Morgunblaðið - 21.10.1954, Blaðsíða 1

28 síðnr
41. árgangur.
241. tbl. — Fimmtudagur 21. október 1954.
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Meðan á verkfaili strætisvagnstjóra í Lundúnum stóð, urðu Lund-
únabúar að rísa snemma úr rekkju og þramma til vinnu sinnar á
sínum tveim. Margir munu þá hafa saknað rauðu strætisvagnanna.
Á þeim tíma morguns, sem myndin er tekin, er Lundúna-brúin
venjulega íroðfull af strætisvögnum. — Verkfallið er nú leyst að
mestu, en meðan á því stóð lamaði það allt að því helming strætis-
vagnaumterðarinnar.
Fnllt samkomiilasí með ut-
m
Skólarnir verða að kenna æskunni hað
sem íslenzku þjóðinni liefir reynzt bezt
tungu okkar, bókmenntir og kristna trú
Styrkjum listamennina til
þess að fara eigin götur
Úr ræðu Bjarna Benediktssonar rnennia-
máfaráðherra á Varðarfundi í gærkvöldi.
FUNDUR sá, sem Landsmálafélagið Vörður boðaði til í gærkvöldi
um menningar- og menntamál, var geysifjölmennur. Hófst
hann með því, að formaður félagsins, Birgir Kjaran, minntist Ein-
ars Jónssonar m^ndhöggvara, sem hann kvað hafa miðlað allri
hinni íslenzku þjóð af auðlegð listar sinnar. Risu fundarmenn síðan
úr sætum til virðingar við minningu hins látna listamanns og
brautryðjanda.
Síðan voru lesnar upp inntökubeiðnir, og gengu samtals 263
menn, karlar og konur, í félagið. Kvað formaðurinn það vera fjöl-
mennari hóp en nokkru sinni áður hefði gengið í félagið á einum
fundi. Bauð hann hina nýju félaga velkomna til starfa í röðum
Sjálfstæðismanna í Reykjavík.
Þá tók til máls Bjarni Benediktsson menntamálaráðherra, sem
var frummælandi um menningar- og menntamál. Flutti hann ágæta
ræðu um þessi efni, og var henni afburðavel tekið af fundar-
mönnum. Urðu um hana miklar umræður. Margt skólamanna, rit-
höfunda og listamanna var á fundinum.
ISLENDINGAR
MENNTAÞJÓD
Bjarni Benediktsson, mennta-
málaráðherra, komst þannig að
orði í upphafi máls síns, að hann
AlSf velfur á Saissn Saar-deilunnar
FULLT samkomulag náðist með utanríkisráðherrum Bretlands, v*lc^ ekk' §era ^r hinum
beinu hagsmunamalum almenn-
Bandarikjanna og Frakklands a fundi peirra 1 Pans 1 gær um . ....
" u mrtn í-tTrt nnwi milrinm TTAlrfon rtm
að binda enda á hernám V-Þýzkalands og veita því fullt sjálfstæði.
Með samkomulagi þessu er rutt úr vegi stærstu hindruninni að
aðild V-Þýzkalands að varnarsamtökum vestrænna þjóða.
★ ÞJÓÐRÉTTARLEG STAÐA
V.-ÞÝZKALANDS
Utanríkisráðherrarnir ræddu
einkum hver skyldi vérða afstaða
V.-Þýzkalands meðal vesturveld-
ings, svo sem aukinni velgengni
atvinnuveganna, fjármálum ríkis'
og einstaklinganna, verzlun og
viðskiptum o. s. frv.
En maðurinn lifir ekki á einu
anna frá þjóðréttarlegu sjónar- saman brauði, sagði ráðherrann.
miði séð. Enn er eitt atriði í sátt- Hingað til hefur það aldrei verið
«>3010 » rns i:< I stolt okkar íslendinga, að við
Vestfiroingar verða
fiskiskip og aukinn
Vaxandi ásókn erlendra togara
ógnar vélbátaútgerð þeirra
Ör ræöu Sigurðar Bjarnasonar á Alþingi í gær
MIKLAR umræður urðu í gær í sameinuðu þingi um þingsálykt-
unartillögu Sigurðar Bjarnasonar, Gísla Jónssonar og Kjartans
J. Jóhannssonar um ráðstafanir vegna vaxandi rányrkju á fiski-
miðum fyrir Vestfjörðum.
Sigurður Bjarnason flutti ýtarlega framsöguræðu, þar sem hánn
greindi frá því hvílíkt vandræðaástand væri að skapast á Vest-
fjörðum vegna þess að eftir útvíkkun landhelginnar hefur sókn
erlendra togara á vestfirzk fiskimið stóraukizt. Ræddi hann helztu
leiðir til úrbóta.
