Morgunblaðið - 27.01.1952, Page 5
Sunnudagur 27. jan. 1952
MORGVNBLAÐIÐ
lleEgl §. Jónsson:
KEFLAV
ÍYFIR Keflavík leið síðasta ár
nokkuð átakalítið, má segja að allt
Jiafi g-engið sinn vana gang. Ver-
itíð var seinbyrjuð, stormasöm og
aflatreg. Síldarhappdrættið fyrir
SSorðurlandi reyndist verra cn
flest önnur happdrætti, því enginn
hreppti stóru vinningana. Haust-
Bíldarveiðin í Faxaflóa byrjaði vel,
en varð endasleppari en beztu
Vonir stóðu til, þó aflaðist nokk-
uð og bætti það talsvert úr von-
leysinu fyrir norðan. Of seint var
Lafizt handa með söltun og sölu-
itregðu kennt bar um.
í bók örlaganna voru engin sjó-
gl vs eða aðrir mannskaðar skráð-
ir á síðu Suðurnesjanna á liðnu
ari. Margir aldnir kvistir hafa
ífallið af hinum gamla stofni, og
<er það, sem að líkindum lætur.
Með gamla fólkinu, sem týnir töl-
junni ár hvert eru smám saman
5iö gulna blöð þeirrar gömiu sögu,
Bem yngri kynslóðin þarf að
|)ekkja og byggja á. í stað þeirra
Égömlu, sem fara, koma aðrir ungir
>neð nýjan þrótt og nýtt stárf.
Hvernig þau ungu hcimili reyn-
gist, sem stofnuð hafa verið á
liðnu ári, skal engu spáð um, held-
)Di' skal þeim öllum óskað heilla
Ög vonast eftir trúmennsku og
fcyyggð þcirra við. byggð sína og
Btarfið, hvert sem það er eða vetð-
Sir-
I
pYGGINGAFRAMKVÆMDIR
Því miður er fátt hægt að telja
til framfara í Keflavík á síðasta
ari, hvað varanleg verðmæti snert-
ír. Fyggingar íbúðahúsa voru með
Jninnsta móti, bæði vegna afla-
V,
Sðintal við tvo verkamenn
VILL STJORN DAGSBRVNAR
ATVINNULEYSI?
Sjúkrahúsið.
sem hús, en allt vantar þar hið!
innra, húsbúnað allan og áhöld
(nema Röntgentseki og rkurðáv-
(borð) or* er nú byrjað þriðja árið,
sem svo . r ástatt. Það getur e-kki
.talist vausalaust af jafn stóruí
læknishéraði að hirða ekki meira
um sóma sinn og þarfir fólksins,
en raun ber vitni. Það vantai pen-
inga 750 iil 800 þúsund kt'ónur
til þess að sjúkrahúsið koinist í
not. Þessa peninga er auöv^lt að
fá með því að luskka fargjaldið
milli Suðurnesjanna og Rfjykja-
víkur um 5 krónur — úr 15 í 20
krónur. Við erum orðin svo vön
sköttum til Eysteins, sem enginn ]
veit hvað verCuv af •— að þennan !
5-kall mundu aliir borga með
ánægju, en þoir sem kynnu að
draga það vio sig, þurfa þá ekk-
* ert að fara til Reykjavíkur og
Frá Keflavíkurhöfn.
Itregðu og slæmrar afkomu, en bó
jfrekar vegna hafta og leyfa-
ifargans á þeim málum, þó var
Jokið við 9 íbúðir, þar ai' 2 í
Verkamannabústöðum, r>em bygg-.
Sngafélag verkamanna stendur
Jyrii' og hefur það nú alls byggt
24 íbúðir, og 4 eru í smiðum. J
I Af byggingum í þágu atvinnu-.
Veganna hafa verið reist 4 mynd-
frrleg hús ýmist frá grunni eða
Viðbyggingar við önnur, sem fyvir
Voru. Það framtak er lotsvert en
fekki fúllnægjandi því húsaskovt-
|ir háir mjög fullri nýtingu lítils
jafla.
