Morgunblaðið - 27.03.1956, Blaðsíða 8

8
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 27. marz 1956

CJtg.: H.f. Arvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Stjórnmálaritstjóri: Sigurður Bjarnason frá Vigux.
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, augiýsingar og aígreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 20.00 á mánuði innanland*.
1 lausasölu 1 króna eintakið.
Alý viðhorf í íslenáum stjórnmálum
SÚ ríkisstjórn, sem Sjáifstæðis-
flokkurinn og FramsÓKnarflokk-
urinn rnynuuðu að afloknum
kosningum haustið 1953 leggur í
dag fram lausnarbeiðni sína. —
Ástæða þess er ekki málefnaleg-
ur ágreiningur heidur pólitisk
hræðsla Framsóknarflokksins —
Það heíur komið greiniiega fram
í umræöum undanfarnar vikur,
að stjórnarsarnstaríið hefur ekki
rofnað vegna þess að ágreiningur
hari verió ínnan ríkisstjórnarinn-
ar um stjórnarstefnuna í þeim
málum, sem þýðingarmest eru.
Aðaimálgagn Framsóknarflokks-
ins hefur hreinlega játað það, að
ráðherrar flokksins hafi engar
sjálfstæðar tillögur lagt fram í
ríkísstjórninni um lausn efna-
hagsvandamáianna. Hins vegar
heíur blaðið komið með þá
furðulegu skýringu, að ráðherr-
ar Framsóknarflokksins hafi vit-
að það fyrirfram, að Sjálfstæðis-
menn væru ófáanlegir til fylgis
við nauðsynlega stefnubreytingu
gagnvart efnahagsvandamálun-
um!!
í flokkssamþykktum á
þingi Framsóknarmanna kem-
ur það einnig greinilega fram,
að þeir geta ekki bent á nein
ný úrræði í þessum málum.
Um það er að vísu talað, að
I- ramsóknarflokkurinn þurfi
að fá aukin ítök í stjórn lána-
stofnana þjóðarinnar og í
heildarsamtökum framleið-
enda við sjávarsíðuna. En
hvaða vitiborinn maður trúir
því, að allur vandi yrði leyst-
ur í eínahagsmálum okkar
með því að gera Framsóknar-
flokkinn einvaldan í bönkun-
um, þar sem hann þegar hef-
ur rík ítök.
Mikið og þjóðnýtt starf
Ríkisstjórn sú, sem í dag legg-
ur fram lausnarbeiðni sína hexur
setið aö voiuum i rúmt hálít
þriðja ár. Hún helur á þessum
stutta tíma unnið mikið og þjóð-
nýtt starf. iviorguin stórmaium
hefur verið hrundið verulega
áleiðis. FrainkvæmU 10 ára raí-
væðingar-áætiunar er haí'in og
fjármagn tryggt til hennar að
veruiegu leyti, Ný löggjöf hefur
verið sett um storauainn stuðn-
ing við íoúðaoyggingar í landinu.
Atvinnuvegirnir hata verið et'ld-
ir til lands og sjávar. — í heil-
brigðis- og menntamálum hafa
stór spor vertð stigin fram á við.
Sjátfstæðisrnönnum er það mik
ið gleðiefni, að þessar miklu
framkvæmdir hafa verið unnar
undir þeirra forystu. Þeir hafa
viljað standa við þau miklu fyrir-
heit, sem þjóðinni voru gefin í
máiefnasamningi stjórnarinnar.
Því miður hefur kommúnistum
og fylgiliði þeirra í Alþýðu-
flokknum tekizi að trufla nokkuð
starf og stefnu stjórnarinnar í
efnahagsmálum. Þess vegna hófst
á sl. ári kapphlaup milli kaup-
gjalds og verðlags og þess vegna
hefur dýrtíð og verðbólga magn-
azt í landinu. En á því bera
kommúnistar og fylgilið þeirra
fyrsx og íremst ábyrgð. Sjálf-
Stæðismenn vöruðu þjóðina við
afleiðingum nýs kapphlaups
milli kaupgjalds og verðlags. En
kommúnistar mættu þeim aðvör-
unum með því að láta stærstu
verkalýðsfélögin hefja pólitísk
verkföll, sem beint miðuðu að því
að sliga útflutningsframleiðsluna.
