Morgunblaðið - 18.11.1950, Blaðsíða 12

12
MORGVNBLAfílÐ
Laugardagur 18. nóv. 1950
— Lýðveldíssfjórnar-
skráin
Frh. af bls. 7
staðfestingar, og öðlast annað
tvegpja, staðfestingu á ráðu-
neytinu san;I;væmt stjórnar-
skámni, án tillits til þingstuðn-
ins, eða ríkisstjórn, sem studd
er af meirihluta Alþingis.
Framkvæirdastjórnin er
tengd til saxr.vinnu við þingið,
svo vel sem heimilisástæður
þess leyfa.
GIRT FYRII? LANG-
VARANDI STJÓRNAR-
KREPPU
Er þá.eftir að athuga hvernig
sá sjúkdómur verkar á fram-
kvæm dastjórnina, þegar leið-
indi setur að flokki.
Ef sá flokkur getur bundist
Öðrum flokki eða flokkum til
myndun ný 'ar ríkisstjórnar,
kemur það fram í nýrri tiUögu
til forsetans, frá meirihluta sam
einaðs þings. Þannig verður hið
nýja form fyrir vantrausti;
enginn minnist á vantrausr,
enda er það hjákátlegt hugtak
miUi jafnsettra fulltrúa þjóð •
arinnar á Alþingi.
Hitt verður alvarlegra, þeg-
ar flokkur vill fara úr ríkis-
stjórninni, án þess að loka ú
eftir sjer, eð.a setja nokkuð í
staðinn. Verðr hinir ekki heim-
fúsir um leið? Segjum ekki.
Þá bætir forseti sennilega við
ráðherrum úr flokkum þeirra,
sem eftir sitja, og leggur fyrir
Alþingi á ný. Engar tiUögur um
aðra stjórn frá meirihluta sam-
einaðs þings: stjórnin staðfest.
En riðlist ráðuneytið, og
þurfi forsetinn að endurskipa
það allt, getur har.n farið þá
leið, sem honum sýnist, t.d. að
skipa ráðuneyti úr stærsta þing
flokknum. Það yrði lagt fyrir
Alþingi, og nú dugir ekki van-
traust, heldur verður að koma
nýtt ráðuneyti á móti, stutt af
meirihlutanum, eða hitt verður
staðfest.
Þessi leið á að geta girt al-
veg fyrir stjðrnarkreppur, eða
hinn langa biðtíma, sem oft fer
í að kanna hug flokkanna til
stjómarsamvmnu, en láta ríkis-
stjórnina raunverulega sitja á
hakanum á meðan. Hitt verður
líka girt fyrir, að ráðherrar úr
flokki, sem er orðinn viðskila
við samherjana frá stjórnar-
samvinnunni, sitji von úr viti,
sera einskonar tildursráðherrar,
en afsali sjer allri ábyrgð.
Fullábyrg framkvæmda-
stjórn verður ávallt að starfi,
hvað sem.er bruggað eða brölt
á bak við tjöldin, til þess að
koma sjer og sínum að í ríkis-
stjórn.
Það er siarfsfriður fram-
kvæmdastjórnarinnar, sem
raunverulega hefur verið trufl-
aður undanf.írið, og er út af
fyrir sig ærin ástæða til að
kippa því í iag, en það gefur
ekki rjett nje ástæðu til að
fara út á brautir, sem vitað er
af reynsiu ar' arra þjóða, að eru
hálar, og myndu.reynast okkar
.þjóð enn viðsjárverðari.
Alger aðgreining fram-
kvæmdavaldsins og löggjafa-
valdsins ej, auk þess, sem lýst
hefur verið, ekki friðarstefna í
íslenskym stjórnmálum, og eft-
ir hverju er bá að sækjast?
Ær.geir Þorsteinsson.
- S.U.S.
Framh. af bls. 6.
og aðrar ullarvinnuvjelar til
sameiginlegra nota. Þá hefur á
einum stað komið fram tillaga
] um að koma upp samvinnu-
þvottahúsi í sambandi við
f jelagsheimili. Leikmálunum tel
jeg- á ýmsan hátt borgið. Oll-
I um finnst sjálfsagt að hafa
' leiksvið í f jelagsheimili, en hug-
> myndir um leiksvið, tel jeg að
hafi verið all þröngar, þar til
upp á síðkastið að Lárus Sigur-
björnsson rithöfundur, hefur
mjög bætt úr, með góðri
fræðslu um þessi efni.
BÓKASÖFN O. FL.
