Morgunblaðið - 06.10.1973, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 6. OKTÖBER 1973.
15
Kissinger
til London
New York, London, 5. október
AP-NTB
Henry Kissinger hinn nýi utan-
rfkisráðherra Bandarfkjanna
hefur f mörgu að snúast þessa
dagana. Upplýst er f New York,
að hann muni f dag og á
morgun ræða við meira en
tuttugu ráðherra, sem eru þar f
borg, komnir til að ávarpa alls-
herjarþing Sameinuðu þjóð-
anna. 1 gær ræddi hann við
Abba Eban, utanrfkisráðherra
tsraels og ráðherra fjögurra
Arabarfkja, auk annarra aðila,
um leiðir til að koma á friði
milli Arabaog Israela.
lilkynnt hefur verið, að ut-
anríkisráðherrann komi til
London 14. október, þar sem
hann muni ræða við Edward
Heath, forsætisráðherra og
aðra brezka ráðherra um fram-
tfðarsamskipti Evrópu Banda-
ríkjanna og Japans. — Þetta
verður fyrsta utanferð hans
■sem utanríkisráðherra. Jafn-
framt stendur yfir undir-
búningur að för hans til Kína,
þar sem hann dvelst væntan-
lega 26.-29. okt. nk.
Á miðvikudag hélt Kissinger
kvöldverðarboð í Metropolitan
listasafninu f New York fyrir
u.þ.b. 400 sendimenn 100 ríkja
eða þar um bil — og konur
þeirra.
Sýrland sátt
við Jórdaníu
Damaskus, Sýrlandi.
TILKYNNT hefur, verið í
Damaskus, að sýrlenzka
stjórnin hafi ákveðið að taka að
nýju upp stjórnmálasamband
við Jórdaníu, en það var rofið
árið 1971, er Sýrlendingum mis-
líkaði meðferð jórdönsku
stjórnarinnar á skæruliðum
Palestfn u-Araba.
RAÐIST Á
FISKIBÁTA?
Miami, 6. okt. AP
tltvarpið f Havana sagði f
dag, að ráðist hefði verið á tvo
kúbanska fiskibáta suður af
Bahamaeyjum og sé ekki vitað
um áhafnir þeirra. Sagði út-
varpið, að annar báturinn hefði
fundist logandi, en ekkert
hefði heyrst frá hinum. Fiski-
málastofnun Kúbu segir í orð-
sendingu að þarna hafi verið að
verki kúbanskir gagnbyltingar-
sinnar, sem hafi stöðvar sfnar f
bandarísku landi. Ekki var þess
ERLENDAR
FRÉTTIR
í STUTTU MÁLI
getið, hve margir menn voru á
bátunum.
Á síðasta áratug hefur marg-
sinnis komið til átaka milli
fiskibáta Kúbumanna og kúb-
anskra útlaga á fiskimiðunum
við Bahamaeyjar, en að undan-
förnu hafa yfirvöld á Bahama
gert gangskör að því að hreinsa
til f landhelgi sinni og tekið þar
að ólöglegum veiðum bæði
bandaríska og kúbanska báta.
Panagoulis
ákærir
FRÁ Aþenu hafa borizt þær
fréttir, að Alexandros
Panagoulis, sem reyndi að ráða
Papadoupolos núverandi
Grikklandsforseta af dögum
árið 1968, hafi ákveðið að sækja
til saka formann herréttarins,
sem kvað upp dóm yfir honum,
fyrir fölsun. Herrétturinn
dæmdi Panagoulis til dauða, en
dómnum var síðan breytt í lífs-
tíðarfangelsi. Þegar
Papadoupolos tók við forseta-
embætti, ákvað hann að náða
pólitíska fanga og var
Panagoulis þar f hópi.
Panagoulis staðhæfir, að for-
maður réttarins hafi falsað
ákæruskjölin, svo að óhjá-
kvæmilega félli dómur á þá
lund, að hann missti borgara-
réttindi sín fyrir lífstíð. Hann
kvaðst ekki hafa komizt á snoð-
ir um þetta fyrr en hann var
látinn laus úr fangelsinu nú i
sumar.
Shultz 1 Bonn
Bonn, 5. okt AP —
Fj árm ál aráðherra
Bandarfkjanna, George P.
Shultz, ræddi í dag við Willy
Brant kanslara, en ráðherrann
I er nú kominn til Þýzkalands til
að reyna að semja um, að dreg-
ið verði úr þeim kostnaði, sem
Bandarfkjamenn hafa af her-
Iiði sfnu þar f landi. 1 þvf eru
nú um 200.000 manns.
