Morgunblaðið - 12.05.1953, Blaðsíða 8

8
MOKGVnBLAtíitt
Þriðjudagur 12. maí 1953
Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík,
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgOarm.)
Stjórnmálaritstjóri: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 20.00 á mánuði innanlands.
I iausasölu 1 krónu eintakið.
Samstarfið um landbúnaðarmálin
og hræðsluskrif Tímans
ALLMÖRG undanfarin ár hefur virtur í Tíman.um fyrir þessi
yfirleitt ríkt gott samstarf milli ummæli.
bænda úr Sjálfstæðisflokknum Nú líður að kosningum. Þá
og Framsóknarflokknum innan tekur Tíminn þessa plötu upp
samtaka landbúnaðarins. Á fund- að nýju og leikur hana daglega.
um Stéttasambands bænda, Bún- Nú er bændum sagt að menn
aðarþingi, innan einstakra bún- eins og Pétur Ottesen og Jón
aðarsambanda og á Alþingi hafa á Reynistað séu í Sjálfstæðis-
bændur úr þessum tveimur flokknum af „fáfræði og mis-
stærstu flokkum þjóðarinnar skilningi". Menn eins og Jón
starfað saman hlið við hlið að Pálmason, Árni G. Eylands,
hagsmunamálum stéttar sinnar Gunnar Bjarnason og ýmsir
og atvinnugreinar. fleiri séu þar hinsvegar af
Hver einasti bóndi, sem eitt- „metnaðargirnd11!!
hvað þekkir til starfa og vinnu- Þessum þvættingi Tímans trú-
bragða á þessum samkomum veit, ir heldur enginn vitiborinn
að afstaða til stjórnmála og bóndi. — Um allt land
flokkaskiptingar hefur ekki njóta menn eins og Jón á
nema að mjög litlu leyti sett Reynistað, Pétur Ottesen, Jón á
svip sinn á fundi þeirra. Bænd- Akri, Ingólfur á Hellu, Árni G.
urnir og starfsmenn búnaðar- Eylands, Stefán í Fagraskógi og
samtakanna, sem þar hafa átt Sveinn á Egilsstöðum, svo nokkr-
sæti, hafa fyrst og fremst verið ir séu nefndir, trausts og vin-
þar sem fulltrúar héraða sinna sælda fyrir forystu sína um fjöl-
og stéttarbræðra. Þeir hafa að mörg stærstu umbótamál land-
sjálfsögðu haft sínar pólitísku búnaðarins, sem þeir hafa borið
skoðanir. En um þær hefur eng- fram ýmist innan stéttarsam-
in styrr staðið. Aðalatriðið hef- banda eða á Alþingi.
ur verið að vinna að sameigin- Rógur Tímans um „áhrifa-
legum hagsmunamálum land- leysi“ þessara manna er þess-
búnaðarins og bændastéttarinn- vegna gjörsamlega þýðingarlaus.
ar. —• Hann er fólki í sveitum landsins
aðeins sönnun um
Og með goðri samvinnu aðal
milli Sjálfstæðismanna og floi^^síns
Framsóknarmanna innan sam-
ÚR DAGLEGA LÍFINU
§
ALMAR skrifar:
MARGT var það í útvarpinu síð
ustu viku, sem vert hefði ver-
ið að minnast á í þessum þætti,
en þó verður að sleppa nú vegna
hins takmarkaða rúms. Svo er
t.d. um hina gagnmerku Brazilíu-
þætti Árna Friðríkssonar fiski-
fræðings, er hann hefur flutt í
útvarpið undanfarnar vikur og
erindi Jónasar Jónssonar skóla-
stjóra um kirkjumál, er hann
flutti á þriðjudagskvöldið var.
En ef til vill verða þessir þættír
ræddir síðar.
„Tónlistarhátíð“ S. K.T.
MARGIR munu fagna því, að
hin árlega „tónlistarhátíð"
Góðtemplara, eða nánar tiltekið
S. K.T., sem þeir nefna „dans-
lagakeppni“, er nú um garð geng-
in að þessu sinni. Hefur útvarpið
mjög lagt sig fram um að miðla
hlustendum af þeirri kjarnmiklu
músikfæðu, sem þessi uppbyggi-
legi félagsskapur templara hefur
3
í óíciiAótui viL
ra útvarpinii
a
jafnan að bjóða á þessum hátíð-
um sínum, — með því að útvarpa
tónlist þeirra kvöld eftir kvöld.
