Morgunblaðið - 24.12.1965, Blaðsíða 13

Föstudagur 24. des. t§65
MORGUNELADIÐ
13
Sendiherrahjdnin í Höfn skruppu heim
til að halda jdl með f jölskyldunni
Viðlol við Gunnar Thoroddsen
Sendiherrahjónin í Kaup-
mannahöfn eru komin til íslands
til að eyða jólunum með fjöl-
skyldu sinni. Mbl. hitti Gunnar
Thoroddsen snöggvast að máli
og spurði hann frétta.
— Kemur afgreiðsla handrita-
málsins í yðar hlut sem sendi-
herra?
— Handritalögin höfðu verið
afgreidd frá Þjóðþinginu áður
en ég kom til Hafnar. En það
varð eitt af fyrstu embsettisverk
um mínum að undirrita ásamt
Hækkerup, utanríkisráðherra
Dana, handritasamninginn milli
Islands og Danmerkur. Málið,
sem stjórn Árnasafns höfðaði
gegn danska kennslumálaráðu-
neytinu til þess að fá handrita-
lögin ógilt, er nú rekið fyrir
eystra landsrétti, og er gert ráð
fyrir, að dómur gangi í málinu
snemma á næsta vori. , Hvaða
úrslit sem málið fær þar, verð-
ur því áfryjað til hæstaréttar og
má búast við því að' málsmeð-
ferð þar taki allt að einu ári.
Snemma árs 1967 ætti öllum
málaferlum að vera lokið.
— Og hvað hjaldið þér um úr-
slitin?
— Það mun álit flestra ann-
arra en málafærslumanns Árna-
safns, að hæstiréttur muni ekki
ógilda ákvæði handritalaganna.
— Sá málafærslumaður er
sagður geysilega harður í horn
að taka. Hafið þér hitt hann
persónulega?
— Já, ég hefi hitt hann og við
höfum rætt saman. Hann er tal-
inn mjög dugandi málafærslu-
maður. En að sjálfsögðu vonum
við, að hann tapi þessu máli.
— Teljið þér að handritamál-
ið geti haft skaðleg áhrif á nor-
rænia samvinnu?
— Ég held, að þótt einstaka
sinnum hlaupi smásnurða í bili
á þráð norrænnar samvinnu, þá
sé á öllum Norðurlöndum vax-
andi áhugi á norrænni sam-
vinnu. aukinn skilningur á þýð-
ingu hennar og mikilvægi, og
að hún verði víðtækari og fjöi-
þættari með hverju ári sem líð-
ur. Ég hef ekki trú á því, að
deilian um handritamálið spilli
norrænni samvinnu. Jafnvel
þvert á móti. Margir telja lausn
handritamálsins einmitt áþreif-
anlegt tákn þess norræna hugar,
sem hefur verið og verða mun
grundvöllur undir öllu norrænu
samstarfi, sem er einsdæmi í ver
öldinni nú, þegar um er að ræða
samstarf fimm þjóða.
— Hvernig mæltust kappin á
Skarðsbók fyrir í Danmörku?
— Meðal íslendinga og
danskra samherja okkar í hand-
riíamálinu var einróma ánægja
yfir því, að Island skyldi eign-
ast Skarðsbók.
— Hvernig fellur yður að
Gunnar Thoroddsen og frú Vala. Myndin er tekin í fyrradag,
Ljósm. Ól. K. IVtagn.
búa 1 Danmörku?
— Mætavel. Hvarvetna finnur
maður vináttu og hlýjan hug í
garð íslands og vaxandi áhuga á
landi og þjóð. í Danmörku býr
fjöldi íslendinga og margt af
ungu fólki þar við nám. Mikill
áhugi er hjá íslendingafélaginu
og Stúdentafélaginu að eignast
félagsheimili fyrir fundarhöld,
blaðalestur, lesstofu, bókasafn
og aðra félagsstarfsemi.
— Eru börn ykkar hjá ykkur
í Kaupmannahöfn?
— Þrjú börn okkar stunda
nám hér heima ,en yngsta dóttir”
okkar 11 ára gömul, er með
okkur ytra og gengur í dansk-
an skóla. Við komum núna heim
til að halda jól með * fjölskyld-
unni og förum út snemma í jan-
úar.
INIorman
Vincent Peal
ÞAÐ gleður mig stórlega, að bók
hans, POWER OF POSETIVE
THINKING er komin á íslenzku.
Engin bók fyrir utan Biblíuna
hefur verið mér eins þörf. Hann
er að vísu ekki neinn rétttrúnað-
arklei’kur, en ég elska haimn.
Hann hefur bjargað mannslífum,
jafnveil hér úti á hjara heims,
þessi prestur í New York.
Ég hef þegar keypt þrjú ein-
tök og haf þó ekki lesið hana á
íslenzkiu, svo að ég get ekkert
sagt um þýðinguna. En ég var
ekki hræddur við að kaupa
hana, því að ég hef þekkt hana
í nokkur ár á ensku. Ég veit
ekki heldur, hver þýðandiinn er,
en Guð blessi hann, hver sem
hann er. Ég veit ekki heldur,
hiver útgefandinn er. En falleg
er hún útliits, þessi bók. Hún er
að vísu dýr nokkuð, en það er
ekki tapað fé, sem fer fyrir hana.
Þessi ágæti prestur, prédilkar
Framh. á bls. 15
Að lokinni 14 daga geimferð
EINS og frá hefur verið skýrt,
lauk lengstu geimferðinni til
þessa sJ. laugardag kl. 14:05,
er Gemini 7, með Frank Bor-
man og James Lovell lenti á
Atlantshafi. Geimfarið hafði
verið á lofti í 14 sólarhringa,
eða samtals 330 klukkustund-
ir og 35 mínútur. Geimfar-
arnir höfðu farið 206 ferðir
umhverfis jörðu og farið 8.2
milljón km., en það svarar til
tíu ferða til tunglsins.
