Morgunblaðið - 07.04.1966, Blaðsíða 17

Fimmtudagur 7. apríl 1966
MORGU N BLAÐIÐ
17
KENYA — UGANDA — TANZANÍA
LEITUN mun vera á þeim Is-
lendingum, á öllum aldri, sem
ekki þekkja sögurnar af Tarz-
an. Þessar heillandi sögur af
frumskógi og dýralífi, fullar af
æsandi viðburðum og leyndar-
dómum.
Máski minna þær okkur á
daga æskunnar, þegar allt virt-
ist fært, ekkert ómögulegt, og
maður stæltist við öskur villi-
dýranna, langaði til þess líkt og
Tarzan að deila kjörum við hin
viiltu dýr merkurinnar, sigra
þau, stiga fæti á skrokk skeppn
unnar og öskra sigurhróp.
Ótrúlegt er það en satt, að
hingað til hafa íslendingar ekki
lagt leiðir sínar um þessi
draumalönd bernsku og æsku.
Sumir hafa sjálfsagt talið, að
ferðalög um þessa ódáinsakra,
væru ekki á færi neinna ann-
arra en milljónamæringa, og
því látið sér nægja draumana
eina.
SAFARI
Nú er samt kominn tími til
þess, að þessir draumar verði
að veruleika íslenzk ferða-
skrifstofa, Lönd og Leiðir, hef-
ur auglýst Safari-ferðir til
Austur-Afríku, og kostnaður-
inn á mann er sagður vera um
25.000 krónur í 18 daga ferð,
og virðist hann ekki vera óyfir
stíganlegur á okkar góðu tím-
um.
í það minnsta er Safariferð
til Austur-Afríku verðugt
markmið til að safna peningum
til, leggja í ferðasjóð, eins og
það var kallað í gamla daga.
SAFARI. Orðið sjálft er
framandi og heillandi. Óvissan
ríkir á bak við það, spenningur
á hástigi, eitthvað, sem alla
langar til að veita sér og sín-
um.
Hugsið ykkur þessa frægu ís-
lenzku vísitölufjölskyldu safna
sér farareyri til slíkrar ferðar?
— Mörgum myndi þykja margt
á sig leggjandi til að komast í
þvílíkt ferðalag.

huga dýralíf hinna 3tóru rán-
dýra og hófdýra í svo mikilii
nálægð að furðu sæti.
Þarna er fjöldi dýranna svo
mikill og dýrategundirnar svo
margar, segir Mac Donald, að
fleiri hafi tæpast verið í örk-
inni hans gamla Nóa, og er þá
til mikils jafnað
í Austur-Afríku ægir saman
öllum dýrum. Þar eru ljóna-
fjölskyldur og gíraffa, fjöldinn
allur af flóðhestum, hjarðir af
zebrahestum, flokkar af öpum,
fylkingar af fílum, hópar af
nashyrningum Og fjöldinn allur
af antilópum og gazellum, fyrir
utan mikinn fjölda annarra
dýra, fugla, skordýra og fiska.
Hægt er að nefna dæmi. í
allri Evrópu, þar með talið
Bretland og ísland, en að und-
anskildu Rússlandi, sem hefur
sérstöðu sökum víðáttu, eru
taldar vera 577 mismunandi
fuglategundir.
f Kenya einni eru 1035 fugla-
tegundir, en í öllum þremur
Austur-Afríkuríkjunum, sem
hér munu verða gerð að um-
talsefni, þ.e. Kenya, Uganda og
Tanzania, eru um 1400 fugla-
tegundir. 60 fiskategundir, sem
lifa í fersku vatni, hafa verið
taldar í Evrópu, en í þessum 3
löndum Austur-Afríku hafa
fundizt yfir 1000 tegundir. Og
þannig má halda áfram að
nefna dæmi um hið ríka og
fjölbreytta dýralíf þessara
landa.
Af þessu leiðir, að þessi lönd
eru kjörlönd fyrir dýrafræð-
inga, skordýrafræðinga, og
ætti þó að vera hægt að bæta
einu við, sem ekki getur síður
haslað sér völl þarna, og það er
hinn almenni og venjulegi
ferðamaður
1 löndum þessum er hægt að
athuga allt dýralíf úr nálægð.
Má t. d. nefna þá staðreynd
að í Nairobi-þjóðgarðinum í
Kenya, sem ekki er í nema 10
mínútna fjarlægð með bíl frá
miðborginni, er hægt að at-
Zebrahestar fá sér vatn að drekka.
standa á sama um þig og sýna
þér klærnar, — og guð má vita,
hvort þér þá endist ævin til
að ljúka við söguna.
Þannig er því háttað í öllum
þjóðgörðum Austur-Afríku.