Hefur þessari hugulsemi útvarps-
ins reyndar verið misjafnlega tek
ið af hlustendum sem vænta
mátti. íslenzk gestrisni hefur
mjög verið rómuð fyrr og síðar
og það ekki að ástæðulausu, ,,en
of mikið af öllu má þó gera“,
sagði skáldið forðum, og útvarpið
verður vissulega að gæta nokk-
urs hófs í þessari dyggð, þegar
það opnar gestum kynni sín, því
að gestrisni þess er beint og ó-
beint mál allra hlustenda í land-
inu. Ðanslög hafa vissulega fullan
rétt á sér og því að sjálfsögðu
danslagakeppni líka. En enn sem
komið er, ættu þó slíkar keppnir
að vera algjört einkamál þeirra
manna, sem að þeim standa, því
VJU andi áhrijar:
taka landbúnaðarins og á Al-
þingi hefur landbúnaðurinn
verið í sókn. Fjölmargar um-
bætur hafa verið unnað og
grundvöllur lagður að full-
komnari, betri og arðgæfari
búskaparháttum. — Aðstaða
sveitafólksins í starfi þess hef-
ur á marga lund verið bætt
og stefnan mörkuð til auk-
inna lífsþæginda og jafnræðis
við aðrar stéttir, sem í þétt-
býlinu búa.
Fólk í sveitum þessa lands tel-
ur ekkert eðlilegra en að full-
trúar þess í Sjálfstæðisflokknum
og Framsóknarflokknum vinni
saman að hagsmunamálum þess.
Á varðbergi
gegn slysahættum.
SLYSAVARNARFÉLAG íslands
hefir undanfarna daga í blöð-
um og útvarpi, látið almenningi í
té ýmiss konar fræðslu- og kynn-
ingu um starfsemi þess og starfs-
aðferQir. Þetta er góð og þörf
ráðstöfun og ætti að hvetja fólk
til umhugsunar um hvernig það
sjálft geti bezt orðið að liði við
almennar slysavarnir og á þann
ósánnsögii' gerzt virkur aðili í hinu þjóð
Framsóknar- ! h°lia starfi Slysavarnafélagsins,
félagsins, sem „næst þjóðfélag-
Öllum greindari bændum er | lnu sjálfu er félag allra íslend-
því áreiðanlega ljóst, að ör- j inga“ eins og komizt hefir verið
uggasta leiðín til þess að. réttilega að orði.
greiða fyrir framgangi hags-1 Já. hvað eigum við að gera til
munamála 'sveitanna er að þess? Svarið er í rauninni ofur
efla aðstöðu Sjálfstæðisflokks-! einfalt: hver maður á ætið að
ins á Alþingi. Með þeim hætti vera á varðbergi gagnvart hinum
skapast auknir möguleikar margvíslegu slysahættum, sem
við erum umkringd af i hinu dag-
lega lífi, þótt þær kunni stund-
stéttarinnar. Með því tryggja1 um að leyna sér. Hugsunarleysi
og óaðgætni fólksins, þín og mín,
hefir alltof oft reynzt háskalegur
slysavaldur.
fyrir skilningi annara stétta
á hagsmunamálum bænda-
bændur sér einnig stuðning
stærsta og þróttmestá stjórn-
málaflokks þjóðarinnar.
Síðasta hálmstráið
varnafélagsins í miðbænum stóð
það svart á hvítu, að 65% af öll-
um húsbrunum á íslandi stafaði
af óvarlegri meðferð elds í sam-
bandi við reykingar?
Mér dettur í þessu sambandi
í hug ein húsmóðir hér í bænum,
sem hefir það að ófrávíkjanlegum
sið að ganga ætíð um allt húsið
áður en hún fer að hátta til að
ganga úr skugga um, að hvergi
hafi gleymzt logandi sígaretta
eða straumur á rafmagnsáhaldi.
Þetta er góður siður og eftir-
breytnisverður.
i
KOMMUNISTAR vita, að þorri
íslendinga hefur andúð á ofbeld-
Það veit, að sem stétt hafa bænd- isstefnu Kremlstjórnarinnar,.
ur ekki meirlhluta á Alþingi. — ,,hreinsununum“, aftökunum og °- s- lrv- leia iii<a 1 ser ITlikla
Þessvegna er þeim nauðsynlegt „alþýðu lýðræðinu“ í leppríkjum slysahættu. Eða hversu margír
að hafa samstarf við fulltrúa Rússa. Þessi andúð hefur náð J ^ '
Góður siður.