Um framkvæmdir bæjarins er
lítið hægt að segja. Erfið f.jár-
liagsafkoma veldur þar mestu. Hér
eru allir jafnir og engin breið
foök, sem unnt er að hengja bagg-
jana á. Með því að halda opinber-
Sim framkvæmdum í horfinu, bafa
Bkapazt skuldir, sem eru ískyggi-
lega háar, eða nær því vonlausar
ílema mun betur ári, svo útgerðin
Ög vaxandi atvinnulíf verði fært
tim að leggja ríflega að mörkum.
Barnaskólinn nýji er mikil bygg
Ing og dýr, sem nú er komin það
Vel á veg að vonir standa til að
pnnt verið að taka hann í notkun
að einhverju leyti á yfirstandandi
Bkólaári, enda ekki seinna væmva
tef barnakennslan á ekki að verða
lkák eitt og sýndarmennska.
[SJÚKRAHÚSIÐ
Sjúkrahúsið er að fullu tilbúið
vonandi aldrei á sjúkrahúsvist aö
halda.
Á árinu 1950 fóru yfir 100
þúsund manns :neð áætlunarbílun-
um og á siðastliðnu ári talsvert
meira, að vísu voru það ekki allt
Keflvikingar cða Suðurnesja-
menn, heldur ríflegur hluti ná-
búa okkar ú flugvellinum og þeir
eru vel að því komnir að fá að
greiða sjúkrahúsinu 5 til 10 krón-
ur af hverri skemmtiferð til
Reykjavikur.
SORPVEITA, SUNDHÖLL
OG GÖTUR
Nokkuð hefur verið unnið að
vatns og skolpveitunni á síðasta
ári, en meiri framkvæmdir bíða
þar, ef allt fer að vonum, því á-
formað er að byggja 30 hús at
svokölluðum smáíbúðum, sem ckki
verða öll byggð á sama svæði, r.vo
þau útheimta auknar- götulagnir
með því sem þar til heyrir.
Sundh'iiiin hefur verið opin a)lt
árið og er að þyí hinn mesii
menningarauki. Við oigum nú póða
sundmenn á landsmæiikvafða og
er það vel, en liitt er þó mei.va
vert að allir unglingar eru nú
syndir og mikill f.jöldi fólks stund-
ar böð og sund sér til heilsu-
bótar.
Göturnar eru jafn mjóar og hol-
óttar og þser voiu og girðingaræfl-
arnir hanga meðfram þeim, sem
áður, en það stendur til bóta i vor
þegar sauðlaust verður og bæjar-
landið girt af og girðingar ckki
nauðsynlegar kringum grasbletci
fóiksins. Fátækt bsejarsjóðs getur
ekki hamiað jafn nauðsynlegri
framkvæmd — þá verður að reyna
samskot eða aðrar fjáröflunar-
leiðir.
KEFLAVÍKURHÖFN
Keflavíkuriiöfn hefur verið "jöl-
sótt á liðnu ári. Fiskibátar hafa
komið þar að landi mörg þúsund
sinnum bæði heimabátar og aðrir
frá öllum helztu útgerðarstöðum
landsins.
Á siðasta ári komu mörg stór
flutningaskip i Keflavikurhöfn, til-
að losa þar salt, kol, olíu og aðrar
notavörur framieiðslunnar, svo og
til að lesta útflutningsvörurnar,
sem voru ærið búsíiag fyrir þjóð-
arbúið. Skipað var út 12 þús.
tonnum af frosnum íiski, 4500
tonnum af saltfiski, 5000 tonnum
af íÁk’mjöli, 2000 tonn af lýsti,
400 <■ o.um af hertum íiski-, 46500
u: >ii m af síld og 4000 tunnum
a, j.rognum. llotkun Keflavíkur-
hafnar eykst nieð hver.ju ári, þess
vegna vs_.i ihnil lónssyni alveg
skaðiaust að hætta að fjandskap-
ast við höfnina, þvi hún er eitt
af þeim fyrivtækjum -ríkisins sem
ávaxtar fé sitt, ef hún ekki skilar
gróða, og mundi gera það í rík-
ari mæli ef ekki væri setið á rétti
hafnarinnar og henni leyfð eðlileg
og nauðsynleg stækkun.
