Morgunblaðið - 13.03.1948, Blaðsíða 10
10
MORGUNBLAÐIÐ
KENJA KONA
CCftir Een ~Am.ee VUillí
iarná
32. dagur
Konan, sem kölluð var Ma
Hopan, hafði komið til Bangor
árið áður. Hún hygði þar hús
úr óhefluðum borðum, og þetta
hús ætlaði lýðurinn nú að rífa
niður. Þetta var tveggja hæða
hús, en þakið var hálfflatt, svo
að bað líktist meira skúr. A
neðri hæðinni var eldhús,
drykkjuskáli, matstofa og dans
skáli. Þar heyrðist altaf sarg-
að á fiðlu fram á rauðanótt og
þaðan heyrðust Jnrottalfegir
hlátrar drukkinna manna og
skrækir í kvenfólki á hverju
kvöldi. Við stafn hússins var
stigj utan á og var þar geng-
ið upp á loftið, en þar voru
mörg svefnherbergi.
Viðskiptamennirnir þarna
voru aðallega sjómenn og skóg
arhöggsmenn. Ma Hogan stjórn
aði þeim með harðri hendi,
því að hún var karlmanns í-
gildi. Auk þess hafði hún sjer
til aðstoðar tvo skuggalega
menn, sem voru óragir við að
beita bareflum, ef þeim bauð
svo við að horfa. Ef einhver
gerði þar uppsteit mátti hann
eiga von á því að honum væri
ekki aðeins kastað út, heldur
kastað í ána, og þar kólnaði
vanalega svo í þeim blóðið að
þeir kærðu sig ekki um meira.
Ef það kom fyrir að eir.hver
var ekki syndur, þá var ekk-
ert skeytt um hann, og mátti
hann þá fljóta niður ána til
hafs, ef hann gat ekki klórað
einhvers staðar í bakkann.
Ma Hogan var vön að segja:
„Það er best fyrir þá, sem
ósyndir eru að haga sjer eins
og siðuðum mönnum sæmir“.
Hún hafði grætt á tá og
fingri og margar setningar
hennar urðú að máltæki í borg
inni. Hún þoldi ekki aðfinslur.
„Sá, sem biðum um mat, verð-
ur að eta hann, og sá sem bið-
ur um romm, verður að láta
sjer líka það vel, og sá sem
biður. um einhverja stúlkuna
mípa, verður að koma kurteis-
lega fram við hana — annars
er mjer að mæta“, er haft eftir
henni. Hún var bæði svarkur
og góðgerðasöm og hún var al-
veg eins til í að gefa eins og
að selja. „Jeg skal gefa hverj-
um manni það sem hann vant-
ar og jafnvel lána honum pen-
inga —• en aðeins einu sinni“,
er líka haft eftir henni. Hún
ljet hvorki viðgangast óspektir
nje Ijótan munnsöfnuð hjá sjer.
„Jeg tek ekki til þess þótt pilt-
arnir kalli stúlkurnar mínar
bölvaðar bykkjur, þvi að þeir
meina ekki annað með því en
að þær sjeu elskulegar. En
Ijótt orðbragð þoli jeg ekki“.
Hún hjelt því fram að skógar-
höggsmaður gæti eytt öllu vetr
arkaupinu sinu hjá sjer á einni
nóttu — án þess að sá eftir
því.
En nú var illa komið fyrir
Ma Hogan. Margir menn voru
komnir upp á þak með axir
og iarnkarla, en aðrir brutu
glugga og hurðir. í hvert skifti
scm gluggi var brotinn eða
hurð hýdd af hjörunum, eða
j>akheillur hrundu niður, þá
fák múgurinn upp öskur og
dró alt, sem brunnið gat, á bál-
ið f.yrir framan. Menn æptu
og hlógu, fullir menn öskruðu
mk
bölbænir og hótanir og æsing-
in jókst jafnt og þjett.
Einhver, sem var nýkominn,
spurði hvar stúlkurnar hennar
Ma Hogan væru. Og einhver
annar svaraði:
„Þær voru allar dregnar út
úr húsinu og kaffærðar í ánni.
Svo var þeim slept, en Ma Hog-
an er enn inni í húsinu. Heyr-
irðu ekki öskrin í henni?“
Og aðkomumaður, sem var
æstur, hrópaði:
„Til fjandans með alla íra“.
Síðan, hentist hann inn f
þvögina. Einhver hafði losað
um sperru á húsinu og jagaði
hana fram og aftur þangað til
stórt stykki brotnaði úr þak-
inu og hrundi niður á götu,
en í gegn um gáttina sást á
rúm inni í litlu herbergi. Aðr-
ir hlupu til og drógu flakið á
bálið, og í sama bili fleygði
einhver rúminu út um gætt-
ina niður á götu, og það var
þegar þrifið og dregið á bálið
líka. Þá sáu menn hvar Ma
Hogan kom inn í þetta her-
bergi og rjeðist á mennina sem
þar voru, en einn þeirra þreif
spýtu og barði henni beint
framan í hana svo að hún
fjell Hún veltist þar um gólf-
ið og þegar múgurinn sá hana
ætlaði hann að tryllast. Svo
stóð hún ú fætur með erfiðis-
munum. Ephraim sá að hún
var alblóðug í framan, föt henn
ar rifin og hárið stóð ógreitt í
allar áttir. Ifún krepti hnef-
ann og skók hann framan í
jpúginn og kallaði eitthvað.