HIN miklu lífsþægindi, sem við
eigum við að búa í dag: raf-
magn eða gas til heimilisafnota,
vélknúin farartæki á vegum úti
s. frv. fela líka í
: eldsvoðar hafa ekki hlotizt af litlu
sjávarsíðunnar, til þess að geta inn í innstu raðir foringjaliðs
komið málum sínum fram. kommúnista hér á landi. Björn
Þegar á allt þetta er litið er Sigfússon sagði sig úr flokknum,
óhætt að fullyrða, að meginhluta Áki Jakobsson vildi ekki bjóða
íslenzkra bænda hljóti að vera sig fram í Siglufirði og Sigurður
ljóst, hversu óhyggileg og fráleit Guðnason er mjög tregur til þess
skrif Tímans undanfarið hafa að verða aftur í kjöri í Reykja-
verið. Þar hefur því verið slegið vík. Nú er svo komið í öllum
fram að Sjálfstæðisflokkurinn þessum þrengingum Brynjólfs,
hafi alltaf verið svarinn óvinur sem sagði að á íslandi mætti
bænda og landbúnaðarins. Þeir „skjóta ón miskunnar“ ef það
bændur, sem fylli Sjálfstæðis- aðeins kæmi Rússum að gagni,
flokkinn og séu fulltrúar hans á að einasta hálmstrá hans er and-
Alþingi, Búnaðarþingi og gegni staðan gegn vörnum íslenzks
öðrum trúnaðarstörfum séu að- sjálfstæðis og öryggis. „Þjóðvilj-
eins „áhrifalausir menn“, sem inn“ er því viku efíir viku lát-
engu ráði. Þeir hafi bókstaflega
engin áhrif á stefnu Sjálfstæðis-
flokksins 1 landbúnaðarmálum!!
Jón á Reynistað svaraði
þessu mjög vel í útvarpsræðu
fyrir einu eða tveimur árum.
Hann skýrði þá frá því, að
Sjálfstæðisflokkurinn byggði
jafnan afstöðu sína í landbún-
aðarmálum á tillögum bænda-
fu^Urúa sinna.
Jsminn varð ákaflega reið-
ur við þessa yfirlýsingu hins
vinsæla búnaðarfrömuðar,
inn stagast á sömu svívirðingun-
um um þá menn, sem haft hafa
forystu um þátttöku íslands í
varnarsamtökum hinna vestrænu
lýðræðisþjóða. Það er rétt eins
og við næstu kosningar verði í
fyrsta skipti kosið um utanríkis-
stefnu núverandi stjórnar.
Sannleikurinn er sá, að við
tvennar undanfarnar kosningar
hafa íslenzkir kjósendur vottað
henni traust sitt og fylgi. Við
báðar þær kosningar greiddu
yfír 80% kjósenda atkvæði með
sem þekktur er um land allt landvarnarstefnu lýðræðisþjóð-
fyrir ötula forystu um hags- anna en gegn kommúnistum. Á
munamál bænda. Dág efíir sömu lund mun áreiðanlega fara
dag var Jón á Reynistað sví-1 nú.
sakleysislegu straujárni, sem
gleymzt hafði að taka úr sam-
bandi, rafmagnsofni, sem skilinn
hafði verið eftir of nálægt stól
eða borði, og þannig mætti lengi
telja.
Og svo eru það nú reykingarn-
ar. — Þar er mörgum sem finnst
ósköp notalegt — jafnvel ómiss-
andi að fá sér sígarettu eftir
hverja máltíð — og þarf reyndar
\
/
ekki máltíð til. Við vitum öll, að
reykingar eru eiturnautn, sem
skaðar heilsu manna og sáuð þið,
að í einum sýningarglugga Slysa-
Um hlé á dans-
skemmtunum
TILEFNI af bréfi, sem ég birti
fyrir nokkrum dögum, þar
sem kvartað er undan hinum
löngu hléum hljómsveitanna á
sumum dansstöðum hér í bæn-
um hefir Aage Lorange beðið
mig að láta þess getið, að slík
hlé hafi aldrei tíðkazt í Sjálf-
stæðishúsinu og lýsti hann um
leið vanþóknun sinni á þessum
leiða sið. Slíkt hlé, eftir að dans-
leikur sé byrjaður eigi alls ekki
að þekkjast, þar eð þau séu vís-
asti vegurinn til að setja dofringja
legan blæ á skemmtunina og
vekja óánægju meðal dansgest-
anna.
Fáeinar mínútur —
heil eilífð
ÞETTA er áreiðanlega dagsatt.
Fólki, sem fiðrar í fæturna af
danslöngun finnst jafnvel fáeinar
mínútur, sem hlé verður á dans-
inum eilífðarlengi að líða — hvað
þá heldur heill hálftími. Sumir
reyna að taka biðinni með þolin-
mæði og halda við góða skapinu
með einhverjum ráðum — segja
brandara upp á von og óvon, að
nokkrum þyki þeir fyndnir —
kreista upp úr sér hlátur yfir því
sem ef til vill er alls ekkert hlægi
]egt. — Nei, það er hæpið, að það
takist. Þess eru hinsvegar dæmi,
að fólk hefir ekki staðizt mátið,
heldur rokið burt í fússi og haft
í heitingum að glepjast aldrei oft-
ar inn á annan eins eymdar stað,
þar sem fólk verði að híma við
borðin með gæsahúð af hreyf-
ingarleysi!
