Morgunblaðið - 16.03.1952, Blaðsíða 7

[ Sunnudagur lo. marz 1952
MORGUTSBLAÐIÐ
f 1
aifliliilT
D.fOÍH
ATHUGASEMD
§. ájfefe Æk W d| UT v ,... ^Wvtó
|p ® X <-'3* I* 'íij >& S ' n " ■ í
frá stjórn Læknafélags Reykjavíkur

Grunnteikning af fjögra herbergja íbúð þeirri, sem Gunnlaugur Pálsson arkitekt hefur teiknað.
HUSNÆÐISMALIN hafa undan-
farið verið eitt aðalviðfangsefni
margra þjóða, okkar íslendinga
einnig. En margar þjóðir hafa
orðið að draga úr byggingafram-
kvæmdum vegna skorts á bygg-
ingavörum og lánsfé. Þróunin
hefur því gengið í þá átt, að
reynt hefur verið að spara bj^gg-
ingarefni sem allra rnest og hafa
fbúðirnar sem hagkvæmastar.
Ekki alls fyrir löngu var bygg-
ing smáíbúða af ákveðirmi stærð
gefin frjáls hér á landi. Áður
hafði Reykjavíkurbær haft for-
ystu um, að efnt var til sam-
keppni um teikningu af smáíbúð-
um.
Morgunblaðið átti í gær sam-
tal við Gunnlaug Pálsson arki-
tekt, sem gert hefur teikningu af
80 ferm. íbúð. Þegar blaðið spurði
hann um tillögur hans í þessum
efnum, komst hann m. a. þannig
að orði.
IIVERN FERM. ÞARF AÐ
IIAGNÝTA TIL HINS
ÍTRASTA
— Þegar gólfflötur íbúðar má
ekki fara fram úr 80 ferm, er
þýðingarmikið að hver meter sé
nýttur til hins ítrasta og að
hvergi fari gólfflötur til spillis.
í Noregi er reiknað með, að 80
ferm. íbúð rúmi 3 herbergi sæmi-
lega, en fyrir meðalfjölskyldu er
sá herbergjafjöldi varla full-
nægjandi. 4 herbergi verða að
teljast nauðsynleg fyrir slíka
fjölskyldu. Þá er spurningin,
hvernig þeim verði fyrirkomið í
íbúð með 80 ferm. gólffleti. í því
sambandi verður að viðurkenna,
að íslendingar gera meiri kröfur
til þæginda og húsaskipunar en
TeikEiing GunnlaRðis Pálssonar arkitekh
stórt eldhús með borðkrók og komulag smáíbúða, sem mikill
eina dagstofu, eða lítið eldhús og fjöldi íslendinga vinnur nú að
tvær stofur með borðkrók í stof- að kpma upp.
Einn meginkostur þessa bygg-
ingarfyrirkomulags er sá, að gert
er róð fyrir að einstaklingarnir
sjálfir geíi lagt fram eigin vinnu
við að byggja ibúðir sínar. Er
það eipnig óhjákvæmilegt eftir
að byggingarkostnaður er orðinn
eins gífurlegur og raun ber vitni
Aðalatriðið í baráttunni fyrir
og vaslc eru postulínsskápar. Við umbótum í husnæðismálunum er
gluggann er vinnuborð og við. sinstaklingsframtakið fái not
hliðina á glugganum er skápur j sin °S n°tið nauðsynlegrar að-
ELÖBUS
OG ÞVOTTAHEKBESGI
Eldhúsdeildin er auk eldhúss-
ins, þvottahús og hitunarher-
bergi. Á einum veggjanna í eld-
húsinu er komið fyrir skápum
og kæliskáp. Fyrir ofan eldavél
með loftrist í veggnum. A einum
veggnum er borðplaía sem má
fella upp og geta 3 sstiö þar og
snætt. Við hliðina á eldhúsinu er
þvottaherbergið, þarmig. að hús-
móðirin getur annazt þvottinn
með sjálfvirkri þvottavél um leið
og hún gerir eldhússtörfin. — í
gegnum þvottahúsið er sérstakur
eldhúsinngangur, þar sem hægt
er að taka inn börnin og þrífa
þau og losna þannig við óþrif inn
í íbúðina.
