Morgunblaðið - 12.06.1964, Page 24
24
MORGUNRIAÐIÐ
Fostudagur 12. Júní 1984
T JOSEPHINE EDGAR;
FIA
«ma
'iwiii
— Gerðu betur! stríddi Brend
an. — Segðu henni, að það spilli
uppboðsmöguleikunum hennar,
þegar hún fer í Frivolity!
— Þú heldur þér saman, Brend
an, sagði Soffía öskuvond. — Eg
ætla ekki að þola meira af þess
um Brady-mönnum.
Hann hló og það var þessi sami
andstyggilegi hæðnishlátur, sem
ég hafði heyrt áður. — í>ú ert nú
búinn að rýja einn Brady nógu
rækilega þegar. Þú ert búinn að
taka honum ^ækilega blóð og
ferð nú til þess næsta, sem býður
í þig. Og þú vilt hafa þá litlu
óskemmda áður en þú setur hana
á uppboð.
Eg sá, að andlitið á Hugh Trav
es náfölnaði af reiði. Hann gekk
fram með kreppta hnefa og stam
aði eitthvað í mótmælaskyni, en
Brendan sópaði honum til hliðar
eins og fisi.
— Láttu ekki eins og asni,
Brendan! sagði Vestry hvasst.
— Þér ættuð að muna manna-
siðina yðar frammi fyrir gestun-
um mínum, Brady, sagði lávarð-
urinn og horfði ósvífnislega í
augun á Brendan. — Við þurf-
um ekki á neinni írskri vonzku
að halda hér.
— Frú Brady kann að vera
gestur yðar, en jafnframt er hún
kona bróður míns — enda þótt
þið bæði virðist alveg hafa
gleymt því.
Eg hélt, að Woodbourne ætlaði
að berja Brendan, en Soffía var
fljót að grípa í handlegginn á
honum. Hann sneri sér að Vestry:
— Þurfið þér á þessum ósvífna
hvolpi að halda lengur, Vestry?
— Brendan er bezti maðurinn,
sem ég hef, svaraði Vestry þver-
móðskulega.
— Jæja, þér hafið það eins og
þér viljið. Mig langar ekkert til
að flytja mig eitthvað annað með
hestana mína, en ég gæti neyðzt
til þess.
— Þér þurfið ekki að velja milli
mín og atvinnu yðar, Vestry,
sagði Brendan einbeittur.
Hann setti upp húfuna og sneri
sér að mér, en áður en hann
gæti komið upp nokkru orði,
flýtti Soffía sér að segja: —
Þakka þér fyrir, ég get sjálf gætt
hennar Rósu.
Hann þagði. — Já, það ætirðu
að gera . . . og ekki síður sjálfr
ar þin. Þú hefur gert Dan viti
sínu fjær, og ef hann rækist á
þig gæti hann unnið þér mein
— og þessum aðalsvini þínum
líka!
Hann snerist á hæli og hvarf
inn í mannþröngina. Eg sá þýð-
ingarmikið augnatillit fara milli
Soffíu og lávarðsins, og svo var
uppþotinu lokið, jafn snögglega
og það hafði byrjað.
Soffía tók mig að sér það sem
eftir var dagsins og Hugh var all
ur á þönum kring um okkur.
Karlmennirnir, sem eltu Soffíu
eins og veltaminn dansarahópur,
virtust nú vera farnir að gefa
mér auga líka. Eg heyrði þá
segja: „Systir frú Dan“, „Hún
er að byrja hjá Frivoliry, heyrir
maður“, „Ekta ensk rós, ka!l
minn“.
Eg býst við, að ég hafi stungið
í stúf við þennan leikaralega
glæsimennahóp, í gráa kjólnum
mínum og með stráhatinn. En ég
óskaði þess heitast, að ég væri
einhversstaðar annarsstaðar
stödd í veröldinni, og allan tím-
ann var ég að hugsa um Brend-
an, hvað hann væri að gera, eða
gæfi gert ef hann héldi ekki á-
fram hjá Vestry. Færi hann
kannski til Ástralíu, án þess svo
mikið sem að láta mig vita af
því?
Þegar veðhlaupunum var lok
ið, sagði Soffía við Woodbourne:
— Eg held það væri heppilegra,
að ég hefði þessa óþægu stelpu
einhversstaðar hjá mér, finnst
þér það ekki, elskan? Hún ætti
að koma heim með mér.
— Til Bayswater?
— Já.
— Eins og þú vilt, elskan.
Eg fór því aftur til London, á
samt Soffíu og Hugh Travers og
einum manni enn, í vagni lávarð
sins og lávarðurinn sat uppi á
sætinu hjá ökumanninum og
stýrði sjálfur.
Ekki þekkti ég þennan mann,
sem var í vagninum með okkur.