Góð úrræði eru
eins og skyrtu-
hnappur, —
þau vantar oft.
að satt að segja getur ekki lé-
legri „tónlist“ en þá sem þarna
er á borð borin fyrir almenning.
Var hvert lagið öðru líkt, að
mestu léleg stæling á því lakasta,
sem er að finna erlendis af slíku
tagi. Og venjulega eru lagatext-
arnir eftir því, — væminn og illa
orktur vaðall, þó að til séu heið-
arlegar undantekningar. — Hér
er lítið sýnishorn úr einni „ljóð-
perlunni": .
„I nótt glitra hin gullroðnu ský
svífandi suðrinu í,
svalar nætur.“
Og svo síðar í sama erindi:
,.í nótt eigum við tvö eina sál.
Ástin þá hjartnanna mál
óma lætur.“
Hvílík andagift og hvílík orð-
snilld! Það er ekki að furða þótt
Tíminn verði gqgntekinn og
þakki með fjálgum orðum fram-
kvæmdastjóra þessarar danslaga-
keppni, Freymóði Jóhannessyni,
„,gott og þarft verk“, — mannin-
um, sem ber svo mikinn þjóðar-
metnað í brjósti að hann þolir
ekki að heyra erlendar óperur
fluttar hér nema á íslenzku. Er
það sízt að lasta, en manni finnst
svona einhvern veginn að vel
mætti metnaður hans og félaga
hans í S.K.T. vera meiri en raun
ber vitni, þegar þeir koma fram
fyrír alþjóð í ríkisútvarpinu.
%
Ein syndin býður
annari heim.
EN ÞÓ AÐ danslagakeppni
S.K.T. væri léleg, tók út yfír
á þriðjudagskvöldið, er Alfreð
Clausen söng þar nauðaómerkí-
legt lag eftir sjálfan sig, við enn
ómerkilegri texta eftir konu sina.
— Alfreð Clausen er einkar við-
feldinn dægurlagasöngvari, eink-
hver sá bezti, sem hér er völ á,
röddin djúp og þægileg og hann
beitir henni af smekkvisi. En.
þetta lag hans hefði getað gert
hver meðalskussi, sem ekki er
laglaus með öllu. Og ljóð frúar-
innar var andlaus orðatíningur
og ber það með sér að hún hefur
ekki minnstu hugmynd um það
sem kallast bragreglur. Þetta eru
hörð orð, en það er nauðsvnlegt
að fólk fái að heyra sannleikann
þó beiskur sé. Ef til vill getur
það orðið til þess, að vekja sjálfs-
gagnrýni þeirra og er þá til-
ganginum náð.
Einsöngvarar í útvarpinu.
AÐ SEM hér hefur verið sagt
um danslögin og lagatext-
ana, á eigi siður við um marga
íslenzka einsöngvara, sem koma
fram í útvarpinu. Eru þeir oft,
bæði konur og karlar, fvrir neð-
an meðallag um raddgæði og
flutning söngsins svo að raun er
á að hlýða. Er engu líkara en
að hver sem er geti knúð á dyr
hjá útvarpinu og krafizt þess að
fá að láta rödd sína hljóma ut
I yfir byggðir landsins. — Hér þarf
f útvarpið vissulega að taka upp
önnur vinnubrögð. Það á ekki að
hleypa öðrum söngvurum að
i hljóðnemanum, en þeim sem eitt-
hvað hafa til brunns að bera á
því sviði. Þá sönevara, sem ó-
þekktir eru, en æskia þess að fá
j að syngja í útvarnið, ættu trún-
j aðarmenn stofnunarinnar að
: prófa fvrst og ekki veita þeim
leyfi til söngs bar, nema þeír
telji þá þess verðuga.
Óhóf en ekki rausn.
f?RÚ I Æra Sívurhiörnsdóttir tal-
aði á mánudaeskvöldið er
var „um dagjnn os veeinn." Konu
frúin víða við í erindi sinu og
braut þar upp á möreum athygl-
isverðum mábim. En það sem
kom mér til að rita þessar línur
voru hueleiðingar frúarinnar um
sumardaffinn fyrsta, þennan bjóð
Iega tyllidag sem er og hefur
verið einkaeign vor íslendinga
Framhald á bls. 9