Hugmyndirnar um bókasöfn
eru enn of bundnar við koforta
og herbergiskitrur. í þetta mál
vantar áhugamenn, til þess að
færa líf í notkun byggða- eða
alþýðubókasafna. Söngmálin
hafa tekið miklum stakkaskipt-
um við störf söngmálastjóra, en
söngurinn lífgar störfin í fjel-
agsheimilunum. Þá má telja
líkamsmenntina, sem mjög víða
á sinn eina^samastað í mörgum
byggðarlögum, aðeins í fjelags-
heimilinu, hafa mjög elfst við
f jölgun þeirra. I sumum f jelags
heimilum er komið fyrir baði
og jafnvel baðstofu. Það eru
víða einu böðin sem til eru í
byggðarlaginu.
Okkur íþróttamönnum hefur
ekki enn tekist að fá leiðbein-
endur um íþróttakennslu í
hverja byggð eða við hvert
fjelagsheimiii og af því eru
fjelagsheimilin ekki notuð sem
skyldi til íþróttaiðkana. Margt
fleira mætti telia upp sefn er
tengt fjelagsheimilunum. Jeg
vil þó taka það fram að þrátt
fyrir það að fjelagslíf byggist
mjög á góðu og vistlegu fjelags •
heimili, þá þekki jeg byggðar-
lög, sem þrátt fyrir húsleysi
eða aumt samkomuhús, hafa
ágætt fielaeslíf, en alltaf er
hætta á að áhugafólkið þreytist
á erfiðleikunu.m og allt falli í
dá, slíkt hefur orðið á þó nokkr
um stöðum.
Hugsjónin, sem tengd er við
f jelagsheimilin er að þau verði
hinn sígildi fjölbreytti „skóli“
fólksins, arftaki hinnar fornu
kvöldvöku. Á.
Trú- o$j ffelagsmáSavika
hefst hjer á sunnudag
Á MORGUN hefst hjer í bæ trúmála- og fjelagsmálavika. Fram-
söguerindi verða flutt á hverju kvöldi vikunnar og að þeinrt
loknum verða frjálsar umræður. — Að trúmála- og fjelags-
málaviku þessari standa aðeins nokkrir áhugamenn og hafa
þeir sjeð um allan undirbúning. Fyrirlestrarnir fara fram í 1.
kennslustofu Háskólans.
Drengjakór
ALLIR þeir, sem kirkju og
kristni unna, gera sjer grein
fyrir mikilvægi kirkjutónlist-
arinnar. Á jeg þar ekki ein-
göngu við æfða kirkjukóra. er
leiða söng við messugjöroir,
heldur miklu fremur kóra, sem
eru þess umkomnir að geta flutt
kirkjuleg meistaraverk.
Það hefir lengi verið áhuga-
mál ýmissa manna innan Frí-
kirkjusafnaðarins í Reykjavík,
að stofnaður yrði drengjakór,
sem gengt gæti sama Irlutverki
og samskonar kórar i öðrum
| menningarlöndum, en hingað
| til hefir ekki verið völ sjer-
menntaðra manna, sem ofrað
gætu tíma til slíks starfs.
Ur þessu hefir nú rætst, og
' ætlar Kristilegt fjelag ungra
manna Fríkirkjusafnaðarins á-
samt nokkrum góðum stuðn-
ing.smönnum að gangast fyrir
stofnun drengjakórs, sem verð-
ur undir leiðsögn sjermennfaðs
listamanns.
Eru það því tilmæli mín til
þeirra foreldra, sem vilja veita
þessu málefni lið að senda
drengi á aldrinum 6—14 ára
niður í Fríkirkju, laugardag-
inn 18. nóv., kl. 5 e.h., til þess
að hægt verði að prófa raddir
þeirra fyrir væntanlega
drengjakór.
Frekari upplýsingar er hægt
að fá í símum 80099 og 2032.
Hannes Guðmundsson.
'EfNISSKRAIN
Erindi þau, er flutt verða á
þessari trúmála- og fjelags-
málaviku eru þessi: Á sunnu-
dagskvöld' flytur Jakob Krist-
insson erindi: Vaxtarþráin. —
Síðan verður flutt erindi hvert
kvöld vikunnar í þessari röð.
Pjetur Sigurðsson og Ingimar
Jóhannesson: Aðalsmark þjóð-
rækninnar. Sr. Kristinn Stef-
ánsson og Sören Sörensson:
Þjóðfjelagsvandamálin og
kirkjan. Frú Lára Sigurbjörns-
dóttir og prófessor Sigurbjörn
Einarsson: Skólarnir og þjóðin.
Árni Árnason læknir: Tvær
stefnur. Ingimar Jónsson;
Stjórnmálin, þingið og þjóðin.
Ólafur B. Björnsson: Þegar
burðarásinn brestur.
ALMÉNNAR UMRÆÐUR
Að loknu hverju framsögu-
erindi verða frjálsar umræður
og er þess vænst að alinenning-
ur taki þátt í þeim. Er til þess
ætlast að málin verði rædd
hlutlaust og sjónarmið sem
flestra komi fram.