Hávaðinn þagnaði og menn
hlustuðu á hvað hún sagði.
„Þið bannsettu rottur og
rónar“, æpti hún. „Ætlið þið að
standa þarna og horfa aðgerða
lausir á að húsið mitt sje rifið
niður? Hefir enginn ykkar
ærlegan blóðdropa í sjer, svo
að hann vilji hjálpa mjer?“
Einhver hló hátt og hún sneri
þegar í þá áttina.
„Þú hlærð, hræið þitt. Komdu
hingað og lofaðu mjer að sjá
framan í þig og þá skaltu fá
eitthvað til að hlæja að“. Svo
breytti hún aftur um: „Er eng-
inn ærlegur íri þarna? Nei,
það er sjálfsagt ekki, því að
hann mund’ ekki hafa þolað
það stundu le-ngur að horfa upp
á það að misþyrmt er konu, sem
ekki hefir gert á hluta nokkurs
manns“.
Það var eins og menn skömm
uðust sín, en enginn gaf sig
þó fram til að hjálpa henni.
Þeir sem voru uppi á þakinu
brutu stóra fleka úr því og
ljefu þá falla niður á götuna,
en bar voru margir til að taka
á móti og draga alt á bálið.
Þá rjeðist Ma Hogan enn ein
síns liðs gegn skemdarvörgun-
um. Hún þreif spýtu og veifaði
henm yfir höfði sjer. Maður
nokkur rjeðist að henni og af-
vopnaði hana. Þá kallaði ein-
hver niðri á götu:
„Hentu henni í ána. Hún
hefir gott af því að fá kalt
bað“.
Fjórir menn rjeðust þá að
henni og tóku í sinn skankann
hver Þeir veifuðu henni fram
og aftur um stund og fleygðu
henni svo af hendi út af þak-
brúninni. Þar var fimtán eða
tuttugu feta hátt fall niður í
ána og það varð mikill skellur
og gusugangur þegar hún kom
niður, en múgurinn öskraði af
kæti. Einhver kastaði kaðli til
henar og dró hana að landi.
Svo klöngraðist hún upp á
bryggjuna og stóð þar ein síns
liðs innan um fjandsamlegan
lýð.
Einhver sem stóð skemt frá
þeim Ephraim og Jenny sagði:
„Þetta þoli jeg ekki lengur.
Hjer ráðast hundruð manna á
eina veslings konu. Hver vill
koma með mjer?“
Nokkrir menn hlupu fram á-
samt honum, ekki í hóp, held-
ur á dreif. Ephraim þóttist vita
að þeir væri allir írar. Þeir
ruddust fram hjá eldinum og
þangað sem Ma Hogan var
°g þegar hófust þar barsmíð-
ar. Áður hafði verið hálfkær-
ingur í mönnum, en nú braust
réiðin út og hnefar og barefli
voru á lofti og þung högg greidd
af fullri heipt
Ephraim fann að Jenny titr-
aði eins og hrollur væri í henni,
en begar hann leit á hana var
sem augu hennar loguðu af
ákefð. Hann reyndi að draga
hana á burt með sjer, en hún
stritaði á móti og hvíslaði með
andköfum:
„Nei, nei, nei“. Og hún leit
ekki á hann heldur hafði hún
ekki augun af bardaganum.
Það voru aðallega sjómenn,
sem tóku á móti þeim, er ætl-
uðu að hjálpa Ma Hogan. En
nú ruddust fram skógarhöggs-
menn og ferjumenn. Þeir komu
að baki Irum og voru írar nú
milli tveggja elda. Þeir börð-
ust fyrst hraustlega, en svo
reyndu þeir að koma sjer und-
an. Sumir hlupu sjálfkrafa
fram af hafnarbakkanum. Öðr
um var hrundið í ána eða þeir
voru barðir svo að þeir hrös-
uðu fram af bakkanum, stund-
um tveir og þrír í senn.
Einn maður braust út úr
þrönginni og reyndi að komast
undan á flótta. Hann hljóp
fram hjá þar sem þau Ephraim
og Jenny stóðu. í sáma bili var
skotið að honum rafti mikl-
um og kom hann á milli herð-
anna og brakaði í eins og bein
hefði brotnað. Maðurinn fjell
á grúfu en ætlaði að standa
á fætur aftur Hann var kom-
inn á hnje og hendur þegar
skarinn kom á eftir honum og
tróð hann undir fótum. Þeir
tróðu á honum þar til hann
lá grafkyr og meðvitundarlaus.
Hann var ekki nema nokkur
skref frá þeim Ephraim og
Jenny.
Einhver æpti: „Niður með
íra. Við skulum drepa þá alla“.
Ephraim tók þjettar í hand-
legginn á Jenny og mælti
skelfdur.
„Komdu. Þetta versnar alt-
af. Við skulum koma heim“.
