Morgunblaðið - 11.06.1970, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 11. JÚNÍ 1®70
ÁÐUR en Samband islenzkra
sveitarfélaga var stofnað fyr
ir nákvæmlega 25 árum var
ekkert samstarf milli sveit-
arfélaganna. Þau unnu að
miálum sínum hvert í sínu
horni og ágreiningur og tor
tryggni í garð annarra sveit-
arfélaga var daglegt brauð.
Nú, þegar sambandið minn-
ist aldarfjórðungs afmælisins
eru tortryggni og úlfúð mik-
ið til úr sögunni og er sveit
arfélögin líta til baka sjá
þau árangur samistarfsins á
svo ótal mörgum sviðum.
Jónas Guðmundsson, sem
var frumkvöðull að stofnun
sambandsins kom inn á of-
angreind atriði á blaðamanna
fundi, sem stjórn og starfs-
Á blaðamannafundinum hjá Sambandi ísl. sveitarfélaga. Frá vinstri: Páli Líndal, borgarlögmaður og núverandi form. sam-
bandsins, Jónas Guðmundsson, fyrrv. formaður og heiðursfélagi, Kari Kristjánsson, nýkjörinn heiðursfélagi, Ólafur G. Ein-
arsson, sveitarstjóri í Garðahreppi, Hjálmar Ólafsson, bæjarstjóri í Kópavogi, Vigfús Jónsson, oddviti Eyrarbakkahrepps, Ölv-
ir Karlsson, oddviti Ásahrepps i Rangárvallasýslu, Magnús E. Guðjónsson, framkvæmdastjóri sambandsins, og Unnar Stefáns-
son, ritstjóri Sveitarstjórnarmála.
Samband ísl. sveitar-
félaga 25 ára í dag
menn sambandsins héldu í
gær. Jón.as var formiaður
sambandsins frá stofnun til
ársins 1967 og er hann lét
af formennsku var hann gerð
ur að fyrsta heiðursfélaga
sambandsins. Núverandi for-
maður er Páll Línda'l, borg-
arlögmaður.
AÐILDARFÉLÖG 53 —
NÚ 223
Jónas Guðmundsson var
fulltrúd í stjórnarráðinu og
hafði á þesis vegum eftirlit
með sveitarfélögum. Þótti
honum mikil þörf á að stofn-
uð yrðu samtök, sem gætu
unnið að sameiiginilegum hags
mtmamáJum sveitarfélaganna,
fræðslustairfsemi um sveitar-
S'tjórnarmál og auknu sam-
starfi milli sveitarfélagainna
— og er hann fór að leita
hófanna meðal siveitarstjórn-
armanna úti um landið reynd
ist víða mikill áhugi fyrir
slíku samstarfi. Þann 11.
júní 1945 var stofnfundurinn
haldinn með þátttöku 53
sveitarfélaga, 9 kaupstaða og
44 hreppa. Nú eru sveitar-
félögin í sambandinu orðin
223 og eru þá aðeins fjög-
ur sveitarfélög á landinu ut-
an sambandsáns.
TILGANGUR OG STARF
SAMBANDSINS
Samband íslenzkra sveitar-
félaga eru frjáls samtök sveit
arfélaga. Það heldur lands-
þing á fjögurra ára fresti og
sækja það fulltrúar allra að-
ildarsveitarfélaga. Landisþing
ið kýs síðain fulltrúaráð, skáp
að 30 mönnum, 3—4 úr hverju
kjördæmi auk stjómarmanna
og kemur það saman árlega.
Auk þess er fyrir samband-
inu framkvæmd'astjórn, sem
heldur fundi að jafnaði einu
sinni í mánuði.
Tilgangurinn með stofnun
sambandsdns og með starfi
þess síðan er sá, að efla sam-
starf íslenzkra sveitarféiaga
og vinna að hvers konar sam
eiginlegum hagsmunamálum
þeirra. Meðal annars er þetta
í því fólgið að koma fram
fyrir hönd sveitarfélaganna í
heild gagnvart ríkisvaldinu
og öðrum aðilum, og hefur
sambandið þegar hlotið fiulla
viðurkenningu sem sameigin-
légur málsvari sveitarfélag-
anna. Þanniig leita Alþingi og
ríkisstjóirn jafnan til sam-
bandsins til að fá umsögn um
mál, sem varða sveitarfélög-
in í heild og sambandið hefur
í ríkum mæli átt frumkvæði
og hlut að sa.mningu frum-
varpa á sviði sveitairstjórn-
arréttar. Á sambandið þá
skipulagsistjórn ríkisinS, Hag
ráði, Brunamálastofnun rík-
isins, Umferðiarráði, Æsfcu-
lýðsráði, daggjaldanefnd
sjúkrahúsa, sa'mstarfsnefnd
um framkvæmd skólakostn-
aðarlaga, húsfrið'unarnefnd
samkvæmt þjóðimiinjalögum,
ráðgjafarnefnd siamkvæmt
orkulöguim aufc þeas sem
stjórn sambandsins tilnefnir
4 fulltrúa af 5 í stjórn Lána-
sjóðs sveitarfélaiga.