Dýrin þar hafa vanizt bílun-
um, og veita þeim enga sér-
staka athygli lengur Sjálfsagt
eru bílar í þeirra aiigum ein-
ungis suðandi og malandi með-
limir af kattaættinni, sem eru
gersamlega óskaðlegir öðru
dýralífi þarna.
Þjóðgarðarnir í Austur-Afr-
íku eru því líkastir dýragörð-
um menningarlandanna, en á
þeim og dýragörðunum er þó sá
reginmunur, að í þjóðgörðun-
um er maðurinn í búri, — í
bílunum, — en dýrin frjáls!
Löndin kynnt.
Ekki er óviðeigandi, áður en
lengra er haldið, að skýra frá
helztu staðreyndum, — sögu-
legum og landfræðilegum, —
varðandi þau 3 lönd, sem mál
okkar fjallar um.
Flóðhestarnir eru ekkert frýnilegir í framan.
Tilgangur þessarar greinar
er, að bregða upp fyrir lesend-
um Morguniblaðsins einni slíkri
Safariferð. Sá sem þetta skrif-
ar, hefur löngum alið þá von í
brjósti að fara slíka ferð, en
vonin sú hefur ekki enn orðið
að veruleika, hvað sem síðar
verður, en allt um að skal leit-
ast við að lýsa slíkri ferð, eftir
því, sem við af lestri góðra
heimilda höfum komizt næst,
en fróðleikurinn er framreidd-
ur með ást á viðfangsefninu.
Paradís á jörðu.
Malcolm Mac Donald, brezki
landstjórinn í Kenya, þekktur
maður í brezka stjórnmálaheim
inum, er kunnur áhugamaður
um náttúrufræði, og þó einkum
í fuglafræði, segir að Austur-
Afríka sé helzta Paradís jarðar
fyrir unnendur villtrar nátt-
úru. Þar sé hægt í þjóðgörðun-
um víðfrægu, sem og víða ann-
ars staðar utan þeirra, að at-
huga ljónafjölskyldur, sem
liggja þar í leti og sóla sig. —
Raunar er hægt að komast jafn
nálægt ljónunum þarna og
þeim, sem höfð eru til sýnis í
dýragörðum víðsvegar um
heim.
Og ljónin, sem þarna lifa
villt, veita þér, lesandi góður,
vart meiri athygli, en þau í
dýragörðunum, þótt þú sért að
ljósmynda þau. Þau jafnvei
geispa framan í þig.
Mennirnir í búri.
í þjóðgörðum ríkjanna í
Austur-Afríku, gilda þau lög,
að þú verður lesandi góður og
tilvonandi ferðalangur, að
halda þig í bílnum þínum.
Reglugerðin fyrirskipar, að þú
skulir vera í „búri“ þínu —
bílnum þínum —, og þú ættir
að hugsa þig tvisvar um, áður
en þú yfirgefur þetta búr!
Ljónið myndi þá geta tekið
upip á því að láta sér hætta að
Öll þrjú, Kenya, Uganda og
Tanzania, eiga það sammerkt,
að þau voru öll á öldinni, sem
leið og fram eftir hinni tutt-
ugustu, brezk verndarríki.
Að vísu hafði áður gengið á
ýmsu. Arabar og Portugalar
höfðu sett mark sitt á strand-
héruðin, og á sínum tima
reyndu Þjóðverjar að innlima
þau í fátæklegt nýlenduveldi
sitt, aðallega á árunum fyrir
fyrri heimsstyrjöldina. En eftir
lok þeirrar styrjaldar voru öll
þessi þrjú ríki, brezk verndar-
ríki.
Þegar síðari heimsstyrjöld
lauk, kom los á flest nýlendu-
ríki, og um 1960 — og á árun-
um þar á eftir, öðluðust þau
sjálfstæði innan brezka sam-
veldisins.
UGANDA skiptist til forna
í mörg konungdæmi, þeirra á
meðal Bunyro, Buganda og
Ankole, Arabiskir kauþmenn
gengu á 19 öld berserksgang í
landinu í leit af fílabeini og
svörtum þrælum. Ýmsir frægir
landkönnuðir gistu landið,
þeirra á meðal Henry Stamley,
blaðamaður, sem kom til lands-
ins 1875. Kristniboðann Davíð
Livingstone er óþarft að kynna.
Hann þekkja allir.
Árið 1959 var íbúatalan 6.5
milljónir, þar af 6,4 milljónir
svartir. Höfuðborgin heitir
Kampaila, byggð á 7 bröttum
hæðum og er stjórnarsetrið á
Mengóhæðinni. Port Bell, 10
km. frá Kampala, stendur á
nesi í Viktoríuvatni, einskonar
hafnahborg, með 11.000 íbúa, en
Jinja, með 30.000 íbúa er mið-
stöð baðmullariðnaðarins og
allra samgangna og sú borg
blómgaðist mikið, þegar Owen-
fossar voru virkjaðir á árun-
um fyrir 1950.