Hún sleit sig af honum með
einum hnykk, Henni varð ekki
skotaskuld úr því vegna þess
að hún var eins stór og hann
og sjálfsagt sterkari. Hún gekk
að hinum meðvitundarlausa
manni og Ephraim á eftir. Hún
kraun á knje hjá manninum
og leit framan í hann. Hann
var alblóðugur, varir hans
sprungnar, augun sokkin og nef
ið brákað. Það var tæplega
hægt að finna að hann drægi
andann. Ephraim fannst þetta
svo ógeðsleg sjón að honum
varð óglatt. Hann þreif í Jnny
og reisti hana hranalega á fæt-
ur og æpti:
V
Laugardagur 13. mars 1948.
RÚMIÐ SEM HVARF
Eftir M. MYERS
6.
„Sástu bátinn fara hjer fram hjá“, spurði Georg því næst.
„Já“, svaraði telpan. „Það er ekki mjög langt síðan“. Hún
horfði andartak á þá full samúðar.
„Á jeg að segja ykkur dálítið“, sagði hún svo allt í einu.
„Við eigum hjerna gamlan hjólhest-, sem þið getið fengið
lánaðan. Af hverju skiljið þið ekki bátinn eftir hjer, og farið
hjólandi til Carlington? Þið yrðuð kannske á undan bátn-
um“.
„Þetta er stórfín hugmynd! Þakka þjer fyrir!“ hrópaði
Pjetur.
Þeir biðu ekki boðanna heldur bundu bátinn vel og vand-
lega og stukku síðan í land. Hjólhesturinn virtist kominn til
ára sinna, en ekki þýddi að fást um það og drengirnir vom
komnir af stað til Carlington eftir örskamma stund. Það
voru ekki nema tvær mílur þangað.
Eftir nokkrar mínútur komu þeir auga á bátinn, sem þeir
voru að elta. Sólin glampaði á eitthvað, sem lá ofan á rusla-
hrúgunni.
„Þarna er ferjan!“ hrópaði Pjetur. „Og þetta er rúmið
hennar frú Rolfe, sem glampar á!“
Þeir voru enn langt á eftir ferjunni, og voru þegar komnir
í úthverfi Carlington.
Drengirnir horðfu á ferjuna nema staðar við eina af
bryggjunum og þeir reyndu að hraða ferðinni eins og þeir
frekast gátu. Og nú sáu þeir, að byrjað var að afferma
bátinn.
----o----
Nú víkur sögunni niður á bryggjuna í Carlington, þar sem
lokið var við að afferma ferjuna. Mennirnir tveir, sem sáu
um að ferja ruslið, höfðu nú afhent það bryggjuvörðunum,
og flýttu sjeí heim til þess að borða.
Ruslið var flutt inn í'stórt skýli, sem stóð á bryggjunni.
Það fyrsta, sem verkamennirnir á bryggjunni fluttu þangað,
var rúmið hennar frú Rolfe. Þeir komu því fyrir rjett innan
við dymar.
Bryggjuvörðurinn, vissi að hann gat treyst fjelögum
sínum til þess að Ijúka við að ganga frá ruslinu, og var í
pann veginn að halda heim á leið, þegar hann kom auga á
gamlan vin sinn, sem var kallaður Stutti.
—Nei, nei, pabbi, jeg hefi
ekkert skemmt bækurnar, jeg
er bara búinn að finna nýtt
hulstur utan um þær.
★
Prófessor, annars hugar,
mætir syni sínum og segir:
— Sæll, Georg, hvernig hefri
pabbí þinn það?
★
Jón fór fram á það við fram-
kvæmdastjórann að hann fengi
frí til þess að fara í brúðkaups-
ferð.
— Hvað þurfið þjer langt
frí? spurði framkvæmdastjór-
inn.
— Ja, jeg veit það ekki, sagði
Jón, — hvað er yðar álit?
— Hvernig á jeg að geta
sagt nokkuð þar um, þar sem
jeg hefi alls ekki sjeð brúður-
ina.
Faðirinn: — Jæja, Palli
minn, hvort viltu heldur eign-
ast lítinn bróðir eða systur?
Palli: — Ef þjer væri sama,
pabbi, þá vildi jeg helst fá
tindáta.
★
— Heyrðu, jeg kann ekki
við að þú kallir mig Nonna.
— Nú, hversvegna líkar þjer
það ekki?
— Vegna þess að jeg heiti
Ólafur.
★
Þóra: — Jeg skil ekki hvern
ig þú ferð að því að fá svona
mikla peninga hjá manninum
þínum?
' Lára: — Það er mjög auð-
velt. Jeg segi honum bara að
jeg sje að fara frá honum heim
til mömmu og hann lætur mig
strax hafa fyrir fargjaldinu.
★
Kenarinn: — Hvernig get-
urðu sannað Jón litli, að jörð-
in sje hnöttótt?
Jón: — Jeg hefi aldrei sagt
að jörðin væri hnöttótt.
Eggert Claessen
Gústaf A. Sreinsson ’
hæstarjettarlögmenn
Oaafellowhúsið. — Sími 1171.
Allskonar lögfræðistöri.