Það var roskinn maður og talaði
með . greinilegum framandi
hreim. Mér skildist hann vera
mjög ríkur og ég gat vel séð, að
lávarðurinn var afbrýðissamur
og órólegur og var alltaf að líta
til okkar úr sæti sínu. Hugh
hvíslaði einu sinni að mér, að
þetta væri Bermann, demanta-
kóngurinn frá Suður-Afríku.
Eg var farinn að kunna vel við
Hug Travers. Þrátt fyrir auð
sinn og höfðingjasambönd, var
hann ósköp hreinskilinn og blátt
áfram. Eg gat vel hugsað mér, að
hann kynni bezt við sig úti í
sveit, við búskap og þessháttar
og ætti bara að hætta að stæla
frænda sinn og reyna að vera
heimsmaður.
Einu sinni á leiðinni stönzúS
um við í krá einni, af því að
Soffía sagðist vera þyrst. Húsa-
garðurinn var fullur af allskonar
vögnum og fíni vagninn okkar
vakti athygli. Þegar ég sá Soffíu
draga frá sér slörið og stinga nef-
inu niður í ölkrúsinu, skildi ég
hvað Brendan átti við, að hún
væri „karlmannatál1*.
Eg var í vandræðum, af því að
mér þótti svo vænt um
hana, og það var svo margt gott
til í henni, en samtímis ýmislegt
Hér getur konan m níekki njósnað um okkur.
annað, sem gerði mig órólega og
hrædda.
Við ókum nú inn í miðborg-
ina. Bermann fór út í St. James
áður en við stönzuðum við hús
lávarðsins í Mayfair. Lávarðurinn
og Hugh fóru út, og lávarðurinn
tók í höndina á Soffíu. — Mað-
urinn ekur þér heim elskan. Eg
kem svo til þín klukkan sjö.
Vagninn ók af staö aftur. Við
Soffía sátum þegjandi, og hvor
okkar beið eftir því, að hin segði
eitthvað. Loksins sagði hún: —
Eg skal senda skólanum skeyti,
að þú sért hjá mér.
— Eg skildi eftir orðsendingu,
sagði ég hátíðlega. Augun í Soff-
íu leiftruðu.
— Notaðu ekki þennan tón við
mig, Rósa litla. Það er sama,
hvað ég kann að hafa gert, eða
hvað ég er, þá skaltu bara muna,
að ævin hefði orðið önnur hjá
þér, ef ég hefði ekki séð_um þig.
BYLTINGIN í RUSSLANDI 1917
ALAN MOOREHEAD
Tvo dagana næstu var gengið
til framkvæmda á þessari áætl
un um ferð yfir Þýzkaland. Svo
. ivirtist, þar eð Hoffmann sá
hitt Hoffmann, utanríkisráðherra
Sviss, en árangurslaus að því er
var uppi, þar eð Hoffmann sá
enga ástæðu til að stofna hlut-
l<?ysi Sviss í voða með því að
blanda sjálfum sér opinberlega í
málið. Samt sem áður tilkynnti
hann Romberg, sendiherra Þjóð-
verja í Bern, hvað á seiði væri,
og Romberg, var fús að hjálpa.
Þann 22. marz símaði hann til
Berlínar, að „rússneskir bylting
arfrömuðir óskuðu að komast
heim til Rússlands yfir Þýzka-
land, þar eð þeir væru hræddir
við að fara yfir Frakkland, sök-
um kafbátahættu"; og bað um
nánari fyrirmæli.
Samstundis gætti áhuga í Berl
ín, því að nú var það komið í
Ijós, samkvæmt njósnafregnum
þeirra, að afsögn keisarans hafði
ekki bætt aðstöðu Þýzkalands;
Miljukov og bráðabirðastjórn-
in ætluðu að halda ófriðnum á-
fram sem fyrr. Augljósasta ráð-
ið var því að koma bráðabirgða-
stjórninni frá og setja í hennar
stað sósíalmarxistastjórn, sem
mundi semja frið. Parvus var
þegar tekinn að berjast fyrir
þessari hugmynd í Kaupmanna-
höfn; Ranzau, þýzki sendiherr-
ann þar, tilkynnti, að hann hefði
átt við hann fund, 22. rnarz, til
að ræða málið. Utanríkisráðu-
neytið í Berlín vildi líka fyrir
hvern mun hagnast á hinu nýja
ástandi, meðan það væri enn
volgt, og hafði þegar beðið rikis
sjóðinn um 5 milljónir marka
til áróðurs innan Rússlands. Jafn
framt var útvegun lestar handa
útlögunum vísað til Luden-
dorffs og yfirherstjórnarinnar.
En Þjóðverjar áttu enn ýms um-
hugsunarefni óútkljáð. Var hægt
að treysta þessum byltingar-
mönnum? Mundu þeir raunveru-
lega vinna Þjóðverjum í hag, eft
ir að þeir væru komnir heim til
Rússlands?