Landslag í Uganda er hálent,
og ganga langir, djúpir dalir
inn í háslettuna. Helmingur
af Viktoríuvatninu, sem er á
stærð við írland, er í Uganda.
Úr því vatni rennur áin NÍL.
Níl er skipgeng þarna, ofan-
vert við Murchionsfossa, en í
nánd við þá er einhver fræg-
asti þjóðgarður Austur-Afríku.
Margheritatindur, um 6000
metrar á hæð er í Ruwenzori-
fjallgarðinum, sem liggur á
landamærum Uganda og
Konvó.
í landinu er hitabeltisloftlag,
en hitinn er ekki mjög mi'kill
vegna hálendisins. Regntíminn
er tvisvar á ári. Þjóðgarður
Elísabetar drottningar er gríðar
stór og nær yfir fjölibreytt
landslag. Meðal annars er þar
mikið um Shimpansa.
Þjóðgarðurinn við Murchions
fossa, sem eitt sinn var kjör-
lendi þeirra, sem sóttust eftir
fílabeinum, og þeir voru marg-
ir, er sá alstærsti. í þessum
þjpðgörðum í Uganda finnast
yfirleitt flestar dýrategundir í
Austur-Afríku.
TANZANIA, — nýtt nafn.
Tanganyika og Zanzibar, hið
eldra og kunnara, liggur með
ströndum fram. Lýðveldi frá
1962 í desember, en þá hættum
við að líta á soldáninn af
Zanzibar, sem einhverja þjóð-
sagnapersónu allar götur aftur
frá 1001 nótt. Höfuðborgih heit-
ir Dar es Saalem. Landið er
ein geysimikil háslétta. Á
landamærum Kenya er stór
fjallið KILIMANJARÓ, 6.200
metrar á hæð, og enn í dag,
meðan Hemmingway er ekki
gleymdur, baða menn sig í
sólinni í skuggum þess.
Dýralíf er líkt og í Uganda
— og jafnvel fjöl'breyttara.
Serengatze-iþjóðgarðurinn er
þekktastur, og einkanlega ætl-
aður til veiða, og þá sérstak-
lega svæðið kringum Kiliman-
jaró, sem virðist vera einskon-
ar miðpunktur ríkjanna þriggja
og ekki verður annað sagt, að
það er fallegur og verðugúr
miðpunktur, hvít jökulhetta á
fjallaskalla mitt inn í hinni
svörtu og sólheitu Afríku. 120
mismunandi þjóðflokkar
byggja landið og þar að auki
prýða það demantsnámur.
KENÝA — Nafnið tengist
strax Mau-mau hreyfing-
unni í huga okkar. Mau-
mau er leynifélag
Kikuyu-ættbálksins, og Jomó
Kenyatta, margfangelsaður af
Bretum, er nokkurskonar
ímynd þessa ættjbálks og
leynifélags. Nairobi er höfuð-
borg Kenya. Mombasa er hafn-
borg. Miðbaugur jarðar liggur
um miðbik Kenya, svo að ekki
er að furða, þótt þarna sé
skrambi heitt. Máski er það
þarna og á íslandi, sem menn
geta baðað sig við sumarsól og
snjó og án þess að bíða tjón á
heilsu sinni?
Við Rudolfsvatn er loftslagið
sérlega heitt og þurrt. Ár geta
liðið, án þess að rigni í þessum
norðurhéruðum Kenya. í suð-
urhéruðunum við ströndina, er
loftslag hinsvegar rakt og heitt.
Febrúar, marz og apríl eru
heitustu mánuðirnir, júní og
júlí, köldustu. Regntíminn kem
ur með suðaustan-monsúnvind-
inum í apríl og maí.
Allsstaðar við ströndina má
sjá mangrovetrén, þessi krónu-
miklu, grönnu tré. Stóru rán-
dýrin og heimsþekktu, eru ein-
kennisdýr Kenya, en jafnframt
þeim eru í landinu zebrahest-
ar, antilópur, gazellur, flóðhest
ar, krókódílar, snákar, hérum-
bil 100 tegundir, og þar eru
einnig st.fltar, að ógleymdum
storkinum. Nairobi-þjóðgarður-
inn er stærstur. Masai-ættbálk-
urinn hefur fengið mesta frægð
fyrir margra hluta sakir. Sá
þjóðflokkur byggir héruðin í
kringum Kilimanjar.
í landinu bjuggu 1948 5,5
milljónir manna, þar af 5,2
milljónir svartra.
SAFARI
Og hvað er svo þessi marg-
umtalaða SAFARI-ferð?
Safariferð skiptist í tvo
meginhluta, og er þó seinni
hlutinn nýrri og nýtízkulegri.
Safari hér áður þýddi nær allt-
af ferð, sem farin var og hafði
að markmiði að skjóta og
leggja að velli rándýr eða hin