Auk þeirrar fræðslu, sem
fæst á þessuim námískeiðum
og ráðsitefnum, stuðila þau að
auiknum kynnum þeirra siem
að gveitar'stjórnarmiálum
starfa.
ERLEND SAMSKIPTI
Sambandið er aðiili að Al-
þjóðasambandi sveitarfélaga,
sem helduir þing á tveggja
ára fresti og hefiur með hönd
um útgáfusfcarfs'emi og einn-
Guðmundur Ásbjörnsson, forseti bæjarstjórnar Reykjavíkur, setur fyrsta þing Sambands ís-
lenzkra sveitarfélaga í Alþingishúsinu 11. juní 1945.
aðild að endurskoðiun ým-
issa laga og athugun á ýms-
um málaflokkum er sveitar
félögin varða. Má þar nefna
endursikoðam á verkefna'skipt
ingu ríkis og sveifcarfélaga og
athugun á sameiningu sveit-
arfélaga, og hefiur hvort
tveggja verið tekið upp að
frumkvæði sambandsins. Enn
fremur á sambandið aðild að
atihugun á staðgreiðsluberfi
gjailda, athugun á máiefnum
á málefnum addraðra og heim
iiliisíhjálp,tilhög.un á innbedimtu
og greiðslu meðlaga, endur-
skoðun kosninigalaga og end-
urakoðun ýmissa þátta heil-
brigðisméla, svo nokkuð sé
nefnt.
Samkvæmt löguim á Sam-
band íslenzkra sveitarfélaga
aðild að ýmsum stjómum og
ráðum er fjalla um haigsmuna
mál sveitarfélaganna, t.d.
FRÆÐSLUSTABFSEMIN
Stór þáttur í starfsemi s,am
bandsinis er að vinina að auk-
innd fræðslu um sveifcarstjórn
armél. Útgá.f us t arf s emi er
einn liður í þeirri fræðslu
og gefur sambandið út tíma-
riitið Sveitarstjórnairmál, sem
kemur út 6 sinnum á ári og
Handbóik sveitarstjórna. A
síðasta ári hefur samibandið
farið inn á nýjar brautir í
fræðsí'U'sfcarfsemi. H'aldnar
hafa verið ráðstefnur um
ýmsa þætti sveiltarstjórnar-
máda, skipulags- og bygging-
armál, fjármád sveitarfélaga,
verklegar framkvæmdir og
framkvæmdaáætlanir sveitar
féliagianna. HaustiS 1967 efndi
aambandið til almenns sveit-
arstjórnarnáimskeiðs og vor-
ið 1968 var haildið námskeið
fyrir oddvita um dreifbýlis-
m.ál og nýja fasteignamatið.
ig Svei'tarstjórnaþinigi Evrópu
ráðsins, sem er ráðgefandi
stofnun. Einndg er n.áin sam-
vinna við stveita'rfélagaisam-
böndin á Norðiurlöndum og
skiptast þau á rifcum og full-
trúum
AÐSETUR OG TEKJUR
Samband ísl. sveitarfélaga
hefur aðsebur að Laugavegi
105 í Reykj.avík og síðian 1967
baft sameiiginlegt skrifietofu-
hadd með Lánasjóði sveitar-
félaga og Bjargráðasjóði ís-
lands. Framkvæmdastjóri er
Magnús E. Guðjónssion lög-
fræðingur en Unnar Stefáns-
son viðskiptaíræðingur er
ritstjóri Sveitarstjórnarmála
og sér einniig um fræðklustarf
semi sambandisdns. Samband-
ið hefur þarna skrifistofluað-
stöðu fyrir sveitarsfcjóirnaT-
menn utan af landi meðan
(Ljósm. Mbl.: Sv. Þorm.)
þeir dveljast i Reykjavík, og
líður varla sá dagur að þar
sitji ekki einhver að störf-
um.
Tid að sfcanda straum af
kostnaðinium við starfisemi
sambandsinlS fær það árlega
greiddar 3 krónur af íbúa í
aðiJdarsveitarfélögunum og
1% af tekjium Jöfnunarsjóðs
sveiitarfélaga.