IIÆKKA MÆTTI RISIÐ
Forstofan hefur sérstaka fata-
geymslujpeð glugga. Þá er hægt
stoðar hins opinbera til þess að
útrýma heilsuspillandi húsnæði
og skapa þjóðinni góð og varan
leg húsakynni. Smáíbúðirnar eru
merkilegt spor í þá átt.
S. Bj
ÞANN 29. febrúar s.l. birtist í
dagblaðinu Vísi grein, er nefnist
„Furðulegt bréf landlæknis“.
Tilefni greinarinnar er bréf,
landlæknis frá 15. s.m. til borg-
arlæknis, þar sem læknar í
Reykjavík eru varaðir við eitur-
lyfjaneytendum og áminntir um
að gæta allrar varúðar, er þeir
ávísa eiturlyfjum.
Meðferð eiturlyfja er hvar-
vetna hið mesta vandamál, og
þótt heilbrigðisyfirvöld kapp-
Kosti að se*ja um þetta ströng lög
og ítarleg fyrirmæli, lyfjafræð-
ingar gæti fyllstu samvizkusemi
um útlát eiturefna og læknar
kunni gjörla skil á þeim hætt-
um, sem eru samfara notkun
nautnalyfja og gæti flestir fyllstu
/arúðar um ávísanir eiturlyfja,
mun hvergi hafa tekizt að hindra
víkur telur það illa farið, að
læknisfræðilegri þekkingu skuli
þannig beitt til óþurftar góðu
móli og með þeim hætti, sem á
engan hátt samrýmist viður-
kenndum reglum í samskiptum
lækna.
Um áratugi hefir landlæknir
unnið gegn misnotkun nautna-
lyfja og ekki sætt ámæli fyrír
það til þessa, en andúð greinar-
höfundar á landlækni er svo
öfgakennd og ofsi hans slíkur,
að svo er að sjá, sem hann t.elji-
nú, að barátta landlæknis gegn
eiturlyfjanautn gangi gíæpi
næst.
En til þess að geta veitzt að for-
manni Læknafélags Reykjavíkur,
Kristni Stefánssyni, reynist nauð
synlegt að gera hann ábyrgan
fyrir því, sem miður kann að
fara um meðferð lækna á eitur-
með öllu misnotkun þessara efna. ... ... , . .
Segja má, að þrotiaus þarátta ^um.^Vuðist^þa^kki skipta
gegn nautn eiturlyfja sé háð um
máli fyrir greinarhöfund, hvort
heim allan og þvi þvki það ekki _ _ _ ., . , ,
stortiðindi þott heilbngðisyfir- ,,, , , . , ... , ’ **
, ,. , , .. .. i heldur ekki hversu miog bað er
vold sendi læknum aðvorunar-og ~
, . brvnt fyrir læknastudentum að
ammmngarbref um rr.eðferð eit-
urlyfja.
Bréf landlæknis var síður en
svo tilefnislaust, og er leitt til
þess að vita, að gamalt og vel
þekkt dagblað skuli bregðast svo
við eðlilegri og sjálfsagðri við-!
ferð r.autnalyfja.
Er því eríitt að verjast þeirrl
hugsun, að tilefni greinarinnar
sé annsð og rneira en látið er í
veðri vaka, og þar sem sérstak-
. . , . . , lega er ráðizt að þeim mönnum,
leitni land.ækms til þess só vmna sem yjtag er) ag hvorki hafa
gegn eituilyfjaneyzln ao birta er- , sarnelg né samstöðu með þeim,
indisbréf til lækna (en þeir gem jjynjjy ag hafa tilhneigingu
munu að jafnaði skoða suk bréf j-jj „g umgangast fyrirmæli heil-
sem trúnaðarmál) og láta sér auk brigðislaganna óvarlega, þá er £
þess sæma að rangfæra efni þvj fóigjn sú vísbending um ætt-
bréfsins af lítilli háttvísi. J ernj greinarinnar, að ekki veldur
Þó mun mega virða ritstjórum undrUn, þó að tilraun sé ger-ð til
Visis til nokkurrar vorkunnar, þess ag veikja aðstöðu þessarra
hversu óhöndulega hefur til tek- j manna; ef á bann hátt mætti tak-
izt, vegna þess að megin efni ast ag bæla niður það, sem enn
málsins er læknisfræðilegs eðlis, j ljfjr af heilbrigðri réttarrneðvit-
og ekki sanngjarnt að vænta þess, I Und lækna, þrátt fyrir þá miklu
að ritstjórar séu dómbærir á slík rnildi, sem nú tíðkast í hinum
efni. Upphaf máls'ns og meðferð æðstu dómum.