Afleiðingar þeirra óhappaverka
urðu svo þær, að leggja varð |
nyja skatta á þjóðina til þess að
rétta hlut framleiðslunnar.
Skömm Framsóknar
Framsóknarflokkurinn hefur
nú valið þann kostinn, eins og
stundum áður, að hlaupast úr
stjórnarsamstarfi á miðju kjör-
tímabili. Hann hefur ekki hikað
við að hlaupa frá hinum miklu
fyrirheitum stjórnarsamningsins
um raivæðingu landsins, umbæt-
ur í húsnæðismálum og alhliða
uppbyggingu atvinnulífsins. Af
þessu íramferði mun hann hafa
skömm eina og skaða. Leiðtogar
hans hafa sýnt þjóðinni framan
í dæmafátt ábyrgðarleysi. En
þeir haía jafnframt ekKi komizt
hjá að leiða í ljós nagandi ótta
sinn við þverrandi fylgi og traust
meðal íslenzkra kjósenda. Þess
vegna reyna þeir nú að innbyrða
Alþýðuflokkinn, margklofinn og
hálfdauðann, til þess að reyna
með því að bjarga nokkrum kjör-
dæmum sínum, sem þeir héldu í
í síðustu kosningum með örfáum
atkvæðum fram yfir frambjóð-
endur Sjálfstæðismanna.
Sjálfur er Framsóknarflokk
urinn logandi að innan af
klofningi og óeiningu. Fólkið
í sveitum landsins sér, hvaða
skrípaleikur það er, þegar
Framsóknarmenn setja nú all-
ar sínar vonir á samstarf við
flokk, sem barizt hefur hat-
rammlega gegn þeirri stjórnar
stefnu, sem Framsóknarflokk-
urinn hefur fylgt í samstarfi
við Sjálfstæðisflokkinn sl. 6
ár. —
Sjálfstæðisflokkurinn
einhuga og sterkur
Sjálfstæðisflokkurinn er í dag
eini stjórnmálaflokkurinn, sem
stendur einhuga og sterkur. —
Þjóðin veit, að hann hefur barizt
einarðri baráttu fyrir þeim mál-
efnum, sem mestu máli skipta
fyrir aðstöðu hennar í lífsbarátt-
unni. Hann hefur látið málefnin
ráða gerðum sínum, en ekki j
hneigðina til pólitísks brasks og '
hrossakaupa. — Sjálfstæðismenn
byggja ekki heldur sigurvonir i
sínar í framtíðinni á mðurlægj-
andi verzlun með atkvæði fólks-
ins, eins og Framsókn og kratar. j
Þeir treysta á heilbrigða dóm- !
greind fólksins og biðja um það
eitt að vera dæmdir af verkum
sínum.
íslendingar standa nú frammi
fyrir tveimur kostum í stjórn-
málum sínum: Annars vegar að '
efla Sjálfstæðisflokkinn til þess i
að hafa áframhaldandi forystu
um þróun og uppbyggingu í
þjóðfélaginu, hins vegar að ofur-
selja stjórn landsins fullkomnum
glundroða og upplausn. Vinstri i
flokkarnir eru aldrei sundur- j
þykkari og klofnari en einmitt
nú. Þeir geta ekki komið sér sam- j
an um neitt nema hatrið á Sjálf-
stæðisflokknum.
