Morgunblaðið - 16.09.1969, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 16. SEPT. 1969
15
VERÐUR
VANDAMÁLIÐ
LEYST
og hörmungunum, sem vofa yfir
mannkyninu afstýrt?
Eitt alvarlegasta vandamál,
sem við mannkyninu blasir, er
hömlulaus fólksfjölgun, sem
eykst óðfluga frá ári til árs.
Ljóst er, að verði ekki gripið til
róttækra aðgerða innn skamms,
leiðir gífurleg fólksfjölgunin
hörmungar hungurs og dauða
yfir jarðarbúa.
Morgunblaðinu hafa borizt
fimm greinar, eftir Robert S.
McNamara, forseta Alþjóða-
bankans í Washington, þar sem
hann ræðir hinar ýmsu hliðar
fólksfjölgunarvandamálsins, úr
ræði, sem miða að lausn þess og
hinar hörmulegu afleiðingar,
sem afskiptaleysi hefur í för
með sér.
Hömlulaus fólksifjölgun í heíminium er
flók’ið vandamáL Það varðar nánasta
einlkalíf 'hvers einstaklinigs, en er uim leið
vanidamál opinibeima aðila. Umræður um
það hafa einfceranzt af gætini ag
hæversku, þóbt kinýjandi niauðsyn krefj
ist, a'ð horfzt sié í -auigiu við vainda-
emáiið af rauinisisei og hreinisfcilni. Rífcis-
htjórnfir sýna vandaimálirau tákmarkað
uimburðarlyndi, en bjóða um leið hætt-
uinrnii heim með því að sikjóta sífellt á
frest, að fjalla uim viðumiaradi lauan.
Fólksfjölguraarvaindamálið er svo við-
kvæmt og skoðanir ma'raraa á því svo
skiptar, að Skiljairilegt er, að meran leggi
það til hliðar til þess að forðast deilur,
ag ræði í staðiinin eintfaldari varadaimáL
Sumir virðast jafravel bera þá von í
brjósti, að fóLkstfjölguiniarvandamálið
leysist af sjálf.u sér, en slikt er óhugs-
aradi. Vandaimálið verðu-r fyrir hendi svo
leragi, sem menmirnir firaraa efcki lausn á
því sjálfir. Við eigum á hætt-u, að tíminin
hlaupi frá ofcfcur, og önigþveitið verði
svo gífurleigt, þegar við lofcsims
ætlum að h-efjast handa, að skyrasamleg
og maninúð'leg laiusn sé ekki lengur hugs
an-leg.
Þetta má ekki koma fyrir. Augljóst
er, að fi-niniist eikki Skynsamleg lausn
vairadamjálsiinis áður ein lainigt Mður, ske-lll-
ur flóðbylgja þjániiraga, ofbeldis og
grimmdar yfir jörðiraa.
Eftir
Robert S. McNamara
forseta Alþjóðabankans
Helzta hlutverk Alþjóðabankains er,
að örva uppbygginigu og þróum í heim-
inium, og seim foirseta haras, ber méir
Skylida tii að talia óhilkað og atf hrein-
Skilini uim þæir staðreyindir, seim hatfa
áhrif á tfnamtíðiarlþróuiraiiraa. Jarðarbúiar
þarfnast fyrsit og tfrieimisit tframfara.
Eiran þrið-ji hluti maninkyns býr við sæmi
leg lífskjöir í viðuniandi ■ uimlhverfi, en
tveir þriðju hlutair — iraeira en tvei-r
milljarðiar eirastafclLraga — búa við skort,
og fá ekki raotið lágmairks lífsgæða.
Þeim hetfur ekki tekizt að korraa efn-a-
haigsiitfi sínu á róttiain kjiöl og llilfa uradir-
oki huinigurs, niæiriingarskorts, ólæsiis, úr-
ræðaleysis og lamandi fátæfctar.
Það e-r ekki lengur hægt að tala um
bil milli rikira og sinauðna þjóðia. Á miilli
þeirra er hyldjúp gjá, siem breikkar óð-
tfluga. Á öðruim bakkamium eriu þjóðirVest
urlanda, þar sem meðialbekjur eru þrjá-
tíutfailt hærri en á hinium baíkikamium, þar
sem þjóðir Asiíu og Afiríku búa,. Eymd
hiinna vainlþróuifflu þjóöa vex stöðuigt mieð
fóOfcsifjiölIguin, isiem er isvo igítfurlllag, að hún
á sér efctoert tfomdæmi í verialdareöigurani.