FRYSTIHÚSIN
Frystiluisin 7 hafa ekki haft
nægan fisk til að vinna úr, þó að
markaður hafi reynst með bezta
móti og öll framleiðslan seld -eða
seljanleg. Nokkrir cogarafarmar
— aðallcga karfi — voru lagðir
hér á land, en það var ekki nema
stuttan tíma, svo þessi dýru og
ágætu atvinnutæki, sem frystihús-
in eru, stóðu aðgerðarlaus mikinn
Frh. a bls. 12.
Barnaskólinn í smíðum.
til félagsmóla.
— Þú vinnur við sorphreins-
ur.ina, Tyrfingur. Hvað getur þú
sagt mér af hinum nýju fram-
kvæmdum, sem bærinn hefur
verið að láta gera á Veghússtíg 4?
— Undanfarið hefur verið unn-
ið að því að bæta aðbúð þeirra
verkarr.anna, sem vinna við
hreinsur.ina. Það hefur verið
gerður stór borðsalur fyrir þá til
að matast í. í sambandi við hann
eru fullkomin hreinlætistæki, svo
að verkamenn eiga auðvelt með
að þrífa sig og skipta um föt.
Einnig eru þar böð, sem verka-
mennirnir bafa afnot af. Það er
óbætt að fullyrða að hvergi sé
jafn góður aðbúnaður sem þarna,
og ríkir almenn ánægja hjá fé-
lögum mínum yfir þessum ráð-
stöfunum. Væri vonandi að sem
víðast yrði stefnt að því, að
verkamenn fengju svona ,,bæki-
stöð“.
— Hvað vilt þú segja mér í
Sambandi við Dagsbrúnarkosn-
ingarnar?
— Það sem ég vildi minnast á
í sambandi við þær er það, að
það er miltið talað um atvinnu-
leysi og það ekki að ástæðulausu,
en það er hörmulegt til þess að
vita, hversu stjórn Dagsbrúnar
hefur gjörsamlega sofið á verð-
inum gagnvart því, að utanbæj-
Ermenn tækju ekki vinnu frá
Dagsbrúnarmönnum. — Það eru
staðreyndir að fjöldi manna hafa
komið til bæjarins í atvinr.uleit
og sumir hafa fengið atvinnu á
snma tíma og hér eru atvinnu-
lausir Dagsbrúnarmenn.
Við' tökum eftir því, að ýmiss
verkalýðsfélög hér á Suðvestur-
landi hafa verað fólk við að
koma í atvinnuleit, en slík að-
vörun hefur aldrei heyrzt frá
Dagsbrún. Það er engu líkara en
aff stjórn Dagsbrúnar vilji hafa
atvinnuleysiff sem mest hér í
bnenum og sé algerlega á sama
um þó að félagsmenn gangi at-
vinnulausir.
Það er nauðsynlegt að skipta
um forustu í Dagsbrún • og ég
vona að það verði gert nú um
helgina. Verkamenn, kjósið B-
Jistann.
RAUNHÆFAR AÐGERÐIR
SJÁLFSTÆÐISMANNA
Hjörtur Ólafs-
- son hefur um
■HÉ^V alllangt skeið
’UP^-r-F. stundað verka-
W^w mannavinnu
|Éf ..ffi'Éffl þér * bænum.
'mr Á fyrn árum
Nw#. var hann kenn-
ari og einnig
virkur félagi í
Verkamanna-
félaginu „Bár-
an“ á Eyrar-
• bakka. Hjörtur
er greindur maður og hefur
niyndað sér ákveðnar skoðamr
á flestum sviðum.
— Þú hefur víða starfað og
mörgu kynnzt Hjörtur, ekki sízt
í sambandi við verkalýðs- og at-
vinnumál.