Og hræðslan við fylgistap
mótar allar þeirra gerðir. —
Slikt glundroða- og tætingslið
er ekki fært til forystu, það
getur engu góðu komið til
leiðar fyrir íslenzkt fólk. —
Þess vegna verða nú allir á-
byrgir íslendingar að samein-
ast í voldugri sókn fyrir sigri
hinnar víðsýnu og frjálslyndu
framkvæmda- og uppbygg-
ingarstefnu Sjálfstæðisflokks-
ins. —
Ioftleiðir mótmaila fannaldal
til meginlands Evrópu
® Telja hana óþarfa með ö!lu
NOKKRU fyiár áramót sendu
flugfélög þau, sem aðilar eru að
I.A.T.A. frá sér gjaldskrá sína
eins og frá henni hafði verið
gengið á fundi félaganna í Miami
í september s. 1. Kom þá í Ijós
að gert er ráð íyrir mjög veru-
legri hækkun á svokölluðum
„Tourist“-fargjöIdum á flugleið-
inni milli íslands og meginlands
Evrópu Til dæmis næmi slík
hækkun kr. 288,00 fyrir einstakl-
Ueiuahanch óhrifíar:
Þegar þess er gætt að I.A.T.A.' ræða á flugleiðum innan Evrópu.
félögin taka æ hraðskreyðari og Með þessari hækkun er stefnt
fullkomnari flugvélar í notkun til þess að heildarfargjöld Loft-
ing frá Reykjavík til Kaupmanna ®g.^.ast mn það tanbyrðis* e" leiðf ^ f]ugleiðinni milli megin-
hafnar oe til baka Loftle.ðir eiga þess engan kost lands Evropu og Amenku verði
; að taka þátt í slíkri samkeppni, svo há. að ielagið standi mun
þá segir sig sjálft, að hækkun á verr að vígi í samkeppninni, mið-
STEFNT GEGN LOFTLEIÐUM fargjöldum félagsins gerir að- að við þann flugvéiakost, sem
Stjórn Loftleiða h. f ræddi við stöðu þess í samkeppninni óhæg- það hefur nú yfir að raða.
blaðamenn : gær í tiiefni þessa. ari, enda virðist Miami samþykkt,
í greinargerð félagsins segir in miðast við það, þar sem hvergi! T EITAI) sAMÞYKKiS
m' a': er Um sambæril^a hækkun að ÍSLENZKRA STJÓRNAR-
VALDA
Um það leyti sem verðskrá
I.A.T.A. barst hingað til lands,
kvisaðist að Flugféiag íslands
h. f. hefði sótt til verðlagsstjóra
um levíi til hækkunar "argjalda
héðan og til meginlands Evrópu
i samræmi við samþykktir
T.A.T.A. Með bréfi dags. 27. febr.
s. 1. leitar sama félag samþykkis
flugmálastjórnarinnar til ofan-
greindrar fargjaldahækkunar.
Fiugmálaráðherra boðaði því
næst, ásarnt flugmálastjóra, full-
trúa Loftleiða og Flugfélags ís-
lands á fund 2. marz s. 1. Mót-
mæltu fulltrúar Loftleiða far-
gjaldahækkuninni sem óþarfri
og töldu afkomu félagsins síð-
asta árið sanna það, en fulltrúar
Flugfélags íslands iögðu allt
kapp á að knýja hækkunina
fram, enda kváðust þeir hafa
beitt sér fyrir samþykkt hennar
á fundi I.A.T.A. í Miami. Töldu
þeir nauðsyn til bera, að hækkun
Dagheimili fyrir börn
VANDLÁT husmóðir“ skrifar
bréf og fer hörðum orðum
um dagheimili fyrir börn hér i
Reykjavík. Kveðst hún búa í
nánd við dagheimili. Þykir henni
eftirlitið með börnunum ekki
funnægjandi.
„Orsökin til þessara skrifa er
einkum sú, að fyrir stundarkorni
opnaði ég glugga til að njóta veð-
urblíðunnar eftir föngum. Mikill
hávaði kvað við úr garði dag-
heimilisins. Allmörg börn voru
þar saman komin. Nokkrir all-
stálpaðir krakkar voru að hár-
reita smábarn, sem átti ekki ann-
arra kosta völ en orga. Það bar
þó lítinn árangur, því að hvergi
var nokkra eftirlitsstúlku að sjá.