Margir tala um fólfcsfjöligunarvanda-
málið -sem einaingrað fyrirbrigði. Það er
mifcil misiskilininigur. Þetta vandamál er
að iáras ihiluti af enn umtfainigsmeiria vanda
m 'Ii, vandiamáli þróiuma-r og framíara í
heimiraum. Sá, sem hetfur skyldum að
gegnta á sviði sikipulagniogar fr-amtíð-ar-
þróiuinairiinnar hlýtuir iþví a-ð fjaiila um
fó-iksfjöilguniina, sem dærnir komaindli kyn
slóði-r til æ me-iri sfcorts o-g eymda-r, sé
hún látin atfskiptal-aus.
Engi-mn er fær uim að mótmæla því,
að það er ihin ihömkulaiusia fólkstfjölgu-n,
sem er stærsta hiiradruraiin í vegiinum
fyrir efnalhaigsiegum og þjóðfélagsiegum
framförum í vanhróv.ðum ríxjum. Þau
skortir fjármagn til óteljandi nauðsyn-
legra framkvæmda, sem mega ekki
drukkna í flóðby.igju otfjölgunarinnar.
Þótt fólksfjölgunarvandamálið sé flók
ið, eru orsakirnar augljósar. Fram á
þessa öld hefur tala 'átinna og fæddra
verið mjög lík, en nú hefur jafnvægið
Hungruð börn í Indlandi safnast saman
til að neyta daglegrar máltíðar, sem
kaþólska kirkjan gefur. íbúatala Ind-
lands hækkar um milljón mánuð hvem.
raskazt alvarlegs, og íæðir.gar eru oiðn
ar mun fleiri en lauðsföll.
Jarðarbúar eru rúm'ega þrír millisrð-
atr og verði áframhaildið einis og n/ú hiorf-
ir, tvöfaldast sú rala á 35 áium. Að þeim
liðnum er útlit fyrir að iraairarakynirau
fjölgi um einn milljarð á hverjum álta
árum. Barn, sem iæðist á þessu ári, gæti
þanraig kynnzt heimi, sem teldi 15 milllj-
arða íbúa og eórnabarn þess byggði
jörðina ásamt 60 milljörðum annaria
manna.
Verði ekkert að gert, verður svo kom-
ið eftir sex og hálfa öld, að þrír menn
standa á hverjum fermetra lands á jerð-
inni. Slíkar frarntíðarspár eru að vísu
óraunhæfar. Þetta getur aldrei gerzt.
Þessi þróun verdur stöðvuð, en ennbá
er ekki ljóst með hvaða hætti. Þrír mögu
leik-ar blasa við: Hungursneyð, stjórn-
málalegt öngþveiti og takmörkun fólks-
fjölgunar.
Ef Indland er tekið til dæmis, fjölgsr
fólki þar enn um eina milljón á mánuði
Þó er það fyrsta landið í SA.- Asíu, sem
kom á fót leiðbeiningarstöðvum um fjöl-
skylduáætlanir. Á Filippseyjum búa nú
37 milljónir manna, þar þekkj-ast fjöl-
skylduáætlanir ekki, og eftir 35 ár verða
eyjarnar að sjá 100 milljónum manna far
bo-rða, etf ekfcert v-eirðiur gert til að dragia
úr fólksfjölguninni.
Meðalfólksfjölgunin í heiminum er 2
prs., en í mörgum vanþróuðum ríkjum er
hún 3,5 prs. eða meira. Þar sem fólks-
fjölgun er um 1 prs., tvöfaldast íbúa-
talan á 70 árum, en sé hún 3,5 prs. tekur
tvöföldun ekki nema 20 ár.
Ef við vísum hungursneyð og stjórn-
málalegu öngþveiti á bug, sem lausn
fólksfjölgunarvandamálsins, er einn
möguleiki eftir og það er takmörkun
fólksfjölgunar. Hver þjóð á um þrjár
leiðir að velja að því marki: Hækkun
dánartölunnar, fjölgun útflytjenda og
læk-kun fæðingatöd-uininar. Fyrstu leið-
ina getur enginn fallizt á. Önnur leiðin
dugir aðeins skamma stund, en sú þriðja
— mannúðleg og skynsamleg fækkun
fæðinga — virðist heillavænlegust. En
er silík fælkkuin framkvæmiainleg? Hún eir
það, en hún er ekki auðveld. Þrátt fyrir
það er hún nauðsynleg, vegna þess að
mannkynið getur ekki horfzt í augu við
afleiðingar hömlulausrar fólksfjölgunar.
(Ath.: I anniairri greki er fjaiilalð uim þær
milljónir ba-rna, sem látast ár hvert sök-
um næringarskorts og enn fleiri millj-
ónir barma, seim þjiás-t aif líkaimil-eguim og
andlegum sjúkdómum, sem fylgja í kjöl
far óhemjulegrar fólksfjölgunar á svæð-
um þar sem matvælaskortur ríkir.)