Morgunblaðið - 04.11.1971, Blaðsíða 12

Morgunblaðið - 04.11.1971, Blaðsíða 12
12 MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 4. NÓVEMBER 1971 Húsahitun ber ekki uppi Sigölduvirkjun — segir Geir Hallgrímsson á Alþingi Guðlaiiííiir Gíslason o*í Gunnar Tlioroddsen í Jnngsal. (L.jösm. Kr. Ben). I GÆR var birt hér í blaðinu ræða sú, sem Jóhann Hafstein flutti á Alþingri í fyrradag við um ræður um þingsályktiinartillögu Sjálfstæðismanna um stóriðju- nefnd. Nokkrar frekari umræður urðu um tillögru þessa. Við þessar umræður kom ni.a. fram yfirlýs ingr iðnaðarráðherra um að hann liti á tillögrn um nefndarskipan þessa sem vantraust á sig:. I>á kom það einnig; fram, að ráð- herra hefur nú vent sínu kvæði i kross, ogr er reiðubúinn til að semja við erlenda aðila um orku- sölu á framleiösluverði. Magrnús Kjartansson, iðnaðar- ráðherra, taldi tillöguflutninginn dulbúið vantraust á’sig sem iðn- aðarráðherra, en samkvæmt til- lögunni ætti að fela stóriðjunefnd þau verkefni, sem ríkisstjórn væri ætlað hverju sinni. I þessu er engan veginn fólgið, sagði ráð herra, að Alþingi eigi ekki að fylgjast vel með þessum málum. Sjálfsagt er, ef upp koma sér- stök vandamál af stóru tagi að Alþingi eða þingflokkar skipi nefnd til að fylgjast með þeim. Ráðherra kvaðst vilja itreka það, sem hann hefði áður sagt, að stefnubreyting hefði orðið i stórvirkjunarmálum þjóðarinnar með tilkomu hinnar nýju ríkis- stjórnar. Búrfellsvirkjun hefði á sínum tíma verið bundin þeirri forsendu, að samningar tækjust við Swiss Aluminium um álverið í Straumsvík. Núverandi rikis- stjóm teldi slika samninga ekki vera forsendu svo sem Sigöldu- virkjun bæri vott um. Ekki væri það þó algjörlega forkastanlegt að fá erlenda aðiia til að taka þátt í iðnaði á íslandi; þeir mættu bara ekki eiga meiri hluta í slikum fyrirtækjum. Um við- ræður við hina erlendu aðila sagð ist ráðherra nú hafa fengið sér til ráðuneytis 4 menn. í þeim við ræðum væri gert ráð fyrir orku verði 35 aurar á kílóvattstund. MEN NT AMALARAÐUN KYTIÐ hefur skipað nefnd til þess að gera tilliigiir iim, hvernig skipu- leggja skuli fræðslustarfsemi fyrir fiillorðna, er hafi m. a. að markmiöi að veita kost á cndnr- menntun og gera kleift að ljúka prófum ýmissa skólastiga. Er ætlazt til að nefndin skili tillög- um sínuni til ráðuneytisins í frumvarpsformi. I»á hefur ráðu- neytið og skipað nefnd til þess að semja frumvarp til Iaga um aðstoð við skólanemendnr til að jafna aðstöðu þeirra til skóla- göngu. Sr. Guðmundur Sveinsson skólastjóri Samvinnuskólains hef- ur verið skipaður formaður fyrr- töldu nefndarinnar, en aðrir nefndarmenn eru Andrés Bjöms- son útvarpsstjóri, tilnefndur af Ríkisútvarpinu, Gunnar Grims- son starfsmannastjóri, tilnefndur af Sambandi ísl. samvinnufélaga, Jónas B. Jónsson fræðsilustjóri, Jóhann Hafstein tók næstur til máls og kvaðst hafa orðið fyrir vonbrigðum með yfirlýsingu ráð herra um að hann skoðaði tillög una vantraust á sig. Gerði hann síðán að umræðuefni yfirlýsingar iðnaðarráðherra um, að aldrei framar verði gerðir samningar sem álsamningarnir. Þar hefði verið samið um verð á raforku, sem var hærra en framleiðslu- verðið. Staðhæfingar ráðherrans í aðra átt ættu ekki við nein rök að styðjast. Ráðherrann hafi nú í viðtali í Þjóðviljanum lýst því yfir, að hann mundi semja við er lenda aðila um raforkusölu til þeirra á framleiðsluverði eða 35 aura kilóvattstundina. Jóhann sagði, að ef við hefðum ætlað að binda okkur við innlénd an markað, er Búrfelisvirkjun var reist, væri sú virkjun ekki til í dag. Hið nýja i stjórnarstefn- unni væri að leggja í virkjanir, án þess að hafa notanda. „Ég sé,“ sagði Jóhann, „að Björn á Löngumýri, sem er góður bóndi, brosir nú.