Lenin, að minnsta kosti var
ekkert að liggja á því, hvað hann
ætlaðist fyrir, og hugmyndir hans
voru þveröfugar við línuna, sem
bolsjevíka-félagar hans, Kamen
ev og Stalín, voru á í Petrograd
á þessum tíma. Hann ætlaði að
ráðast á bráðabirgðastjórnina
með oddi og egg, og hann ætlaði
að fara fram á frið. Lenin hafði
notað þessa biðdaga, til að koma
frá sér hinum fyrstu þremur af
„Bréfum úr fjarska“, sem voru
ætluð til birtingar í Pravda, og
hann gerði það lýðum ljóst, að
honum hafði verið alvara með
það, sem hann hafði sagt, endur
fyrir löngu, eftir Zimmerwald-
þingið: hann ætlaði að koma af
stað borgarastyrjöld i Rússlandi.
Hann fullyrti, að samsæri væri
á ferðinni með rússneskum auð-
valdssinnum (með Milyukov og
bráðabirgðastjórnina sem full-
trúa sína) og Bretum og Frökk-
um (þar sem fulltrúar voru hin
ir tveir sendiherrar þessara
þjóða í Petrograd, Buchanan og
Paléologue). Fyrsta markmið
þessa samsæris hefði verið að
koma í veg fyrir samninga milli
keisaranna tveggja um sérfrið,
og síðan að koma í kring afsögn
Nikulásar. Hann sagði, að marx
istar skyldu ekki gera sér neinar
gyllihugmyndir um þessar stað-
reyndir, sem væri haldið leynd-
um í enskum og frönskum blöð-
um (aðalheimildir Lenins á þess
um tíma voru Time, Le Temps
og Neue Zuercher Zeitung).
Hann hvatti öreigalýðinn til að
styðja sovétið og velta bráða-
birgðastjórninni. Og fyrsta skref
í þá átt taldi hann vera það,
að verkamenn væru vopnaðir.
í framhaldi af þessum hug-
myndum sendi Lenin skeyti til
bolsjevíkahóps, sem var að leggja
af stað frá Noregi til Petrograd.
Þar sagði: „Afstaða okkar full-
komin tortryggni, engan stuðning
KALLI KÚREKI
-Xr'
K-
Teiknari; FRED HARMAN
— Jæja, sástu gamila skarfinn? Ætl
»r hann að biðjast afsokunar?
— Já, svo sannarlega sá ég hann!
— Og ég líka!
— Hann segist ekki taka til greina
neinar afsakanir af þinni hendi. Út-
litlð er ófriðvænlegt.
— Svo hann ætlaðist til að ég bæði
hann afsökunar? Nei, það verður sko
aldeilis ekki af því! Annaðhvort skal
skinnið af honum neglt upp á vegg
hjá mér eða ég flæmi hann á burt
úr héraðinu.
— Þú gleymir að hann er fótbrot-
inn og ekki ferðafær. Og svo hefur
hann líka forláta góða vísundabyssu,
sem lítur út eins og fallbyssa.
við nýju stjórnina, Kerensky
einkum grunstamlegur, vopnun
öreiganna eina tryggingin, tafar
lausar kosningar Petrograa Dúm
unnar; ekkert makk við aðra
flokka“.
Hinn 24. marz snerust viðburð
irnir Lenin í hag. Þýzkalands-
keisari gaf til kynna, að hann
vildi, að rússneskir sósíalistar
vissu að hann styddi þá í and-
stöðu þeirra við bráðabirgða-
stjórnina, og einnig komu boð frá
yfirherstjórninni, að henni væri
það ekkert á móti skapi, að bylt
ingarmenn fengju að ferðast yfir
Þýzkaland. Daginn eftir var því
bætt við, að útlagarnir skyldu
ferðast saman og undir leiðsögn.
í fjórða „bréfinu úr fjarska“ —
en Lenin virðist hafa ritað þau
dag eftir dag og með ofsahraða —
gagnrýndi hann Gorky, sem að
Raufarhöfn
UMBOÐSMAÐUR Morgun-
blaðsins á Raufarhöfn er
Snæbjörn Einarsson og hef-
ur hann með höndum þjón-
ustu við fasta-kaupendur
Morgunblaðsins í kauptún-
inu. Aðkomumönnum skal á
það bent að blaðið er selt
í lausasölu í tveim helztu
söluturnunum.
Þórshöfn
Umboðsmaður Morgun-
blaðsins á Þórshöfn er Helgi
Þorsteinsson, kaupmaður og
í verzlun hans er blaðið selt
í lausasölu.
Vopnafjörður
Á Vopnafirði er Gunnar
Jónsson, umboðsmaður
Morgunblaðsins og í verzlun I
hans er blaðið ninnig seit í j
lausasölu
!