
Þýska frjettastofan skýrir
frá því, að múgur manna
hafi safnast saman í Sofia,
höfuðborg Búgaríu, er frjett
ist um uppgjöf ítala í dag,
og hafi mannfjöldinn farið
til sendiherrabústaðarins
ítalska, kastað grjóti á bygg
inguna og brotið þar alt og
bramlað. — Reuter.
ÁVARP BADOGLIOS
Badoglio marskálkur, forsætisráðherra ítala, ávarpaði
þjóð sína í dag á þessa lund: „Það sem jeg hefi sjeð, að
það er ómögulegt að halda áfram hinni ójöfnu baráttu
gegn ofurefli óvinanna og til þess að koma í veg fyrir enn
ógurlegra tjón fyrir þjóð vora en orðið er, hefir stjórn
mín óskað vopnahljes við Eisenhower yfirhershöfðingja
herja bandamanna. Hefir hershöfðinginn orðið við mála-
leitan þessari. Munu ítalskar hersveitir því hætta allri
mótspyrnu gegn herjum Breta og Bandaríkjamanna, hvar
sem þeir kunna að vera, en munu hinsvegar sýna hverjum
öðrum mótspyrnu, sem á landið ræðst.
HVAÐ SKEÐUR NÆST?
Ekki verður neitt um það sagt, hvað næst gerist. Haldið
er að Þjóðverjar hafi enn um 20 herfylki í ítalíu, og er
ekki neitt vitað um þau, síðan vopnahljeið var samið.
Bandamenn hafa hinsvegar skorað á Itali að gera alt sem
í þeirra valdi stendur, til þess að hindra samgöngur þessa
liðs, og er einnig skorað á ítali og varast að rjetta þessu
liði hjálparhönd.
SAMNINGAUMLEITANIRNAR
Það er nokkuð liðið síðan Italska stjórnin sendi erind-
reka til þess að leita samninga við bandámenn, og fóru
viðræður fram í hlutlausu landi. Síðar var þeim haldið
áfram á Sikiley, og þar voru þeir fullgerðir þann 3. þ. m.,
en beðið var með að láta þá ganga í gildi, þar til tími til
þess væri sem hentugastur fyrir bandamenn. — Ef ske
kynni að Þjóðverjar reyndu að koma í veg fyrir að ítalir
fengu að vita um samningana, varð einn af sendimönnum
Itala eftir á Sikiley, en fyrst var tilkynningunni um vopna
hljeð útvarpað frá Algiers. Síðar talaði svo Badoglio sjálf-
ur til þjóðarinnar.
HERNAÐARLEGT VOPNAHLJE
Það er tekið fram, að það samkomulag, sem orðið er,
sje algerlega hernaðarlegs eðlis, en seinna muni banda-
menn setja fram skilyrði fjármálalegs og fjelagslegs eðlis.
Þegar tilkynt var um vopnahljeð í Bretlandi, var sagt, að
ekkert væri hægt að láta uppi um einstök atriði skilmál-
anna, fyrr en þing kæmi saman, en þá myndi Churchill
Framh. á 8. síðu.