Það voru skeggjaðir, en
broshýrir geimfarar, sem stigu
út úr þyrlu á þilifari flugmóð-
urskiipsins „Wasp“ 32 miínút-
um eftir að geimfarið lenti.
Borman og Lovell tilkynntu
fljótlega að þeir lentu, að
þeir kyisu fremur að verða
fluttir í þyrlu til móðurskips-
ins en að bíða þess að geim-
farið yrði tekið um borð í
„Wasp“. Þegar vitað var
með nokkurri vissu, hvar
Gemini 7 mundi lenda, hófu
þyrlur sig til flugs frá flug-
móðurskipinu og var sú fyrsta
kominn að geimfarinu aðeins
10 mínútum eftir lendingu.
Þrír froskmenn vörpuðu sér
niður að geimfarinu og settu
flotholt við það. Einn frosk-
maðurinn hefur svo frá skýrt,
að Borman og Lovell hafi
verið í góðu skapi, nokkuð
fölir, en hafi ekki þurft á að-
stoð að halda við dráttartaug-
ina, sem þeir voru dregnir
með upp í þyrluna.
GeLmförunum var tekið
með fagnaðarlátum og lúðra-
blæstri þegar þeir lentu á
þilfarinu. í fyrstu leit svo sem
Borman og Lovell væru ó-
skýrir á fótunum og spaug-
uðu þeir um að þilfarið gengi
í bylgjum. Þeir gengu þó
óstuddir eftir þessa 14 daga
setu í Gemini 7 og voru tekn-
ir til læknisrannsókna neðan
þilja. Þess má geta, að geim-
skipið er álíka „rúmgott“ og
framsætið í litlum evrópskum
bíl. Fyrstu niðurstöður læknis-
rannsóknanna gáfu til kynna,
að geimförunum hefur ekki
orðið meint af ferðinni,
hvorki andlega né líkamlega,
og voru þeir í mun betra á-
standi en geimfararnir, sem
fóru í Gemini 5, en það var
lengsta geimflugið til þess
tíma; rúml. 190 klukkustund-
ir.
Dr. Howard Minneju, sem
stjórnar læknisrannsóknun-
um, heifur tilkynnt að geim-
fararnir hafi hvorki orðið
flugveikir né sjóveikir, en að
blóðþrýstingur þeirra- hafi
lækkað lítillega og hafi ver-
ið búizt við því. Báðir geim-
fararnir höfðu lagt af á ferða
laginu, Borman rúm 4 kg. og
Lovell tæp 3 kg.
Skömmu eftir fyrstu lækn-
isskoðun, barst geimförunum
heillaóskaskeyti frá Johnson
forseta. Einnig fengu þeir
upphringingu frá brezka
sendiráðinu í Washington, en
Wilson forsætisráðherra var
sem kunnugt er staddur í
Bandaríkjunum til viðræðna
við Johnson forseta. í sím-
talinu sagði Wilson m.a.: „Sér
hver landi minn hefur fylgst
með og dáðst af þessu þrek-
virki og ég mæli fyrir munn
þjóðar minnar þegar ég óska
ykkur til hamingju með þetta
hieimsögulega afrek.“
Geimfararnir munu undir-
gangast ítarlegar rannsóknir
í 11 daga, en Já þó jólaleyfi
til að heimsækja fjölskyld-
ur sínar. Eins og frá hefur
verið skýrt, stofnuðu geimfar
arnir í Gemini 7 til veðmáls
við félaga sína í Gemini 6, um
það, hvorum tækist að lenda
nær hinu fyrirfram ákveðna
skotmarki á hafinu. Enn hafa
ekkj verið gefnar upp opin-
talið er að Borman og Lovell
hafi unnið veðmálið. Geimfar-
arnir hafa ekki gefið upp um
hvað var veðjað. Skömmu
áður en niðurflug Gemini 7.
byrjaði, tilkynnti Borman að
hann væri sannfærður um að
hann mundi lenda nákvæm-
lega á skotmarkinu. Walter
Schirra, aðalstjórnandi Gem-
ini 6, sendi þá samstundis
skeyti til skipstjórans á
„Wasp“ og bað hann fyrir alla
muni að flytja sig ögn til
vinstri til að forðast árekst-
ur við Gemini 7!
Geimförunum fjórum kem-
ur saman um að framkvæmd
„stefnumótsins“. hafi verið
álitið. Þeir hafi séð mjög vel
hvorir til annarra og í raun-
inni hafi verið mun léttara að
stjórna geimförunum, en
venjulegum flugvélum.
Hið eina sem Borman og
Lovell hafa kvartað yfir, var
plássleysið og maturinn; þeir
voru orðnir leiðir á honum
undir lokin og lýstu yfir til-
hlökkun yfir að fá almenni-
lega máltíð þegar fyrstu lækn
isrannsóknunum væri lokið.
FRAMTÍÐARÁÆTLANIR
I þessum tveimur síðustu
geimferðum, hafa Bandaríkja-
menn aflað margvíslegra upp-
lýsinga, en framundan eru
berar tölur um lendinguna, en mun auðveldari, en þeir höfðu Framh. á bls. 15.
Geimfamrnir í Geminá 6, Thomas Stafford og Walter Sohirra, kusu að dvelja í geimfarinu,
þar til það var hift upp á þilfar flugvélamóðurskipsins, en opnuðu þó hlerana til að fá ferskt
loft og heilsa upp á froskmennina.