NÚVERANDI STJÓRN
í núverandi stjórn sam-
bandsins eiiga sæti: Pád.1 Lín
dal borgarlögmaður í Reykja
vík, formaður, Ólafur G. Ein
arsson, sveitarstjóri í Garða-
hreppi, varaforimaður, Hjálm
ar Ólafason, bæjarstjóri í
Kópavogi, ritari, Viigtfús Jóns
son, oddviti Eyrarbakka-
hrepps og Ölvir Karl'seon,
oddviti Ásahrepps í Ran-gár-
valdasýsdu.
HEIÐURSFÉLAGI Á
AFMÆLINU
Samband ísdenzikr'a sveitar-
félaiga minntist 25 ára afmæl
isins á ýmsan hátt. Þriðja
tölubl'að Sveitarstjórnamála
þessa árs er heligað afimæl-
inu og ri'tar Lýðuir Björnsson
þar ágrip af sögu sveitar-
stjórnar á íslandi, seim fyr-
irhiugað er að gefa út í til-
efini 100 ára afmædis Kon-
unglegrar tilsikipunar um
sveitarstjórnarmálefni á ís-
landi frá árinu 1872. Þá hefur
stjórnin látið gera vegg-
skjöld af merki sambandisins
og ákveðið hefiur verið að
efna ti'l ritgerðarsamkeppni
um réttiindi og skyldur sveit-
arstjórnarmanna og er haft
samráð við lagádeild Há-
skóla ísdandis um fr'amkvæmd
samkeppninnar.
Stjórn og fulltrúaráð'sam-
bandis'ins hafa samþykkt að
heiðra Karl Kristjánsson
fyrrv. alþingisimann oig bæj-
arfuidtrúa á HúsavEk með því
að gera hann að heiðursfé-
laiga saimbandsins. Karl læt-
ur nú af starfd í fulltrúaráði
þess, en hann hefur átt sœti
í því frá stofnum og setið í
siveitarstjórn í meira en hádfia
öld. Á blaðamannafundinum í
gær var Karl viðBt'addur er
þetta var tilkyninit og þafck-
aði hann þennan heiður, sem
hann taldi þó sjálfur að hann
verðskuldað'i ekkl. Kvaðst
hann alla tíð hafa haft gam-
an af að vinna að sveiifcar-
stjór'niarmálum því „sveitar-
fédögin eru undirstaða þjóð-
félagsins", eins o.g hann sagði
Að öðru leyti verðUr af-
mælis sambandisiins minnzt á
næsta landsþin'gi sem haldið
verður í septomber n.k.
1!
Þing
ÁRSÞING Íslenzíkra ungtempl-
ara verður haldið á ísafirði um
fyrstu helgina í júlí, 4.—5.
næsta miánaðar. Um 30 fulltrúar
auk stjórnar og starfsnefinda
samtakanna munu sitja þingið, er
fjallar uim bindindis- og æsku-
Isafirði
lýðsmál. Hin unga deild, ÍUT,
Djúpverjar á ísafirði, mun hafa
veg og vanda af undirbúningi
þinghaldsins.
Að venju starfa uimræðubópar
á þinginu. Þeir munu ræða um
adiþjóðlegt ungteimplarastarf,
endurbætt fjáröflunarkerfi ÍUT,
útbreiðsluistarfsemina, bindindis-
áróður í fjölmdðlunartækjunum,
um starf eldri ungtemplara og
saimeiginleg verkefni ungra bind
indismanna og fleira.
Afchyglisverðast í starfi ÍUT á
þessu ári verður að telja félags-
málainiámskeið, sem efnt hefur
verið til !hjá deildum ÍUT. Er
hér um að ræða vísi að félagis-
miálaskóla ungra bindindi3-
manna.
í sambandi við þing ÍUT er
ráðgerð hópferð á vegum sam-
takanna til ísafjarðar og mumi
ýmsir ungfcemplara auk þingfull-
trúa slást í hópinn. — Fonmaður
ístenzkra ungtemplara er Alfreð
Harðarson.
Fyrir nökkru efndi ÍUT og
Þingstúka Reykjavíkur (IOGT)
til sameiginlegs umræðu- og
kynningarfundar með forustu-
liði ungtemplara og stúknanna í
Reykjavík. Þar voru rædd hags-
munam'ál bindindishreyfimigiar-
innar og skipzt var á Skoðunum
uim viðlhorf ti'l áfengismiála og í
bindindisstarfi og uim leiðir til
aulkins árangurs og samstarfs
á þessu sviðd.
ÍUT á