Þeir, sem af áhuga hafa und-
irbúið trú- og fjelagsmálaviku
bessa, telia, að veruleg hugar-
farsbrevting þurfi að verða hjá
bjóðinni og vænta þess, að vik-
an megi verða til að koma af
stað umræðum um þau mál.
tllHIIIIIMIMMIH
lllllllllllllinillllll 1111111111111111111111111
BERGUR JÓNSSON
Málflutningsskrifgto/a
Laugaveg 65. Sími 5833.
Illlll IMII••IIIIII•II•IIIIIIIIIII•IIII II lllllll II1111111111111111111
Frakkar rsða m varnir
Indo-Kína
PARÍS, 17. nóv. — Franska
þjóðvarnarnefndin átti með sjer
3 stunda fund í París í morgun.
Rætt var um aðgerðir í Indó-
Kína. M. a. hefir komið fram,
að allmiklar vopnasendingar eru
komnar þangað austur frá
Bandaríkjunum, og var þeim
hraðað eins og verða mátti. —
Skriðdrekadeild til Kóreu.
LONDON — Fyrsta breska skrið
drekadeildin, sem send er til
Kóreu, kom nýlega til Singapore
á leið sinni þangað.
- Úr hcimsfrjeflum
Frh. af bls. 9.
Nú er talið, að-28,000 gríslc
börn sjeu r haldi í Kominform-
löndunum. Sameinuðu þjóðirn-
ar hafa afráðið að gera onn.
eina tilraun til að fá þau gefin
laus og send heim til fore’.dra
sinna. En það er alsendis óvíst,
hvort þetta tekst.
ANNAR SKÍLNINGUR
OG SVO að lokum smáfrjett
frá Tjekkóslóvakíu, einu þeirra
landa, sem kommúnistar stálu
og lögðu undir Rússa og gerðu
að ..alþýðuríki* ‘og „sæluríki“.
í fregninni, sem send er frá
Prag 16. þ. m., segir svo, orð-
rjett:
„Miðstjórn tjekkneska verka
lýðssambandsins gagnrýndi í
dag harðlega námumenn og
leiðtoga þeirra fyrir að fram-
leiða ekki eins mikið af kolum
og gert var ráð fyrir í áætiun-
um yfir októbermánuð.
í tilefni af þessu lýsir rnið-
stjórn verkalýðssambandsiu; op
inberlega yfir, að hinir ^eku
hafi gerst sekir um „hirðuleysi
og bölsýni“. Auk þess hafi þeir
ekki nógsamlega lagt áherslu
á rússneskar starfsaðferðir —
og það sem verra er: leiðtogar
námumanna bafi ekki kennt
verkamönnum nógu vel að
meta rússnesku aðferðirnar og
gleðjast yfir þeim“.
Það er ekki vandalaust að
lifa í landi, sem kommún'star
hafa „frelsið“, jafnvel þótt það
eigi því lani aö fagna að vera
„alþýðuríki“ og „sæluríki“ f
þoljkabót. — En kommúnistar
leggja ef til vill annan skilning
í sæluna en við hinir.
X. X.
LAKE SUGCESS: — Efnahags
og fjelagsmálaráð Sameinuðu
þjóðanna hefir afráðið að halda
| næstu ráðstefnu sína í Santiago,
jChile. Ráðstefnan á að hefjast
í febrúar.
Útvegsmenn Reykjavík
Munið áður auglýstan aðalfund Útvegsmannafjelags
Reykjavíkur í fundarsal L. í. Ú. í Hafnarhvoli kl. 4
í dag. — Mætið stundvíslega.
STJÓRNIN
•*
3
REYKJAVIK - VESTMANNAEYJAR
ALLA DAGA
Loftleiðir h.f. sími 81440
maamrte'*. *
Marklu>
Eftií Sd Ooéá
I ;>uiiuutiiumnil
GObfi, I :>riU DON . KNOW IF I H1’
CA.N GET Th '. KF.V TO TKE HAND- |
CUFF5 OUT OF HIS PCFKETS /
WASHINGTON: — Efnt hefir
verið til söfrunar í Bandaríkj--
unurr. iii a ' .vJa; Loreumöna-
um. Er í ráðj að senda íil
Koreu gjafaböggla, sem í verða
meðal annars matvæli, fatnað-
ur og ábreiður. Truman forseti
hefir hvatt alla Bandaríkja-
menn til þess að gefa til söfn-
wnarianar.
m ínlHI
1) — Dragðu hann hingað,
Andi.
2) — Nei, Andi. Vertu ekki
hjer. Þú getur ekki bjargað
mjer þannig. Farðu og dragðu segir honum að draga fantinn
jBörk alveg að mjer. nær.
3) Enn hlýðir Andi, þó hann — Bara að hann hafi þetta.
skilji ekki, hvers vegna Máikúsj Og samt er jeg ekki viss urn, j
að mjer takist að finna lykil-
inn að handjárnunum í vösum
hans.