“ Jóhann kvaðst vilja fá það upp lýst hjá ráðherra, hvort 35 aura verðið á kílóvattstund frá Sig- ölduvirkjun væri miðað við, að sú virkjun yrði byggð í áföngum eða í einum áfanga og ennfremur hvort sú tala væri miðuð við full nýtingu virkjunarinnar. Jóhann sagðist lýsa Magnús Kjartansson ósannindamann að þeim staðhæfingum, að hann (Jó hann) hafi haldið því fram, að ekki væri hægt að virkja Sigöldu án þess að hafa erlendan kaup- anda að raforkunni. Jóhann kvaðst einungis hafa sagt, að hagkvæmara væri fyrir íslend- inga að hafa stóriðjusamning, ef hægt ættí að vera að virkja fljótt. 1 lok ræðu sinnar itrekaði Jó- hann Hafstein, að tillagan væri ekki flutt sem vantraust á iðn- aðarráðherra. Tiillagan miðaði einungis að því að styðja þann tiinefndur af Reykjavíkurborg, dr. Matthías Jónasson prófessor, tiinefnduT af háskó'laráði og frú Sigríður Thorlacius, foxmaður Kvenfélagasambands íslands, ti'l- nefnd af kvenféLagasambandinu. Runólfur Þórarinsson stjórnar- ráðsfuiiltrúi hefur verið skipaðu r formaður síðasttöldu nefndar’nn- ar, en aðrir nefndarmenn eru Sigurvin Einarsson fyrrv. al- þingismaður, skipaður af ráðu- neytinu án tilmefningar, Helgi Seljan alþin'gismaður, ti'lmefndur af Alþýðubandalaginu, Ingvar Gíslason alþingismaður, tilnefnd- ur af Framsóknarflok'knum, Kári Amórsson skólastjóri, tilnefndur af Samtökum frjálslyndra og viinistrimanma, Kristján J. Gunn- arssom skólastjóri, tilnefndur af Sjálfstæðisfiokknum óg Sigur- þór Halldórsson skólastjóri, til- nefndur af Alþýðuifflokkn um (Frá menmtamálaráðuneytinu). aðila, sem forgöngu ætti að hafa í stóriðjumálunum, með því að skipa nefnd á Alþingi um þessi mál. Það ætti einmitt að vera styrkur, að í þessari nefnd ættu sæti fulltrúar frá öllum þing- flokkunum. Magnús Kjartansson sagðist ekki háfa á takteinum tilvitnan ir í ummæli Jóhanns Hafstein um stóriðjuimál. Taidi ræðumað- ur Jóhann hafa sagt í Morgun- blaðinu, að virkjun við Tungnaá ætti að tengja samningum við erlenda aði'a um stórvirkjun. Þá upplýsti ráðherrann, að 35 aura verðið væri miðað við full nýtingu virkjunarinnar og einn- ig við það miðað, að virkjunin yrði byggð í einum áfanga. Geir Hallgrímsson sagði m.a., að ljóst væri, að húsahitun gæti ekki borið uppi raforkufram- leiðsluna frá Sigölduvirkjuninni, jafnvel þótt húsahitun ykist að mun frá því sem nú er. Þakíkaði hann ráðherra, að hafa ekki stöðv að ákvörðun stjórnar Landsvirkj A FIJNDI efri deildar í ga-r mælti Magnús Kjartansson, heil- brigðis- og félagsmálaráðherra fyrir bráðabirgðatillögii, er flýttu giUlistöku laga, er sam- þykkt voru að frumkva-ði fráfar andi ríkisstjórnar um almanna- tryggingarnar. I«ótt l'riinivarpið geri ekki ráð fyrir neinnm breyt ingum á almannatryggingalögun- um, takli ráðherra upp ýmislegt það, sem hann hygðist breyta smátt og smátt. Oddur Ólafsson gerði sérstak- lega grein fyrir málefnum ör- yrkja og lagði m.a. áherzlu á, að endiirhæfingarþjómistuna ; yrði að gera sem fiillkomnasta, I stefna bæri að því að auka svo j fjölbreytni i atvinnulífi, að ör- yrkjar og aldraðir ga«tu fengið j vinnu við sitt liæfi og að bætur Einar Oddsson. Einar Oddsson tek ur sæti á Alþingi EINAR Oddssou, sýslumaður, Vík í Mýrdal, tók sl. mánudag í fyrsta skipti sæti á Alþingi. Eimar tekur sæti í forföllum Imgólfs Jórassonar, Hellu, »em er veikur. unar um Sigölduvirkjun, þó svo virtist nú, að smávirkjunarleið- in, sem hafnað hafði verið 1966, yrði tekin upp aftur undir hans stjórn. Magnús Kjartansson sagði að vaiið miiili virkjunar Sigöldu og Hrauneyjafossa hefði byggzt á verkfræðilegum rökum, en hann sjálfur hefði viljað kynna sér alla valkosti, og því látið kanna mögu leika á smærri virkjunarfram- kvæmdum. í ljós hefði komið, að smávirkjunarleiðin var óhag- almannatrygginga