AP hefur eftir góðum heim-
ildum, að Bandarfkjastjórn
hafi farið fram á, að V-Þjóð-
verjar greiði 3,3 milljarða doll-
ara á næstu tveimur árum, en
v-þýzka stjórnin hafi lýst sig
reiðubúna að greiða helming
þess f jár.
Landhelgisdeilan
bæði dýr og lýjandi
Times um land-
helgismálið
London 5. okt.
Einkaskevti til Mbl.
f rá AP. NTB.
„BREZKA stórblaðið Times
skrifar um landhelgismálið f
forystugrein f dag og segir þar, að
þorskastrfðið hafi verið lýjandi
og dýr deila og hafi sannarlega
staðið of lengi. Telur blaðið
ekkert mæla gegn þvf, að löndin
tvö geti náð sæmilegu málamiðl-
unarsamkomulagi um skilmála,
svo brezkir togarar geti áfram
stundað veiðar innan nýju
fimmtfu sjómflna markanna við
tsland.
Blaðið segir, að vilji stjórnmála-
manna til að ná samkomulagi,
hafi verið helzti þrándur í götu og
enn sé óljóst, hvort íslenzka ríkis-
stjórnin óski í raun og veru eftir
því, að deilan verði til lykta leidd.
Þó hafi nú verið komið á eins
konar vopnahléi, og sé það nú
undir Ölafi Jóhannessyni for-
sætisráðherra komið að sannfæra
starfsbræður sína í ríkisstjórn-
inni um, að tfmabært sé að hefja
alvarlegar samningaviðræður,
segir leiðarahöfundur The Times.
Blaðið gerir talsvert úr því, að
brezka stjórnin hafi iðulega lagt
fram tillögur til málamiðlunar, en
íslenzka ríkisstjórnin hafi jafnan
vísað þeim á bue.
FINNAR UNDIRRITA
EBE-SAMNINGINN
Briissel 5. október
frá C.K. Thorngren
Finnar undirrítuðu í dag f
Brússel viðskiptasamning við
Efnahagsbandalag Evrópu. Sam-
komulagið undirritaði af hálfu
Finnlands, Pentti Talvitie sendi-
Osló 5. okt.
NORSKA ríkisstjórnin kannar
um þessar mundir fyrirspurn frá
Bandarfkjunum þess efnis, að
byggð verði gasleiðsla frá einum
mestu gaslindum heims f Vestur
Sfberíu til svæðis f grennd við
Finnmörku í Noregi. Þaðan yrði
gasið svo flutt sjóleiðis til austur-
strandar Bandaríkjanna, að þvf
er Arbeiderbladet segir frá.
í frásögninni er vitnað í Sverre
Kjötneyzla
minnkar
London, 4. október. NTB.
Verðhækkanir hafa leitt til
þess, að Bretar borða minna kjöt
en þegar það var skammtað fyrir
20 árum samkvæmt skýrslu, sem
landbúnaðarráðuneytið birti f
dag.
herra og af hálfu EBE Edmund
Wellenstein, framkvæmdastjóri
utanrfkismáladeildar bandalags-
ins.
Nú á aðeins eftir að fá sam-
þykki finnska þingsins fyrir
samningnum, til þess að hann geti
Gjellum, ráðuneytisstjóra í utan-
ríkisráðuneytinu, þar sem hann
staðfestir, að beiðni af slíku tagi
hafi komið frá bandarískum
einkafyrirtækjum, sem hafi átt
samningaviðræður við sovézk
stjórnvöld um gasleiðslugerðina.
Enn er þó ekki fullkannað, hvort
hagkvæmara er að gasið verði
flutt frá Sovetríkjunum til
Bandaríkjanna eða frá Noregi og
hefur því ekki fengizt endanleg
niðurstaða í þessu máli.
Sprenging
AÐ minnsta kosti þrfr menn létu
lífið og yfir tuttugu særðust, er
sprengja sprakk við söluturn í
grennd við Phnom Penhflugvöll-
inn. Hafði sprengjan veriðgrafin
í jörðu og sást vfrinn frá henni
ekki.
tekið gildi 1. janúar nk. Talið er
vist, að ríkisstjórnin verði ekki i
nokkrum vandræðum með að
koma samþykktinni gegnum
finnska þingið, þar eð aðeins þarf
einfaldan meirihluta. Hefjast um-
ræður um málið í finnska þinginu
á föstudag í næstu viku.
Fundarlaun
fyrir Peking-
rnanninn
BANDARÍSKUR milljóna-
mæringur hefur heitið að
greiða eitt hundrað þúsund
dollara þeim, sem finnur bein
þau af Pekingmanninum, sem
hurfu á dularfullan hátt fyrir
nokkrum áratugum. Maður
þessi heitir Christopher Janus
og segist hafa farið til Kína
fyrir ári til að leita að þessum
500 þúsund ára gömlu beina-
leifum, en hann hafi ekki haft
erindi sem erfiði.