öll er þannig, að lÍKlegt má telja,
að þeim fróðari menn í læknis-
fræði hafi unnið hér að og þá
fremur af perssnulegri óvild en
ríkri áþyrgðartilfinningu.
Stjórn Læknafélags Reykja-
I stjórn
Læknafélags Revkjavíkur.
Kristinn Stefánssbn,
Sigurður Samúelsson,
Friðrik Einarsson.
ffff
fff
ris. Eru þar geymslur, en einnig
mætti innrétta þar barnaherbergí
í stöfnum húsanna, ef fjárhags-
ráð leyfði eitthvað hærra ris en
almennt tíðkast, jafnvel á Norð- þa 2 metra, sem nú eru leyfðir.
urlöndum, sem þó hafa leyst hús- gr þag j rauninni óskiljanleg ráð-
fcaupsíað 25 ára
KVENFÉLAGIÐ „Einingin“ i
Höfðakaupstað átti 25 ára afmæli
2. febrúar. Féi^gið var stofnað
fyrir forgöngu frú Emmu Jóns-
, dpttur á Spákonufelli, er var for-
að komast um mjóan stiga upp í' maður þess fyrsta áratuginn.
næðisvandræðin betur en nokkr-
ar aðrar þjóðir.
ÍBCJÐINNI SKIPT
í ÞRJÁR DEILDIR
— Við hvað miðar þú teikn-
ingu þína af 80 fermetra íbúð?
— Tillaga sú, er ég hef gert,
er tilraun til að uppfylla kröfur
um sómasamlega 4 herb. íbúð á
80 fermetrum.
íbúðinni er skipt í þrjár deild-
ir, svefnherbergisdeild, stofu-
deild og eldhúsdeild. Svefnher-
bergisdeildin er út af fyrir sig
með 2 svefnherbergi, foreldra og
stöfun. Með því að. hækka risið
um eina 50 cm mundi vinnast
mjög dýrmætt húsnæði.
Ég tel að við gerum öf lítið að
því að r.ýta rishæðina í þessum
litlu einbýlishúsum. En rishæðin
er ódýrt rúm í húsum, sem ætti
að nýtast sem viðbótarhúsnæði
þegar f jölskyldan stækkar og
börnin þurfa að fá sitt eigið her-
bergi. Slík viðbót innréttist eftjr
þörfum og verður ekki eins íil-
finnanleg í kostnaði eins og að
byggja viðbyggingar.
Annað atriði í sambandi við
þessi smáhús er það að óþarft
barna. Geta 3 börn hæglega verið Y|rðist.a? halda faat við 21 cm
í barnaherberginu með því oð 1. steinsteyptum _ husum.
Félagið hefur stutt mörg góð mál
efni í byggð sinni þennan aldar-
fjórðung, gefið Hólanesltirkju
góða gripi, látið fræðslumáli til
sín taka, fengið kennara til að
Framfgiishs þess hrseað mi tg unnf er
UPPI eru ráðagerðir um að hraða eftirspurn ári eftir að fyrstu
eins og verða má framleiðslu ! skammtanir fyrir almenning koma
nydrazíd-lyfsins, svo að hasgt sé á markaðinn,
að koma því á markaðinn í skyndi.
Nydrazíd er nýtt lyf, sem Banda-
ríkjamenn hafa mjög haldið á
halda námskeið í matreiðslu og lofti, að muni vinna á berklunum
fatasaumi. _ j—einum skæðasta sjúkdómi mann
Þá hefur félagið átt spunavél- kynsins,
ar og vefstóla, er félagskonur j
hafa getað notfært sér. Eftir því
sem bygðin hefur aukizt í Höfða
kaupstað hefur félagið eflzt. Aðal
áhugamál þess síðustu árin hefur
verið að læknir yrði búsettur í
BRÁÐLEGA A FRJALSUM
MARKAÐI
Það er.undir lyfjaeftirliti Banda
ríkjanna komið, hversu fljótlega
Höfðakaupstað. Hefur félagið lyfið verður fáanlegt á frjálsujn
hafið fjársöfnun til þess að sjúkra markaði og svo vitanlega því, hve
skýli verði reist á Skagaströnd. skjótt verður hægt að fullnægja
Félagið minntist afmælis síns eftirspurninni á heimsmarkaðm-
með hófi 1. marz í samkomuhúsi Um. Kunnugt er um, að lyfjaeít-
staðarins. Voru þar á annað irlitið hraðar eins afgreiðslu þessa
hundrað manns. Formaður setti máls og því er kleift. Er líka
hófið og rakti sögu félagsins. Frú gt;rt ráð fyrir> að lyíinu verði
Væri nægilegt að haía þá 15—16
cm að þykkt, sérstaklega þegar
loftiu eru steypt.