ha-kkuðii sjáif krafa með hækkuðiim laiinum. Magnús Kjartansson, heilibrígð- is- og fél'agsimálaráðherra sagði, að breytimgar þær, sem i frum- varpin.u fæliust, væru emgan veg- inn fulLnægjandi. Þvi væri nefnd starfandi að endursikoðun al- mannatrygiginganna og yrði nið- urstöðu að vænta fljótlega, er fæli í sér : Tekjutrygigimg til aldraðra hækiki úr 7 þús. kr. á márnuði í 10 þús. á næsta ári. . Tryggi.n,gardómstólii yrði kom- ið á laggirnar, er ágreininigsmál um bótasikyldu yrði skotið undir. Nú er í lögum, að bamalífeyr- ir er greiddur, ef faðir er örorku lífeyrisiþegi. Svo skal einnig vera um móður. Barnalífeyrir sé greiddur með böm.um, sem ógerlegt er að feðra. Barnalífeyrir sé grelddur með börnum manna, sem sítja a.m.k. þrjá mánuði í gæziu- eða refsi- vist. Bætur til ekkna verði einnig greiddar ekklum. Sjúkradagpenimgar einhleypra hækki og verði sem kvæntra. Tryggingargjöld verði afmum- in sem nefskattur, en greidd af hinu almenna skattakerfi. Örorka og dánarbætur sjó- manna á minni bátum en 12 tonna verði sem nú er í kjara- samningum fyrir stærri sfcip. Tannlækningar verði að ein- hverju leyti greiddar af sjúkra- samlögum. Ferða- og dvaliarkostnaður sjúklinga eriendis verði greiddur eftir föstum reglum. BÆTURNAR ÍIÆKKI sjAlfkrafa Oddur Ólafsson (S) sagði, að það hefði glatt sig mjög, er hann heyrði, að gildistöku laga fráfarandi st jómar nm auknar al mannatryggingar hefði verið flýtt. Þó sagðist hann ekki neiita kvæmari og því hefði ákvörðun in um að virkja stórt við Sigöldu verið tekin. Geir Hallgríinsson sagði að valið milli þessara tveggja virkj- ana hefði ekki verið verkfræði- legt eingöngu. Sigölduvirkjun hefði verið valin m.a. vegna þess að hún var, af stjóm Landsvirkj- unar, talin hagkvæmari ef ein ætti að standa til lengri tíma. Að umræðunni lokinni var til- lögunni vísað til síðari umræðu og ailsherjarnefndar. því, að eftir þær umræður, sem um þessar ráðstafanir voru fyrir kosnimigarnar og eftir þau lýs- ingarorð, sem þáverandi stjóm- arandstæðinigar völdu þessiu frum varpi, þá hafi hann haidið, að frumvarpið fjaMaði um annað og meira, en það gerir. Þó kvaðst hann viðurkenna, að sliikt þarfnaðist tíma og ítrekaði, að almamna'iryigigiragarnar kæmu fyrst og fremst fátækasta fólfc- inu til góða og að alilt, sem fyr- ir það væri gert, væri mifcils virði. Alþingismaðurinn minnti á, að í lögunum frá því í vor væru mörg merk nýmæli eins og það, að upp var tekið í lög lágmarks- ákvæði um laiun aldraðra. Alþinígismaðurinn lagði áherzLu á, að inn í almanmatrygigiragailög- in kæmi, að bæ’urnar yrðu fast hliutfaM af kaupi verkamanras, þanraiig að ef kauphækkanir yrðu, fylgdu bæturnar sjálffcrafa á eft- ir. Nefndi hann töluna 70% í því sambandi, en sagði að hún væri tekin af handahófi. Hér væri um erfitt vandamál að ræða, þvi að bæturnar mæittu heldur efcfci vera of háar, þaranig að þeirra vegna freistiuðust meran tiL að vinna efcki fyrir brauði sinu. ÖRYRKJAR og aldradir Alþingismaðurinn minnti á, að i löguraum frá því í vor hefði ver ið það raýmæli að heimilt er að greiða kr. 4 þús. á mánuði i bæt- ur vegna öronku barns, sem hamn taldi mjög mikilsvert vegna mik- ils kostnaðar oft við uppeldi og menntun slíkra barna. Þá vék hann að þvi, að mis- muraur er á þörfum öryrkja og aldraðra. Þararaig eru þarfir tví tugs manns aLLt aðrar en manns á áttræðisaLdri. I nágraLnnalönd- um okkar eru til hliðarbætur, sem hægt er að grípa til í slík- um tilvifcum. Frambald á bls. 23. Tvær nefndir; Vinni tillögur um end- urmenntun og jafna aðstöðu til skólagöngu * Oddur Olafsson um hag öryrkja: Fullkomin endurhæfingarþjón- usta eina viðunandi lausnin Endurbótum heitið á almannatryggingum

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.