Einn drengjanna hafði safnað um
E.R.
sig hóp barna og hafði á hendi
blótsyrðakennslu. Börn eru næm,
svo sem kunnugt er, og ekki leið
á löngu, þar til allur hópurinn
kallaði í kór alls konar blótsyrði.
Ég var að því komin að snarast
út og reyna að vekja eftirtekt
stúlknanna á þessu, en þá birtist
ein þeirra hjá hópnum. Hún lét
börnin afskiptalaus — virtist svo
sem henni þætti ekki ástæða til
að vanda um við þau“.
Ljótt er, ef satt er. Dagheimili
fyrir börn eru nauðsynleg í borg-
um. Svo margir borgarbúar hafa
ekki tök á því að hafa börnin
heima við allan daginn og gæta
þeirra, svo að vel sé. Á dagheim-
ilum eiga börnin að vera undir
stöðugu eftirliti við leiki og
ýmiss konar viðfangsefni. — Eru
þessar stofnanir því til mikils
hagræðis og gagns, sé vel til
þeirra vandað. Yfirleitt hef ég
heyrt vel látið af dagheimilum í
Reykjavík. Þótti mér leitt að lesa
frásögn húsmóðurinnar og vona,
að hér sé um smáhandvömm að
ræða en ekki „daglegt brauð“.
Þau kynni, sem ég hef haft af
fóstrum, eru mjög góð, og hef ég
aldrei orðið annars vör en þær
stunduðu starf sitt af alúð og
vandvirkni, og er það ómetan-
legt, þar sem þær fjalla daglega
um „framtíð þessa lands“ —
börnin. Aldrei hef ég orðið ann-
ars vör en þær væru góðar við
börnin en reyndu þó jafnframt
að aga þau — og er slíkt hægar
sagt en gert, þar sem víða er pott-
ur brotinn um uppeldi barnanna
á reykvískum heimilum. Ekki
hef ég orðið annars vör, en fóstr-
urnar gerðu sitt til að venja
börnin á gott orðbragð, og það
mun vera fastur liður á hverju
dagheimili að kenna börnunum
vísur og söng. Læt ég svo útrætt
um þetta mál — að sinni.
Þumlungar — ekki
tommur
skrifar:
„Eg var að handleika
Pok, sem neitir: MinnisDoK ryaa.
ng opnaoi ooKina. itist a tnaoi tn
vinsui hanaar stenuur Sivinao:
„j.uiimiUiii oreyu i uirn'. toeiur
neiOi lanö a pvi, að parna heroi
staðið: „Þumlungum breytt i
mm', því að pumiungur er
tvennt í senn íslenzkt mál og
mæiiKvarði, en „tomman" er
eiurieguKind, arfur frá fyrrver-
andi sampegnum oKkar við Eyr-
arsund'*.
H.
Um staðarnöfn
skriíar og þyKja honum
alþingi mislagðar hendur, þessi fengist staðfest vegna lélegr
pegar það löggildir staðarnöfn,
„t.d. er Hofðakaupstaður of
langt nafn og óþjált. Þá var nafn-
ið bkagastrónd mun betra, og
engin ástæða til að breyta því, úr
pvi sem kornið var. Þegar Sauð-
árkrókur fékk kaupstaðarrétt-
indi hefði átt að breyta nafni
ar afkomu Flugfélagsins. Flug-
málaráðherra mæltist lil að full-
trúar ofangreindra flugfélaga
tækju upp viðræður sín á milli,
áður en lengra væri haldið. Þær
viðræður báru engan árangur.
Ráðherra hlutaðist til um að
fleiri viðræðufundir voru haldn-
þorpsins, sem er ljótasta staðar- ir, og kom þá fram sú tillaga til
nafn hér á landi og minnir á
„einn sauðmórauðan skammar-
krók“. Stungið heiur verið upp á
að kalla þorpið Árós, sem er
mjög hentugt nafn eins og t.d.