— Það má nú ef til vill segja
það, ég hef reynt að kryfja hvert
mál til mergjar eftir því sem ég
hef haft vit og þckkingu til. Það
sem mér hefur fundizt mest
ábótavant varðandi þessi verka-
lýðsmál, er það hversu lítið leið-
togar ýmissa , verkalýðsfélaga
gera að því að starfa að þessunv
málum á raunhæfan og ábyrgan
hátt. Ýmsir miður vandaðir lýð-
skrumarar hafa komizt stundum.
til valda í einstökum félögum,
eins og t. d. Dagsbrún og nota
svo sína aðstöðu til pólitísks
áróðurs og reka jafnvel beina
skemmdarstarfsemi í þjóðfélag-
inu í skjóli þeirra áhrifa, sem.
þeim cr sköpuð, sem oft hefur í
för með sér stórtjón fyrir verka-
menn.
Við Islendingar þurfum að eign-
cst meira af ábyrgum verkalýðs-
foringjum, sem í alvöru viija
vinna aðbættumkjörum -launþega
Komrnúnistum er tamt að halda
því fram, að Sjálfstæðismenn
iáti sér hag launþega engu skipta.
Reyr.slan hefur þó margsannað'
annað. Þau verkaiýðsfélög sem
stjórr.að er af Sjálfsíæffismönn-
um, en þaff eru rnörg öflugustu
verkalýffsfélög landsins hafa
yfiríeiít betri 4i,?up- og kjara-
samninga en öiinur verkalýðs-
félög. Og það er líka staffrcynd,
að enginn einn flokkur liér á.
landi hefur átt eins ríkan þátt í
uppbyggingu atvinnuveganna
eins og Sjálfstæðisflokkurinn, en
þaff er fyrst og fremst honum aff
þakka hversu þjóðinni hefur tek-
izt að- bæta ltjör sín á síffustn
árum þrátt fyrir margs konar
óáran.
Kommúnistar hafa barizt heift-
arlega gegn því, að íslendingar
hefðu samstarf við lýðræðisþjóð-
irnar bæði stjórnarfarslega og
efnahagslega. Hvað er álit verka-
manna um þai)?
— Ég held að megin þorri
verkamanna vilji ’að íslendingar
skipi sér í flokk með lýðræðis-
þjóðunum, enda væri önnur af-
staða óhugsandi og í hrópandi
ósamræmi við lífsskoðanir ís-
lendinga á öllum tímum. Sama
ér að segja um efnahagssam-
vinnuna, sem nú gerir það kleift
að ráðast í stórfelldar fram-
kvæmdir, sem mun auðvelda
þióðinni lífsbaráttuna og skapa
hér aukna velmegun.
Andstaða kommúnista gega
þessum málum er ekkert annað
en þjónkun við hina kommúnist-
isku heimsvaldastefnu og and-
st.æð hagsmunum allra íslend-
inga.
Pí-Pa-Kí í danska
úfvarpinu næsik.
þriðjudag
SÖNGUR lútunnar, eða Pí-Pa-Kí,
gem Leikfélag Reykjavíkur sýn-
ir nú um þessar mundir, verður
ieikið í Danska 'útvarpinu á næst
komandi þriðjudag, kl. 18.00, eft-
ir íslenzkum uma.
Aðalhlutverkin leika Thorkild
Rose, Ellen Margarete Stein, Erik.
Mörk og Bodil Kjer, ásamt fleir-
jum. Leikstjórn annast Kai Wilton
én leikstjórann í ieikriitnu leikur
Martin Hansen.
Landgöngubrúin
brast — 8 férus!
KALKÚTTA, 26. janúar -—- Aff
minnsta kosti 8 manns drukknuðti
í dag í fljótinu helga, þegar.land-
göngubrú brast undan mannþyrp-
ingu, er var á leið umi borð í for-
ystuskip indverska flotans, Delhi.
Tvær konur voru í hópi þeirra*
sem fórust. —Reuter.