ATHYGLISVERÐ TILLAGA
Þetta var tillaga Gunnlaugs
hafa „kojur“ annars vegar. A
milli svefnherbergjhnna liggur
baðið og mjór gangur.
Stofurnar eru tvær samliggj-
andi. Má nota þær sjálfstætt sera
dagstofu og borðstofu, eða sam-
eiginlega með borðkrók. Eins og Pálssonar arkitekts um fjögra
húsgögnum er komið fyrir á upp- herbergja íbúð á 80 fermetra
drætti, er seinna fyrirkomulagið gólffleti. Virðist hún fyllilega at-
viðhaft. Þegar um svona lítið hús hyglisverð. Eðlilegt er að tillögur
er að ræða verður að gera upp komi úr ýmsum áttum frá bygg-
yið sig, hvort maður heldur. vill .ingai'íróðum n.:önnum, uw fyrir-
Margrét Konráðsdóttir, séra Pét-
ur Ingjaldsson, Gunnar Gríms-
son, Póll Jónsson og Ólafur Guð-
mundsson fluttu ræður, en frú
Ólína Sigurðardóttir og Angan-
týr Jónsson fluttu frumsamin
ljóð. Þá var sýnt leikrit og síðan
dansað. Var hóf þetta í alla staði
hið ánægjulegasta og taar vott um
vinsældir félagsips í byggðinni.
hleypt mikiu fyrr á frjáisan mark-
að en venja er um ný lyf.
Votiir standa til, að hægt verði
að fullnægja, innan fárra mánaða,
þörfum þeirra 400,000 berkla-
sjúklinga, sem talið er, að nú séu
í Bandaríkjunum. Búizt er við, að
takmarkaðar birgðir lyfsins verði
tiltækar til útflutnings undir einis
Stjórn félagsins skipa nú: Fr'ú °? ekki er 'ttð efa- að bætt vcrður
Sigríður Guðnadóttir formaður, þann utflutmng eftu þvi sem
frú Margrét Konráðsdóttir ritari, kostur er á, unz eftirspurninni cá
og frú Sigurlaug Helgadóttir, fullnægt. Kunnugir telja allar lílc-
gjaldkeri ur úægt verði að sinna allri
NYTT LYF GETUR FYLLT
í SKARÐIÐ
Það er Squibb-fyrirtækið £
Bandaríkjunum, sem fran.íeiðir
lyfið, en forseti þess, L. W. Mann-
ing, getur ekki að svo stöddu sagt
um, hvenær útibú þess fyrirtækia
erlendis geti hafið tilbúning lyfs-
ins. Þeir, sem rannsóknir h.fsina
hafa með höndum, benda á, að
sem standi, sé ókleift að segja ná-
kvæmlega um, hversu lialdgott það
sé. Til þess þurfi þeir lengri
reynzlu að baki. Hitt er svo á að
líta, að veigalítið lyf til viðbót-
ar þeim, sem nú eru fyrir hendl,
g-etur komið að ótrúlega góðu
haidi og gert læknisaðgerðir miklu
áhrifaríkari en nú. Það er óneit-
anlega þörf nýs berklalyfs, þar
sem streptómysíni og PAS, sem
langbezt hafa reynzt'til þessa, er
áberandi ábótavant.
Bæði þau lyf hafa eituráhrif
í stórum skömmtum eða ef þau
eru tekin til lengdar. Ef aftur
nydrazid reynist eins haldgott og
iætla- má eftir þeirri reynslu, sem
þegar ér'Térijgih, þá er sénnilegt,
kð gefamiegi.bessi 8 lyf til skiptis
um lengri tíma og um leið með
Franah. á bls. 12.