Biönduós og Hofsós.
Nafnið Neskaupstaður er svo
langt nafn og óþjált, að ekki hef-
ur tekizt að útryma nafninu Norð
fjörður — Neshöfn hefði verið ó-
likt betra.
Oft hefur verið stungið upp á
því, að skíra þau þorp sérstdkum
nöfnum, sem nú bera nafn fjarð-
arins eða staðarins, sem þau
standa við, t.d. Seyðisfjörður, ísa
fjörður, Vestmannaeyjar o. fl.
Ekki hefur tekizt að finna
hentugt og munntamt nafn á
Egiisstaðaþorpinu nýja, því að
óviðkunnanlegt er að gera engan
greinarmun á gamla staðarheit-
inu og þorpinu. Heyrði ég reynd-
ar, að margir þar eystra kölluðu
þorpið „Ásinn“, sem á að vera
stytting á örnefninu Gálgaás, sem
er rétt hjá þorpinu. Auðheyrt var,
að þetta var gert þorpinu til niðr-
unar, því að margir hafa horn í
síðu þess, og mun þó reynast svo,
að einmitt þarna verður fram-
tíðarhöfuðstaður Austurlands. —
Ýmsar tillögur heyrði ég um
hentugt nafn á þorpið. Bezt leizt
mér á nafnið Lagarás, sem er
bæði stutt og laggott og líklegast
til að geta útrýmt nafninu Gálga-
ás (Gálgaásinn er sem sé gamall
aftökustaður, m.a. kunnur af
sögninni um „Valtý á grænni
treyju“.)“
___"D ® S"-—?
Minnstu þess, að
í lífinu verður þú
> að haga þér sem
við veizluborð.
miðlunar, að fargjöld yrðu ó-
breytt fyrir þá, sem greiddu far-
miða sína í erlendum gjaldeyri,
en hækkuðu fyrir íslendinga,
þ. e. á leiðinni ísland—megin-
land Evrópu í samræmi við sam-
þykktir I.A.T.A.
VILJA LEIGJA EÐA KAUPA
í bréfi, sem stjórn Loftleiða
ritaði flugmálaráðherra 16. þ.m.,
þar sem ítrekað er að stjórnin
líti Svo á að ekki sé ástæða til
að hækka fargjöld á Norður-
Atlantshafsflugi býðst sljórnin
til að gera eftirfarandi samkomu-
lag „til þess að forða Flugfélagi
íslands frá veruiegum áföllum":
Lofleiðir h. f. er reiðubúið til
að kaupa eða leigja aðra eða
báðar Skymaster flugvélar Flug-
félags Islands nú þegar.
Loftleiðir h. f. er reiðubúið
til að taka að sér innanlandsflug
og gera tilraun tii lækkunar far-
gjalda um 5—10 af bundraði.
Tilboð þetta er fram borið í
því trausti, að ríkisábyrgð fáist
fyrir kaupverði ofangreindra
flugvéla Flugfélags íslands og
samkomulag náist að öðru leyti
um kjörin".
Þá segir í bréfi stjórnar Loft-
leiða:
Það skal bent á, að verði hinum
nýju fargjöldum, sem samþykkt
voru á I.A.T.A. ráðstefnunni,
ekki mótmælt af háliu íslenzkra
stjórnarvalda, taka þau gildi 1.
apríl n. k. skv. gildandi milli-
ríkjasamnignum um flugferðir.
Treystum við því að fargjöldum
þessum verði mótmælt eigi síðar
en 1. april n. k.
KAUP Á HLUTABRÉFUM í
FLUGFÉLAGI ÍSLANDS
Þá skýrði stjórn Loftleiða h. f.
frá því, að i sambandi við tillögu
þá, er flugmálaráðherra hefur
borið fram á Alþingi um að ríkis-
sjóður Kaupi hlutabréf í Flug-
félagi ^slands h. f. allt að upp-
Frh. á bis. 12