STÓR SVÆÐI FRIÐUÐ þar aukizt verulega, afli farið
VIÐ SV-LAND vaxandi og hlutir sjómanna hækk
Sigurður gat þess, að svo væri að í þessum landshlutum.
málum háttað, að við víkkun Fyrir Vestfjörðum hefðu fisk-
landhelginnar hefðu stór svæði veiðitakmörkin hins vegar færzt
við Suðvesturland verið friðuð, sáralítið út, eða aðeins um 1 sjó-
svo sem Faxaflói og einnig Breiða mílu.
fjörður. Við það hefði fiskigengd Framh. á bls. 10
að fá stærri
fiskiiðnað
Ný stjórn
í Finnlandi
HELSINGFORS, 20. okt. — Ný
stjórn var mynduð í Finnlandi
í dag. Er það samsteypustjórn
Bændaflokksins og Jafnaðar-
manna. Forsætisráðherra verður
Urho Kekkonen
í ráðuneyti sitja sjö Jafnaðar-
menn og sex Bændaflokksmenn,
auk nokkurra óflokksbundinna
manna, er hafa sérþekkingu á
ýmsum sviðum.
Utanríkisráðherra verður Jo-
hannes Viroiainen frá Bænda-
flokknum, innanríkisráðherra
Vainö Leskinen, sem er Jafnaðar-
maður, fjármálaráðherra Penna
Tarvo, sem er Jafnaðarmaður.
í stjórninni eiga sæti tvær kon-
værum auðugir á veraldarvísu,
heldur hitt, að við værum
menntaþjóð, þjóð. sem hefði í
innri menningu sinni átt styrk
til þess að lifa af ótrúlega erfið-
leika. Við höfum talið okkur það
til gildis, að forfeður okkar áttu
þann andlega þrótt. sem ekki að-
eins gerði það að verkum, að
þjóðin lifði af hörmungar, held-
ur og, að hún samdi og varð-
veitti sumt það, sem er með því
þezta í heimsþókmenntunum. —
Við megum ekki láta þessi verð-
mæti okkar falla í glevmskunnar
dá, heldur halda þeim hærra á
lofti en nokkru sinni fyrr með
því hver um sig að leggja af
mörkum, það sem við þezt meg-
um, þjóðinni tii heilla.
BREYTTAR AÐSTÆÐUR
Ráðherrann ræddi því næst um
Bjarni Benediktsson
þóklega þekkingu íslendinga. —
Áður fyrr hefðu heimilin að
mestu leyti annast fræðsluna. Nú
hefðu skólarnir tekið við því
hlutverki. Talað væri um, að
skólaskyldan væri nú of löng, og
margar raddir heyrðust um, að
endurskoða þyrftu fræðslulögin.
Sannleikurinn væri sá, að sú lög-
gjöf hefði verið samin af marg-
reyndum skólamönnum og sam-
þykkt ágreiningslítið á Alþingi.
Væri hún enn naumast komin að
öllu leyti í framkvæmd: — Það
væri því ærið hæpið, að enn sé
kominn tími til að endurskoða
hana.
Ráðherra ræddi því næst nokk-
uð um skólaskylduna.
Samkvæmt fræðslulöggjöfinni
gætu héraðsbúar einstakra byggð
arlaga ákveðið sjálfir, að skóla-
skyldan þvrfti ekki að vera
lengri en frá 10—14 ára. Hann
kvað ekki óeðlilegt, að skóla-
skyldan sé skemmri í sveitum en
í þæjum, þó ekki væri nema af
því, að í þæjunum væri oft æði
erfitt að fá annað verkefni handa
börnunum en að ganga í skóla.
Pmmh á bls. 2
Hoinarverkiallið bieiðist til 5
hainarbæja í Bietlandi
H
London, 20. okt. — Reuter-NTB.
AFNARVERKFALLIÐ í Bretlandi hefur nú breiðzt út til fimm
meiri háttar hafnarbæja, tala verkfallsmanna er alls um 50
þús. og 400 skip liggja í höfn án þess að fá afgreiðslu. Atvinnu-
málaráðherra Bretlands, Monckton lávarður, hefur lýst yfir því,
að verkfallið hafi valdið stöðvun á innflutningsvörum, að verð-
mæti um 50 milljónir sterlingspunda og útflutningsvörum, er
metnar eru á 30 millj. sterlingspunda. Flugvélar hafa verið teknar
í notkun til að flytja nauðsynjavörur inn í landið og til að koma
útflutningsvörum, er ekki þola þið, til V-Evrópu.
NOTKUN HERSVEITA —
ÖRÞRIFARÁÐ
Undanfarna daga hefur brezka
ríkisstjórnin rætt tillögur þess
efnis að senda um 20 þús. her-
manna til aðalhafnarborganna til
, að afferma skip. Ríkisstjórnin
; hefur lýst sig ófúsa til slíkra að-
gerða af ótta við fleiri samúðar-
verkföll, en kveðst ef til vill
verða að grípa til örþrifaráða um
ur. Þetta er fimmta ráðuneytið, ■ helgina. Monckton lávarður hef-
sem Kekkonen myndar eftir ^ ur hvatt stjórnina til að gera ,,all-
stríðið. —NTB ar ráðstafanir er nauðsynlegar
eru“ til að gæta velferðar almenn
ings.
I í gær voru 45 þús. í verkfalli
í London, Liverpool og Birken-
head, 3 þús. í Hull, 1,3 þús. í
Southampton, 600 í Carston og
200 í Rochester. — Gerðardómur
er atvinnumálaráðherrann skip-
aði, vinnur nú að rannsókn á-
greiningsefna verkamanna og at-
vinnuveitenda. Mun gerðardóm-
urinn gefa stjórninni skýrslu eft-
ir viku.