Meðal þessara eftirsóttu
beina er tönn, hauskúpa og
nokkur smábein, sem voru
grafin upp við Choukoutien,
skammt frá Peking, á árunum
1927-1929. Var talið, að þar
væru leifar af Pekingmannin-
um svokallaða, sem uppi mun
hafa verið fyrir 500 þúsund
árum. Bein þessi hurfu siðan
meðan styrjöldin geisaði í
Kina árið 1941, og hafa ýmsir
verið þeirrar skoðunar, að
bandarískir hermenn, sem
gegndu herþjónustu i Kina um
þær mundir, hafi smyglað
beinunum úr landi.
Gasleiðsla frá
Síberíu leidd
til Finnmerkur?
Jón 'Asgeirsson
skrifar um tónlist
Tóngaldur
Bach-tónleikar
Erling Blöndal
Bengtsson
Með glamuryrtum aug-
lýsingum og ósönnum stað-
hæfingum fjölmiðla hefur
tekizt að búa svo um hnútana,
að heiðarlegum listamönnum
er nær ómögulegt að ná til al-
mennings. Áhugi fjölmiðla á
list virðist aðallega tengdur ein-
hverjum fjarstæðum t.d. ef
brjótg, á flöskur, gagnrýnanda
er vísað á dyr eða öðrum
skrýtnum tiltektum. Sá lista-
maður, sem kann að spila á
fjölmiðlana nýtur ávaxta
frægðarinnar á meðan heiðar-
legur listamaður uppsker þögn
og tómlæti. Það er áíaðreynd,
að fjölmiðlar velja á öllum
sviðum fyrir mjög stóran hóp
fólks og því nokkuð óvarlegt, að
upplýsingar um listaviðburði
skuli vera háðar ágengni og
auglýsingarhæfni listamanns-
ins eða forsvarsmanna hans.
Við fjölmiðla ætti að starfa fólk
með list sem sérgrein (í fullu
starfi eins og t.d. íþróttafrétta-
ritarar), svo tilviljanir réðu
ekki vali þeirra er neyta listar
eftir ábendingum fjölmiðla.
Blaðamaður með tónlist sem
sérgrein, hefði getað gert
svítum Bachs skil, lýst döns-
unum, sagt frá Bach og frægum
cellistum, haft viðtal við Erling
Blöndal Bengtsson, fyllt efnið
með myndum og hvatt fólk til
að nota einstætt tækifæri, í stað
þess að taka aðeins við fréttatil-
kynningu frá Kammermúsíkk-
klúbbnum og „basta".
Cellósvíturnar samdi Bach,
er hann starfaði sem hljóm-
sveitarstjóri í Cöhten, árin
1717—1722. Þær eru að formi
til röð danslaga með þeirri und-
antekningu, að fyrsti þátturinn
er forleikur — Prelude, þá
koma Allemande — þýzkur
dans frá 16. öld, Courante, sem
er nokkurs konar hlaupdans,
Sarabande, spánskur dans, sem
rekur uppruna sinn til Austur-
landa og Gigue, sem er síðasti
dans svítunnar. Gigue þýðir
svfnslæri eða hnésbót og var á
miðöldum notað sem nafn á for-
vera fiðlunnar.
Á milli Sarabande og Gigue
voru ýmsir af nýrri dönsunum
notaðir, t.d. Menuett, Bourrée,
Gavotte og Polonaise og bera
þessir kaflar skýrari einkenni
danslaga en föstu þættirnir þ.e.
gömlu dansarnir.
Uppruni svitunnar skiptir ef
til vill ekki máli, því dansinn
hefur misst hryntöfra sína, en
form hans fyllzt nýrri tónhugs-
un.
Tónhugsun Bachs er ótrúlega
margslungin. Stefbyggingin,
notkun komutóna, hljómaþró-
unin og formgerðin er mótuð af
manni, sem hefur öðlazt þá
tækni, sem alia dreymir um, að
geta ferðazt óhindraður um víð-
erni fegurðarinnar. Þó að svít-
urnar séu í heild stórkostlegar
og sú fimmta blátt áfram ótrú-
legt verk, er sarabandan úr 6.
svítunni einhver mesti tón-
galdur Bachs.
Tóngaldur er eina orðið, sem
við á, þar sem fléttast saman
tónhugsun Bachs og leikur
Erlings Blöndals Bengtssonar.
Þó að skaphiti og tilþrif væru
nokkrum sinnum í sterkara
lagi, var alvara og jafnvægi yfir
öllum leik hans. I nokkrum
köflum var leikur sniilingsins
slíkur, að ei verður með orðum
lýst, eða við nokkuð miðað.
Jón Ásgeirsson.
Erling Blöndal Bengtsson